Gizartea
Ingurumena
Politika
Ekonomia
Kultura
Euskara
Feminismoa
Hezkuntza
Nazioartea
Iritzia
osteguna 2024ko apirilaren 25an
Gorka Espiau: «Gakoa alderdien elkarrizketa bideratzeko formatua adostea da»
Zein da Elkarrik Donostian antolatutako manifestazioaz zure balorazioa?
Galindok etxean beteko du bere zigorra. Zer balorazioa egiten du Elkarrik?
ETAren aurkako operazioak nola eragin dezake, esaterako, Elkarriren kanpainan?
Testuinguru honetan nola dago bakerako bidea eta elkarrizketaren aukera?
Abendurako elkarrizketa politikoa gauzatu ez, baina adostu daitekeela esan du Elkarrik. Zehaztu puntu hori, arren.
Baina PP bertan egotea ia ezinezkoa da.
II. Bake Konferentziaren bidean "Benetako elkarrizketa" eskatu duzue. Diagnosia egin eta arriskuak ezagutu ostean errealistak izateko aukera al dago?
Oso baikorra. Gure kanpainaren barruan gizarte mobilizazio bat aurreikusi genuen, ez ekimen zentrala edo garrantzizkoena bezala, hala ere. Kanpainari gizartearen atxikimenduaren irudia eman nahi genion. Egungo egoera politiko berezian »testuinguruaren eta mezuaren konplexutasunarengatik» mobilizazio mota hau oso zaila da. Gure helburua ez da jendetza biltzea, gizartearen eta alderdien pluraltasuna adieraztea baizik. PPko kideak izan ezik, modu batez edo bestez, gainerako alderdietako kideak egon ziren.
Galindok etxean beteko du bere zigorra. Zer balorazioa egiten du Elkarrik?
Oso erabaki okerra da. Rodriguez Galindori onartu zaion neurriak giza eskubideen arloan ez dugula ezer ikasi erakutsi du. Elkarrik aldarrikatzen duen jarrera multilaterala ez dago barneratuta Espainiako Gobernuan, PSOErengandik hainbeste mezu aurrerakoi entzun ondoren, neurria tristea da. Galindori onetsia oso pauso okerra da gatazkaren konponbidean, gatazka bideratzeko aukerak zailtzen ditu, alde bakoitzak giza eskubideak bere interesen arabera ulertzen baititu. Gainera, azkenaldian Espetxe Erakundearen mezu ezkorrak ezagututa, ez dirudi presoen egoera »dispertsioaren neurriak, adibidez» hobetuko denik.
ETAren aurkako operazioak nola eragin dezake, esaterako, Elkarriren kanpainan?
Goizegi da zer eragin mota izango duen jakiteko, baina epe motzean eragina izango du. Hasteko, Madrilgo hedabideek gatazkaren irtenbidea bide polizialetik etorriko dela dioen diskurtsoa indartu dute berriz ere. Ikuspuntu horretatik, ETAren aurkako operazioa traba da elkarrizketa politikorako. Estatuko mintzaleku politikoak triunfalismoan murgildu dira. Guk gure kanpainan segitzen dugu, elkarrizketaren ideiaren beharrari eutsi behar diogu, bereziki Madrilera begira. Operazioak ETAn zer eragin izan duen ezagutzea klabea da, eta hori ezagutzeko denbora apur bat beharko dugu, baita egungo osagarri politiko estrategikoek »oso interesgarriak direnak» indarrean segituko ote duten ezagutzeko ere.
Testuinguru honetan nola dago bakerako bidea eta elkarrizketaren aukera?
