Beste nekazaritza garapen eredu baten alde

Inoiz baino beharrezkoagoak dira eskuin muturraren gezurrei
aurre egingo dieten hedabide independenteak

Euskal Herriko lehen sektorea, mundu osokoa bezala, bidegurutze baten aurrean dago eta ez badira erabaki egokiak hartzen desagertzeko zorian egon liteke. Neoliberalismoak, hau da, kapitalismo tradizionalak eta ekonomiaren globalizazioak mundua merkantzia bihurtu dute. Baserritar mundua desagertzen ari da, nekazaritza industrialak gaina hartu diolako. Hor koka daitezke labore transgenikoak eta elikagaiak sortzeko lurrei milioika hektarea kentzen dizkieten agro-erregaiak, besteak beste. Bankuei, multinazionalei eta nekazaritza industriari baino mesede egiten ez dien eredua da eta kalte handiak eragiten ditu ingurumenean.

Testuinguru horretan sortu da Nirea egitasmoa, Gasteizko Gobernuaren, Hazi fundazio publikoaren eta eragile sozial nahiz sindikatuen eskutik. Etorkizunean landaren eta hiriaren arteko oinarrizko lotura berreskuratzeko egitasmoa da, herritarrek konpromisoa har dezaten euren kontsumo ohituretan lehen sektoreko bertako produktuak kontuan hartzeko. EHNE-Bizkaiak eskatu du akordioa edukiz betetzeko eta horretarako beste nekazaritza garapen eredu bat behar dela uste du, sektorea mantentzen dutenen mesedetan. Hain justu, apirilaren 17an nekazarien borrokaren nazioarteko eguna da, “denon ondarearen eta gure lurraldeen defentsarako erresistentziaren” alde. Egun hori antolatu dutenek –tartean Mundubat– kapitalismoaren kontra mobilizatzeko eskatu dute, tokian tokiko merkatuak erreskatatu eta indartzeko: “Zubiak eraiki behar dira landa eta hiri eremuen artean, herrietan bizi garenon eta lurra landu nahi duten jendeen artean; nekazaritzara itzultzeko prozesuak bultzatu behar dira”.

Ea Nirea egitasmoa Eusko Jaurlaritzaren propagandatik harago doan eta beste nekazaritza garapen baten aldeko apustua egiten duen, egungo eredu produktibista aldatu behar bada ere. Horretarako neurriak hartu eta diru-partidak bideratu behar dira.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Lehen sektorea
2025-09-16 | Irulegiko Irratia
Irulegiko arnoaren sormarkaren besta buruilaren 14an Irulegin

Irulegiko arnoaren sindikatuak antolaturik, Irulegiko arnoaren sormakaren besta ospatuko da buruilaren 14an, igandearekin, Irulegin. Mahastia, arnoa eta tokiko kultura uztartuz, egun osoan animazioak.


2025-09-15 | Garazi Zabaleta
Aztal
Iruñetik artzain eskolara, eta handik Otsagabira artaldea osatzera

Artzain gisa hirugarren kanpaina du aurtengoa Koldo Vicente Eseberrik. Familia Otsagabikoa izan arren, Iruñean bizi izan zen txikitatik, baina abeltzaintzaren munduarekin harreman estua izan du beti. “Osaba artzaina zen, haragitarako ardiak zituen hemen, eta txikitan... [+]


Onintza Enbeita eta Feli Madariaga, lurrari lotutako bi emakume
MULTIMEDIA - elkarrizketa

Emakumea eta lurra elkartzen dituen liburua idatzi du Onintza Enbeitak: Bizitza baten txatalak. Gure aurrekoen bizimodua jaso du, andre baten ahotan: "Baserria bere horretan, erromantizismorik gabe". Feli Madariaga (1932, Baldatika, Forua, Bizkaia) da andre hori,... [+]


2025-09-10 | Estitxu Eizagirre
Onintza Enbeita eta Feli Madariaga
"Azokako mahaiaren bestaldetik desprezioa ikusten da, asko"

