Gizartea
Ingurumena
Politika
Ekonomia
Kultura
Euskara
Feminismoa
Hezkuntza
Nazioartea
Iritzia
osteguna 2024ko apirilaren 25an
Ramon Zallo: «Ez dut uste alderdien arteko mahaia osatuko denik»
Hauteskundeetako datu bat izan dugu hizpide abiapuntuan, duela lau urteko parte-hartzea %10 jaitsi izana, hau da, 100.000 boz gutxiago bildu izana oraingoan: "Ez da datu azpimarragarria. Hauteskunde hauek ‘ohikoak’ izan dira, ‘ezohikoak’ aurrekoak izan ziren. Beraz, portzentajea eta parte-hartzea normala izan da. Duela lau urteko polarizazioak herri honen biziraute beharra islatu zuen. Oraingoan, neurri batean, normalizazioa islatu da". Emaitzak emaitza, sektore batzuek Ibarretxe Plana lurperatu ikusten dutela aipatu diogu: "Nik ez dut horrela ikusten. Aitzitik, hauteskundeen emaitzek apur bat gora igo dute subiranotasunaren maila. EAJ-EAk galdu duen bozen zati bat subiranotasun erradikalagoen aldera joan da. Beraz, subiranotasuna ez da ahuldu. Marko politikoaren aldaketa erradikalagoa eskatzen duen sektoreak puntu erdi bat irabazi du".
Bigarren trantsizioan bete-betean al gaude hauteskundeen ostean?
Bigarren trantsizioa aspaldi hasi zen, gutxiengoek aurreko markoa zalantzan jarri zutenean hasi ere, gerora, astiro-astiro, gehiengoak egoera eztabaidan ipini ostean, trantsizioan sartu gara guztiz. Gakoa trantsizioa amaitzea da, eta hori prozesu geldoa da. Artean, trantsizioak bi ildo urratu behar ditu, batetik, bake bidea ireki behar du, eta bestetik, alderdi politikoen arteko harremanen oinarri sendoa finkatu.
Hauteskundeek nola eragin dute prozesuan, ordea?
Pizgarri izan dira. Lehenik EAJ-EA bikotea mugitu zen eta ondoren ezker abertzalea, Batasunaren Anoetako Proposamena lekuko. Artean, Aralar jokaleku politikoan sartu da. Ezker abertzalearen proiektuak eraiki fasean daude, oraindik ez dituzte berauek ondo definitu, oraingoz Ibarretxe Planaren inguruan ari dira. Artean, PSOE mugitu da. Duela bi urte Estatutua ez zela erreformatu behar zioen, eta orain ez du baztertzen bere erreforma.
Gauzagarria ikusten al duzu alderdien arteko gatazka ebazteko negoziazio mahaia eta gobernu egonkorra adostea.
Ez dut uste alderdien arteko mahaia osatuko denik. Ez dut jokaleku hori »oraingoz» eraikigarria ikusten. Hasteko, aldebiko harremanak izango dira alderdien artean, baita taldeen arteko bilerak ere. Nik hiru prozesu desberdinduko nituzke: bake, normalizazio eta gobernagarritasun prozesuak. Prozesuak nahastu gabe garatu beharko dira, bereiz, elkarrekiko errespetu osoz, ezin bestera gauzatu, bestela nekez iritsiko dira akordio batera. Gero, uztartzen joango diren ahala, prozesuek elkarri eragin diezaiokete. Alderdien arteko mahaia Eusko Legebiltzarrean ikusten dut, bortizkeriaren arazoari irtenbidea emateko tokia izango da, abertzaleen eta Madrilgo Gobernuaren arteko bilgunea. PSE bozetan igo izanak erraztu egingo du bakerako bidea. Normalizazio politikoa eta gobernurako aurreakordioak ere Legebiltzarrean ebatziko dira.
EAJ nola ikusten duzu egoera horretan?
EAJk bi arima ditu uneon. Batek PSErekin akordio batera iritsi nahi luke, gai guztietan eta ikuspegi orokor batez. Josu Jon Imazen apustua hori izan liteke. Joseba Egibarrek, berriz, une historiko honetan marko juridiko politikoan gehiago sakondu nahi luke, epe luzera euskal arazoaren ebazpena lortzeko. EAJren bi arima horiek izanda ere, prozesuaren erritmoak markatuko dituena Ibarretxe da. Ibarretxe da EAJn epaile eta liderra. Besterik da, bere soluziobideek epe ertainean emaitzarik eskainiko ote duten. Horrela izan ezean, bi arima horiek berriz ere kontrajarriko lirateke.
Ibarretxe Lehendakari ikusten al duzu berriz ere?
Dudarik gabe. Ez dago ordezkatu duenik. Gainera, epaile izateaz batera, joko politikoa ere ematen ikasi du.
EB nola ikusten duzu?
Familia politikoen arteko zubia da, eta aldi berean, ezkerraren aldarrikapenak aurrera ateratzeko beharrezkoa. Nazio arazoa tarteko izaki, baztertzen diren aldarrikapenen sustatzailea da. Eguneroko arazo sozialez gogoratzen den alderdia.
PSE eta Patxi Lopez, berriz, Zapatero Madrilen delarik?
Zapaterok alderdi sozialistak emandako jira-bira erraztu du. PSOE bloke konstituzionalista izatetik proiektu propioa izatera pasa da, iazko hauteskundeen garaipenari esker, noski. Edonola ere, Zapaterok Patxi Lopezen PSEren lerroa babestu du. PSC eta PSE ez dira gauza bera, ordea.
Kataluniako prozesua hemen ez dela bideragarria esan nahi duzu.
