SESB erori eta pribatizazio prozesua egin zenean, atzerritarrek debekatua zuten Estatuko enpresak eta ondasunak erostea, baina bertakoek diru askorik aurreztua ez zutenez, prezio ezin merkeagoetan egin zen pribatizazioa. Inoiz gertatu den ondasun publikoen sakeorik handiena izan zen. Adibidez, Kremlinetik gertu zegoen hotel baten benetako balioa hainbait milioi dolarrekoa izan arren, herritar batek 1.000 dolarretan erosi zuen, handik egun gutxira hoteleko sarreran zegoen lanpara 1.500 dolarretan saldu zuen enkante batean. Diru apur baten truke (askotan mehatxu eta xantaiekin lagundurik gainontzeko balizko erosleak uxatzeko) milioidun bihurtu ziren batzuk, bereziki sistema kapitalistaren izpiritua hobekien ulertu zuten espekulatzaileek, mafiosoek eta Estatu aparatuan ondo kokatutakoek. Horien artean edota horien zerbitzura egon dira beti Viktor Justxenko (iraultza laranja ostean presidente bilakatu zena), Julia Timoxenko (Lehen ministroa izandakoa iraultza laranja ostean eta orain kartzelan dagoena ustelkeriagatik) eta Viktor Janukovitx (egungo presidentea).
Justxenko Ukrainako pribatizazioen gidarietako bat izan zen lehenengo, gero 1993tik 1999ra Ukrainako Banku Zentralaren presidentea izan zen Kutxma presidenteak Lehen ministro izateko izendatu zuen arte. Timoxenko eta Janukovitx Kutxmaren zerbitzura egon ziren ere bai. Garai haietan laranjak (ideologia neoliberal eta ukraniar nazionalistarekin herrialdearen mendebalde pobrean dute indarra) eta urdinak (ideologia zentro-ezkertiarrarekin errusiar hiztunen ekialde eta hegoaldeko eskualde erlatiboki aberatsean dute indarra) bat egiten zuten gorrien aurka. Boto gehien jasotzen zuen alderdia komunista zen eta hau isolatze aldera denak ados jarri ziren, nazioarteko potentziak barne. Politikan mendebaldeko potentzien eta Errusiaren arteko oreka bilatzen saiatzen ziren, nahiz eta gatazka gehiago zeuzkaten ekialdeko bizilagunarekin.
Kutxmaren seme-alaben artean bi aukera politiko jaio ziren, laranjak eta urdinak. Sistemak behingoz bi aurpegi erakusten zituen konpetitzeko: borroka ezker-eskuin ardatzean zentratua egotetik ukrainar hiztun-errusiar hiztun ardatzera igaro zen. Eskema berrian komunistak jokoz kanpo gelditu ziren. Baina, eliteen arteko interes desberdinek talka egin dute tarteka. Laranjek aliantza bat dute mendebaldearekin, urdinak aldiz, Kutxmak urteetan jokatutako papera izaten saiatu dira, oreka bilatuz mendebalde eta ekialdearen artean, nahiz eta gatazka gehiago izan dituzten Errusiarekin. Horregatik eta oligarken iturri zikineko diru eta jabetzak legitimatze aldera (honetan laranjek bezala pentsatzen dute), Ukraina EBan sartzearen alde egin dute irmoki. Baina, EBk “asoziazio eta merkataritza askeko” tratatua baino ez dio eskaini Ukrainari, bere murrizketen eta politika neoliberalen paketearekin.
