Oinek sarritan jasaten dute urte-sasoiaren aldaketa. Izan ere, udan txankletak edo sandaliak erabili ohi dira normalean, eta udazkenarekin askoz ere gehiago babesten duten oinetakoak janzten hasiko garenez, gure oinek mugikortasun asko galtzen dute. Horrek mina ekar dezake, hasieran arina izan arren denborarekin normal ibiltzea eragotzi eta bizkarreko edo sorbaldako mina eragitera irits daitezkeena.
Mina arrazoi batek baino gehiagok sor dezake, eta zaila da kasu guztietarako balio duten argibide orokorrak ematea. Dena den, tokiaren araberako minaren sailkapena egitea baliagarria gerta daiteke.
Oin-zolan. Arrazoiak bi izaten dira normalean. Batetik, Mortonen neuroma esaten zaiona: zapata estuak edo punta zorrotzegidunak erabiltzearen ondorioz nerbio bat zanpatu eta inflamazioa sortzea. Bestetik, oin-zolako faszitisa, oin-zola azpialdetik estali eta babesten duen mintza handitzea. Lehen kasuan masaje batek mina arindu dezake –kirurgia azken irtenbidea da–; faszitisa izanez gero, aldiz, min zorrotza nabarituko duzu zutik zauden bitartean, baita ibiltzen hasterakoan ere, goizean ohetik jaikitzerakoan batik bat. Medikuak hanturaren kontrako botikak agintzen ditu normalean, baina kasu batzuetan korronte elektriko txikiak ere erabilgarriak izaten dira.
Behatzetan. Mina izan daiteke metatartsoa zabalegia edo handiegia izateagatik. Baina min ematen duena bereziki behatz potoloa denean, eta gorritua agertzen denean, agian ureazko kristalak pilatu dira bertan eta hezueriaren susmoa baztertu beharko da. Azken kasu horretan, jan-neurria zaindu beharko duzu: kontuz janari koipetsuekin, mariskoarekin eta alkoholarekin.
Oin-gainean. Oin-gangaren sindromea izaten da kausarik usuena; lotailuaren gain-tenkatze batengatik sortzen da gehienetan. Konponbiderik onena egunean hiruzpalau aldiz izotza jartzea izan daiteke.
Orpoan. Zapata desegokiak eramateagatik muskuluak eta lotailuak behin eta berriz behartzen direnean, ezproi izeneko luzapen modukoak sortzen dira oineko hezurretan. Eta oso mingarriak izatera irits daitezke. Gain-pisuak edo desoreka biomekaniko batek ere sor ditzake.
Juanikoteak. Kasuen %40 hereditarioak izaten dira, Harvardeko Unibertsitateko ikerketa baten arabera. Juanikoteek eragindako mina arintzeko belaki batzuk jartzen dira behatz potoloaren eta ondokoaren artean. Batzuetan, hala ere, operatzea beste erremediorik ez da egongo.
Kailuak, maskurrak. Halakoak biguntzeko ona izaten da ur epeletan bainu hartzea. Zenbait kasutan beharrezkoa gerta daiteke aurrez apar-harriarekin leuntzea.
Gure oinen azala lodia eta zakar samarra da, baina osasun egoera onean mantendu nahi badugu tratu berezia eman beharko diogu, hidratazio estrarekin batera.
Esfoliazioa. Soberan dauden azalak ezabatzeko, oinak apar-harriarekin, lima batekin edo gel berezi batekin igurztea komeni da, egunean bitan gutxienez.
Hidratazioa. Erabil itzazu mentolez, aloe veraz (belarminaz) eta glizerinaz prestatutako krema bereziak oinak freskatu eta leuntzeko.
Irailetik mediku euskaldunik gabe daude Elizondoko (Nafarroa) herritarrak. Horrez gain, udan medikurik gabe geratzearen beldur da Baztango Osasun Plataforma. Ekainaren 4an, bizikleta martxa egingo dute herrian.
