Aspaldiko partez, eta ustezko eguraldi txarrari esker, telebistaz bizpahiru western ikusteko aukera izan dut egunotan, txar amorratuak denak. Ezin hobeak, alegia, kanpoan giro ez denean geldikako bizikletan eguneroko kirol saioa etxean gozo-gozo egiteko. Ibilian, tximistaren pare pasatzen da bizikletaz ordu bete. Geldian, ordea, eternitate eta erdi pasatxo ematen du.
Gaur egun, hainbeste telebista katerekin, noiznahi dago, direnak direlarik ere eguna eta ordua, non edo han western bat aurkitzeko aukera. Zorionez, asko B sailekoak eskaintzen dituzte, paisaiak ez ezik aktoreak eta sentimentuak ere kartoikara izaten diren horietakoak. Asko eta askotarikoak dira horrelako filmen abantailak, baina hemen bi bakarrik aipatuko ditut, ari garenaren harira ez datozenak bazter utzita.
Batetik, hasi eta ordu betera harrapatuta ere, lehen fotogramatik igartzen diozu zer gertatuko den (nor hilko den, nor norekin ezkonduko...); albisteetakoaren aldean, mundu txukun eta ordenatua da filmotakoa, eta gainera txintxoek irabazten dute beti. Bestetik, dena hain kartoikara izanik, filma bera ari zaizu taigabe belarri ertzera gogoratzen fikzioa, itxura hutsa dela dena; horregatik dira eramangarriak, besteak beste, elkarrizketak, ukabilkadak eta tiroketak: ez dutelako benetakoak iruditzeko asmorik batere.
Telebistari begira ordu beteko saioa egiten baduzu, ordea, bestelako solas, eraso eta tiro batzuk ere jasan beharko dituzu, eta horiek bai, horiek beldurgarriak dira, bizikletari “arre” esan eta handik lauhazka bizian alde egiteko grina sortzeko modukoak. Tamalez, gaiztoaren zaldia baino geldoago da etxe barruko bizikleta: hari arre eta arren aritu arren, hantxe geldituko da, zirkinik egin gabe, eta zuk osorik irentsi beharko duzu “publizitate etenaldia” esaten dioten tiro festa.
Aurreko batean, 26 tiro kontatu nituen, filmaren etenaldi bakar batean. Bat saihestu arren, hurrena nondik etorriko zaizun ezin inola ere asmatu. Garbi dago zu zaituztela jomuga, zuketa zurian lotsagabe ari zaizkizu eta: zugana, zurekin, zuretzat, zure alde. Batzuetan, hala ere, zurekin ari ez balira bezala diharduten gazte txitxi-trinko batzuk agertzen dira, gizon zein emakume, gorputz jarrera grinatsu eta imintzio likitsak eginez, lurrin izen lurrintsuak xuxurlatzen dituztela euren artean, ingeles edo frantses maneratsuan, higuingarri. Asko dira horrelakoak: lurrinez lurrin eguberriak kirats bihurtzeko lain. Gainerakoetan, denetik dago: ume txikientzako kolonia ura, turroi magikoa, jostailu sofistikatuak, zimurren kontrako ukendua, hortzorde miresgarriro itsaskorra...
Eta, nola ez, hirugarren mundukoentzat laguntza eske larriak. Diodan etenean, hiru. Ez elkarren segidan, baizik eta lurrin-jostailu-turroi-hortzordeekin nahasi, harmonia latzean. Gainaz gaineko aberaskeria eta azpiaz azpiko miseria, dena bat. Miseriaren ikur diren umeek izen propioa dute (John, Henry... ). Hilean 10 edo 12 euro eskatzen zaigu haientzat hiru iragarkiotako bakoitzean; Henryren kasuan, lehen urtebetetzea azkena ere izan ez dezan.
Kolore Batuak eskaini ohi zituen markak Amets Batuak eskaintzen dizkigu orain. Ez dut uste John eta Henry bezalako haur goseen ezkur-ametsak dituenik gogoan, gurea bezalako herri aseen gezur-ametsak baizik.
