Kontatuko dizuedana ez diot inori esan sekula: “Alaba erditzen ari nintzenean, medikuak nire eskua hartu eta bere hankartera hurbildu zuen. Zakila tente zeukan”.
Zirkuluan eserita gauden hogei bat emakume txundituta geratu gara. Andrak 70 urte inguru izango ditu. Kataluniako herri batean nago, internetekin lotutako sexu indarkeria eta jazarpen egoeren aurrean beldurraren ordez jabekuntza sustatzeko beharrari buruz hitz egiten. Emakume taldea askotarikoa da, hiru belaunalditakoa (gazteenek hamabost urte dituzte). Konfiantza giro hunkigarria sortu da.
60 urte inguruko emakume batek kontatu du gazteago zenean bere lankide batek bera bortxatzeko saiakera egin zuela. Ondoren, 30 urteko bere alabak esan du berak ere sexu eraso bat gelditzea lortu zuela; auzoko bat izan zen erasotzailea.
“Ez ezazu ezezagunekin txateatu” bezalako aholkuek arriskua kanpoan kokatzen dute. Jack Destripatzailearen garaietatik, kaletik dabilen ezezagun krudel baten mamuarekin bizi gara emakumeak. Munstro hori saihesteko, gure autonomia eta askatasuna –sexu askatasuna bereziki– mugatu behar ditugu. Baina, egun jakin badakigu eraso sexista gehienak ezagunek eragiten dituztela. Ezagunak direnean, zailagoa da indarkeria hau onartzea eta salatzea: gizonak boterea edo ospe ona duelako, horregatik sinetsiko ez gaituztelako, herrian gatazka bat piztuko dugulako, berarekin maiz topo egingo dugulako.
Auzokoa, lankidea, amorantea, senarra, medikua (!), apaiza. Apaiza behin baino gehiagotan aipatu dute adineko andreek solasaldi honetan. “Tira, garai horretan nik ez nekien apaizaren magalean esertzea eta bere ukitu lizunak pairatzea sexu gehiegikeria zenik”.
Solasaldian eztabaida piztu zen: baikorrak izateko arrazoiak ditugu? Nahiz eta emakume izateagatik gizon ezezagunekin ikara sentitu, nahiz eta emakume izateagatik ezagunen erasoei aurre egin. Baikorrak izan behar dugu isiltasun hori urratu delako, urratu dugulako?
Granollerseko diskoteka bateko komunetan, bi mutilek neska bat bortxatu zuten. Sare sozialetan jende askok neskari egotzi zion errua. Neska dantzan zebilela gizon batekin zein emakume batekin musukatzen hasi omen zen. Bere sexu askatasuna adierazteagatik bortxatu zuten, alegia. Ez harritu epaiketan defentsak argudio hori erabiltzen badu. Gogoratu Nagore Laffageren hilketaren epaiketa
Baina albiste kezkagarri bat ere kontatu dute: orain dela hilabete bat, Granollerseko diskoteka bateko komunetan, bi mutilek neska bat bortxatu zuten. Sare sozialetan jende askok neskari errua egotzi zion. Neska dantzan zebilela gizon batekin zein emakume batekin musukatzen hasi omen zen. Bere sexu askatasuna adierazteagatik bortxatu zuten, alegia. Ez harritu epaiketan defentsak argudio hori erabiltzen badu. Gogoratu Nagore Laffageren hilketaren epaiketa.
Emagaldu bat izateagatik erasoa probokatu zuen. Hankak irekita erditzen gaudenean ere ginekologoa probokatzen omen dugu. Umeak garenean dagoeneko probokatzaileak gara eta gehiegikeriak desio ditugu. Tenerifeko apezpikuak 2007an eta Limako kardinalak 2016an halakoak esan dituzte. Ebaren jatorrizko bekatuaren zama daramagu.
Baina gaur egun halako jarrera, eraso eta zurrumurruetan matxismoa eta indarkeria identifikatzen ditugu. Sare sozialetan eta hedabideetan sexu onespenari buruzko eztabaida piztu da. Ezetza ezetz da leloa nonahi irakur dezakegu. Pasa den Sanferminetan emakume bat bortxatu zuen gizon taldearentzat hogeita bi urteko kartzela zigorra eskatu du fiskalak. Alabaina, La Manadak jarraitzaileen laudorioak jaso ditu interneten eta futbol zelaietan.
Hiru belaunaldik bizitako indarkerien memoria piztu dugu, baina ez gara biktima sentitzen. Isiltasuna, lotsa eta beldurrak astindu ditugu elkarrekin. Eskerrak horri buruz hitz egiten dugula gaur egun.
Informazio askea lantzen dugu ARGIAn, langileok gara proiektuaren jabeak eta gure informazioen atzean ez duzu sekula multinazionalik, bankurik edo alderdi politikorik topatuko. Gure ustez, burujabetza guztien oinarrian dago informazio burujabetza, ezagutzen dugunaren gainean pentsatzen eta erabakitzen dugu. Horregatik diogu kazetaritza independentea dela demokraziaren oinarrietako bat.
