Alegrantziaren herritik
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Hemen oro da irribarre. Kalean ezezagunekin gurutzatu eta irribarre egitea betebehar konstituzionaltzat daukate, antza. Eskaleek ere (ugari), spare change eskatzera gerturatzen zaizkizunean, irribarre zabal batekin egiten dute, eta ezetz esaten diezunean, egun on bat opatuz agurtzen dira. Wal-Mart supermerkatuko sarreran –enpresa famatua, besteak beste, bere langile emakumezkoak diskriminatzeagatik– andre batek hartzen zaitu eta zer moduz zauden galdetzen dizu, ezer behar izanez gero langileak zuri laguntzeko daudela gogoraraziz. Aurkezten dizuten pertsona orok zu ezagutzeagatik pozez gainezka dagoela esaten dizu, eta zeuri buruz kontatzen diozun guztia amazing eta awesome eta exciting iruditzen zaio. Ez dakit zenbat aldiz esan didaten kaletik nire soinekoa izugarri ederra dela. Zine-aretoa festa hutsa da: tiroekin jauzi, gag tontoekin barrez lehertu, eszena erromantikoekin “ooooh” hunkituak atera.
Kontrakoa gaizki ikusita dago.
Greyhound autobus geltokian mutiko bat kexaka zebilen –arrazoi osoz– bere ekipaje guztia –gitarra barne– galdu ziotelako. Geltokiko langileak esan zion bere jarrera aldatu ezean ezin ziola lagundu. Hau da, umore onez kexatu ezean.
Bati burura etortzen zaio American Beauty pelikularen eszena bat, Kevin Spaceyk antzezten duen pertsonaiak lana lortzen duenean janaria kotxean bertan sartzen dizuten “jatetxe” horietako batean. Bezeroei “smile, you're at mr. Smileys!” esatera behartuta zegoen Spacey, eta eszena hori erabat sinesgarria egiten zait orain.
Zinismo europarra aireporturen batean galdu ez badiote, dena faltsukeria dela erabakiko du kontinente zaharreko bidaiariak. Edo kaleko irribarreak eta soinekoaren inguruko konplimenduak tik nerbiosoak baino ez direla. Ted Hughes-ek Sylvia Plathi “your exaggerated American grin” aurpegiratu zion bezala. Baina egunek aurrera egiten dute, irribarreak beren horretan mantentzen dira, igogailuan jendeak txisteak egiten ditu eguraldiaz hitz egin edo isilik geratu beharrean, eta azkenean konturatzen zara beste zerbait dagoela, dena ez dela zurikeria. Ezin dela izan. Edo agian, garai batean kortesiazko formula hutsa izan zena gaur betebehar bihurtu dela, edo are kode genetikoan grabatuta gelditu zaiela.
Ez dakit argitu beharra dagoen orokortzen ari naizela. Eta hala ere inpresioa daukat pozik bizi direla estatubatuarrak Estatu Batuetan. Baita eskaleak ere. Pentsatuko dute: izorratuta gaude, bai, baina okerragoa litzateke eskale izatea munduko beste edozein herrialdetan. Eta Wal-Marteko andre langilea antzeko zerbaitekin animatuko da goizero.
Eta batek pentsatu dezake hobe luketela eskaleek, langile esplotatuek eta hainbat eta hainbat pertsona izorratuek errebelatuko balira. Horregatik egiten zaigu susmagarri hainbeste irri eta hainbeste poz.
Gurean –Europan esan dezaket, baina esan dezadan Euskal Herrian– dena baita etsipena, ezkortasuna eta mesfidantza. Pipertuta ibiltzeak plus bat ematen digu. Zerbait ikasi beharko genuke estatubatuarrengandik. Azken finean, kaletik ezezagunei irribarrerik ez diegu zuzentzen, baina errebelatu ere, ez gara errebelatzen.
Irribarre batekin, irribarre amerikar esajeratu batekin nahiko nuke agurtu gaurkoan. Hurrengora arte, Juanjo. Irailera arte, Eider eta gainontzekoak. Eta gora bihotzak!
Zer: Orquesta de la Comunitat Valenciana.
Zuzendaria: Mark Elder. Donostiako Orfeoia.
Zuzendaria: José Antonio Sáinz Alfaro.
