Baratxuriaren mamia


2018ko urriaren 28an

Baratxuria, Allium sativum, sekula ez da falta gure sukaldean. Lehortutako buru-sorta zintzilik urte osoan, eta berria lehen sei hilabeteetan. Etxetik baratzerako bidea hartzen ari dira orain baratxuri buruak eta aleak, ereintza sasoia. Gero ere, ereintza garaitik kanpora, makina bat bider joan beharko du baratxuriak baratzera. Baratzeko beste landareen gaitzei eta izurriteei aurre egiteko oso ona da baratxuria.

Gutako asko bezala, baratxuriaren usainak landareetan kalteak sortzen dituzten intsektu ugari uxatzen ditu. Eraginkorra da zorriekin, akaroekin eta har askorekin: Harren artean, adibidez, lan ederra egiten du aza jendearen izurrite ezagunena den harraren aurka.

Lan horretarako baratxuria beratu egin behar da: eduki egun betez 100 gramo baratxuri txikitu goilarakada pare bat liho oliotan . Iragazi, litro bete ur erantsi eta bertan eduki astebetez beratzen. Intsektuak uxatzeko landarea bustitzeko orduan, urardotu are gehiago: %5 baratxuri ura eta %95 ur hutsa. Animalia basatiei ere, orkatzei, adibidez, ez zaie baratxuria gustatzen, usaindu ordurako muturra okertu eta alde egiten dute baratze sagasti eta abar pakean utziz.

Zenbaitek baratxuria han eta hemen, toki ugaritan ereiten dute. Usain guztia sail bakar batean bildu beharrean, denean heda dadin, uxagintzan.

Gaitzak sortzen dituzten onddoen aurka (mildiua, gorrina, zurina, muxikaren lepra, monilia eta abar) irakinda edo egosita erabiltzen da: jarri 100 gramo baratxuri ale (txikitu beharrik gabe) litro bete uretan eta irakin 20 minutuz gozo-gozo, estali eta utzi 10 orduz hozten eta pausatzen, iragazi eta lainoztagailuarekin busti landarea. Gaitzari aurrea hartzeko, 3-4 egunero, busti ondo landarea, goi eta behe. Onddoa sartu bada, busti egunero, hamar bat egunez. Hazitegietako landaretxoen gaitzaren aurka, ureztatu baratxuri-egoskinarekin.

Jakia eta jakintza dakartza oraintxe ereiten ari garen baratxuriak. Jateko gutizia eta nekazariarentzako adiskide mamia. 


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Espezieak
2020-01-26 | Jakoba Errekondo
Uzta eta lana aurreikusi, eta bilakatu

Datorren uztailean izango al dugu lanik? Izango al dugu labore uzta biltzeko lanik? Gure aldean, etorkizuna planifikatzeko eta antolatzeko gaitasun handia dute landareek; ia landare guztiek. Bere zikloa biziko den tokian gertatuko diren gorabeheretara egokitua izango da... [+]


2019-12-01 | Jakoba Errekondo
Babarrunak irakurri

Omiasainduz fruitu guztiak sartuak” dio esaerak. Mandio bete sagar, kuia eta kiwi da geurean (Malus domestica, Cucurbita maxima eta Actinidia chinensis). Beste asko bete arto (Zea mays) izango dira; edo bete babarrun (Phaseolus vulgaris); patata (Solanum tuberosum), tipula... [+]


2019-09-08 | Jakoba Errekondo
Murririk bai?

Baratzerik ba al duzu? Umetan etxean ezagutu ditudan bi baratzeek murria zuten, horma, alegia. Batek buelta osoan, alde bakarrean besteak. Murriak ondo erabilita, baratzeak mesede galanta izango du. Babesgunea sortuko du: komeni den tokian itzala egiteko jarriko da, edo haize... [+]


2019-06-30 | Jakoba Errekondo
Arratzalde honetatik

Arratsalde honek ematen didan oihartzuna baliatu nahi dut esan eta irakurlea jakinaren gainean jartzeko: urteko egun luzeenak joan dira eta gaua luzatzen eta egun argia laburtzen hasi da. Honek ondorio latzak izango ditu landareengan, eta sahieska guregan.
Hasi berria dugun eta... [+]


2019-06-23 | Jakoba Errekondo
Piperminaren tristura

Landagailuarekin zuloa egin eta landarea sartu. Aurtengo udara berotuko duen minaren piperminak (Capsicum annuum) landatuta daude. Pentsatze hutsarekin hortzak izerditan jarri zaizkit.

Gure herrian Oria ibaia errio bihurtzen da, eta bere alde batera zein besterako... [+]


Eguneraketa berriak daude