Sare sozialetako argitalpen baten bidez, otsailaren 23an, Ane Santesteban txirrindulariak (Errenteria, Gipuzkoa, 1990) endometriosia daukala iragarri zuen. Diagnostikoak lagundu egin dio ulertzen zergatik batzuetan gaizki sentitzen den bizikletan: “Kisteak aldaka okertzea... [+]
Sindikatuak salatu du apiriletik ez dela haurrik artatzen larrialdietan. Ohartarazi du “aspalditik” ari direla zerbitzuak gutxitzen, ez bakarrik pediatrian. Maiatzaren 16an, 14:00etan, kontzentrazioa egingo dute ospitaleko sarreran.
“Pantailak utzi erronka” hasi dute, maiatzaren 13tik 22ra, Ipar Euskal Herriko 25 eskolak eta 2.445 haurrek. “Hasi aitzin, beldurra dute gazteek, ez direlakoan desafioa betetzera helduko. Gero, indar kolektiboak hartzen du gain”.
Andrea Velasko dietista eta nutrizionistak elikaduraren bidez menopausiak eragindako aldaketak kudeatzeko zenbait gako eman ditu.
Pandemiak agerian utzi ditu, bere gordintasun osoan, zaharren, haurren eta dependentzia egoeran dauden herritarren arreta-eredu neoliberalaren ondorioak. Konfinamendu garaian loratutako diskurtso kritiko eta alternatiba komunitarioak sendotzeko unea da orain”. Horrela hasi... [+]
Irudimentsua eta umoretsua da, eta marraztea bere pasioa da. Oihan Iriarte Eletxigerrak (Bilbo, 2001) Autismoa eta biok (Txalaparta, 2025) liburu ilustratua sortu du autismoa ikusarazteko. Bere bizipenetatik abiatutako liburua da. Arte figuratiboaz baliatu da batez ere:... [+]
Donostiako Zurriola Haur Hezkuntza, La Asunción eta The English School ikastetxe inguruak eta Bilboko Kontxa Eskola eta Calasancio-Escolapios dira nitrogeno dioxidoaren muga legala gainditzen dutenak, Ekologistak Martxanek hainbat eskola ingurutan egindako azterketaren... [+]
Ospitalizatuta dauden pazienteek eskumuturrekoan eramango dute “e” ikurra. Hala, osasun langileek badakite herritar horiek eskatu dutela euskaraz artatua izatea. Osakidetzak dio euskarazko komunikazioa errazteko beste tresna bat gehiago dela. Proiektu zabalago bateko... [+]
Almidoiarekin egindako plastiko biodegradagarrietatik sortutako mikroplastikoek saguen osasuna kaltetzen dutela ikusi dute esperimentu batean. Ikertzaileek ohartarazi dute ezinbestekoa dela bioplastikoen segurtasuna hobeto ikertzea, haien erabilera handitzen jarraitu aurretik,... [+]
Beharbada ez duzu jakingo nor den Donald Berwick, edo zergaitik aipatzen dudan artikuluaren izenburuan. Gauza bera gertatzen zaie, agerikoa da, abian den Osasun Itunean parte hartzen ari diren gehienei. Ez dakite zer den Berwicken Helburu Hirukoitza, are gutxiago eredu hau... [+]
Sendabelarrak non bildu galdetuz idazten didate eta bide bazterrei erreparatzeko esan ohi diet. Erromantizismoak kalte egin digu bizitzako esparru askotan eta hemen ere bai, sendabelarrak ez baitaude mendi tontorretik gertu dauden bide zidorretan (bakarrik), ezta kostatik bertan... [+]
Eritasunaren kontrako protokoloa salatzeko eta prefeturarekin hitzordu bat lortzeko asmoz, bideratu dute okupazioa ehun bat laborarik. Tuberkulosia kasu batzuk agerturik Zuberoan, eritasunaren kontrako neurri sanitarioak segitu beharrean dira inguru horietako 280 etxalde... [+]