Frankismo garaiko lau torturatzaile atxilotzeko agindu du Argentinak

  • Tartean dago Jesús Muñecas guardia zibil ohia, Andoni Arrizabalaga Itziarren Semeak eta Anparo Arangoa leitzarrak jasandako torturen erantzuletzat jo izan dena.

Erdian, Andoni Arrizabalaga, 1977an kartzelatik atera berritan.
Erdian, Andoni Arrizabalaga, 1977an kartzelatik atera berritan.
Zure babesik gabe independetzia ezinezkoa zaigu

Argentinako María Servini de Cubria epaileak frankismo garaiko ustezko lau torturatzaile atxilotzeko nazioarteko agindua eman du, frankismoaren krimenen kontra abiarazitako auzian inputatu gisa deklaratu dezaten. Honako hauek daude Interpolen jomugan: Celso Galván Abascal Espainiako Errege Etxeko eskolta ohia –2009an hila–, José Ignacio Giralte González poliziaren komisario ohia, Juan Antonio González Pacheco inspektorea –Billy el Niño izenez ezagun egin zena–, eta Jesús Muñecas Aguilar guardia zibilen kapitain ohia.

1968an Andoni Arrizabalagari Zarautzen eragindako torturengatik eman du Muñecas atxilotzeko agindua epaileak, Jon Ugutz Arrizabalaga anaiaren testigantza aintzat hartuta. Kasua dokumentatzeko 1977an kartzelatik irten zenean Joseba Sarrionandiarekin Zeruko Argian izandako elkarrizketa ere hartu du kontuan epaileak. Bertan, guardia zibilek egindako torturak kontatzen ditu ondarroarrak: “Zelda batean bakarrik aurkitzean, komisariatik pasatuta zoriontsu izan nintzen”.

Gerora ere, Muñecas beste tortura kasu batzuetan inplikatuta egon zen Tolosan eta Donostian.

1976an Anparo Arangoa leitzarrak jasandako torturen argazkiak ezagun egin zirenean, Tolosako kuarteleko kapitaina tokiz aldatu zuten. Muñecasek Estrella Digital atariari adierazi dio “pistolero” batzuek hil nahi zutelako aldatu omen zutela lekuz, eta ez torturetan nahasia egoteagatik. Aitzitik, atxilotuekiko zuen jokabide ankerra vox populi zen garai haietan. Tolosan lanean zebilen Joaquín Navarro epaileari “gaizkile politikoak gorroto” zituela azaldu zion behin kapitainak.

Tokiz aldatzeak ez zion eragotzi, antza, gorroto berarekin torturatzen segitzea. Justicia y Paz elkarteak 1976an kaleratutako testigantzetatik iradoki daitekeenez, Donostiako kuartelean izandako tortura kasuetan nahastuta ibili zen. Torturatua izandako Jesus Lasa elizgizonak Muñecas ezagutu zuen: “Sei torturatzaile agertu ziren, Tolosatik lekuz aldaturiko kapitaina buru zutela”.

Antonio Tejero koronelarekin 1981ean estatu kolpea eman zuen Muñecasek, baina ez zuen denbora gehiegi kartzelan iraun. Geroztik Valdemoron bizi da, egun 74 urte ditu.

Ez dirudi Espainiako Gobernuak estradizio eskaera beteko duenik, Servinik torturen biktimen testigantza jasotzeko jarritako oztopoak ikusita; Auzitegi Nazionalaren esku utzi du erabakia Alberto Ruiz Gallardón Justizia ministroak. Hala ere, frankismoko biktimen elkarteek garaipen garrantzitsutzat dute epailearen erabakia.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Tortura
Beste bi torturatu aitortu ditu Nafarroako Gobernuak

Guillermo Garcia eta Ioseba Pagola “giza eskubideen urraketen biktima” izan zirela aitortu du gobernuak. Egiaren Garaia Da plataformak “positiboki” baloratu ditu beste bi aitortza hauek.


Egoi Irisarri: “Grande Marlaskari torturak kontatzen nizkionean, primeran gogoratzen dut nola irribarre batekin entzuten zituen”

Beste 20 pertsonarekin batera, Guardia Zibilaren esku zegoenean pairatu zituen torturak aitortu dizkio Nafarroako Gobernuak. Urrats honetara heltzeko Torturatuen Saretik egindako lan kolektiboa azpimarratu du Euskalerria Irratian. Ziklo baten itxieratzat hartu du aitortza... [+]


Torturaren 21 biktima berri aitortu ditu Nafarroako Gobernuak

21 pertsona “giza eskubideen urraketen biktima” gisa aitortu dituzte ofizialki. Espainiako Estatuko funtzionarioek eta eskuin muturreko taldeek torturatutako pertsonak dira eta biolentzia horren lagin txikia baino ez direla dio Egiaren Garaia Da ekimenak.


