Biolina jotzen
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Biolina jotzen det. Biolin-jotzaile baino harpa-jotzaile hobea naiz, baina biolina dut bizibide. Uda beroa; beroak luze jotzen du. Guk jo eta berak jo. Uda partean dut nik pagotxa, kontzertu korda. Alferra, udan, lehenaz gain, harrotu egiten da, eta batzuek kontzertu batean edo bestean izana dela azaldu beharra daukate, ur gaineko bitsaren adierazle. Nire biolina entzutera inguratzen den askorentzat, bere doinua zuldar baten tankerakoa da. Sasoikoa, pasako da, eta kito. Bizibide ederra dena bizimodu petral bihurtzen dit, zenbaitek. Entzule lorontziez ahaztu beharra daukat, baldin eta goren jo nahi badut. Lorontziak balira datoz eta: “Parfum terralez” inguratuta, bitxien tintin eta dilin jariotan eta, egin ahalagatik, gilborra ezkutatu ezin dien soineko eta frak eta fraketan enbutituta.
Gaur Camille izango dut konpañero. Camille Saint-Saëns, bekatu eta jolas lagun. Nire ohaide piano-jotzaileak, haren Animalien inauteria jo nahiago luke, baina niretzat, nire biolinarentzat eta biolinaren niretzat, gaurko egitarauaren gailurra izango den Hil Dantza bezalako gutxi dago. Ehun eta berrogei urte dituen doinua... Klasikoetan klasikoena izan nahi zuena. Jotzen dudanero hildakoa jaiotzen dela irudikatzen duena.
Eta klasikorako klasikoa, biolina. Kutxaren gaina izeizkoa (Picea sp.) eta aldeak eta azpia astigarra (Acer sp.). Astigar berezko eskutokiaren gaineko diapasona ebanozkoa (Diospyros sp.). Hariei eusten dien zubitxoa ere astigarra. Hariak, jakina, ardi hestez eginak, doinu meheenen kantinoa izan ezik, hori urrezkoa. Horiei eusten dien zubipekoa palisandrozkoa (Dailbergia sp.). Zur berekoa da harien gainean dantzatuko dudan uztaia. Horren heldulekua ebanozkoa eta haria Mongoliako zaldien isatseko 187 zurda zuriz txirikordatua.
Eta frakaren ezker aldeko barruko patrikatxoan dudan kolofonioaren aldera karga sentitu gabe ezingo nintzateke orkestrara lotu. Hariak hariari heltzeko kolofonioa. Hestezko harientzat aproposena, bike gorrizkoa, itsas pinuaren (Pinus pinaster) negar zihotua.
Egurra lorarazteko gai da. Egurra lore bihurtzen du, bai, izan zurgin, arotz, zur-langile, zur-lantzaile, maiasturu, benuzer edo menuzer, zur-apaintzaile, zur-egintzaile, zuharotz, zurgile, zurgin-neska edo zurgin-mutil denak.
Veneziako urmaela, 452. urtea. Hunoen inbasioak bultzatuta, Italiar penintsulako barrualdeko hainbat biztanlek eremu zingiratsuan hartu zuten behin behineko babesa. Baina lonbardiarren inbasioak iritsi ziren urte batzuetan, eta bizitoki iraunkorra bihurtuko zen etorkin... [+]
Aurten bai urtea da. Sagar urtea izango da aurtengo hau (Malus domestica). Eta baialdia behar bezala agurtu eta baliatzeko, besteak beste, dolareak gertatu beharko ditugu.
"Baserriberri" du izena programak eta langabezian diren Euskal Herri osoko 12 ikasleri zurgintza formazioa emango die, erortzear diren baserriak berritzen ikas dezaten.
Joan zen otsaila. Agur neguari eta ongi etorri udalehenari, bedatseari edo belartzeari. Polita belartzea, baina hurrengo baterako utziko diot bide horri. Egurretik tira nahi dut oraindik...
Lehengo batean Arantzazuko fatxada tzarraren istorioa zekarren Berria-k eta aspaldi... [+]
Zuretik ezpala baino gehiago sortzen da; besteak beste, esaerak... Baina esaerak hala dio: zuretik ezpala. Errotarriaren bira: hazitik landarea, landaretik hazia. Era askotara jaso dute atsotitz horren esanahia; horietako asko Gotzon Garatek. Prest gozamenerako?
Nolako zura,... [+]
Zura gogorrak, iraunkorrak, tentsio eta indar handiak jasan behar izango dituztenak, ilbehera hauetan botako dira, nioen lehengoan. Deskuiduan horrelako zuren bat eskuratzeko zuhaitzen bat moztekotan bazara, otsaileko ilbehera hilabetearekin amaituko da, eta egun horiexek dituzu... [+]
Zuraren eta egurraren garaia izan ohi da negua. Gure kulturan erabiltzen diren gehienak neguan mozten dira. Zura gogorrak, iraunkorrak, tentsio eta indar handiak jasan behar izango dituztenak, ilbehera hauetan botako dira. Ilgoretakoak eta beste urte sasoi batzuetakoak izango... [+]
Eguraldiaren kontuak amaitu dira; ura, ura eta ura. Zertaz hitz egin igogailuan edo autobusaren geltokian? Ez dago nobedaderik eta beste zerbaiti tiraka hasi behar kontu kontari. Eguraldi txarra omen den honen abantaila, pentsatu egin behar... Lokatza bueltatu da lurraren... [+]
Suaren aldeko sukaldean, otorduak prestatzeko garrari eta otordua egiteko berotasunari duten balioa emateko sasoia da. Sua. Su egurrak sekula galdu behar ez zuen sona berreskuratzen ari da eta etorkizun oparoa du. Otordua prantatzeko ez, baina eraikinen berokuntzan gero eta... [+]
Karrazkilloa edo karraskila (Rhamnus alaternus) ez da ugaria gurean. Berozalea da, eta gozo bizi ohi da zaletasun hori bera duten beste zuhaitz eta zuhaixken artean, hala nola gurbitza (Arbutus unedo), artelatza (Quercus suber), ereinotza (Laurus nobilis), ametza (Quercus... [+]
Zuraz inguratua nabil azken aldi honetan. Basoak eta zuhaitzak gugan duen indarra, eta gure kulturan duen eraginaz dokumental galant horietako bat egiteko ardura tzarra hartua du bizkarrean Jon Maiak; Gutik Zura du izena eta bera gauzatzen sos batzuekin lagundu nahi duenak jo... [+]
Arbolari bezalaxe zuhaitzari agaia jarri eta adarrei goian eustea kultura da. Jakintza handia, kultura. Bestela adarrak hautsita eta desitxuratuta, zarrapastroso litzatekeen landare tzarrari lagundu, eta era berean etorkizun berri bat eman. Kultura: landu. Hazten lagundu... [+]
Umeak ginela, txakurren bat azkura baretzeko edo arkakusoak haizea hartzera bidaltzeko hankarekin hazka egiten ikusten bagenuen, “gitarra jotzen” ari zela esaten genuen. Txakurrek, ez dakit, baina zakurren batek joko du biolina. Biolin-jotzaile zakurren bat izango... [+]