Sagastiak lorez janzten direnean bezalako ikuskizun gutxi. Oteizak zituen pilotalekuen eta jentil baratzeen pare dut nik sagastia. Eta oraintxe gorenean. Sagardoa eta sagarra bera deus ez lorerik gabe. Lili xume bat bizitza osoaren udaberri. Herri baten udaberri. Gogora ekarri: ez ginateke egungo Euskal Herririk sagastirik gabe. Eta ospatu.
Sagastian ez da soilik sagarrondoa (Malus x domestica) loratzen. Ehunka landare loratzen da: azpiko aldeko belardian, enborretan eta adarretan dituzten apopiloak... Denek osatzen dute sagastiaren loraldia. Edozein ekosistematan bezala, sagasti batean zenbat eta lore desberdin gehiago, orduan eta sasoi hobea. Sagasti batean lore mota gutxi bada, argi! Tratatzeko produktu asko erabiltzen denaren adierazle. Beraz, lore mota asko eta oparo duen sagastiko sagar eta sagarkiak jan-edan.
Sagarrondoaren lilitze-lagunetatik baratxuriek (Allium sp) arreta pizten didate urtero. Eta gero eta gehiago. Maizago topatzen baititut, sagastiz landa ere, bakoitza bere usain, dasta eta kolore ñabardurekin. Gure herrian Allium generoko hauek behintzat topa ditzakegu: A. ampeloprasum, A. ericetorum, A. guttatum subsp. sardoum, A. moly, A. moschatum, A. naepolitanum, A. oleraceum, A. paniculatum, A. pyrenaicum, A. roseum, A. schoenoprasum, A. senescens subsp. Montanum, A. stearnii, A. sphaerocephalon, A. triquetrum, A, ursinum subsp. ursinum, A. victorialis, A. vienale.
Emaitza oso kezkagarriak jasotzen ditu Ekologistak Martxanek aurkezturiko txostenak. Espainiako Estatuan komertzializatutako 2.711 elikagai aztertu dituzte eta %34ak plagiziden arrastoak ditu, tartean debekatutako substantziak. Frutak eta barazkiak bakarrik hartzen baditugu... [+]
Euskal Herrian bertakotzat dugun baratzegintza eredua produktu historiko modernoa da guztiz. Oraintxe landatuak izango dituzten Ezpeletako, Ibarrako eta Gernikako piperrak; Tolosako babarrunak; Arabako patata; edo Duzunaritzeko arto gorria; guztiak dira 1492tik Amerikako... [+]
Datorren uztailean izango al dugu lanik? Izango al dugu labore uzta biltzeko lanik? Gure aldean, etorkizuna planifikatzeko eta antolatzeko gaitasun handia dute landareek; ia landare guztiek. Bere zikloa biziko den tokian gertatuko diren gorabeheretara egokitua izango da... [+]