Gorka Espiau: «Gakoa alderdien elkarrizketa bideratzeko formatua adostea da»


2004ko urriaren 17an
Zure babesik gabe independetzia ezinezkoa zaigu
Zein da Elkarrik Donostian antolatutako manifestazioaz zure balorazioa?
Oso baikorra. Gure kanpainaren barruan gizarte mobilizazio bat aurreikusi genuen, ez ekimen zentrala edo garrantzizkoena bezala, hala ere. Kanpainari gizartearen atxikimenduaren irudia eman nahi genion. Egungo egoera politiko berezian »testuinguruaren eta mezuaren konplexutasunarengatik» mobilizazio mota hau oso zaila da. Gure helburua ez da jendetza biltzea, gizartearen eta alderdien pluraltasuna adieraztea baizik. PPko kideak izan ezik, modu batez edo bestez, gainerako alderdietako kideak egon ziren.

Galindok etxean beteko du bere zigorra. Zer balorazioa egiten du Elkarrik?
Oso erabaki okerra da. Rodriguez Galindori onartu zaion neurriak giza eskubideen arloan ez dugula ezer ikasi erakutsi du. Elkarrik aldarrikatzen duen jarrera multilaterala ez dago barneratuta Espainiako Gobernuan, PSOErengandik hainbeste mezu aurrerakoi entzun ondoren, neurria tristea da. Galindori onetsia oso pauso okerra da gatazkaren konponbidean, gatazka bideratzeko aukerak zailtzen ditu, alde bakoitzak giza eskubideak bere interesen arabera ulertzen baititu. Gainera, azkenaldian Espetxe Erakundearen mezu ezkorrak ezagututa, ez dirudi presoen egoera »dispertsioaren neurriak, adibidez» hobetuko denik.

ETAren aurkako operazioak nola eragin dezake, esaterako, Elkarriren kanpainan?
Goizegi da zer eragin mota izango duen jakiteko, baina epe motzean eragina izango du. Hasteko, Madrilgo hedabideek gatazkaren irtenbidea bide polizialetik etorriko dela dioen diskurtsoa indartu dute berriz ere. Ikuspuntu horretatik, ETAren aurkako operazioa traba da elkarrizketa politikorako. Estatuko mintzaleku politikoak triunfalismoan murgildu dira. Guk gure kanpainan segitzen dugu, elkarrizketaren ideiaren beharrari eutsi behar diogu, bereziki Madrilera begira. Operazioak ETAn zer eragin izan duen ezagutzea klabea da, eta hori ezagutzeko denbora apur bat beharko dugu, baita egungo osagarri politiko estrategikoek »oso interesgarriak direnak» indarrean segituko ote duten ezagutzeko ere.

Testuinguru honetan nola dago bakerako bidea eta elkarrizketaren aukera?
Guk aukerak eta arriskuak daudela adierazi dugu gure diagnosian. Adibidez, giza eskubideen urratzeak hor daude beti ere. Gatazka indarrean dagoen bitartean urratuak izango dira, zoritxarrez. Baina, oro har, elementu estrategikoak egokiak dira bake prozesu bat bideratzeko. Hainbat eragileen lana dela medio klabe estrategiko politikoak aldatu dira, eta egoera politiko orokorrak bake norabidean bultzatzen gaitu. Azken bost urteetan ez dugu indar politikoen aldetik hainbeste proposamen zehatzik jaso, alderdi sozialistarena barne. Eta hori funtsezkoa da. Gizartea heldutasun maila batera iritsi da eta pausoak emateko prest dago. Gizartea, ordea, kezkatuta dago aukera hau galdu daitekeelako. Benetako unera iristen ari gara. Une erabakigarri hau ziklikoki errepikatzen da, ez da iraunkorra eta baliatu behar dugu. Alferrik pasako balitz, ziur aski, beste urte pilo bat itxaron beharko genuke unea errepikatu dadin.

Abendurako elkarrizketa politikoa gauzatu ez, baina adostu daitekeela esan du Elkarrik. Zehaztu puntu hori, arren.
Gure planteamendua urratsez urrats joatea da. Horregatik, abendurako alderdi guztien arteko argazki bat atera nahi dugu.

