UDAZKENEAN ERE LORAN

  • dagoen hainbat hiri telebistek adibidetzat hartu beharko luke, Arrasateko euskalduntze prozesuan ekarpen izugarria egin baitu, ETBko harrobi oparoa bihurtuz, gainera.

1999ko urriaren 17an
Kazetaritza independenteak herritarren babesa du arnas
Ospital zaharreko egunak oso atzean geratu dira. Gutxi izango dira nostalgia sentituko dutenak, oraingo azpiegitura askoz hobea baita. Lehen bezalaxe ordea, herriak buru belarri murgilduta segitzen du proiektuan, musu truk lan eginez. ETBrentzako harrobi oparoa izan da ATB. Horra hor Anne Igartiburu, Jon Andueza, Unai Iparragirre, Mikel Irizar, Maider Egues eta berandu baino lehen joango direnak ere.
«Arrasate Euskaldun Dezagun»ek bultzatuta sortu zenean, helburua ez zen komunikatzea, euskaraz komunikatzea baizik. Euskara esparru guztietara hel zedin, «Arrasate Press»en osagarri gisa jaio zen, beti ere Arko komunikabideak enpresaren barruan. Bi produktu ezberdin diren arren, lantalde bat dira, non denek elkarri laguntzen dioten, (zazpi lagunek dihardute ATBn), Pressekoek laguntzen diete berriak lantzen eta. Hasieratik beraz, bereizgarriak izan ditu ATBk: herri telebista aitzindaria izan zen euskara hutsean emititzen. Ez da kanpoko programarik ematen, guztia beraiek egina da. Programak aurkezten dituztenek gainera, ez dute deus kobratzen.

«Nahi duen jendeak, bere ideiekin, guregana jotzen du. Proposamen guztiak onartzen dira, gure bitartekoekin bideragarria ote den, ideia ona den ala ez, beti ere kontuan hartuta mugatuta gaudela, egunero lau emisio ordu baino ez baititugu. Proposamen batek gure onespena jasoz gero, bitarteko tekniko guztiak ipintzen ditugu. Bestalde, norbait behar dugunean saio jakin bat aurkezteko, gu joaten gara haiengana»
azaltzen digu Jon Aldanondo ATBko zuzendariak.

«Ideia izugarri onekin datorkigu jendea; baina, jakina, gainontzeko programazioa hankaz gora jarriz gero, ezinezkoa da, hari bat jarraitu beharra dago»
.


BAILARA OSORAKO AURKI.

Astean hiru egunetan emititzetik egunero lau ordu t' erdira egitera pasa dira parrilla berrian, astero 30 emisio orduak gainditzeko asmoz. Eguerdian ordubata t' erdietatik ordubi t' erdiak arte eta arratsez berriz, zortzietatik hamarrak eta laurdenak arte. Asteburuetan asteko programa onenen errepikapena egiten da. Udaberrian halaber, saio gehiago abiaraziko dituzte. Ohiko saioez landa, honako hauek dira berrikuntza nagusienak, aurpegi berriak barne: «Gatza eta berakatza» sukaldaritza programa, bailarako zenbait jatetxetako sukaldarien eskutik, «Magazin» izeneko saioa Arantzazu Lagunillak aurkeztua, non osasuna, astrologia, sexualitatea, landare zaintza eta abar luze batez osatzen den; Karmele Zuazubiskarren «Aurrez aurre» elkarrizketa saioa bailarako jendearekin; «Guganda» programa Arko eta bailarako gobernuz kanpoko taldeen laguntzaz eta Aintzane Gardokik aurkezturik. Inguruko elkartasun kideak ezagutzeaz gain, hirugarren munduko egoera erakutsiz jendea kontzientziatzea du xede saio honek. Kooperatiben inguruko berriak ematen dituen «Ekilan», «Bertsolaritza» bailarko bertso eskolak egina. Azkenik, ostegun eta ostiral gauetan gazteei zuzendutako «Soinuz blai» dugu, kontzertuak eta bideo klipez gainezka. Saio hau, herrian ez ezik, Barakaldoko Tele 7n ere ikusgai dago.
Oraingoz, ATB Arrasate eta Aretxabaletan baino ezin daiteke ikusi. Zernahi gisaz, abian da hedadura zabaltzeko asmoa, betiko ametsa bailara osora iristea izan baita. Aldanondoren esanetan

«dagoeneko hasiak gara aukera hori arakatzen, eta oso litekeena da hemendik gutxira zerbait kaleratzea horren inguruan»
. Geroari begira, azti ibili beharko dute ATBn, aro berri bat hastear dago-eta.