Amaitu da iragarkien tartea, eta eskerrak: gauzak beren onera datoz berriz, eta zu bazoaz, gezurrezko ametsen pedalei eraginez, geldi, gezurrezko Happy End baterantz gozo-gozo.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Ordenagailua piztear nintzela, eta udako azken eskaera bailitzan, “amatxo, kontatu artikuluan gaurko karreran ze ondo ibili naizen” eskatu dit txikiak. Kontatu diot trenei buruz hitz egin behar nuela gaurkoan, ez etapen amaierei buruz edota Palestinako banderek izan... [+]
The Searchers filma ari ginen ikusten. Western bat, klasiko bat. Indioek Texaseko familia bati eraso egin eta bahituta eramango dute alaba. John Waynek urteak emango ditu indio gaiztoen atzetik alaba hura erreskatatu nahian. Filmak, bistan da, ez du kontatzen nolakoa zen Amerika... [+]
Radical futures diseinu espekulatibora zuzentzen den estudioak aurkezpen interesgarri bat partekatu du: A quick guide to the mythologies driving tech power (gida azkarra teknologien boterean daudenak gidatzen dituzten mitologien inguruan). Bertan diote Silicom Valleyko eliteak... [+]
Thomas Piketty eta Michael J. Sandel egileek berdintasunaren kontzeptua jorratzen duen liburua argitaratu dute aurten: Equality. What it means and why it matters (Berdintasuna. Zer esan nahi du eta zergatik du garrantzia, Polity argitaletxea). Pentsamendu garaikidean ospe handia... [+]
Moderno izateak, hiztegiaren arabera, “gaurkoa, egungoa; garai berekoa” esan nahi du, eta baita ere, “jakintzak edo teknikak berrikitan eginiko aurrerapenez baliatzen dena”. Baina aro modernoa eta modernitatea aro historiko bat ere izan daitezke; hain... [+]
Bai azalak emonbe! Esaten dute Ondarroan, norbait nabarmen gizenduta ikustean. Ezagun bati alderantzizkoa entzun nion azalari buruz: “Azala hain daukat gorputzaren neurri justukoa, ezen norbaiti keinu egiteko begi bat ixten dudanean uzkerrak ihes egiten... [+]
Badirudi larrazkena agorrila erditsutan hasten dela aldaketa klimatikoaren ondorioz. Euri eskasez hostoak firurikan erortzen dira eta Otso Errekako iraztorrak denbora baino lehen gorritzen dabiltza: ikusgarria da! Historiako udarik beroena ukan dugu aurten eta tenperaturek... [+]
Nahiz eta, entzun dudanez, hala deitzen dioten gertuko herri batekoek. Mugako biztanleok izaera jakin bat omen dugu; nabaritzen omen zaigu inguru horretakoak garela, esaterako, irundarroi. Ba omen dugu zera berezi bat. Ez dut gehiegi sinesten kontu horietan, ondoren zera hori ez... [+]
Edozein arlotan, arazo bat suertatzen denean, eta ia inor ados jartzen ez denean, ohiko galdera plazaratzea da onena: Nori egiten dio mesede?
Ez nuke zuen eguna izorratu nahi; ez jende guztia hitz egiten ari denaz hitz egin ere, baina azken asteotan, uda mugitu honen ondoren, sukaldeko leiho ondoko aulkian eseri eta munduari begira jarrita egon naiz. Begiak zabal-zabalik eta isil-isilik begiratu diot munduari bi... [+]
2024ko irailaren 11n, "Lortzear ote gaude?" izeneko artikulua argitaratu ziguten hainbat hedabidetan. Urtebete igaro da eta garbi esan dezakegu: EHUko gobernu aldaketak (Ferreira zen buru, Bengoetxea da orain) ez digu aurrerabiderik ekarri. Orduko zailtasunek zailtasun... [+]
Aurtengo ekainaren 25ean Eutanasiaren legeak laugarren urtemuga bete zuen. Nire iritziz, lege hori hainbat biztanleren lanari esker lortu da, eta, nolabait, pentsa dezakegu merezitako saria izan dela; izan ere, lege hori lortu bitartean pertsona askok erailketa salaketak,... [+]
2023ko uztailean jaso genuen berria antzuolarrok. Irimon bi aerosorgailu erraldoi jartzeko proiektu bat aurrera eramateko eskaera jaso zuela Udalak. Hasieran zalantzak eta galderak: nor zegoen proiektuaren atzean? Zein zen proiektuaren benetako helburua? Zein izango... [+]
Aste honetan, etxeko lanak jarriko dizkizuet. Hori gertatzen zaigu urte luzetan irakaskuntzan aritu garenoi: dena bihurtzen dugu arbel, etxeko lan eta ikas-egoera. Demagun euskal jai bat antolatu behar dugula herrian. Zer egitarau proposatuko dugu? Nola ospatu, dantzatu eta... [+]