Zortzi abizen espainiar


2015eko martxoaren 31n
Zure babesik gabe independetzia ezinezkoa zaigu

Batzuek diote haurtzaroa dela norberaren benetako aberria, baina beste batzuek Aberri Txarrak rock taldea sortu dutenez, agian ez gara horretaz hain seguru izanen. Aberri hitza potoloegia delakoan, erabilgarriagoak omen diren komunitate edo identitate kontzeptuak daude askoren ahotan. Hala ere, izen kolektiboak direnez, multzo horien barruan derrigorrez jendea sartu behar da, mundua –eta gurera ekarriz, Euskal Herria, edo are zehatzago Nafarroa– taldeka banatuz, hiritar guztiak batean edo bestean kokatuz, aldez aurretik mugaturiko komunitateetatik kanpo inor utzi gabe.

Modu horretan, munduaren aniztasuna eta konplexutasuna gure adimen mugatu eta eskasaren neurrira egokitzen dugu, benetan garen baino bizkorragoak sinestarazteko. Esparru politikora eramanez, adimen eskasari alderdi batzuen biziraupen behar larria gehitu behar zaio. Bitxia bada ere, bere burua komunitate batean –ala bestean– kokatzen ez duenak gainerako hiritar guztiak sartzen ditu multzo jakin batean, denak sailkatuz –bera izan ezik, noski–, Genesiaren Adam orojakilearen papera egiten: gizaki bakarra izanik, animalia bakoitzari izena jarri zion, baina bera salbu, zoologikotik kanpo.

Nafarroako alderdi politiko batek transbertsal hitza erabiltzen duenero, edo bi komunitateen arteko zubi-lana egiteko bere burua eskaintzen badu, interes maltzurra agerian uzten du: bi komunitateen existentziaren beharra; eta elkarren arteko gatazka badago, are beharrezkoagoa izanen da haren –ustezko– asmo oneko zubi-lana.
Alabaina, zubia behar dugu baldin eta bi bazterrak badaude. Bazterrak zenbat eta urrunago, zubia orduan eta premiazkoagoa. Beraz, alderdi baten biziraupen politikorako zubia izatea ezinbestekoa baldin bazaio, bazterrak beharko ditu, hau da, bi komunitateen existentzia, asmatuak balira ere. Baina ba al daude bi komunitate Nafarroan? Ni non nago, zeinena naiz? Euskaldun berri, zortzi abizen espainiar, iruindarra, emaztea erdaldun, guraso Gaztelako etorkinak, Erriberako familia politikoa. Ia nafar guztion bezala, bizitza nahasia eta askotarikoa da. Ai! Lasai. Politikari bat etorriko zait ni sailkatzera, zein komunitatean nago jakinaraziz, berari interesatzen zaion banaketa borobiltzeko.

Zorionez, Nafarroa ez da Hegoafrika –jaiotzez, beltza edo zuria zaren lekua–, edo Palestina-Israel –judua ala arabiarra– ezta Ipar Irlanda ere –katoliko ala protestante–. Jaiotzez, ez gara ezer, gure esku dago zer izan nahi dugun: erabaki politikoak direlako, eta ez etnikoak edo erlijiosoak. Kontua da bi hizkuntza dauzkagula –batzuek biak hitz egiten ditugu, beste batzuek bat besterik ez–, eta gatazka politikoaren mamia eskubide demokratikoen inguruan kokatzen da: nork aginduko dit nola edo norekin bizi, ala zein bandera jarri behar dugun gure udaletxean, beste adibide askoren artean?

Gu geu, ezer ez bagara ere. Ala agian, horregatik hain justu, ezer ez garelako.

Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora

ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Iritzia
Non dago Maider?

Lau hilabete daramatzagu greba mugagabean, hitzarmen propio baten eta lan-baldintza duinen alde. Lau hilabeteko greba honetan, udaltzainek piketeetan bortizkeriaz zapaldu gaituzte, hirian jarraitzen gaituzten eta mobilizazio bakoitzean zelatatzen gaituzten polizia... [+]


Heriotza txikiak

Urtebetetzeek eta urte aldaketek pilaketa bidezko eragina dute: alegia, banaka, gertatzen direnean, nik ez dut ezer sumatzen. Urtebetetzeetan, ondo xamar egin badut segundo batzuez olgatzen naiz (nire baitarako), nire garunaren zati batek ezin dio utzi zoriontzen dutenean... [+]


2025-08-04 | Behe Banda
Kale estuak dituzten hiriak

Etxe pareko lokala itxita, obretan, zerbait berria irekiko dutelako susmoa. Ez da izanen mertzeria bat, ez eta loradenda bat. Kasurik onenean taberna bat, ohikoa, auzokoa, eta txarrenean gastrobarra edo specialty cafe bat. Ez duzu dirurik bost euroko kafea erosteko. Ez duzu... [+]


Oporrak ere gaixotasun?