Bakarlariak: Federica Lombardi (sopranoa), Paula Murrihy (mezzoa), Xabier Anduaga (tenorea), Will... [+]
Abuztuaren 29ko gaueko egitaraua bertan behera utzi dute, iazko jaietan gau horretan izan baitziren indarkeria kasuak: sumisio kimiko bidezko sexu erasoak eta borrokak "nabarmen" areagotu zirela azaldu du Amets Jauregizar herriko alkateak. Abuztuaren 28tik 31ra bitarte... [+]
Erabilera bakarreko plastikoen ekoizpenari eta erabilerari jarri nahi dizkiete mugak bereziki. Plastikoaren ekoizpena bikoiztu dute mende hasieratik, eta igoera horren arrazoia erabilera bakarreko plastikoak dira nagusiki.
Von der Leyenek eta Trumpek akordioa lortu eta astebetera egin du mehatxua AEBetako presidenteak, Europako herrialdeek hitzartutakoa beteko ez dutela kezkatuta. Europako produktuei %15eko muga zergak ipintzeaz gain, Europako Batasunak AEBetan 600.000 milioi euro gehiago... [+]
Suhiltzaileek kontrolpean dute Ibarbeibar ibarreko sutea, Eneritz, Muruzabal, Añorbe eta Obanos herrietan egondakoak hain zuzen ere. Nafarroako Gobernuak behin-behineko debekua ezarri dio nekazaritzan sua erabiltzen duen edo sor dezakeen makineriari.
The Lancet aldizkariak argitaratutako ikerketa batek eman du datua eta ohartarazi du plastikoaren ekoizpenak osasunean eragina duela bere ekoizpen prozesu osoan eta gazte zein helduei eragiten diela. Gehitu du 1950tik 200 aldiz biderkatu dela plastikoen ekoizpena.
Brasilgo Auzitegi Gorenak eman du sententziaren berri, Bolsonaro oraindik Luiz Inazio da Silva Lula Brasilgo egungo presidentea pozoitu eta Alexandre de Moraes epailea hil nahi izateagatik epaitzen ari diren bitartean. Sare sozialik erabili ezin zuenean,... [+]
Bilboko Konpartsen Federazioak 2025eko Aste Nagusirako prestatu duen egitaraua aurkeztu du Arriaga Plazan. Federazioak, konpartsek eta Jai Batzorde Mistoak 600 jarduera baino gehiago prestatu dituzte, "gustu guztientzako ekintzez betetako Aste Nagusiaz gozatzeko".
Hiroshima eta Nagasakiko masakre nuklearren 80. urtemuga heldu zaigu, eta inoiz baino eskasagoak dira itxaropentsu izateko inputak. Hala ere, No More Hibakusha! aldarrikatzen jarraitu beharko dugu... ordukoei ez ezik geure buruari zor diogulako.
Israelgo lehen ministroa Segurtasun Kabinetearekin biltzekoa zen asteartean, "Gaza osorik okupatzeko planaz" eztabaidatzeko eta hori aurrera eramateko; baina atzeratu egin dute bilera. Israelgo armadaren buru Eyal Zamirrek, aldiz, Gazan diharduten lurreko soldaduei... [+]
Zer: Orquestra de la Comunitat Valenciana
Zuzendaria: Mark Elder
Bakarlaria: Nelson Goerner (pianoa)
Egitaraua: Txaikovsky eta Xostakovitxen lanak
Lekua: Kursaal Auditorioa, Donostia.
Data: abuztuaren 3a.
-------------------------
Orquestra de la Comunitat Valenciana... [+]
Pablo Gonzalez Polonian atxilotu zuten 2022an espioitza leporatuta. 2024ko abuztuan aske utzi zuten baina ez zuten bere prozesua itxi. Orain, prozesua berriz ireki eta epaileek 2025eko udazkenean epaitu nahi dute Gonzalez.
Bigarren aldiz da El Salvadorko presidente Bukele, konstituzioak legegintzaldi bat baino gehiagoz presidente izatea debekatzen badu ere. Orain, konstituzioa aldatu eta nahi beste aldiz hautatu dezakete presidentea.
Gasteizen igandean eginiko agerraldian, Txosnak. Gureak, denonak dinamikako kideek gaitzetsi dute txosnak ez direla enpresen gisara tratatu behar: "Gure ospakizunak edukiz hustu nahi dituztenen kontra, konpromisoaren, aniztasunaren eta autogestioaren alde egiten... [+]
Urtero legez, hitzordua izan dute igandean Sare eta Etxerat elkarteek Hego Euskal Herriko 11 hondartzatan. Euskal preso, iheslari eta deportatuak etxeratzearen aldeko aldarriak egin dituzte.