Zelan eutsi sukar eraikitzaileari Biosferaren Erreserba batean

Urdaibairen ikuspegi orokorra.
Urdaibairen ikuspegi orokorra.Iñigo Azkona
Kazetaritza independenteak herritarren babesa du arnas

Bizkaiko Busturialdea eskualdeko zati handi bat Biosferaren Erreserba izendatu zuen UNESCOk 1984an, Urdaibai izenpean. Bost urte geroago, Eusko Legebiltzarrak Urdaibaiko Erreserbaren Babeserako Legea (5/89) onartu zuen. Aho batez egin zen onarpen hura, baina adostasunak ez zuen jarraipenik izan: 22 urtez, alderdi politikoen arteko polemika eta liskar iturri etengabea izan da Urdaibai. Azken urteotan batik bat. 2009an PSE-EEk Jaurlaritzan boterea eskuratu zuenetik, Oka itsasadarraren bazterrak gudu-zelai bihurtu dituzte sozialistek eta EAJk.

Urdaibairen Legeak hala ezarrita, Eusko Jaurlaritzako Ingurumen Sailari dagokio Erreserbaren kudeaketa. Horrek ez du esan gura, haatik, eskumen guztiak hark dituenik. Hainbat alorretan, Bizkaiko Foru Aldundiak eta udaletxeek atxiki dituzte lehendik zituztenetako batzuk. Eta erakunde horietan EAJ da nagusi. Urdaibain dauden 22 udalerrietatik, hamaseik dute alkate jeltzalea gaur egun. Aldiz, eta bitxia eman badezake ere, 5/89 legea onartu zenetik Ingurumen Saila ez da behin ere EAJren esku egon, hainbeste urtez Ajuria Eneako maizterrak beraiek izan arren. Hogeitaka urte hauetan, Euskadiko Ezkerrari, EAri eta PSE-EEri egokitu izan zaie kartera hori. EAJ, berriz, Diputazioaren eta udalen bitartez saiatu da Urdaibaiko kontuetan zuena baino eragin handiagoa izaten.

Patronatua, hamaika ika-mikaren antzezlekua

Egoera horrek sortu duen eskumenen gerra Urdaibaiko Patronatuan igarri da. 5/89 legearekin batera sortu zen Patronatua, Erreserbaren kudeaketa-organoa, eta bertan daude ordezkatuta instituzio guztiak eta zenbait eragile sozial. 1997an egindako legearen erreforma batek haren osaketa aldatu zuen, administrazioei pisu handiago emanez. Udalei, batez ere: hiru ordezkari izatetik sei izatera pasatu ziren. Ondorioz, Urdaibairen arduradun nagusia, Jaurlaritza, gutxiengoa da Patronatuan. Udal gehienetako ordezkariak EAJkoak direnez, hala nola Aldundiko beste hiru, jeltzaleak dira pisu handiena dutenak.

Busturialdeako talde ekologista bateko kide batek esana da: “EAJ buru izan den udalerri gehienek –denak esatea injustua baita–, eta Aldundiak berak ere, Erreserbaren kontra jokatu dute”. Eragile sozial ugarik behin eta berriz leporatu diete Sabin Etxekoei higiezinen alorreko interesen arabera dantzatu izana, Urdaibairen Legearen aurka maiz. Esandakoaren lekuko dira epaitegiek baliogabetu dituzten hainbat hirigintza-plan, batzuk gauzatuak eta beste batzuk ez.

Eragile sozial horiek sano kezkatuta daude orain. Erreserbaren Erabilpenerako eta Kudeaketarako Egitamu Gidariaren berriztatze-prozesuari ekin berri dio Jaurlaritzak, eta haren ondorioetako bat izango da Jaurlaritzako Ingurumen Sailak aspalditxo iragarri zuen zerbait: eskuduntza batzuk, hirigintzari dagozkionak batez ere, Lakuaren kontrolpetik askatu eta udalen esku utziko ditu, Guggenheim aferak PSEren eta EAJren artean sortutako tentsioak zertxobait baretze aldera. Mugimendu ekologistako zenbait iturriren berbetan, oilategiaren zaindari azeria izendatzearen parekoa litzateke hori.


Azkenak
Txetxu Barrios Atarrabiako presoa baldintzapeko askatasunean geratu da

Kartzelan 27 urte egon eta gero askatasunean geratu dela iragarri du Etxerat elkarteak.


Hilberria
Fermin Leizaola etnografoa hil da, 81 urterekin

Euskal Herriko artzaintzaren kulturan aditua izan da; milaka pieza jaso eta dokumentatu ditu Aranzadirekin. 45 urte eman zituen Etnografia Saileko zuzendari.


