Clara Rouget: «Gazteok tokia nahi dugu prozesuan, gu baikara biharko Euskal Herria»


2006ko apirilaren 30an
Etxarri Aranatzen burutu zen lehen Gazte Topagunea, 1994an, baita azkenekoa ere. Clara Rouget, berriz, 1998an iritsi zen Euskal Herrira. Gazte mugimenduaren indarrak liluratu zuen nonbait. Mugimenduak bide egin du eta berak ere bai: «Topagunearen zazpigarren ekitaldiak gazteek antolatzen eta borrokatzen segitzen dutela erakutsi du, sistemak ezarritako oztopo guztien gainetik gazteok konpromisorako gogoa atxikitzen dugula. Etxarri Aranatzen ibilbide bat osatu dugu, baita Nafarroa Euskal Herria dela gogorazi ere», adierazi digu 23 urteko solaskideak.

Bake eta normalizazio politiko garaian omen gaude, baina gazteek errepresioa hurbiletik sentitzen dutela erran digu Clara Rougetek: «Topaketaren lehen egunean Guardia Zibilak hiru kontrol ezarri zituen herriaren sarreretan, autoak eta autobusak miatu zituzten, baita bukatu ondoren ere, eta bien bitartean zelatatuak izan gara. Topagunea ondo baino hobeto burutu dugu hala ere».

Gazte Topagunea hizpide abiatu dugu solasaldia, gazteriaren problematikaz amaitzeko. Lehenago baina, Uztaritzeko Gaztetxeko militanteari berezko galdera egin diogu.

Herri honen izaeraren kontzientzia hartu duzu urte gutxitan, baita euskalduna bihurtu ere. Nondik nora?
Euskal Herriko historia eta problematika gurasoen bitartez ezagutu ditut. Gurasoak ezkerreko militanteak dira, estatu gabeko herriekin harremanak dituzte eta horien berri izan dut tipitatik. Euskal Herrira etorri eta lagunak fite egin nituen. Herrialde guztietan ibilia naiz, eskualdeak ezagutzeko parada ukan dut eta militante bilakatu naiz.

Independentziaren aldeko militantea gainera. Gazte Topagunearen lema «Tipi-Tapa, Independentzian topa» izaki.
Lema Euskal Herriak bizi duen normalizazio eta konponbide politikoaren zentzuan ulertu behar dugu. Gazteok independentzia beharrezkoa dugula aldarrikatu dugu berriz ere, egingarria dela uste dugu, pixkanaka independentziarantz goazela diogu. Urtean zehar hainbat arlotan landu ditugun lanak, hala nola independentziarako ideiak eta alternatibak trukatu ditugu Topagunearen karietara. Festa giroan, hainbat errealitate ezagutzeko parada izan dugu eta independentziaren kontzeptua gazteen artean gero eta errotuago dagoela erakutsi ere bai.

Gazteak pasotak edo axolagabeak zaretela erran ohi da.
Eta drogazaleak... Baina hori ez da euskal gazteriaren errealitatea. Lau egunetan milaka gazte bildu eta ekitaldia -bere osotasunean- antolatzeko 4.000 aritu gara. Are gehiago, gazteok lan egin dugu eta laguntzeko bonoak ordaindu ditugu. Hitzaldiak, mahai-inguruak, jokoak edota kontzertuak izan dira. Egunero gazteen arteko informazioa landu eta zabaldu dugu Xirika eta Gaztesarearen bidez. Konpromisoa erabatekoa da.

Olinpiadak edota presoen aldeko ekimenak burutu dituzue, besteak beste.
Gazte Olinpiadak herrialde guztietan aurretik izandako kirol ekitaldien amaiera izan dira. Joko eta kultur ekimen ezberdinak landu dira, gazte izatea eta kirola elkarren ondoan direla erakutsi dugu. Halaber, Preso Politikoen Nazioarteko Eguna kari, Raymond McCartney irlandar preso politiko ohia izan da Euskal Herrian, presoen ardura zuzena duten taldeetako kideekin. Lau egunetan presoek leku berezia izan dute Topagunean, haiekiko atxikimendua berretsi dugu, baita haien eskubideak aldarrikatu ere. Presoen estatutu politikoaren ezagutza eta hurbilketa eskatu ditugu eta prozesu politikoan eragile izan daitezen.