Guk aukerak eta arriskuak daudela adierazi dugu gure diagnosian. Adibidez, giza eskubideen urratzeak hor daude beti ere. Gatazka indarrean dagoen bitartean urratuak izango dira, zoritxarrez. Baina, oro har, elementu estrategikoak egokiak dira bake prozesu bat bideratzeko. Hainbat eragileen lana dela medio klabe estrategiko politikoak aldatu dira, eta egoera politiko orokorrak bake norabidean bultzatzen gaitu. Azken bost urteetan ez dugu indar politikoen aldetik hainbeste proposamen zehatzik jaso, alderdi sozialistarena barne. Eta hori funtsezkoa da. Gizartea heldutasun maila batera iritsi da eta pausoak emateko prest dago. Gizartea, ordea, kezkatuta dago aukera hau galdu daitekeelako. Benetako unera iristen ari gara. Une erabakigarri hau ziklikoki errepikatzen da, ez da iraunkorra eta baliatu behar dugu. Alferrik pasako balitz, ziur aski, beste urte pilo bat itxaron beharko genuke unea errepikatu dadin.
Abendurako elkarrizketa politikoa gauzatu ez, baina adostu daitekeela esan du Elkarrik. Zehaztu puntu hori, arren.
Gure planteamendua urratsez urrats joatea da. Horregatik, abendurako alderdi guztien arteko argazki bat atera nahi dugu.
Baina PP bertan egotea ia ezinezkoa da.
Jakina. Baina irudi hori hartzeko bideak badaude. Lehendabizikoa, inportanteena, Gasteizko nahiz Iruñeko parlamentuetara eramandako proposamenen bidea da, 123.000 sinaduren bitartez egina. Helburua gure proposamena osoko bilkuretara eroatea eta aztertzea da. Alderdien diskurtsoak entzunda zaila iruditzen zaigu ezezko borobila jasotzea. Proposamen hori onartuko balitz, parlamentuek berek bilera batera deitu litzakete alderdiak. Aukera hori aitzakia ezin hobea litzateke alderdiak biltzeko. Une honetan, gakoa alderdien arteko elkarrizketa bideratzeko formatua finkatzea eta adostea da. Alderdiek beren proposamenak dituzte, baina berauek uztartzeko forma arazo dute. Parlamentuak mahai bat osatzea lehenesten badu, forma arazoa gaindi liteke. Ez litzateke mahai bakarra izango, beste foroen osagarri baizik. II. Bake Konferentziaren bidez, parlamentuetako mahai horiek lagundu ditzaketen ekarpenak prestatzen ari gara. Beste gauza bat da alderdien jarrerak bateratzea.
II. Bake Konferentziaren bidean "Benetako elkarrizketa" eskatu duzue. Diagnosia egin eta arriskuak ezagutu ostean errealistak izateko aukera al dago?
Errealistak izan gaitezke, printzipio eta agendari buruzko akordio bat lortu dezakegulako. Kontua da »testuingurua edozein izanda ere» ea alderdiek hurrengo pausoa emango duten edo ez ezagutzea. Oraindik ez dakigu alderdiak Bake Konferentziaren proposamena eztabaidatzeko prest dauden. Ziur aski, datozen hauteskundeetan baino lehen ez dago aukera errealistarik akordioa lortzeko. Baina, printzipio eta metodologian sintonia baldin badago, hiru hilabete hauetan alderdi bakoitzak unilateralki zer egin dezakeen aztertu dezakegu eta mugimendu unilateral hauek kontuan hartuta, hauteskundeei begira eta hauen ostean egoera sakonetik aldatu ote daitekeen aztertu liteke.
I. Bake Konferentziaren esperientziak erakutsi zigunez, alderdiek ez dute konfiantzarik elkarrizketa prozesuaren garapenean. Baina orain, duela sei urte ez bezala, besteek proposatzen duten inguruan akordioa posible dela ikusten dute alderdiek. Prozesuan sartzeak, ordea, beldurra sorrarazten die. Alderdiek prozesua kontrolatu nahi izaten dute, prozesuan sartu ostean alderdi bakoitzak kontrola galtzen du. Bake prozesu batean ez dago prozesuaren kontrol erabatekorik. Prozesuan mugak eta helburuak antzeman daitezke baina akordioaren funtsa ez. Horregatik, lehenago, printzipioetan eta metodologian akordio zehatza lortu behar dugu. Guk alderdiei akordio hori onartzeko unea iritsi zaiela uste dugu. Errealistak izanda, hori egin daiteke. Baina, ETAren aurkako operazioaren ostean aldagai berriak izan daitezke, ETAk prozesuan eragiteko gai dela erakusten badu, egoera aldatu daiteke zeharo.
