Enpatia bila, geure buruaren alde
Aurrerantzean, euskaraz eginen duten euskaldunok bi –edo hiru– hizkuntzatan ongi moldatzen diren hiztunak izanen dira. Sarritan, erdaraz euskaraz baino hobeki moldatzen direnak gainera. Euskaraz eginen dute, baina ez ezinbestean euskaldun elebakarren garaian bezala, hala nahiko dutelako baizik. Gauzak ikaragarri aldatzen ez badira behintzat.
Gutako askok, ez denek jakina, bi aukera izanda euskaraz egitea hobetsiko dugu, halaxe nahi dugulako. Nahi edo sentimendu hori ez genuke akaso denek berdin azalduko, askotariko bulkadak egon bailitezke horren atzean: ideologikoak, kulturalak, erosotasunari lotutakoak…
Ez naiz deus deskubritzen ari eta irakurle horrek hainbeste badakizu. Susmoa dut, ordea, askok ez duela guretzat bistakoa den kontu hau usaintzen. Alegia, euskaraz egin nahi dugula hobeki sentitzen garelako, ez dela apeta hutsa. Euskarari eusteak hainbatetan sortzen dizkigun gatazkatxo eta deserosotasun handien eta txikien gainetik euskaraz egin nahi izaten dugu, hain zuzen ere, batean edo bestean ez garelako berdin sentitzen.
Saiatzen ote gara, ordea, gure barruko sentimendu hori azaltzen erdaldunei, esate baterako? Egoera jakin eta ohiko bat daukat gogoan eta horretaz ariko naiz: zazpi euskaldun + erdaldun bat = zortzi erdaldun. Erdaldun bakar hura gaizki edo deseroso senti ez dadin, gu sentitzen gara gaizki, etsiak hartuta, gurekin beti euskaraz ari direnekin erdaraz arituta, erridikuluaren eta egonezinaren arteko sentsazio arraro batean.
Ez baikaude ohituta hizkuntza erabilera emozioekin eta sentimenduekin lotzen, eduki formal eta ideologikoekin osatzen baitugu euskararen inguruko diskurtsoa, batzuetan erdaldunen enpatia aktibatzeko aukera bat galtzen ari garela iruditzen zait. Egin dezakegu euskaraz, noski, eta zortzikotearen egoera horretan hala egin behar dugula iruditzen zait niri behintzat. Eta egin dezakegu inori argibiderik eman gabe, guk ere badugu normal aritzeko eskubidea.
Baina agian aiseago gaindituko genituzke egoera jakin horietan euskaraz aritzeko konplexuak eta ezintasunak gure ondokoen –gure inguruko erdaldunez ari naiz– erresistentziak erortzen ikusiko bagenitu, eta uste dut gure sentimendu horiek noizean behin behintzat adieraztea behar beste erabiltzen ez dugun arma bat dela horretarako. Adierazteak merezi duenean, jakina, ez baita beti horrela izaten! Merezi duenean, horrenbestez, azaldu, hitz egin, eta hortik aurrera eutsi lasai geureari.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Bagira prozesuaren emaitza, Herri bidea bide-orria izan zen. Bide-orri honetan, abertzaleen helburua herriari boterea itzultzea dela aipatzen da, eta boterea itzultzeko, herriari burujabetza maila maximoa emanen dioten instituzioak herriari eskaintzea adierazten da. Zehazten da... [+]
Hizpidea jarri zuen Pello Salaburuk sare sozialetan, aipatuta hemendik hamabost urtera etorkinen pisua Bizkaian biderkatu egingo zela, biztanle guztien %22 izateraino, eta hori badela “zinez euskararen mehatxua”. Jakina, horrela botata, beste zehaztasunik gabe, azkar... [+]
Laugarrenez altxatu da eguzkia Baionako besten eremu setiatuan eta uste dut, septentrioko Euskal Herri honetan, hatsa hobekiago hartzen dugula, batez ere gure hiru diputatuak Fronte Herritar Berrikoak direlako eta olde beltz-kakia hirugarren postura zokoratu dugulako. Bi gauza,... [+]
Joseba Diez Antxustegi EAJk Eusko Legebiltzarrean duen bozeramaile berriaren iritziz, Imanol Pradales lehendakariak "esperientzia handiko emakumez eta gizonez osatutako gobernua osatu du, sektore profesionaletan errespetatuak eta Euskadirekin konpromisoa hartu... [+]
Pedrosa andere agurgarria:
Zorionak, Hezkuntza sailburu izendatu zaituztelako. Ez da ardura berria zure gainean izango duzuna aurrerantzean. Ederto ezagutu behar duzu Hezkuntza Saila, lau urte sailburuorde eman ostean. Ikasturtea bukatuta, kontu batzuk gogoratu nahi nizkizuke... [+]
Joe Bidenen narriadura kognitiboaren eztabaidak bi urte inguru ditu. Batzuetan portaera bitxia zuen, beste batzuetan ez zitzaion ondo ulertzen edo egiak ez ziren gauzak esaten zituen, semea Iraken hil zitzaiola, adibidez. Halere, establishment liberalak bere egoera kognitiboari... [+]
Ilarei buruzko artikulu bat irakurri nuen duela bizpahiru egun, Guillem Martinezena, eta ez dakit ondo ulertu nuen. Kontatzen zuen etxe azpian ezer berezirik ez zuen izozki denda bat daukala, eta azken aldian ireki orduko izaten duela jendea, bata bestearen atzean ordenatuta,... [+]
Ez dut oso argi gure bizitzak gidatzeko, banaka, botere nahikoa dugun, baina saiatzen jarraitu behar dugula bai. Taldean gauza asko egin badaitezke ere, egunero gure buruarekin borroka bakartia dugu aurrera egiteko. Gizaki gehienok, bizitzea den norabide bakarreko ur... [+]