Ez dakit bideragarria den. Izan liteke. Baina, nik ez nuke bide horren alde egingo, tira, ez dut bideragarria ikusten. Hemen berezko bide bat urratu behar da. Euskadin bertan garatu beharrekoa, adostasunez gehiengoak bilduko dituena, ondoren Estatuarekin akordio batera iristeko. Guk, Konstituzioaren mugei dagokienean, ez dugu kataluniarren irakurketa mimetikoa egin behar. Alegia, Konstituzioaren erabilgarritasuna aztertu behar da herri honi irtenbide bat emateko eta ez Konstituzioari berari.
Normalizaziorako bidean Alderdien Legea dago alabaina.
PSOEk aurrera egin nahi badu bertan behera utzi beharko luke, baina ez dut uste »Estatuari begira» hori egiteko indar korrelazioan dagoenik. Ordea, Legearen edukiari jurisprudentzia moduko bat ezar liezaioke. Eta ez dut horregatik Legea erreformatuko denik uste. Jurisprudentzia politiko horrek baina, epailei adieraz liezaieke Gobernuaren asmoa dela Legea aplikatzea bortizkeria kasutan inplikatuta dauden alderdiei soilik. Lege injustu honen bidegabekeriak saihesteko modua litzateke.
Ezker abertzalea nola dakusazu, EHAK agertu ostean?
Ezker abertzalea oso ahul dago. Bere arazoa ez dago konponduta. Larrialditik atera da, baina bortizkeriaren arazoa konpondu bitartean behin-behineko urratsa baino ez du eman. EHAKren aldeko boza elkartasunarena da, sektore sentiberek emana, izateko eskubidea daukan sektore baten aldekoa eta ETAren ekintzarik gabe emanda. Finkatzeko eta sendotzeko, sakoneko arazoak konpondu behar ditu.
Aralar Legebiltzarrean sartu da.
Oso berri ona da. Irizpide propioa daukan sektore hau »ezker abertzalearen baitan bortizkeriarekiko distantzia markatu duena» erakundeetatik kanpo geratzea txarra litzateke herri honentzat, ezker abertzalea biolentziaren epikari lotuta interpretatuko bailitzateke. Baina, Aralarrek ez du Batasuna ordezkatuko, ez du asmorik ere. Ezker abertzaleko ildo honek finean ezker abertzalea berrosatzea du xede, proiektu propio berri batekin eta biolentziarik gabe.
Azkenik, PP eta San Gilen egoera politikoa nola ikusten duzu?
PP jokoz kanpo geratu da bolada batez. Maria San Gili jokoa zabaltzea kostatuko zaio, hemen jokoa gauzatzen den bitartean Estatuari begira egongo da. PPk bere jokoa Zapatero eta Raxoiren artean garatu nahiko du. San Gilen jokoa edo rola erabat baztertua geratuko da. Raxoik, halaber, nahiko lan dauka bere alderdiaren eskuin muturreko adarrarekin.
Irakurrienak
Matomo erabiliz
#1
Ahoztar Zelaieta
#2
Jenofa Berhokoirigoin
#3
Miel Anjel Elustondo
#4
Karmelo Landa
#5
Juan Aldaz Arregi
Kanal honetatik interesatuko zaizu: Nazioartea
2024-04-28
Axier Lopez
Droneen gerra
Ehizaren fantasia desegiten denean
Las Vegas hiri ezagunetik ordubetera Creech-eko aire-base militarra dago basamortuaren erdian. 1950eko hamarkadan, Gerra Hotzean, ia mila leherketa nuklear "esperimentalen" lekua izateagatik ospetsu egin zen. Creechen koordinatu dituzte azken 20 urteotan AEBek mundu... [+]
2024-04-28
Axier Lopez
Turkiaren droneak, Kurdistanetik Tigray, Sahara eta Ukrainaraino
Droneen ekoizpena gorantza doan industria da, eta Turkia gerrarako droneen fabrikatzaile eta esportatzaile handienetakoa bihurtu da. Haien produktu izarra Bayraktar TB2 da. Modu autonomoan aireratu, lurreratu eta nabigatu dezakeen drone bat, baina giza operadore baten mende... [+]
2024-04-28
Axier Lopez
Dronea, munduko botere harreman desorekatuen ikur eta eragile
Giza asmakizun oro lez, onena eta txarrena egiteko gai dira. Baina, tamalez, dronea, beste ezeren gainetik, Mendebaldeko potentzia kapitalistek munduaren gehiengoa menpean jartzen jarraitzeko tresna nagusietakoa da. Zirrikitu teknologikoetatik haratago, funtsezko pieza da bizi... [+]
2024-04-28
Urko Apaolaza Avila
Migrazio eta Asilo ituna: Europaren legatu kolonialista denon begien bistan
Europar Batasunean berriki onartu den Migrazio Itunak, asko zaildu dizkie gauzak euren herrialdetik ihesi doazen eta asiloa eskatzen duten pertsonei. Eskuin muturraren tesiak ogi tartean irentsita, migratzaileentzako kontrol neurri zorrotzagoak onartu dituzte Estrasburgon,... [+]
2024-04-28
Axier Lopez
Droneen aita sionista
1950eko hamarkadan, AEBetako armada droneak erabiltzen hasi zen gatazka guneetan zaintza eta errekonozimendu misioetarako. 1994ko uztailaren 3an izan zen Predator dronearen lehen hegaldia, armatuta egon gabe. 1995eko uztailean, Predatorrek Balkanen gainetik egin zuen hegan... [+]
Eguneraketa berriak daude