Zenbakiak sexuan
Politikarien arteko ohiko ika-mika eta tratu txarren arteko notizien artean, EITBren App-ean irakurri nuen nafarren %60k ez duela antisorgailurik erabiltzen lehen sexu-harremanean. Eta Euskal Autonomia Erkidegoko datuak antzekoak direla. Aja. Askotxo iruditu zitzaidan. Aitortzen dut, gehiegitxo ere iruditu zitzaidan. Gero pentsatu nuen, belaunaldi-perspektiba kontua izango zela. Azken batean, pasa dira urte batzuk gure lehen sexu-harremanen garaitik... Ala horrenbeste urte Euskal Herritik kanpo daramatzadalako eman al zidan arreta datuak?
Sujeta ahaztu ez zaidanez, eta abenduaren 1ean HIESaren kontrako nazioarteko eguna denez, sarean bilaketa egitea erabaki dut. Konparatu nahi nuen. Bizilekua Berlinen baina burua bi tokitan bizi duen norbaiten maniak... 2010ean Alemaniako gazteen sexualitatea aztertu zuen ikerketaren arabera, hara: lehen aldian %92k erabili zituen antisorgailuak. Horietako gehienek kondoia. Badakit estatistiketan, elementu askori begiratu behar zaiola eta erantzun guztiak ere ez direla egia izango. Baina dezentekoa da aldea. Pentsa, ezertxo ere erabili ez zutenak %8 baino ez zirela izan! Horietatik %60k, egoera espontaneoegia izatea eman zuen arrazoi gisa. Euskal Herriko gazteek droga eta alkohola aipatzen omen dute batez ere arrazoien artean. Baina (hemendik dudan inpresioa da) Euskal Herria eta drogak, hori beste tabu bat da.
Adituek diote arazoa ez dela gazteen informazio falta. Ez, ziurrenez ez. Nik hona ekarriko dudan aspektua baino azalpen antropologikoagoa beharko du arazoak. Kanpaina prebentiboen ikusgarritasuna datorkit niri burura. Urteak dira Euskal Herrian bizi ez naizela eta ez da harritzekoa izango Osakidetzak 2008an eta 2013an egindako kartelak ez ezagutzea. Kartelak osasun zentroetan, farmazietan eta sarean zabaldu omen ziren. Ni han nagoenean, ordea, gehiago ibiltzen naiz Bilboko Metroan, eta etxebizitzak edo autoak erosteko kredituen publizitatea sartu izan zait batez ere begietatik.
Berlinera heldu nintzeneko urteetan HIESaren prebentziorako kanpainek koloretako kondoiak erakusten zituzten fondo zuriaren kontra: betaurreko arrosak maiteminduentzat eta munduko globo urdina ibiltarientzat. Urtero irteten da kanpaina berria kalera. Eta kalera idaztean, kaleetara diot, espazio publikora. Kondoiak pepino, artaburu zein mailukiak biltzen ikusi ditugu. Sexurako tokiak: tximiniadun gela erromantikoa suarekin jolastu nahi zutenentzat, gazteren baten gela kaotikoa, laku baten ertzeko kai erdi-ezkutua. 2012tik aurrera pertsonak agertzen dira, zer nolako sexua praktikatzen duten esanez. Maitekor egiten dutenak, klasiko, eroso, lotsa gabe, sinpleki, espontaneoki, seguru... Aurtengo esloganak: Latexarekin egiten dut. Esperientziarekin egiten dut. Lagun egokiarekin egiten dut. Senarrarekin egiten dut. Bihotz-taupadekin egiten dut. Prakak jaitsita egiten dut. Ginekologoarekin egiten dut. Eslogan nagusien inguruko mezuetan hainbat aspektu aipatzen dira, esaterako, sexu transmisiozko beste gaixotasunak, eta haietaz bikotekidearekin hitz egin eta medikuarengana jotzeko garrantzia. 65.000 kanpoko publizitate-euskarri jaso dituzte aurten musu-truk.