I. Bake Konferentziaren esperientziak erakutsi zigunez, alderdiek ez dute konfiantzarik elkarrizketa prozesuaren garapenean. Baina orain, duela sei urte ez bezala, besteek proposatzen duten inguruan akordioa posible dela ikusten dute alderdiek. Prozesuan sartzeak, ordea, beldurra sorrarazten die. Alderdiek prozesua kontrolatu nahi izaten dute, prozesuan sartu ostean alderdi bakoitzak kontrola galtzen du. Bake prozesu batean ez dago prozesuaren kontrol erabatekorik. Prozesuan mugak eta helburuak antzeman daitezke baina akordioaren funtsa ez. Horregatik, lehenago, printzipioetan eta metodologian akordio zehatza lortu behar dugu. Guk alderdiei akordio hori onartzeko unea iritsi zaiela uste dugu. Errealistak izanda, hori egin daiteke. Baina, ETAren aurkako operazioaren ostean aldagai berriak izan daitezke, ETAk prozesuan eragiteko gai dela erakusten badu, egoera aldatu daiteke zeharo.
Elkarri-ren ekimenak instituzioetan
Eusko Legebiltzarra. Gasteizko Eusko Legebiltzarrean gertatuko denak gure lanaren etorkizuna baldintzatu du. Giro ona antzeman dugu bertan, sentsazio onak biltzen ari gara.
Nafarroako Foru Parlamentua. Ez dakigu PSNko Chivitek zein jarrera hartuko duen. Lizarberen ildoa segitzen badu »UPNz at dauden sektoreekin batera; gehiengoa» PSN bake prozesuan laguntzeko prest azaldu zaigu.
Kataluniako Parlament-a. Bake eta elkarrizketaren bidean aliatu onena dugu. Haien eztabaida eredugarria izan daiteke, ez soilik edukietan, prozesu eta forman ere bai. Parlamenteko Ernest Benach presidentea gure bake prozesua laguntzeko eta errazteko prest dago. Nahiz eta egoera ezberdinak izan, katalanek daramaten prozesua bereganatuko bagenu, izugarri aurreratuko genuke Madrilera begira, estatu nahiz nazioarte mailan eragiteko pausoak emango genituzke, halaber.
Madrilgo Diputatuen Kongresua. Arazo askorekin ari gara. Orain urte bat ezinezkoa zena egiten ari gara, ordea: Kongresuan gure proposamenak agertu ditugu arazorik gabe. Alderdietan sentsibilitate anitzak daude, eta baliatu behar ditugu. Azken zortzi urteen ostean Madrilen ez dago gatazkari buruzko informazio zuzenik, informazioak subjektiboak dira. Ez gaituztela ulertzen esaten dugu, baina autokritika egin beharra daukagu, baliteke guk ere haiei denbora eta esfortzu aski eskaini ez izana.
Nazioarteko foroak. Hiru arlo dira: a) Nazioarteko sare inportantea dugu, azaroan ageriko dena; b) Estrasburgoko parlamentuan »PP gobernuan zen bitartean» ez dugu zereginik izan. PSOE gobernuan delarik »eta Josep Borrell kargu garrantzitsua izaki» aldaketak antzematen ari gara; c) AEBko foroak. AEBk berebiziko eragina dute gatazkaren konponbidean. Kerry edo Bush presidente izateak Madrilgo gobernuarekiko harremana aldatuko du eta nazioarteko egoera ere bai.
Nafarroako Foru Parlamentua. Ez dakigu PSNko Chivitek zein jarrera hartuko duen. Lizarberen ildoa segitzen badu »UPNz at dauden sektoreekin batera; gehiengoa» PSN bake prozesuan laguntzeko prest azaldu zaigu.
Kataluniako Parlament-a. Bake eta elkarrizketaren bidean aliatu onena dugu. Haien eztabaida eredugarria izan daiteke, ez soilik edukietan, prozesu eta forman ere bai. Parlamenteko Ernest Benach presidentea gure bake prozesua laguntzeko eta errazteko prest dago. Nahiz eta egoera ezberdinak izan, katalanek daramaten prozesua bereganatuko bagenu, izugarri aurreratuko genuke Madrilera begira, estatu nahiz nazioarte mailan eragiteko pausoak emango genituzke, halaber.