17 urteko neska bat elektrokutatuta hil da Araiako tren geltokian

Geldirik zegoen bagoi baten sabaira igo eta han elektrokutatu da. Berarekin zegoen 16 urteko neska zauritua izan da eta Gurutzetako ospitalera eraman dute.


2025-06-17 | Mikel Aramendi
“Lur arraroak” edo “mineral estrategikoak”?

Ezer geratu bada argi pasa den astean Londresen Txinako eta AEBetako merkataritza-arduradunen artean adostu zuten “esparru-akordioan” (batek daki zer esan nahi duen zehazki esamoldeak; “Genevako akordioari buruzko akordioa” dela diote batzuek), hauxe izan... [+]


Israelek Irango telebista kate publikoaren egoitzari eraso egin dio, eta Netanyahuk mehatxu egin du Khamenei hilko dutela

Teherango barruti bati eraso egin ondoren, Israelek jaurtitako misil batek IRIB Irango telebista kate publikoaren egoitza izan du jopuntu. Erasoa gertatu aurretik Israelgo Defentsa ministro Israel Katzek ohartarazi du "Irango propagandaren bozgorailua" desagertzear zela... [+]


EAEko Kultura Sistemaren Legea, Espainiako eskuinaren esku?

Jaurlaritzak lizitaziora atera zuen proiektua, “lan teknikoegia” delako. Ia 80.000 euro jasoko ditu Estudio Jurídico Gabeiras y Asociados SLP enpresa madrildarrak, “egoeraren diagnostikoa” eta legearen hasierako proiektua egiteko. Enpresa horren... [+]


“Irunen alarde gatazkarik ez dagoela diotenen asmoa da gaiari garrantzia kentzea, inor busti behar ez izateko”

Irungo Alarde Parekidean sortu berri den Meaka konpainiako kapitaina da Nagore Olaskoaga. Alarde Tradizionala vs. Parekidea, “kopuruak direnak dira, baina oso pozik gaude gazte askok eta askok hartzen dutelako parte Alarde Parekidean, eta beraiek dira gure herriaren oraina... [+]


2025-06-17 | Gedar
“Parte hartzeko dugun eskubidea aldarrikatzen jarraituko dugu, eta aurten ere ez gara jaietatik kanpo geratuko”

Ehunka lagun mobilizatu dira berriz Gasteizen, txosnetan GKSren eta Etxebizitza Sindikatu Sozialistaren aurka mantentzen duten betoa dela-eta, irtenbide bat aldarrikatzeko.


Herri Sanferminak festarako prest

O plazan garatuko dute egitaraua. Bazkariak, bertso saioa, txikientzako antzerkia, pilota txapelketa, herri olinpiadak eta elektrotxarangak izango dira, besteak beste.


UEMAra beste bost herri batu dira eta plan estrategikoa adostu dute

Azkoitian egindako aurtengo lehenengo batzar nagusian batu dira UEMAra ondoko bost herri hauek: Donamaria, Ibarrangelu, Mundaka, Mutiloa eta Ormaiztegi.


Istilu arrazistak gertatu dira Martzillan, eta bizilagunek adingabeen zentroa ixtea eskatu dute

Joan den asteko asteazkenetik ostegunera bitarteko gauean istiluak izan ziren Martzillan (Nafarroa), eta hainbat bizilagunek harriak eta aulkiak jaurti zizkieten zentroan zeuden etorkin adingabeei. Bizilagunak kalera irten ziren igandean, "herri seguru bat defendatzeko"... [+]


BSHko langileek Eskirotzeko lantegiko sarrera moztu dute berriz, kaleratzeen aurka

Joan den astean iragarri zuen BSH enpresak Eskirotzeko lantegia itxiko zuela langile batzordeak, Espainiako Industria Ministerioak eta Nafarroako Gobernuak eginiko eskaerei jaramonik egin gabe. Asteartean egingo dute Enplegu Erregulazioko Espedientearen negoziatzeko lehen... [+]


B etiketadun ibilgailuak Bilboko Emisio Gutxiko Eremuan sartzea debekatu dute

Neurriak orain arte, A etiketadun eta etiketarik gabekoei eragiten zien.


Subflubialaren proiektua gelditzea eskatu dute Leioako Artatza parkeko kanpaldian

Ekainaren 14 eta 15ean ibaipeko subflubialaren proiektuaren aurkako kanpaldia egin zuten 200 lagun inguruk Subflubiala Ez! plataformak antolatuta.

 


Eguneraketa berriak daude