Hiru urte iragan dira ETAk bere jarduera armatuaren amaiera iragarri zuenetik eta ez da garbi bake prozesuaren egoera zein den, baina ona ez. Erabat geldi ere ez da, biktimen inguru hainbat ekitaldi egin dira 2014an, batzuk bi bandoetako biktimak elkarri begira eta elkarrekin aurrera egitekotan.
Kontaketaren gaiak ere aurrera darrai, besterik ez bada kontaketaren protagonista nagusia denbora delako eta honek aurrera jarraitzen duelako. Bestelakoa da horrela ondo bideratuko ote den. Kontaketa bakarrik ez dela egongo berenganatua dute prozesuan sinesten dutenek, eta batek daki kontaketa esparru bateraturik egon litekeen “gatazka” eta “terrorismo” irakurtzen dutenen artean. Letra lodietan ez, baina zirrikituetan sartuta errazago litzateke. Euskal gizarteko tradizio politiko nagusien lagun taldeen arteko eztabaidak horren lekuko. Analisi erabat desberdinak bai, baina baita tarte partekatuak ere, batez ere ideia baten inguruan: euskal gizarteak bakea behar du eta gatazkak edo terrorismoak sortu dituen ondorioak bideratu egin behar dira. Nork, noiz eta nola zehaztean berriz katramilatzen dira ikusmoldeak, baina gehienetan dira akordio guneak, garatuz gero akordio orokorra emango luketenak. Akordio orokorra da munduko beste gatazka askotan ematen dena. Baina hainbatetan zanpaketa hutsaren jarraipena ere bai. Hemen oraindik ez da akordio orokorrik, baina zanpaketa hutsa ere nekez emango da, besteak beste, Estatuak ez duelako lortu garaipen politikorik. Hori da oraindik bilatzen ari dena, eta hori ezin bada, sikiera etorkizuneko balizko nazio proiektua ahal den neurrian trabatzea.
ETA-k urratsik garrantzitsuena eman du: jarduera armatua alboratzea. Ezker abertzale politikoak ere urratsik sendoenak eman ditu: bat, armak zituztenak konbentzitzea; eta bi, Espainiako Alderdien Legea onartzea. Egia esan, bake prozesu bat abiarazteko urratsik sendoenak berak eman ditu. Aldebakartasunaren bideak hala eskatzen zuen eta hala eskatuko du aurrerantzean ere, baita une honetan pil-pilean diren presoen eta armagabetzearen esparruetan ere. Gaur gaurkoz, esparru horietan diren geldiuneak ezker abertzalea bera kaltetzen dute gehien, bai gatazkaren ondorioak konpontzeko eta baita helburu historikoa duen nazio proiektua garatzeko ere. Nola desblokeatu, beraz? Hau da, eta brotxa lodia erabiliz, lehenbizi gatazkarena konpondu behar da eta gero etorriko da nazio proiektuetan buru-belarri murgiltzeko unea? Edo nazio proiektuetan buru-belarri murgilduta desblokeatuko da gatazkaren ondorioena?
Erantzun gaitzeko dilema, baina baterako zein besterako ezinbestean jeltzaleen mundu politiko, sozial eta instituzionalaren aliantza behar duena. Jeltzaleek ez dute halako presiorik, baina nekez pentsa dezakete iraganeko arazoak soilik ezker abertzalearenak direla. Topikoa da ondokoa, baina egia ere bai: txarto itxitako zauriak zornatzen dira.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Setioa hausteko Palestinara janaria zeramaten aktibista batzuk atxilotuta jarraitzen duten bitartean, honako gogoeta hau:
Bigarren Mundu Gerra hasi aurretik, Hitlerrek beste herrialde batzuetako lurrak konkistatu bazituen ere, Mendebaldeko potentziek ez zuten ezer egiten... [+]
Gaur bi urte bete dira estatu sionistak Palestinako herriaren aurka martxan zuen genozidioa bizkortzen hasi zenetik. Bi urte, non haurrak, eskolak, ospitaleak eta ametsak bonben jomugan egon diren, munduaren isiltasunak krimen horiek estali dituen bitartean.