2025-06-05 | ARGIA
Sorzabalen absoluzioari helegitea jarri dio fiskalak, eta bere kontrako epaiketa errepikatzea eskatu du

Espainiako Auzitegi Goreneko Fiskaltzak, Iratxe Sorzabal atxiloturik egon zenean "tratu gizagabeak" eman zizkiotela aitortzen duen epaia baliogabetzea eskatu du, eta berriz epaitu dezatela nahi du, 1995ean Irunen jarritako lehergailu baten harira.


Tortura zantzuak izan arren, Raul Fuentesen kasua ez duela ikertu gogorarazi diote NBEtik Espainiari

1991n atxilotua izan zenean Espainiako Poliziak Bilboko Komisarian torturatu egin zuela salatu zuen Raul Fuentesek. Espainiako auzitegiek ez zuten salaketa aintzat hartu, besteak beste delitua preskribituta zegoelako. Orain, Nazio Batuen Erakundeko Torturaren Aurkako Batzordeak... [+]


Iratxe Sorzabalen aldeko epaiari helegitea aurkeztuko dio fiskalak

Espainiako Auzitegi Nazionaleko fiskalak kasazio helegitea aurkeztuko du Auzitegi Gorenean, Guardia Zibilak eragindako torturak onartu eta Sorzabal errugabetu zuen epaiaren aurka. Sorzabalek bere burua autoinkulpatu zuen gutuna torturen ondorioz idatzi zuela ebatzi zuen Auzitegi... [+]


40 minutu Iratxerekin

Historikoa izan da, Monarkia Espainiarreko epaitegi batek honako ebazpen hau onartu du: "Iratxe Sorzabal zaintzeaz arduratzen ziren funtzionarioek elektrodoak aplikatu zizkioten deklaratzera behartzeko, eta horrek zera dakar, haren oinarrizko giza eskubideak nabarmen... [+]


Sorzabalen epaia oinarri hartuta tortura bidez eraikitako frogak indargabetzeko eskatu du Euskal Herriko Torturatuen Sareak

"Erantzukizun publikoa hartzeko ordua" dela esan du Euskal Herriko Torturatuen Sareak, Auzitegi Nazionalak Iratxe Sorzabal Guardia Zibilak torturatu zuela onartu eta horregatik errugabetu ostean. Eusko Jaurlaritzari eskatu dio EAEko aitortza eta erreparaziorako... [+]


“Bi arnas” dokumentala emitituko du ETB1ek

Iratxe Sorzabalek sufritutako torturen gaineko testigantzak jasotzen ditu dokumentalak. Maiatzaren 20an emango dute dokumentala, 23:40an. Iaztik dago Primeran plataforman ikusgai, baina lehen aldiz emango dute telebistan.


Espainiako Estatuaren “isiltasuna” salatu eta hori egitea “tortura estaltzea” dela azaldu du EH Bilduk

Giza eskubideen urraketa horietan duten erantzukizuna aitortu gabe jarraitzen dutela seinalatu du koalizio subiranistak.


Sorzabalen epai “historikoaren” aurrean torturaren izaera “sistematikoa” azpimarratu eta ekinbide judizialak iragarri dituzte

Larunbatean prentsaurreko bateratua eman dute Egiari Zor Fundazioak, Euskal Herriko Giza Eskubideen Behatokiak eta Iratxe Sorzabalen abokatu Aiert Larrartek. Ostegunean ezagutu zen sententzia mugarria dela adierazi dute hirurek. Larrartek adierazi du Estrasburgoko epaitegira... [+]


2025-05-08 | ARGIA
Iratxe Sorzabal absolbitu du Espainiako Auzitegi Nazionalak, “tratu gizagabeak” pairatu izana aitortuta

Epaiak dio 2001ean Sorzabalek egindako autoinkulpazioa "tratu txarren ondorioa" izan zela, eta beraz, "baliogabea" dela. 1995ean Irunen lehergailu bat jarri izanagatik atxilotu zuten 2001ean, eta bost egunez inkomunikatuta atxiki zuten, gogorki torturatuz.


Torturaren beste bost biktima aitortu ditu Nafarroako Gobernuak

Oraingoz Nafarroan, 53 izango dira estatuaren biktima aitortuak eta horietatik 27 torturaren biktimak. Floren Beraza, Txaro Buñuel, Cecilio Ruiz, Patricia Perales eta Izaskun Juarez dira aitortutako torturatu berriak.


Eguneraketa berriak daude