Arratzalde honetatik

Berrogeialdi honetan landatu behar dira negua gozatuko diguten baratzekariak. Doatsuenekin gogoratzeko sasoia da: porrua, aza, azalorea eta erromaneskua eta abar.

2019ko ekainaren 30an

Arratsalde honek ematen didan oihartzuna baliatu nahi dut esan eta irakurlea jakinaren gainean jartzeko: urteko egun luzeenak joan dira eta gaua luzatzen eta egun argia laburtzen hasi da. Honek ondorio latzak izango ditu landareengan, eta sahieska guregan.
Hasi berria dugun eta begi gorabehera batean joango den uda hau konturatzerako azkendu eta udazkenduko da. Orduan uztak bildu eta etxea bete mozkin izango dugu. Udazkena bera, eta negua eta udaberria luzeak dira jangai horietatik tiraka irauteko. Izan ere platerak bete beharko dira, gero sabelak betetzeko. Gure amonak esaten duena, tripa honek ematen dizkigun lanak!
Udan eta udazkenean aterperatu beharrekoak dagoeneko baratze eta soroetan hazten ari dira: patata (Solanum tuberosum), tomatea (Solanum lycopersicum), piperra (Capsicum annuum), babarruna (Phaseolus vulgaris), artoa (Zea mays), kuia (Cucurbita spp.) eta abar. Udaberrian landatu ziren.

Egun motzenekin giro hotzak etortzen direnerako, ez dugu etxera jasotako jaki lehorretik soilik jango, berdetik, freskotik, berritik ere beharko dugu, noski. Hotza izanagatik baratzea jakigaiez betea izan dezakegu. Baldin eta udaren lehen erdi honetan bizkor ibiltzen bagara. Berrogeialdi honetan landatu behar dira negua gozatuko diguten baratzekariak. Doatsuenekin gogoratzeko sasoia da: porrua (Allium porrum), aza (Brassica oleracea var. capitata), azalorea eta erromaneskua (Brassica oleracea var. botrytis), brokolia (Brassica oleracea var. italica), aza gorria (Brassica oleracea var. capitata f. rubra), Brusela aza (Brassica oleracea var. gemmifera) eta abar. Azken hori ahalik eta lasterren jartzea komeni da. Negua iristerako burutxoak egiteko begiak ondo garatuta eduki behar ditu, eta horretarako denbora beharko du, besteek baino ilargi bat gehiago.

Doatsuen kuadrilakoa dena, baina landatu beharrean erein egin behar dena azenarioa da, Daucus carota. Sasoi honetarako beste bitxikeria parea: babarrun motza Iruñeko karriketan idi joaldunak aurrera eta atzera dabiltzanean erein, ilgoran. Ilgora berean, udazkenean berri-berri jateko ilarrak (Pisum sativum) ere erein.

Baratzetik mahairako arratsaldetik esandakoak aditu eta ea baratzaldi honetarako landareek erraz lur hartzen duten. Lur eman behar zaienei beste kontu batzuk esaten zaizkie beste arratsalde batzuetatik.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Espezieak
2020-01-26 | Jakoba Errekondo
Uzta eta lana aurreikusi, eta bilakatu

Datorren uztailean izango al dugu lanik? Izango al dugu labore uzta biltzeko lanik? Gure aldean, etorkizuna planifikatzeko eta antolatzeko gaitasun handia dute landareek; ia landare guztiek. Bere zikloa biziko den tokian gertatuko diren gorabeheretara egokitua izango da... [+]


2019-12-01 | Jakoba Errekondo
Babarrunak irakurri

Omiasainduz fruitu guztiak sartuak” dio esaerak. Mandio bete sagar, kuia eta kiwi da geurean (Malus domestica, Cucurbita maxima eta Actinidia chinensis). Beste asko bete arto (Zea mays) izango dira; edo bete babarrun (Phaseolus vulgaris); patata (Solanum tuberosum), tipula... [+]


2019-09-08 | Jakoba Errekondo
Murririk bai?

Baratzerik ba al duzu? Umetan etxean ezagutu ditudan bi baratzeek murria zuten, horma, alegia. Batek buelta osoan, alde bakarrean besteak. Murriak ondo erabilita, baratzeak mesede galanta izango du. Babesgunea sortuko du: komeni den tokian itzala egiteko jarriko da, edo haize... [+]


2019-06-23 | Jakoba Errekondo
Piperminaren tristura

Landagailuarekin zuloa egin eta landarea sartu. Aurtengo udara berotuko duen minaren piperminak (Capsicum annuum) landatuta daude. Pentsatze hutsarekin hortzak izerditan jarri zaizkit.

Gure herrian Oria ibaia errio bihurtzen da, eta bere alde batera zein besterako... [+]


2019-04-07 | Jakoba Errekondo
Latinez zorrotz

Gorritik ekiten dio sasoi berriari laharrak, Rubus fruticosus eta Rubus ulmifolius. Zurtoin gorrian kimu eta hosto berriak gorri-gorriak dira, laster berdetuko badira ere. Udazkenean, hotzak azala erretzen dionean ere, hostoak gorritu egingo dira. Gurienean gorri, eta zahar... [+]


Eguneraketa berriak daude