Zuberoa
I have a dream. Iratzarrik egiten diren horietakoa izan da. Oka ibaiko ibilguan zehar, sei arraunlarik dihardute arraunean, indar betean, eta patroi eta gidari, Zuberoa, hamar urteko neskatila alai-beltzarana, begiak eztizkoak eta elurrezko irribarrea, ahots sendoz eta irmoz aginduak ematen gazte segailei: “Bateraaa”. “Eroaaaan” “Arrauuuun”. “Atzeraaaa”. “Eskegiiii” “Hainkaaaak”. “Goazen goraaaa”. “Emon estriborreraaaa”. “Trinka baborreraaaa”. “Amaaaaituuuu”.
Hunkituta ikusi ditut arraunak uretan murgildu eta indarraren indarrez nerabeek aurrerantz egiteko erakutsi duten gaitasun eta kemena. Zazpiak batera, hamar urteko neskatila liderraren agindu adoretsuen zain, helmuga kokotaldean, itsu eta norakorik gabe joango bailiran. Baina aurrera begira tente, zutik, muga lerroa begien bistatik desbideratu barik, lemazaina: Zuberoa.
“Oi gure herria, zer hintzen eta non hago (…) zanpatua, itoa, zikiratua, ahuldua eta ohitua bortxara halabeharrez, ez ote duka jada kemenik, hire hatsa sendotzeko”. Benito Lertxundiren ahots igarlerekin batera, gogora etorri zaizkit, gero, gure politikarien diskurtso antzu eta negartiak; ekonomia zulo beltzera erori izanaren arrazoi obszenoak; Espainia eta Frantziarekiko gure menpekotasun jasanezina eta haien guganako jarrera larderiatsua: hezkuntza inposatua, osasungintza endekatua, kultura baztertua eta gure hizkuntzaren egoera tamalgarria.
Euskaldunok norbait garen plantak egiten dihardugu denbora gehiegiz. Eta izan ez gara inor. Eta izan bagara nor. Baina izate hori betiere inoren pentsura dago. Ez gaudelako bat eginda eta Europan erakutsi ezin dugulako gizarte masa trinkoa dagoela proiektu eskuragarri baten atzetik.
Eta nekatuta gaude negar egiteaz, eta gogaituta amorratuta egoteaz, eta nardatuta lortu ez izateaz eskuratu nahi dugun helburua.
Eta ametsetan jarraitu dut, Urdaibaiko paisaia bukoliko ederra aurrean, Zuberoaren agindu irmoak entzuten, eta irribarrea etorri zait ezpainetara, eta une labur batez otu zait, halaber, letoniarrak baino lehen, kataluniarren aurretik eta Gure Esku Dago proiektua gauzatu aitzin, izan direla gurean eskuak batu egiten dituzten saregileak, amaraun sare ehuleak, beharrezkoak direnak mapa historiko-politiko berria egituratzearren.
Amets kontsolagarria, hortaz, Zuberoarena: bide-erakusle, esku luze sendoen aitzindari, norabidea zein den agintzen. Bat eginda. Zazpiak bat.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Lorazainok bi hilabete baino gehiago daramatzagu greban, eta, horietan, udaltzaingoek indarrez zapaldu gaituzte piketeetan. Hirian zehar jarraitzen gaituzten sekretek jazartzen gaituzte, eta mobilizazio bakoitzean zelatatzen gaituzte. Enpresak ez gaitu aintzat hartzen, eskaintza... [+]
Nork sinesten du urtebetean Ordiziako errealitatea goitik behera aldatu dela eta desorekak desagertu direla?
Udaberriko oporren ataritan egunkarietan Begoña Pedrosak eman zigun titularra: Ordiziak ez du desorekei aurre egiteko plan berezirik behar... [+]
Talentua garai honetan zaindu, babestu eta erakarri beharreko altxorra ei da. Horregatik, Kutxabankeko lehendakari Anton Arriolak hezkuntzan ingelesari garrantzi handiagoa eman behar zaiola adierazi du, eta euskara horretarako oztopo izan daitekeela Poloniatik etor litezkeen... [+]
“Hauxe titulu bitxia” erranen du aspaldian leitzen nauen ARGIAko irakurleak. Jakingo du halaber Stanley Kubrick zinegilearen azken filmaren zale amorratua naizela. Horrek hura esplika dezake. Funtsean, begiak zabal itxita begiratzen diogu munduari, bereziki Gazako... [+]
Badirudi Europar Batasuna eskalada beliko betean sartu dela. Munduaren ordena geopolitikoa kolokan dabil eta Europak bertan zuen pribilegiozko lekua galtzeko arriskua ikusi du. Autonomia estrategikoaren lemapean, beste neurri askoren artean, industria armamentistikoa... [+]
Euskal Herriko mugimendu abertzaleen hasieran, langile borrokak kanpotik inposaturiko zerbait balira bezala ikusi ohi ziren. Euzkadi egunkariko orrialdeetan maiz irakur zitezkeen sozialisten kontrako diatribak. Harritzekoak ere ez ziren erasook, egia esan, egunkari sozialistetan... [+]
Diskrezioa edo zuhurtzia hitzak entzuten dizkiedanean buruzagi politikoei kezka sortzen zait. “Hobe izango da zuhurtziaz jokatzea”, esaten digute. Horixe izaten da estalkia jakiteko, era publikoan egin izan balitz, onargarria ez zatekeen operazioa era sekretuan... [+]
Aspaldi egin nuen lantegi batean, kapitalismoaren izaera alderatu zuten itsasoan koipe jario batekin, zabaltzen doan orbana, bidean hondakina eta miseria sortzen duena eta garbitzeko zaila dena.
Egun, AAren koipea nonahi dugu,beharbada ezagunenak honakoak direlarik:... [+]
Unibertsitateko ikasleak azterketa garaian dauden bitartean, irakasleoi ikasturtea ixtea dagokigu. Irakasleak talde txikitan biltzean oso ohikoa da urte batetik besterako aldaketen gainekoak konpartitzea eta hausnarketaren brindis gisara ikasle belaunaldiaren
ezaugarritzea... [+]
13 urteko mutil bat da Adolescence telesailaren protagonista, bere eskolako neska bat erailtzeagatik atxilotua. Lau kapitulutan zehar saiatuko gara ulertezina ulertzen, baina gidoilariek ez digute azalpen errazik emango, baizik eta bullying dinamika nahasiak, manosferaren eragin... [+]
Zein da otordu egoki baten proportzioa. Nondik dator egunero ahora eramaten dudan ogia. Zergatik ez dut goserik. Nork erabakitzen du zu ez zarela ni, gu ez garela berdinak. Nola egiten da janaria. Non altxatzen dira dorre garaiak eta non harresi mortalak. Nork jaten du eskuekin... [+]
Europako lau presidente gudazaleek (Emmanuel Macron, Keir Starmer, Friedrich Merz eta Donald Tusk), maiatzaren 10ean 30 egunetako su-etena exijitu zioten Vladimir Putini. Errusiako presidentearen erantzuna: “Maiatzaren 15ean has gaitezen bakea negoziatzen... [+]
Pasa den asteko berria dugu: Irunen 67 urteko garraiolari bat hil zen, kamioia kargatzen ari zela. Errepidean izan balitz, “eragozpenak errepidean” entzungo genuke; ondoren, baxu antzean, “kamioilari bat hil da istripuan”. Gipuzkoa aldean trena hartzea... [+]