Abuztua heldu zaigu, irakurle. Oporretan zaude eta zuretzako denbora gehiago daukazu? Edo agian ez daukazu denborarik, oporrak planez bete dituzulako? Edozein modutan, kontuz! Egungo bizimoduaren psikologizazioak edonon sailkatzen ditu sindrome berriak, eta oporraldiak ez daude... [+]


Konfrontaziora pasatzeko garaia da

Euskararen normalizazioaren motorrak herri dinamikara bueltatu behar du aurrera egin nahi badugu


Teknologia
Sormenerako suntsipena

Gaztetxo bati lehen mugikor adimentsuak eskaini beharko liokeena zer izan beharko litzatekeen hasi naiz pentsatzen. Nork daki, beharbada ordenagailuetarako Luberri edota Txikilinux sistema eragile libre euskaldunak sortu ziren bezala, mugikorretarako garatu liteke Linage... [+]


2025-07-30 | Ula Iruretagoiena
Lurraldea eta arkitektura
Gehiago

Inoiz Erdi Aroko etxe museifikaturen batean egon bazarete, etxeko altzarigintza egurrezkoa, berniz ilunekoa eta dekorazio landuarekin egina zela konturatuko zineten. Eta etxearen dekorazioari dagokionean, deigarriena da zeinen altzari gutxi zituzten edozein gela motan, baita... [+]


2025-07-30 | June Fernández
Meloi saltzailea
Coca-Cola

Bilboko 13 konpartsek iragarri dute ez dutela Coca-Colarik salduko Aste Nagusiko txosnetan.  Instagramek albiste horri buruzko Deiaren argitalpena iradoki zidan, eta iruzkinak hiru multzotan sailkatuko dizkizuet: konpartsei isekak, halako ekintzek eraginik ez dutela... [+]


2025-07-30 | Inma Errea Cleix
Kaka

Uda honetako erronka omen sare sozialetan: kaka egitea igerileku publikoetan. Ohikoak dira jokabide zikinak sare horietan, eta batzuek beren gorotz fisikoa libratzea, ororen begi-bistan eta eskura, honezkero gaina hartu digun zikinkeria digital erraldoia hezurmamitzea besterik... [+]


Ergelkeria

Liburuak hasi, utzi… begietatik garunera nagi doaz esaldiak, eta itzali ezin dudan tik-tak bat entzuten dut. Ikus-entzunezkoak pikatzen ari naiz.

Entzun dut burpee, eta Llados, eta body count, eta nahi duzulako zara pobrea, eta Milei, eta Thiel, eta unibertsitatea... [+]


2025-07-30 | Sukar Horia
Dominatzaile pobreak

Bolo-bolo dabiltza gugandik zenbait kilometrotara gertatutako pogromoak, hamarkada luzetan −mendez mende− zilegituriko arrazismoa oinarri dutenak. Palestinan, Torre Pachecon eta Hernanin, arazoa antzekoegia da, intentsitate ezberdinez bada ere. Moroak dira behe-laino... [+]


Euskarak Euskal Herria behar du

Euskararen balizko etorkizunari buruzko ikerketa bat ezagutzera eman da berriki, eta zalaparta eragin du bertan irudikatzen den paisaia beltzak. Asaldamendu hori auzitan jarriz abiatuko dut nire ekarpena. Zergatik da harrigarria datu hori? Zein mundutan bizi gara, gure egoeran... [+]


Migrazioei buruzko jarrerak gurean

Diskurtso erreakzionarioen gorakadaz ari gara azken urteetan. Dela migrazioei buruz, dela feminismoa, euskara eta abarri buruz. Testuinguru horretan, garrantzitsua iruditzen zait jarrera erreakzionarioak edota migrazioei buruzkoak aztertzeko ez gelditzea titularretan, eta gaiari... [+]


2025-07-25 | Julen Orbea
Bilbon euskara jira ta Bira

Euskara badago Bilbon, baina non? Eta zertarako? Nork sortzen du euskarazko kultura, eta nork sostengatzen? Galdera horien aurrean, udalaren azken urteetako erabakiei begira, argiago ikusten da euskara eta kultura bizirik nahi ditugunontzat kezkagarriak diren erabakiak hartu... [+]


Eguneraketa berriak daude