Jokin Urain: «Asko izan dira era batean eta bestean lagundu digutenak»


2006ko abenduaren 03an
Inoiz baino beharrezkoagoak dira eskuin muturraren gezurrei
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Konta ezazu Errotarriaren historia
Liburu bakoitzak badu, kontatzen duen historia literalaz gain, bere barne historia, handia edo txikia, eta honek ere bai. Historia txiki asko dituela esan behar nuke, asko izan direlako era batean eta bestean lagundu digutenak. Laguntza horien artean, oinarrizkoa izan zaigu etxekoena; haiek gabe ezin izango genuen liburu hau egin.

Zein izan da Mario Artolaren ekarria?
Beste moduren batekoa izango zen liburu hau Mario Artola lagun eta kidea alboan izan ez banu. Elkarlanean aritzeaz gain, bera izan dut lehen irakurle, kritikari, xaxatzaile. Ordu luzeak eman ditu liburu eta fotokopiak irakurtzen, oharrak hartzen, aldizkari eta egunkarietatik zatiak biltzen. Eta ni aspertu samartuta nengoenean ere, aurrera egin du donostiarrak, traben aurrean ez du pott egin. Batari eta besteari idatzi eta ekarpenen bat eskatzean, batzuen erantzun faltagatik beste batzuengana jotzean, beti egin du aurrera. Baita kartzelakeriengatik, kartzelak berezkoak dituen ilunaldi eta beherakadengatik izandako erorikoetatik jaikitzean ere.

Gaur arteko errepresioa azaldu duzue. Hemendik aurrera, zer gerta daiteke?
Garai ilusionagarriak omen dira bizi ditugun hauek, historikoak, Mariok hasarretzen denean esaten duen moduan. Su-etena hilabeteetan aurrera doa, horren zantzurik hemen -alegia kartzelan- nabaritzen ez bada ere. Eta ez dakit ez ote dugun oraindik nahikoa denbora izango horma hauen artean beste historiaren bat idazteko su-etena hona iritsi aurretik. Geroak esango du noraino iritsiko garen.

-------------------------------------------------------------------------
Errotarria
Jokin Urain
Susa
204 orrialde
13,50euro


1936-2005: errepresioa, kartzela, deserria

Historia irabazleek idazten dutela eta garaituei gure izen eta izate propioaren historia isilarazi egiten digutela gogoratzen du Jokin Urain presoak Mario Artola kartzela kidearekin batera idatzi duen Errotarria. 1936-2005: errepresioa, kartzela, deserria liburu sakoneko pasarte batean. Eta horrela definitzen du lehen zein orain garaitua izan denaren norakoa: Jende zanpatuaren armadak sasoi makurren zirimolan. Joseba Sarrionandiaren Lagun izoztua nobelaren irakurketak Urainen barruan utzitako sentipen gozo-mikatzari zor zaio Errotarria, Espainiako Gerra Zibila ardatz duten kronikekin hasi eta gaur arteraino euskaldunek jasandako traizio, fusilaketa, kontzentrazio barruti, erbeste, kartzela, sakabanaketa eta era guztietako errepresioen kontakizuna. Bizi, entzun eta irakurritakoetatik egindako hausnarketa da berea. 1986. urtetik dago preso Jokin Urain, eta kartzela barruko kronika ere ageri da liburuan, jakina. Jende askoren laguntza -eta kartzelarien etengabeko eragozpena- izan ditu idazleak Errotarria osatzerakoan, eta bildutako gutunetatik esanguratsuenei ere eskaini die liburuan tartea, askatasunaren aldeko borroka eta derrota garaikideen kronika egiterakoan.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Oroimen historikoa
2025-07-09 | Ahotsa.info
Familiek 47 urteko zigorgabetasuna salatu dute Germán Rodriguezen eta Joseba Barandiaranen hilketen ostean

2025ean 40 urte beteko dira Mikel Zabalza hil zutenetik, eta 47 urte Germán Rodríguez eta Joseba Barandiaran hil zituztenetik. Horiek guztiak Estatuko Segurtasun Indarren biktimak dira, eta Sanfermines78 Gogoan elkarteak Espainiako Gobernuari eskatu dio "Estatuaren... [+]


2025-07-09 | Irutxuloko Hitza
‘Atzera begira, Dinamitarekin’, Donostia beste ikuspegi batetik ezagutzeko ibilaldi historikoa

IRUTXULOKO HITZAk eta Dinamita Tour egitasmoak 36ko gerra Donostian nolakoa izan zen eta hiria beste ikuspegi batetik ezagutzeko ibilaldia antolatu dute elkarlanean, uztailaren 21erako. Elkargunea Bretxako Sarriegi plazako estatua izango da, 19:30ean, eta Amararaino joango dira... [+]


Martutenek emandako ihesaldi dantzagarrienak 40 urte

Astelehenean, 40 urte beteko dira Joseba Sarrionandia eta Iñaki Pikabea presoek Martuteneko kartzelatik ihes egitea lortu zutenetik. Egiako pisu batean izan ziren ezkutaturik bi iheslariak, eta oraindik milaka eztarrik abesten dute «kristoren martxa dabil!».