Emakumea eta lurra elkartzen dituen liburua idatzi du Onintza Enbeitak: Bizitza baten txatalak. Gure aurrekoen bizimodua jaso du, andre baten ahotan: "Baserria bere horretan, erromantizismorik gabe". Feli Madariaga (1932, Baldatika, Forua, Bizkaia) da andre hori, lurrari... [+]


2025-09-08 | Jakoba Errekondo
Orria egitera

Orriuldu gabe daude oraindik zuhaitzak eta arbolak. Hostoak ihartu gabe daude, bai. Eta hostoa jasotzeko sasoi aproposa da. Hostoa, batez ere geroago jasotzen da; zuhaitzaren adaburua janzten duen orritza edo hostotza erortzen denean edo orriultzen denean, lurraren instantziako... [+]


2025-09-08 | Garazi Zabaleta
Amama
Lursail bakoitzak bere arnoa

Irulegi eta Anhauze artean ditu mahastiak Joanes Haritschelharrek, Amama proiektuaren bultzatzaileak. “Mahastiak ene amarenak ziren, eta bera jubilatu zenean hartu nuen nik etxaldea, 2022an”, azaldu du. Ama mahastizaina eta aita ardi gasnagilea ditu, eta beraz, beti... [+]


Marieneko lurren alde, Kanbon mobilizaziora deitu dute larunbaterako

Elkarretaratzea eta asanblada antolatu dituzte azken berriak zeintzuk diren jakinarazteko. Horrez gain, irailaren 9an Baionako auzitegi aitzinean mobilizatuko dira, Marieneko lurraren defentsan aritutako hiru ekintzaile auzipetuko dituztelako.


Caparrosoko Valle de Odieta makroetxaldea epaitzen ari dira lurrak nitratoz kutsatu dituelakoan

Irailaren 2an hasi da epaiketa Iruñeko Zigor Arloko 2. epaitegian, ustez 2021ean makroetxaldeak haren inguruko lurrak minden hondakinekin kutsatzeagatik. Sasoi hartan Valle de Odieta makroetxaldeko administrazio kontseiluan ari ziren bost pertsona epaituko dituzte. ARGIA... [+]


Mingain urdina

Odolustea uztailaren 10ean hasi zen. Hamar buru hil zaizkigu harrezkero: hazarkume bat, ahari bat eta zortzi ardi. Odol analisiek baieztatu dute mingain urdinaren gaitzaren ondoriozko heriotzak izan direla denak ere.


2025-09-01 | Garazi Zabaleta
Gidari artzain eskola
Artzainen hurrengo belaunaldiaren bila

Historikoki, artzaintzari eta abeltzaintzari guztiz lotuta egon den bailara da Erronkaribarrekoa, baina azken hamarkadetan nabarmen eraldatu da eta turismoa bihurtu da jarduera nagusia. “Ekonomia horrela aldatu da, eta hamarkadaz hamarkada ardi, behi eta behor kopurua... [+]


Gutxieneko soldata propioaren alde 138.495 sinadura lortu dituzte sindikatuek

ELA, LAB, ESK, Steilas, Hiru eta Etxalde sindikatuek aurkeztu dituzte Herri Ekimen Legegilearen sinadurak Eusko Legebiltzarrean. Orain pilota alderdien teilatuan dagoela esan dute, eta herritarren borondatea kontuan izatea eskatu diete.


Ostiraletik aurrera berriz debekatuko dituzte nekazaritza jarduerak Nafarroan

Tenperatura igoera dago aurreikusita datozen egunetarako, eta, sute arriskuak ekiditeko, ostegun iluntzeko 20:00etatik aurrera debekatuta egongo da uzta lanak egitea. Aurretiaz ere neurriak hartuta zituen gobernuak, baina Zarrakazteluko sutea kontrolpean izanda, neurriak malgutu... [+]


Bortuan artzain
Mendez mende dabilen lanbidea, garai berrietara egokitu nahian

Uda giroan Baxenabarre eta Zuberoa gainetan egonen denak kausituko ditu ardi, behi zein zaldiak bere inguruan. Ehunka direlako maiatz-ekainean behealdeko etxaldeak hustu eta kabalak bortura igortzen dabiltzan laborariak. Artzainen artean ere, uda bortuko etxolan pasako duenik... [+]


Eguneraketa berriak daude