Madrilgo Diputatuen Kongresua. Arazo askorekin ari gara. Orain urte bat ezinezkoa zena egiten ari gara, ordea: Kongresuan gure proposamenak agertu ditugu arazorik gabe. Alderdietan sentsibilitate anitzak daude, eta baliatu behar ditugu. Azken zortzi urteen ostean Madrilen ez dago gatazkari buruzko informazio zuzenik, informazioak subjektiboak dira. Ez gaituztela ulertzen esaten dugu, baina autokritika egin beharra daukagu, baliteke guk ere haiei denbora eta esfortzu aski eskaini ez izana.
Nazioarteko foroak. Hiru arlo dira: a) Nazioarteko sare inportantea dugu, azaroan ageriko dena; b) Estrasburgoko parlamentuan »PP gobernuan zen bitartean» ez dugu zereginik izan. PSOE gobernuan delarik »eta Josep Borrell kargu garrantzitsua izaki» aldaketak antzematen ari gara; c) AEBko foroak. AEBk berebiziko eragina dute gatazkaren konponbidean. Kerry edo Bush presidente izateak Madrilgo gobernuarekiko harremana aldatuko du eta nazioarteko egoera ere bai.
Irakurrienak
Matomo erabiliz
#1
Jenofa Berhokoirigoin
#2
Miel Anjel Elustondo
#3
Karmelo Landa
#4
Juan Aldaz Arregi
#5
Ahoztar Zelaieta
Kanal honetatik interesatuko zaizu: Nazioartea
2024-04-28
Axier Lopez
Droneen gerra
Ehizaren fantasia desegiten denean
Las Vegas hiri ezagunetik ordubetera Creech-eko aire-base militarra dago basamortuaren erdian. 1950eko hamarkadan, Gerra Hotzean, ia mila leherketa nuklear "esperimentalen" lekua izateagatik ospetsu egin zen. Creechen koordinatu dituzte azken 20 urteotan AEBek mundu... [+]
2024-04-28
Axier Lopez
Turkiaren droneak, Kurdistanetik Tigray, Sahara eta Ukrainaraino
Droneen ekoizpena gorantza doan industria da, eta Turkia gerrarako droneen fabrikatzaile eta esportatzaile handienetakoa bihurtu da. Haien produktu izarra Bayraktar TB2 da. Modu autonomoan aireratu, lurreratu eta nabigatu dezakeen drone bat, baina giza operadore baten mende... [+]
2024-04-28
Axier Lopez
Dronea, munduko botere harreman desorekatuen ikur eta eragile
Giza asmakizun oro lez, onena eta txarrena egiteko gai dira. Baina, tamalez, dronea, beste ezeren gainetik, Mendebaldeko potentzia kapitalistek munduaren gehiengoa menpean jartzen jarraitzeko tresna nagusietakoa da. Zirrikitu teknologikoetatik haratago, funtsezko pieza da bizi... [+]
2024-04-28
Urko Apaolaza Avila
Migrazio eta Asilo ituna: Europaren legatu kolonialista denon begien bistan
Europar Batasunean berriki onartu den Migrazio Itunak, asko zaildu dizkie gauzak euren herrialdetik ihesi doazen eta asiloa eskatzen duten pertsonei. Eskuin muturraren tesiak ogi tartean irentsita, migratzaileentzako kontrol neurri zorrotzagoak onartu dituzte Estrasburgon,... [+]
2024-04-28
Axier Lopez
Droneen aita sionista
1950eko hamarkadan, AEBetako armada droneak erabiltzen hasi zen gatazka guneetan zaintza eta errekonozimendu misioetarako. 1994ko uztailaren 3an izan zen Predator dronearen lehen hegaldia, armatuta egon gabe. 1995eko uztailean, Predatorrek Balkanen gainetik egin zuen hegan... [+]
Eguneraketa berriak daude