100 urte pasatxo... [+]
Gazako genozidioak presioa areagotu du entitate sionistaren kontra arlo askotan, eta sionisten konplizeetara ere heldu da. Shapir enpresa israeldarraren eskutik CAF Jerusalemgo tranbiaren proiektuan sartzea salatu du hasieratik BDZ mugimenduak. Sei urte pasatu dira jada. Gazako... [+]
Asilo-leku sakratua Erdi Aroko lege bat zen, zeinaren bitartez justizia atzetik zituztenek elizaren eta monasterioen babesari hel ziezaieketen. Akaso, bi mila urtetan ongia egin zuten apurra. Eta, jakina, ahal bezain azkar, lege hura desegitera jo zuten, desagertu zen arte. A ze... [+]
Bilboko Udalak iragarri du Lancor-Elgorriaga eta Consonni pabiloiak berehala eraitsiko dituela, eta segidan, Udalbatzan aurkeztu du lan horiek bizkortzeko proposamena, kontuan hartu gabe 80 pertsona inguru bizi direla bertan baldintza negargarrietan: euren ondasun urriak... [+]
Gero eta ahots gehiagok –ez eskuinetik bakarrik– “migrazioaren arazoari” ausarki helduko diotela aldarrikatzen dute. Narrazioa nahi baino ezagunagoa da: lanpostuen, zerbitzu publikoen eta baita etxebizitzaren gaineko lehian ere, baliabideak omen direlako,... [+]
Gaua egiten denean, eraikin asko ipurtargi bilakatzen dira hormigoizko basoan. Egunez ezkutuan gorde duten barnealdea eszena pusketetan voyeaur begibistara agertzen dira, argiztapen artifizialaren magia bitarteko. Gaueko auto zein oinezko paseoetan lurraldea eta eraikinak... [+]
1. Bernedo terrorismorik gabeko eremu bat izango da, erradikalik gabea, eta ez da mehatxu bat izango bizilagunentzat.
2. Bi aldeak proposamenarekin ados badaude, gerra berehala bukatuko da. Patriarkatuaren indarrek adostutako lerrora egingo dute atzera, bahitutako dutxak... [+]
Kosta egiten da hitz autorizatuak eraikitzea gaur den egunean, nahiz eta hitz horiek zerbaiti buruzko ezagutza sakona duten pertsona batzuenak izan. Maria Teresa Andruetto idazle argentinarrari entzuna nion ohartarazpena: jakintzarekiko eta lan iraunkorrarekiko... [+]
Txikitan, Txiki eta Che Guevara nahasten nituen. Umetako lainoarte baten moduan gogoratzen dut, baina gerora ulertu dut: Txikik Che miresten zuen. Horregatik, haren aurpegi mitikodun kamisetarekin agertzen da bere argazki gogoangarrian, eta Askatasun haizea poema euskarara... [+]
Onartzen dut sare sozialek nahi baino denbora luzeagoa kentzen didatela hainbatetan, eta guztiak ezabatzeko ideia buruan ibiltzen dudala maiz. Debate antzuak gogaikarriak eta bortitzak iruditzen zaizkit batzuetan, eta geroz eta zabalagoa den eskuin muturreko ideien presentzia... [+]
Heziketan egin beharreko aldaketak etengabe dira hizpide, gizarte-eraldaketari begira heziketak duen garrantziaz jakitun, horra begira jarri beharra duelako modu batean ala bestean bizitza-eredua aldatu nahi duen edozeinek. Eginkizun horretara jarritakoan, baina, curriculumaz... [+]
Hasiera batean, memea ez nuen behar bezala ulertu, hitz hori entzuterakoan gustu txarreko irudiak zetozkidan burura, ustez grazia egin behar lidaketenak. Memeka zebilen mundu guztia nire inguruan, mugikor bidez irudi horiek igorriz, nire ustetan hutsalkeriak zabaltzeko besterik... [+]
Palestinan gertatzen ari dena ikaragarria dela erraten du jende orok karrikan barna, “Onartezina da! Genozidioa da!” bilakatu dira azken aldiko entzunenak. Egoera salatzeko elkarretaratzea egin, ordea, eta bidegabekeria dela pentsatzen duten hamar horietatik lau... [+]