Baina PP bertan egotea ia ezinezkoa da.
Jakina. Baina irudi hori hartzeko bideak badaude. Lehendabizikoa, inportanteena, Gasteizko nahiz Iruñeko parlamentuetara eramandako proposamenen bidea da, 123.000 sinaduren bitartez egina. Helburua gure proposamena osoko bilkuretara eroatea eta aztertzea da. Alderdien diskurtsoak entzunda zaila iruditzen zaigu ezezko borobila jasotzea. Proposamen hori onartuko balitz, parlamentuek berek bilera batera deitu litzakete alderdiak. Aukera hori aitzakia ezin hobea litzateke alderdiak biltzeko. Une honetan, gakoa alderdien arteko elkarrizketa bideratzeko formatua finkatzea eta adostea da. Alderdiek beren proposamenak dituzte, baina berauek uztartzeko forma arazo dute. Parlamentuak mahai bat osatzea lehenesten badu, forma arazoa gaindi liteke. Ez litzateke mahai bakarra izango, beste foroen osagarri baizik. II. Bake Konferentziaren bidez, parlamentuetako mahai horiek lagundu ditzaketen ekarpenak prestatzen ari gara. Beste gauza bat da alderdien jarrerak bateratzea.


II. Bake Konferentziaren bidean "Benetako elkarrizketa" eskatu duzue. Diagnosia egin eta arriskuak ezagutu ostean errealistak izateko aukera al dago?
Errealistak izan gaitezke, printzipio eta agendari buruzko akordio bat lortu dezakegulako. Kontua da »testuingurua edozein izanda ere» ea alderdiek hurrengo pausoa emango duten edo ez ezagutzea. Oraindik ez dakigu alderdiak Bake Konferentziaren proposamena eztabaidatzeko prest dauden. Ziur aski, datozen hauteskundeetan baino lehen ez dago aukera errealistarik akordioa lortzeko. Baina, printzipio eta metodologian sintonia baldin badago, hiru hilabete hauetan alderdi bakoitzak unilateralki zer egin dezakeen aztertu dezakegu eta mugimendu unilateral hauek kontuan hartuta, hauteskundeei begira eta hauen ostean egoera sakonetik aldatu ote daitekeen aztertu liteke.
I. Bake Konferentziaren esperientziak erakutsi zigunez, alderdiek ez dute konfiantzarik elkarrizketa prozesuaren garapenean. Baina orain, duela sei urte ez bezala, besteek proposatzen duten inguruan akordioa posible dela ikusten dute alderdiek. Prozesuan sartzeak, ordea, beldurra sorrarazten die. Alderdiek prozesua kontrolatu nahi izaten dute, prozesuan sartu ostean alderdi bakoitzak kontrola galtzen du. Bake prozesu batean ez dago prozesuaren kontrol erabatekorik. Prozesuan mugak eta helburuak antzeman daitezke baina akordioaren funtsa ez. Horregatik, lehenago, printzipioetan eta metodologian akordio zehatza lortu behar dugu. Guk alderdiei akordio hori onartzeko unea iritsi zaiela uste dugu. Errealistak izanda, hori egin daiteke. Baina, ETAren aurkako operazioaren ostean aldagai berriak izan daitezke, ETAk prozesuan eragiteko gai dela erakusten badu, egoera aldatu daiteke zeharo.

Elkarri-ren ekimenak instituzioetan
Eusko Legebiltzarra. Gasteizko Eusko Legebiltzarrean gertatuko denak gure lanaren etorkizuna baldintzatu du. Giro ona antzeman dugu bertan, sentsazio onak biltzen ari gara.

Nafarroako Foru Parlamentua. Ez dakigu PSNko Chivitek zein jarrera hartuko duen. Lizarberen ildoa segitzen badu »UPNz at dauden sektoreekin batera; gehiengoa» PSN bake prozesuan laguntzeko prest azaldu zaigu.