Zirgariak etorbidea: Erandiok itsasadarraren langileei aitortza egingo die kale izen aldaketagaz

Altzagatik itsasadarraren parean doan BI-711 errepidearen Jose Luis Goyoaga etorbidearen izena aldatzeko herritarren parte-hartze prozesuaren ondoren, kale horren izen berria Zirgariak etorbidea izango da.


Iruñeko eta Gasteizko gertakarien gaineko erantzukizuna aitor dezala eskatu diote Espainiako Gobernuari

78ko Sanferminak Gogoan plataformak eta Gasteizko Martxoak 3ko ekimenak bat egin dute espainiar estatuak gertakari latz horietan bere erantzukizuna onartu eta biktimen aitortza ofiziala egin dezan. 'Estatua Erantzule!' izena darama kanpainak.


Iragan-minez

Inor gutxik ukatuko du ziurgabetasunez beteriko garai batean gaudenik. Krisi ekonomikoaren, ezegonkortasun politikoaren eta klima-aldaketaren inguruko mezuez inguraturik gaude. Ikaraturik bizi gara. Hori guztia gutxi balitz, globalizazioaren ondorioz, nazioen izaera zalantzan... [+]


Joxe Austin Arrieta. Irabazlearen errelatoaren aurka
“Memoria-ariketa da ‘Palinpsestoa’, ahal izan dudan zorrotzena eta zintzoena”

Belaunaldi oso baten liburua da Palinpsestoa. Idazten dakien modura idatzi du Arrieta Ugartetxeak, eta horixe dateke alde gaitza. Gainerakoan, hortxe gure iragan hurbila, gerra ondoa, apaiz giroa, euskara, militantzia… eta ez hain hurbila ere, senide nagusien gerra... [+]


GALen biktimei barkamena eskatu die Alonsok, Gogora Institutuko zuzendariak

Datorren irailaren 25ean 40 urte beteko dira GALek Baionako Monbar hotelean egindako atentatutik, non lau euskal errefuxiatu hil zituen. Horren karietara, Gogora Memoria, Elkarbizitza eta Giza Eskubideen Institutuak oroimen ekitaldi bat egingo du udazkenean.


Urgulleko ‘Jesusen Bihotza’ eskultura “erregimen frankista goraipatzeko” sinboloa dela ebatzi dute

Donostiako Udaleko Memoria Historikoaren Aholku Batzordeko Sinbologia Lantaldeak dokumentazioa aurkeztu du, eskultura frankista dela frogatzeko. Eskulturaren jatorriaren inguruko eztabaida ireki nahi dute hirian, eta udal gobernuari zenbait eskaera egin dizkiote.


2025-05-07
Carme Puig Antich. Lekukoaren zuzia
“Saiatzen zara hau eta hura egiten, baina hortxe da beti Salvadorren heriotzaren zauria”

Salvador Puig Antich frankismoaren kontrako militantea izan zen. Askapen Mugimendu Iberikoko kidea, 1973ko irailaren 25ean atxilotu zuten. Gerra-kontseilua egin zioten, eta garrotez exekutatu zuten handik sei hilabetera, 1974ko martxoaren 2an. Aurtengo otsailean baliogabetu du... [+]


Nazien kontzentrazio esparruetara deportatutako 253 euskaldun omendu ditu Eusko Jaurlaritzak

Nazismoaren biktimak izandako euskal herritarrak oroitzeko Eusko Jaurlaritzak egin duen lehen aitorpen instituzionala da. Hego Euskal Herriko 253 pertsona deportatu zituzten 1940 eta 1945 urteen artean. 113 bertan hil ziren eta beste asko, handik bizirik irten baziren ere... [+]


Memoriaren herbarioak

Oraindik ikusgai dago Donostiako San Telmo museoan Memoriaren Basoak erakusketa, maiatzaren 11ra arte. Totalitarismoek gizartea kontrolpean hartzeko erabiltzen dituzten metodo eta tekniken inguruko hausnarketa bat da, espresio artistiko ugariren bidez ondua.


Mikel Gardoki omendu dute, haren erailketaren 50. urteurrenean: «Egia jakiteko garaia da»

50 urte bete dira Polizia frankistak Mikel Gardoki Azpiroz ETApm-ko kidea tirokatuta hil zuenetik. Egiari Zor fundazioko kideek eta Gardokiren kide Juan Miguel Goiburu Mendizabal 'Goiherri'-k hartu dute parte ekitaldian.


Naziek deportaturikoen oroimena, diru-zorro batean

1945ean Neuengammeko nazien kontzentrazio esparruan hil zen Jean Iribarne gamerearraren diru-zorroa berreskuratu eta bere senideei eman diete. Ipar Euskal Herrian gutxienez 350 herritar deportatu zituzten erresistentzian parte hartzeagatik, eta ia erdia ez ziren bizirik atera.


Ezkabako ihesaldia gogoratzeko, La Fuga mendi-martxa

Kirola eta oroimena uztartuko dituzte, bigarrenez, mendi-martxa baten bitartez. Ez da lehiakorra izanen, helburua beste bat delako. La Fuga izeneko mendi martxak 1938ko sarraskia gogorarazi nahi du. Ezkabako gotorlekuan hasi eta Urepelen amaituko da. Maiatzaren 17an eginen dute.


Eguneraketa berriak daude