Nola ikusten duzu puntu hori gatazkaren konponbidean?
Presoak oro har eta gazte presoak bereziki gatazka dela-eta espetxeratuak izan dira. Hainbat gazte oinarrizko eskubideen alde borrokatzeagatik daude presondegian, gazteak hain juxtu ere etorkizuna garelarik. Gazteok toki inportantea dugu prozesu politikoan, lekua eskatzen dugu, gu baikara biharko Euskal Herria.

Nolako gogoeta egiten duzu ETAren su-eten iraunkorraz?
ETAren su-etena aurrerapauso bat da. Urtetan zehar prozesu hau bururatu dadin ETAk erakutsi duen asmoa errealitatea bihurtu da. Orain prozesua bultzatu behar da Frantziako eta Espainiako estatuek euskal herritarron erabakia eta hitza errespetatu dezaten. Bi mahaien osaketa aipatzen da: ETA eta gobernuena eta alderdi politikoen artekoa, baina horiek ez dira nahikoa izango gure eskubideak lortzeko, antolaketa lanetan segitu behar dugu herrietan. Nazio eraikuntzaren bidean Gazte Kontseilua eratu zen iragan urteotan eta nazioa eguneroko lanetan eraikitzen dela erakutsi nahi dugu gazteok.

Nola ikusten duzu gazteen antolaketa politikoa?
Gazte mugimendua zabala da eta egituratua dago: Segi, Ikasle Abertzaleak, tokian tokiko Gaztetxeak edota Akuilua erakunde berria lanean ari dira. Arlo ezberdinetan aritzen gara eta horrek aukera ematen digu eremu eta lurralde guztietako gazteak biltzeko. Une latzak izan dira eta badira oraino. ETAk su-etena eman du baina estatuek ez dute errepresioa gutxitu. Estatu bien errepresioa handia da. Poliziak Hegoaldean nahiz Iparraldean, molde ezberdinez baina gazteon aurka ari dira gogor. Segi-ren kasua adibidea da. Hegoaldean legez kanpo ezarri zuten eta hemen Euro-aginduaren bitartez jazarria segitzen du. Segi mugimendua bizirik dago hala ere.

Iparraldean nola bizi duzue egoera hori?
Iparraldean ez da Hegoaldean bezala, baina mehatxuek indarrean segitzen dute. Hemen ez dugu, adibidez, Hegoaldean dagoen tortura, "tortura zuria" dago, ez da ageri baina azpitik izugarri kolpatuak gara.


Zein dira Iparraldeko gazteen kezka nagusiak?
Gazteok prekarietatea jasaten dugu eremu guztietan. Etxebizitzaren arloa adibide nabarmena da. Lapurdin turistifikazioa izugarria da. Iparraldean bigarren etxebizitzak ugaldu dira. Lana ere gazteon kezka da, noski. Hiru eskualdeetako industria gutxi eta txipia desantolatzen ari da, ez dira enplegu berriak sortzen. Ekonomiaren lehen sektorea ez da Estatuaren interesekoa. Gobernuak turismoa eta zerbitzuen sektorea indartzen ditu, beraz, gazteok kanpora joan behar dugu lan egitera. Ikasteko ere kanpora joan behar dugu -Bordelera edo Pauera- hemengo eskaintza oso murritza baita. Hegoaldera joateko selektibitatea gainditu behar da. Euskararen egoera kezkagarria da, gazteen %9ak baino ez du euskara mintzatzen. Erakundeen bidez sortzen diren bitartekoak ez dira aski, gainera egiturak militante euskaltzaleek egindako eskakizun eta borrokei esker lortu dira.

Batera plataforma da Iparraldeko aldarrikapenen ardatz eta bitarteko nagusia. Zer iritzi duzu ekimenaz?
Batera mugimendu zabala eta anitza da. Gazteontzat inportantea da gure beharrak Bateraren eskakizunetan daudelako. Orain herri galdeketa eskatzen ari da Euskal Departamenduaren inguruan, baina guk ez dugu guztiz bat egiten eskaera horrekin, guk Erakunde Espezifiko bat eskatzen dugu. Euskal Herriak bizi duen prozesuaren bidean hori erdietsi behar dugu, Frantziako Estatuak Ipar Euskal Herriaren ezagutza eman behar du autodeterminazio eskubidearen bidez.

Kritikoak zarete beraz?
Gu Bateraren inguruan ari gara, baina ez ditugu gure indarrak ekimen horretan soilik erabili nahi. Herri galdeketan erreferendumaren kontzepzioa dago, baina ez dugu 46.000 sinadura biltzea posible ikusten. Kopuru hori Pirinio Atlantikoak Departamenduaren %10a da. Ipar Euskal Herrian 240.000 inguru gara, ia ezinezkoa da hainbeste sinadura biltzea. Kontseilu Nagusiak 46.000 sinadura eskatzen du, baina prozesua oztopatzeko baino ez da. Gazteok ez dugu uste frantses legalitatean erreferenduma onartuko dutenik.

