Aitzakia ederraren arantzak
Saioa gozamena izan zen, eta txapeldunaren agurrak jarri zien hitza entzuleok puntuak entzutean sentitutako nahasmenduari: “Txapel bat txapel bat baino ez da / baina atxaki ederra da / danok elkartzen bagara”.
Puntuak puntu, festa egun horrek merezi duela da etxerakoan ekartzen den sentsazioa. Eta inork ez ditugula joko arauak kontrolatzen. Bai, saioa lasai ederrean entzutetik bertsoak banaka puntuatzera alde handia dago. Noski ez naizela balorazioak egiteko epaileak baino trebeagoa. Baina inguruan eskarmentu handiko bertsolariak nituen, eta bakoitzak bere epaia eman zuen, ez zetozen ezertan bat. Bertsoa artea den neurrian epai ezina dela inoiz baino argiago esaten da. Entzule gisa, niri bost axola zirku erromatar horretan nor botatzen den lehoietara eta nor bihurtzen dugun enperadore. Baina joko arauak ezagutzen ez ditugun jolas horri bi arantza zorrotz behintzat ikus dakizkioke-: Nagusia, bertsolari batzuek euren bizibidea noraino jartzen duten jokoan puntuaketa taula horretan. Xabi Paya izan zen iaz gehienetarikoa ibili zen bertsolaria. 2009an ikusiko da txapelketek edo beste faktore batzuek definitzen dituzten plazaz plazako kartelak. Eta bigarren arantzak nire imaginario inuzentea ziztatzen du. Egungo finalak ikusita, Txapeldun Handien Palkoa gainera eroriko zaidan dut amesgaizto... Irabazleen handitasuna dudan jarri ere egin gabe, arreta ertzera doakit: Txapeldun handi baten atzean beti dagoelako beste bertsolari handi (kuadrila) bat.
Palko handiagoa beharko dugu...
Hamarreko txikian ere ale politak joan ziren. Ibarrak eta Xabi Payak gorputz baliabideak eta kanpoko erreferentziak ederto ekarri zituzten bertsotara.
Bakarka neurri librean kantatzekoak bi bertso baino ez ziren, eta labur egin zitzaizkigun zenbait bertsoaldi. Arkaitz Estiballesek ordura arte egindako saioan goia jo zuen, ikusi ere ikusi egiten genuen kantuan ari zela maitalearen logelako armairu barruan.
Buruz burukoan, Igor hazten ikusi genuen. Kartzelako gaia bide bertsutik jorratu zuten bi-biek. “Astelehen goiza da, irribarretsu zagoz oraindino”, eman zien Bernar Mandalunizek. Iturriagak bere-berea duen estiloan bota zuen lehen bertsoa: “Gaur itzartu naz normala baino askoz be lehenago: / egia esan bart lotan ordu asko ez dot igaro, / gorputza nekatu arren burmuina joan da harago. / Zeozer pasau danaren seinalea dogu, klaro. / Pausuan be sentitzen naz zentrimetro bat gorago,/ kalean danak begira ta begiradak arraro. / Hori amargau piloa! Mundu hontan asko dago! / Pentsau gura dozuena, enamoratuta nago!”. Elortzak teknika eta hitzen edertasuna menderatzen zuela erakutsi zigun beste behin Laboaren Izarren Hautsa doinuan hiru bertso eder josi zituenean. Hirurak ondo baino hobeto ekarriak.
Miren Ibarluzeak Bizkaiko Txapelketaren kanporaketei eginiko kritika artikuluak:
Europa barruan hegaldiak hartzea trenez bidaiatzea baino 26 aldiz merkeagoa izan daiteke, 31 herrialdetako 142 ibilbidetan oinarritutako Greenpeaceren ikerketa baten arabera. Hegaldien zerga pribilegioei egotzi die desparekotasuna, eta trenbidea merketzeko neurriak eskatu ditu.
Israel Gazan egiten ari den genozidioaren aurkako mezuak adierazteagatik mota askotako errepresioa jasan du Irlandako Kneecap musika taldeak: Liam Óg Ó hAnnaidh kidea asteazkenean epaitu zuten, Londresen emandako kontzertu batean Hezbollah miliziaren bandera... [+]
ELA, LAB, ESK, Steilas, Hiru eta Etxalde sindikatuek aurkeztu dituzte Herri Ekimen Legegilearen sinadurak Eusko Legebiltzarrean. Orain pilota alderdien teilatuan dagoela esan dute, eta herritarren borondatea kontuan izatea eskatu diete.
Israelgo armadaren barne agiri batean agertzen diren datuek diote Gazan hil dituzten sei palestinarretatik bost zibilak direla, azken hamarkadetan aurrekaririk ez duen sarraskia izanik. Israelgo zerbitzu sekretuek maiatzean zioten armadak Hamaseko eta Jihad Islamikoko 8.900... [+]
Bilboko Konpartsek elkarretaratze jendetsua egin dute Arriaga Antzokiren aurrean azken egunetako eraso sexisten aurka egiteko. Konpartsek adierazi duten arabera, erasoak kopuruz eta intentsitatez handitu dira. Aste Nagusiaz gozatzera gonbidatu dituzte herritarrak, eta... [+]
Youssef Al-Zuq munduko preso gazteena izandakoaren bizitza Gazako zigor zikloaren ikur da. Al-Zug 2008an jaio zen kartzelan, ama atxilotu eta epaiketarik gabe espetxeratu ondoren. Uztailaren 12an hil zuten Israelen bonbardaketa batean.
Abuztua heldu zaigu, irakurle. Oporretan zaude eta zuretzako denbora gehiago daukazu? Edo agian ez daukazu denborarik, oporrak planez bete dituzulako? Edozein modutan, kontuz! Egungo bizimoduaren psikologizazioak edonon sailkatzen ditu sindrome berriak, eta oporraldiak ez daude... [+]
Durangoko Ernaik salatu du Txiki eta Otaegiren muralaren kontrako erasoa. Ostegun arratsaldean murala berregiteko dei egin dute.
Turingia estatuko Auzitegi Gorenak ebatzi du Buchenwald konzentrazio esparruko memorialak eskubidea duela kufija daraman edonori sarbidea ukatzeko, "judutar ugariren segurtasuna" arriskuan jarri baitezake.
.jpg)
Mexikoko mugako hesia beltzez margotu du AEBetako Gobernuak. Lehenengo brotxakadak ematera bertaratu da Segurtasun Nazionaleko idazkaria bera, Kristi Noem. Neurri horren bidez, hesiaren tenperatura igo nahi dute, eta horrela migratzaileen pasabidea zailtzeko.
Garmendi mendi gidaritza zerbitzuaren bitartez zeharkaldi eta ateraldiak antolatzen ditu Ibai Iturriak. Argitara eman diren datuekin kezkatuta, mendian "kontzientziaz eta arduraz" jokatzearen beharra azpimarratu du.
Ez kobratzea, nagusiaren senideen etxeak garbitu behar izatea, lantokian lo egin behar izatea, irainak... Luxuzko jatetxeko esklabotza-baldintzen lekukotzak argitara ateratzen jarraitzen dute Urola Kostan.
Erakunde palestinarrak astelehenean jakinarazi zuen ohar batean Egiptoko eta Qatarreko bitartekariek proposatutako su-eten akordioa ontzat jo duela. Israelgo armadak, ordea, dagoeneko inguratuta dauka Gaza hiria, eta han dauden palestinarrei urriaren 7ra arteko epea eman die... [+]