Osakidetzako webgunean irakur daitekeenez, “gaur egungo testuinguruaren herstura sozialari jarraiki, baztertu egin zen zabalkundeko alde garestiena; kanpoko publizitate-euskarrien kontratazioa”. Krisiak euskal gazteen harreman intimoenetaraino eragina duela ondorioztatzen dut.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Portugaletera bazoazte, autobidea utzi eta hiriko sarrerako bi erreiko bide bazterrean 40 ardiko artaldea ikusiko duzue agian. Makilarekin zaindari dute alboan artzaina, iluntzetan itxituran sartu eta egunez pisu-lantegi arteko zelaietan bazkatzen du artaldea. Bere izena izan... [+]
“Ez dakit” esaldi itzela da, baina zenbat kostatzen den esaten ikastea! Irakasleoi, batez ere, ikasleek eta gizarteak orojakileak garela sinistarazi digutelako. Beraz, eskola-emaileoi ezjakintasuna aitortzeak lotsa eta larria eragiten digu, gure ahultasun hori... [+]
Ikasturte hau, zalantzarik gabe, ekitaldi handien ikasturtea izan da. Horrek hainbat hausnarketa eragin ditu kalean, eragile sozialetan zein sareetan. Eragin baino gehiago, azaleratu; egon bazeudelako lehenago ere. Esan beharrik ez dago: aisialdia ez da erantzukizun politikotik... [+]
Lagunen arteko erlazioak fluidoen fisikaren pean daude, amodio erlazioak baino gehiago, Zygmunt Bauman gorabehera. Ez du gura esan amodio harremanak, egun, solidoak direnik. Likuadora-ren soziologoak saiakera gomendagarria idatzi zuen horretaz, Maitasun likidoa, azpitituluz Giza... [+]
Maiatzean Korsikan egon nintzen topaketa batean, hezkuntza artistikoa eta hizkuntzen irakaskuntza aipagai, gure antzerki taldean hezkuntza eta antzerkia anai-arreba bikiak baitira ekinean. Ikastaroan, luzaz mintzatu ginen linguista batekin, etorkinei frantsesa eta ingelesa... [+]
Pasa den astean kontabilitatea egiteko software libreko programa instalatu nuen ordenagailuan. Ez dakit lurralde guztietan berdin izango den, baina Bizkaian jarduera ekonomiko bat garatzen dugunok Batuz atarian egin behar ditugu fakturak. Batuz ataria ondo dago, baina... [+]
Kooperatiben mugimenduak euskal nortasunaren sakoneko afektu bat esnatzen du gehienetan. Kontzeptuarekiko gertutasun, harrotasun, lurraldetasun bat. Eta bizirik dabil, kooperatibek gaurkotasun handia irabazi dutelako, ez da iraganeko historiako ekimen euskaldun bat... [+]
Zezenketaren kontrakoa naiz, baina debekua heltzen den bitartean, jarraituko dut zezen-plazetan gozatzen”. Lagun baten iruzkin zinikoa gogorarazi dit Jose Luis Ábalos PSOEko ministro ohiaren azken polemikak.
Izan ere, Koldo ustelkeria kasuaren testuinguruan... [+]
Prekaritateak prekaritate, Euskal Herriko ezkerreko militanteak, oro har, ez gara txarto bizi. Udako oporrak dira horren adibide, asko baikara atseden plan bikaina dugunok; ikastaldi aroko gure ekologismoari, ordea, keroseno kiratsa dario. Zein baino zein hegaldi garestiagoak... [+]
“Ea hurrengorako ikasten duzun…”. Horrela agurtzen zuen amak onkologoa, kariñoz eta lotsarik gabe, kontsultatik ateratzen ginen bakoitzean. Hamar bat kontsulta egingo genituen bospasei urteren bueltan, eta agurra beti bera izaten zen. Emakume atsegina... [+]
Wesley Clark AEBetako jeneralak azaldu zuen moduan, 2001eko plana zen bost urtetan zazpi herrialde hartzea: Afganistan, Irak, Somalia, Sudan, Libano, Siria eta Iran. Ez dira bost urte izan, baina denak, azkena Siria, erori dira, Iran izan ezik.
Iranek erasoak Sirian, Iraken... [+]
2016. urtean Ping elkarteak urtero Nantesen antolatzen duen Summer Lab-ean izan nintzen. Gurean ere halakorik badugu, adibidez uztaileko lehen astean Tabakalerako Medialabean ematen dena.
Nanteseko Summer Lab-ean OSHW (Open Source Hardware / Kode Irekiko Hardwarea) inguruan,... [+]
Irango hiru gune nuklearrei eraso diete AEBek pasa den asteburuan. Donald Trump eta aiatolaren arteko pultsuan eta Netanyahuren rolean zentratu dira hedabideak albistea ematerakoan, ez ordea bertoko zein diasporako herritarren larritasunean: Teheranetik ihes egiteko bultzakada,... [+]