Zein da bidea orduan?
Bidea zaila da, baina gazteok ez dugu oraingo instituzioen bidea urratu nahi bakarrik, bestela borroka ahultzen da. Laborantza Ganbararen bidea ontzat ematen dugu, desobedientzia zibilaren bidea landu behar dugu eskakizunak erdiesteko. Nazio eraikuntzaren bidean Laborantza Ganbara, Udalbiltza, Gazte Kontseilua indartu behar ditugu, hortik ikusten dugu geroa. Euskal herritarrei bidea hori dela erakutsi behar diegu.

«Gazteok ez gara ardiak, ezta alferrak ere»
Gobernuak prekarietatea muturretaraino eraman nahi izan du CPEren (Lanerako Lehen Kontratua) bidez. Funtsean, orain diren kontratu motak ez dira hobeak, kontratu zaborra dira. Nahikoa da sindikatu bateko kidea izatea edo greba planteatzea kanporatuak izateko. Gobernuak amore eman du gutxienez, eta batzuek diotenaren kontra, gazteok ez gara ardiak ezta alferrak ere. Izan ere, sindikatu nagusien inplikazioarengatik Gobernuak ez zuen gibelera egingo. Sindikatuak ohartu direnean gazteak mugitzen ginela, orduan engaiatu dira. Iparraldean 1.200 gazte mugitu gara Ikasle Abertzaleok, Segi, ACen (Langabeziaren Aurkako Ekimena) bitartez eta ondoren ikasleen Biltzar Nagusiek hartu dute ekimenaren segida. 10 ikastetxetan borroka handiak izan dira, inoiz ez da holakorik ikusi Iparraldean. Ororen buru, Estatuak ordezko sasi-kontratu bat ezarri du: CDI (Muga Zehatz Gabeko Kontratua). CPEren artikulu bakar bat kendu du, baina funtsean kontratua bera da, CPEren ordez, lehen zegoen CNEren (Lanerako Kontratu Berria) antzekoa da orain. Hedabideek eta sindikatu nagusiek CPEren aurka egin dute bereziki. Gazteok CPE atzera botatzea lortu dugu, baina CNE delakoak ezaugarri bertsuak ditu eta sindikatuek ez dute deus berririk proposatzen. Gazteok mobilizatzen segitu behar dugu.


Azkenak
2024-03-31 | Julen Azpitarte
Zinearen historiako film-kontzerturik “onena”

Oscar sari andana jaso zuen The Silence of the Lambs (1991) thriller-a zuzendu zuen Jonathan Demme (1944-2017) zinegile estatubatuarrak estreinatu zuen zineak inoiz eman duen kontzerturik onena: 1970eko hamarkadaren erdialdean New Yorken eratutako Talking Heads taldearen Stop... [+]


"Enpresa pribatuen esku utzi da segurtasun publikoaren norabidea"

Ertzaintzaren azken hamarkadako bilakaera teknologikoa aztertu du bere liburu berrian Ahoztar Zelaieta ikerketa kazetari, kriminologo eta ARGIAko kolaboratzaileak. Segurtasunaren industria ikertu eta Ertzaintzarekin duen lotura plazaratu du, La Ertzaintza que viene... [+]


Campi Bisenzioko GKN fabrikan batu dituzte langile borroka eta ekologismoa

2021eko uztailaren 9an jaso zuten kanporatze abisua Campi Bisenzioko GKN lantegiko 422 langileek. Biharamunean berean abiatu zuten fabrikaren okupazioa eta orduz geroztik bertatik dabiltza borrokan, deslokalizazioaren aurkako borroka zena bestelako industria eredu baten aldeko... [+]


Judith Bilelo Biachó
"Erakundeek ez digute lagunduko, guk geure hizkuntzan hitz egitea lortzen ez badugu"

Judith Bilelo Biachó gure artean izan zen iragan udazkenean, Garabideren Aditu programaren karietara. Ekuatore Ginean jaioa (Malabo, Bioko, 1975), bubi etniako kide da, bubiera hiztun eta hizkuntzaren aldeko militantea. Iraganaz bezainbat mintzo da orainaz, geroari... [+]


Eguneraketa berriak daude