Kataluniako Parlament-a. Bake eta elkarrizketaren bidean aliatu onena dugu. Haien eztabaida eredugarria izan daiteke, ez soilik edukietan, prozesu eta forman ere bai. Parlamenteko Ernest Benach presidentea gure bake prozesua laguntzeko eta errazteko prest dago. Nahiz eta egoera ezberdinak izan, katalanek daramaten prozesua bereganatuko bagenu, izugarri aurreratuko genuke Madrilera begira, estatu nahiz nazioarte mailan eragiteko pausoak emango genituzke, halaber.

Madrilgo Diputatuen Kongresua. Arazo askorekin ari gara. Orain urte bat ezinezkoa zena egiten ari gara, ordea: Kongresuan gure proposamenak agertu ditugu arazorik gabe. Alderdietan sentsibilitate anitzak daude, eta baliatu behar ditugu. Azken zortzi urteen ostean Madrilen ez dago gatazkari buruzko informazio zuzenik, informazioak subjektiboak dira. Ez gaituztela ulertzen esaten dugu, baina autokritika egin beharra daukagu, baliteke guk ere haiei denbora eta esfortzu aski eskaini ez izana.

Nazioarteko foroak. Hiru arlo dira: a) Nazioarteko sare inportantea dugu, azaroan ageriko dena; b) Estrasburgoko parlamentuan »PP gobernuan zen bitartean» ez dugu zereginik izan. PSOE gobernuan delarik »eta Josep Borrell kargu garrantzitsua izaki» aldaketak antzematen ari gara; c) AEBko foroak. AEBk berebiziko eragina dute gatazkaren konponbidean. Kerry edo Bush presidente izateak Madrilgo gobernuarekiko harremana aldatuko du eta nazioarteko egoera ere bai.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Nazioartea
Nazien kontzentrazio esparruetan palestinar zapia ezin dela jantzi ebatzi du Alemaniako epaitegi batek

Turingia estatuko Auzitegi Gorenak ebatzi du Buchenwald konzentrazio esparruko memorialak eskubidea duela kufija daraman edonori sarbidea ukatzeko, "judutar ugariren segurtasuna" arriskuan jarri baitezake.


AEBek beltzez margotu dute Mexikoko mugaren hesia haren tenperatura igo eta migratzaileak pasatzea saihesteko

Mexikoko mugako hesia beltzez margotu du AEBetako Gobernuak. Lehenengo brotxakadak ematera bertaratu da Segurtasun Nazionaleko idazkaria bera, Kristi Noem. Neurri horren bidez, hesiaren tenperatura igo nahi dute, eta horrela migratzaileen pasabidea zailtzeko.


Israelek Gaza hiria okupatzeari ekin dio, Hamasek azken su-eten proposamena onartuta ere

Erakunde palestinarrak astelehenean jakinarazi zuen ohar batean Egiptoko eta Qatarreko bitartekariek proposatutako su-eten akordioa ontzat jo duela. Israelgo armadak, ordea, dagoeneko inguratuta dauka Gaza hiria, eta han dauden palestinarrei urriaren 7ra arteko epea eman die... [+]


Israelek Espainiako Vueltan parte hartzeko eskubidea daukala esan du txapelketaren zuzendariak

Espainiako Vuelta abuztuaren 23tik irailaren 14ra izango da, bertan, Israel-Premier Tech taldeak hartuko du parte. Txapelketaren zuzendari Javier Guillének esan du "ezin dituztela kanporatu, puntuazioa dela eta parte hartzeko eskubidea" irabazi baitute.


Sexu-indarkeria Antartikako ikerketa-base estatubatuarretan

AEBko Zientzia Fundazioaren Antartikako Programak (USAP) jakitera eman duenez, Antartikako ikerketa-baseetan 2022-2024an egin duten galdeketan, parte-hartzaileen % 41k adierazi du sexu-erasoa edo sexu-jazarpena jasan duela.