Aldizkaria paperean etxean edo e-postan PDFan jaso nahi duzu? Pozik hartuko zaitugu ARGIAko komunitatean. ARGIAkoa izateko, nahi eta ahal duzun ekarpena egin dezakezu, eta bueltan egoki ikusten duzuna eskatu. Indartu dezagun indartzen gaituena!
Josemari Pastorren Bizkaia maite artikuluak jarri ninduen gertakariaren arrastoan. Antza denez, Barakaldoko bizilagun talde bat, Berriatuako baserri batera jo zuten astearte goizaldean (goizean goiz, 4:30 aldera) bertako baserritar bati marihuana landareak lapurtzeko asmoz. Baserritarra esnatu, eta etxe inguruan lapurrak igarrita, oihu egin omen zien, eta ondoren tiro, lapurretako bat zaurituz.
Ez ditut oroitzen bizitza aldatu didaten uneak. Lausotzen ari zait atera ez ditudan argazkien oroitzapena. Ezin dut nire liburu faboritoetako pasarterik buruz esan. Ez naiz gehien inpaktatu nauten filmetako dialogo bakar bat ere errepikatzeko gai. Haietako bakoitzak utzi zidan arrastoa oroitzen dut soilik, azalean biziraun didan sentsazio orokorra.
Eulia ari du oroimenean: memoria selektiboa da, beti. Bizitakotik behin eta berriz azpimarratzen, kontatzen, birkontatzen ez dena ez omen da... [+]
Etorkinen eta errefuxiatuen etorrera udako albistegietako protagonista izan da. Ez da gauza berria, urteak daramatza Europar Batasunak errealitate horren kudeaketa kaskarra egiten. Adierazle gisa dugu eskuin muturreko populismoaren gorakada hauteskundeetan. Muturreko zentro progresistaren hegemonia garaietan gutxi hitz egiten da eskuin populistaren arrakasta ulertzeko sakoneko faktoreez. Egokitasun politikoaren diskurtsoak, nagusitasun morala adieraziz, nahiago du eskuin muturreko boto-emailea... [+]
Maite ditut haratago eramaten ez zaituzten muxuak, muxuei, bere hutsean, baliorik ez baitiegu ematen gehienetan. Ez galdetu, hortaz, zer egiten nuen industrialde batean, desordutan, musika talde famatu eta on baten road managerrarekin. Baina muxu eman genion elkarri Guardia Zibila hurbildu zenean. Endavant paratzen zuen pegatinari begira egon nintzen, saihetsetik, begiak itxi gabe. Guardia zibilek bakean utzi zuten paperez eta gailuz betetako auto hura eta ni orduan handik atera nintzen eta... [+]
Hitzarmenak kontratu bilakatu ordez kontrakotu ditugun garai hauetan, berrogeitaka urte lan kontratu amaigabean arituta, bizitzak ziurgabetasun osoan ezarri nauenean, urtero lan kontratua luzatuko ala etengo zaien jakin gabe eta etorkizuna etorkin duten arren, daukaten onena ematen ari diren langile horiei, begirunez eta goxotik.
Oharra:
1. Goitik behera eta ezkerretik eskuinera irakurtzeko antolatuta daude bertsoak, gure gizarteko politikaren ildo eta noranzko berari jarraituz.
2... [+]
Oporraldi garaia bururatu eta, hara jo eta ke berriz lanean eta katzakan aritzeko garaia etorria dela. Aktualitatea ikusiz, nehoiz baino erneago jokatu beharra daukagu. Besteak beste, etxebizitzaren gaia aipatu gogo nuke hemen. Joan den udan, Chairecoop ikerketa tresna ezagutzeko parada ukan genuen Baxenabarren: hori da nazioarteko erakundea, Etxebizitza Kooperatiboa eta Giza Kooperazioaz gogoetatzen laguntzen duena. Hainbat egitura, gobernuz kanpoko erakunde eta unibertsitatek sostengatzen... [+]
Marxek eta Engelsek ez zuten justiziari buruz ezer idatzi. Izan ere, errealitate materiala ideiak baino garrantzitsuagoak dira gizartea deskribatzeko. Alabaina, Engelsek Blochi gutun baten bidez esan zion ideiak eta borondateak ere parte daukate klaseen arteko borrokan. Dena den, ez zuten berez justizia kontzeptu bat eraiki eta neuk sortu nuen.
Ez dugu argi bidea. Ziurgabetasunak galarazten digu sarri xendra berrietarako lehen pausoa. Baina saiatu beharra dago. Galtzeko beldur barik. Esperientzia sozialek ez dute gainerako zientziek duten errore-marjina. Akatsik nimiñoena ere porrotzat hartzen da, baita guk geuk ere. Baina esperimentu sozialik gabe ez dago garapenik.