Urdinek, beraien interes partikularren defentsa burutuz ukrainar interesak defendatu dituzte oraingoan, batez ere 2015ean hauteskundeak daudelako berriro. Testuinguru horretan, oposizioa “estatu kolpe leuna” ematen saiatu da. Beste behin, mendebaldeko potentziak eta nazioarteko hedabide gehienak zikin ari dira jokatzen, Janukovitxen gobernua demokratikoa izango ez balitz bezala tratatuz. Errealitatea, ordea, oso bestelakoa da. Mendebaldeko erakundeen arabera (EBk orain bi hilabete argitaratutako txostena barne) Ukraina bere testuinguruan estaturik demokratikoenetakoa da. Adibidez, tratatua sinatu duen Georgia baino “demokratikoagoa” da The Economisten demokrazia indizearen arabera.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
2024ko irailaren 11n, "Lortzear ote gaude?" izeneko artikulua argitaratu ziguten hainbat hedabidetan. Urtebete igaro da eta garbi esan dezakegu: EHUko gobernu aldaketak (Ferreira zen buru, Bengoetxea da orain) ez digu aurrerabiderik ekarri. Orduko zailtasunek zailtasun... [+]
Aurtengo ekainaren 25ean Eutanasiaren legeak laugarren urtemuga bete zuen. Nire iritziz, lege hori hainbat biztanleren lanari esker lortu da, eta, nolabait, pentsa dezakegu merezitako saria izan dela; izan ere, lege hori lortu bitartean pertsona askok erailketa salaketak,... [+]
2023ko uztailean jaso genuen berria antzuolarrok. Irimon bi aerosorgailu erraldoi jartzeko proiektu bat aurrera eramateko eskaera jaso zuela Udalak. Hasieran zalantzak eta galderak: nor zegoen proiektuaren atzean? Zein zen proiektuaren benetako helburua? Zein izango... [+]
Bizipen multzoa da gure historia. Esperientziek osatutako atal eta kapituluak. Errutina eta egunerokoa zipriztintzen dituzten gertaerak. Baina adin batera iritsita, bizi izandako momentu batzuk atzenduta geratzen dira, buruaren zokoren batean ostenduta. Ez ahaztuak,... [+]
Aste honetan, etxeko lanak jarriko dizkizuet. Hori gertatzen zaigu urte luzetan irakaskuntzan aritu garenoi: dena bihurtzen dugu arbel, etxeko lan eta ikas-egoera. Demagun euskal jai bat antolatu behar dugula herrian. Zer egitarau proposatuko dugu? Nola ospatu, dantzatu eta... [+]
Arantzaren buruko loreek ez zuten arantzarik, Arantzaren bizitzak, ordea, asko. Emakume izatearekin batera, jaiotzetik batzuk. Besteak gaztetatik eransten joan zitzaizkion, komisarian torturak ezarriak, Burgosko prozesuan eta kartzelan, arantza horiek denak patriarkatuak... [+]
Ez dira gauza bera. Sistema demokratiko bat, edozein eskalan, parte-hartzailea ez bada ez da demokratikoa. Demos batek ez badu lehentasunik erabakiak hartzerakoan, demokrazia eredu hori hutsala da. Israelgo Estatuan hauteskundeak egiten dira, baina ariketa politiko horrek ez dio... [+]
Teknologien azken joerengatik galdezka aritu da mastodon.eus-eko erabiltzaile bat, ezagutzen zuenak ez baitzion zirrararik eragiten. Zer pentsatua eman digu zenbaiti, eta jaso dituen erantzunak oso ezberdinak izan dira.
Nik adierazi diot teknologiek gizakion arteko... [+]
Ez dut ikusi nahi gorputza arimaren kartzela gisa. Baina ezin dut saihestu gorputz atletikoak, gazteak, osasuntsuak, ulertzea luxuzko ibilgailuak balira bezala, jabeen eramaile arinak. Gazte (osasuntsu, atletiko) ez garenon gorputzek ere bere jabeok eramaten gaituzte, baina kasu... [+]
Ikasturtearen hasiera, lankideekin, laneko deskantsuan, kafe baten inguruan, atzean utzitako hilabeteen oroimenak mahairatuz. Deskantsua paraje desberdinetan egin izanagatik ez ditugu alboratu gizarte gisa ibiltzen dugun garaia. Distantzia hartu eta geldiunean gaudenean gai gara... [+]
Trumpen muga-zergen dantza da azken hilabeteetako berri nagusietako bat. Gerra komertziala eta ekonomikoa hedabideen eta analisten ahotan daude oraindik ere. Gehienetan, baina, herritarrei gauzak era oso sinplean azaltzen zaizkie, gutxi-asko esanez Etxe Zurian ero bat dagoela... [+]
Horixe da datorren irailaren 10ean Frantziako Estatua hankaz gora jarriko duen deialdi herritar berriaren lema. Sarean gaia lantzen ari diren gune asko daude, baina bi interesgarrienak aipatzearren, hor daude, besteak beste, @lessoulevements edota @bloquonstout atariak.
Izan... [+]
Usaiako "süjetik" gabea, esku andana batek idatzia, errejent multzo batek zuzendua, gertakizun askoren kontari, gisa guzietara kolektiboa da.
Akordatzen naiz Blanca Llum Vidal poeta maitasunaz hizketan entzun nuen lehendabiziko aldiaz. Bere esperientziaz aritu zen, besteak beste. Esan zuen bere ordura arteko bizitzan maitasuna beti amaitzen zela, baina maitasunak ez lukeela amaitu beharko sentituz bizi dela. Ez dela... [+]