2025-08-20 | Ahotsa.info
Ibaitik itsasoraino, Tuteratik Hendaiara, Palestinaren aldeko ibilaldia irailaren 10etik 20ra

Ibilaldiaren helburuak dira, alde batetik, Euskal Herrian kausa palestinarra babesteko sarea ikusaraztea eta aktibatzea, eta, bestetik, sionismoarekin kolaboratzen duten enpresa eta erakundeak salatzea, hala nola CAF, Teva, Carrefour, Zara eta Bardeako tiro poligonoa. Euskal... [+]


Europak Israeli masiboki armak erosten jarraitzen du: Elbit taldeak 1.600 milioi euroko kontratua sinatu du Serbiarekin

Gazako palestinarren aurkako genozidioa aurrera doan bitartean, Europak Israelgo armagintza industria hauspotzen jarraitzen du. Elbit Systems Israelgo armagintza enpresa ezagunak joan den astean iragarri zuen Europako herrialde batekin 1.600 milioi euro baino gehiagoko kontratua... [+]


Jordaniak derrigorrezko soldadutza ezarri du “Israelgo eskuin muturraren mehatxuaren” aurrean

Komunikazio ministro eta gobernuaren bozeramaileak iragarri du neurria. Berehala galdetu diote ea mehatxuren batek bultzatu duen erabakia, eta horri erantzun dio "mehatxua Israelgo eskuin muturretik" datorrela.


Portugaletik Turkiara, Europa hegoaldea sutan

Bero boladek, haizeak eta lehorteek suteak pizteko aukerak bikoiztu dituzte Europan. Portugal, Espainia, Grezia eta Turkia pairatzen ari dira suterik handienak. Milaka suhiltzaile eta herritar ari dira suaren kontra borrokan Europa hegoaldeko herrialdeetan.


Trumpek dio Ukrainako gerra amaitzeko ez dela beharrezkoa su-etena, Kievek lurralde batzuei uko egitea baizik

AEBetako presidentea Zelenskirekin eta Europako haren aliatuekin bildu da astelehenean, Etxe Zurian. Badirudi Trumpek ontzat jo duela Vladimir Putinek ostiralean izandako bileran proposatutakoa: Ukrainako gerra amaitzeko Kiev "lurralde truke posibleez" hitz egiteko gai... [+]


2025-08-19 | Mikel Aramendi
Txina eta India: muga-gorabeherak baino gehixeago

Alaskan nahiz Etxe Zurian egindako bilkurek sortzen duten harrabotsaren parekorik ez du piztu. Eta protagonistek ere hala nahiago, esango nuke. Baina begien bistako garrantzia du Asiako bi potentzia nagusientzat eta, zeharbidez, kontinente osorako: Txinako Kanpo-arazoetako... [+]


Dozenaka mila lagun Tel Aviveko kaleetan “gerra amaitu eta bahituak askatzeko”, eta Netanyahuk “Hamas indartzea” leporatu die

Gaza Hiria osorik okupatzeko onartu berri duten planaz kezkatuta, milaka israeldarrek Benjamin Netanyahu Israelgo lehen ministroari exijitu die Hamasekin akordio batera iristeko "gerra amaitu" eta zerrendan dituzten bahituak aske uzteko. Herrialdeko lehen... [+]


Sozialismorako Mugimenduak Bolivian agintzeari utziko dio 20 urteren ostean, eskuinari lekua utzita

Igandean eginiko presidentetzarako hauteskundeetan berretsi da ezkerreko koalizioaren porrota eta eskuinaren gorakada: PDC Alderdi Kristau Demokratikoko Rodrigo Paz Pereira senatariak eta Jorge Quiroga presidente ohiak (2001-2002) lehiatuko dute presidentetza... [+]


2025-08-18 | Leire Artola Arin
Salpress berri agentzia
El Salvadorko gerrillaren arma ezkutua

Kontatzen ez dena ez da existitzen. Oso barneratuta daukagu lelo hori, baita informazioa boterea dela eta eragiteko gaitasun handia duela ere. Are gehiago gerra edo gatazketan, batik bat oraindik tresna digitalak asko garatu gabe zeudenean, informazioa ez baitzegoen hain eskura... [+]


Ostiraleko bileran Putinek su-etena onartu ezean, Trumpek dio “ondorio larriak” izango direla Errusiarentzat

Ostiralean Alaskan izango duten bileraren bezperan heldu da mehatxua. Friedrich Merz Alemaniako kantzillerrak deituta, gailur birtual bat egin dute asteazkenean Zelenskik, Trumpek eta Europako hainbat agintarik. Ukrainako presidenteak adierazi du Trumpen eta Putinen arteko... [+]


Eguneraketa berriak daude