«Kablea eta telebista digitalak kate uholdea ekarriko digute, eta noski, zurrunbilo horretan gure tokia aurkitu beharko dugu. Herriko gauzak ahalik eta ondoen lantzea da gure tresna bakarra, gertutasuna, alegia. Ezin diogu inori itzalik egin, ARGIAk bere muga eta indarguneak dituen moduan, gu ez gara foiletoiak euskaraz ematen hasiko. Dena den, behin zabaltze prozesu horretan egonda, bailara osoko berriak lantzeari ekin beharko genioke»
.
Teledonosti, Canal Gasteiz edo Canal 4 bezalako hiri telebistetan badute programazioa amankomunean. ATBk ostera, berezko programazioa atxiki du. Zail ikusten du Jonek herri telebisten sare bat osatzea saioak trukatzeko,

«herri telebisten artean bakoitza hain ezberdinak gara, aukera hori askoz murritzagoa dela, emisio orduak, formatoa (Beta, Hi8, SVHS), gaiak, euskalkia. Hala ere, trukaketak egin izan ditugu Oarso Telebistarekin. Pixkanaka, ordea, harremanak errazten joango dira»
.
SVHS sistematik Betacam erabiltzera igaro dira ATBn. Bi editai gela dituzte, bi kamera estudioan eta beste bi ENG-ak egiteko (kalera ateratzeko kamera mugikorrak); daukaten programazioaren tamainakoa, hain zuzen. Nahiz eta ordenagailu digitala baduten, oraindik oso garestia zaie tresna guztiak aldatzea. Betacam analogikoak gainera, badu etorkizunik.


HERRI ERDI EUSKALDUNA.

Arko komunikabideetan hainbat finantziazio iturri dituzte: aurrekontuaren % 40 udaletik jasotzen dute, publizitatea % 45 ingurukoa da, gehi bazkideen kuotak eta kanpainak. Eusko Jaurlaritzatik ezer gutxi jasotzen da. Publizitatea, euren bitartekoekin estudioetan egina da, agentzietatik, denda, enpresa, auto marketatik etorria.
«Berriak» eta «Mondrasport»en euskara batua erabiltzen badute ere, gainerako saioetan, aldiz, Leniz bailarako euskalkian mintzo dira. Bestalde, azken inkesten emaitzaren arabera, informatibo garaian, 8:00etatik 8:30ak bitarte, hirugarren kate ikusiena da ATB, ETB-1 eta ETB-2ren ondoren. Ez da batere audientzia makala, inkesta euskaldunen artean egindakoa bada ere.

«Guretzat oso pozgarria da hori. Modu horretan ikusten da euskalduntze prozesuan gure karpena egiten ari garela»
diosku Jonek. Donostian euskara hutsezko kate bat martxan jarri nahi ote duten zurrumurrua heldu zaigu. Ba, hala balitz, ATB hartuko beharko lukete eredutzat. Izan ere, informazioa txukun emateaz gain, herriko komunikabideei esker euskaldun eta erdaldunak parekatuak dabiltza Arrasaten.

«Duela hamar urte berriz, % 30 baino ez ginen euskaldun. Gaur egun, herriko erdaldunak ere ohitu egin dira ATB ikustera»

Azkenak
Frankismoko dokumentu klasifikatuak argitaratuko dituen legea onartu du Espainiako Gobernuak

Bide parlamentarioa egin beharko du orain. Lege testu honen arabera, 30 urteko epea ezarriko dute sekretuak desklasifikatzeko, eta 45 urtekoa "goi mailako" sekretuendako. Bakoitza hamabost urtez luza daiteke.


Espainiako Auzitegi Gorenak Loiolako kuartelari babes berezia ematen zion epaia bertan behera utzi du

2022an EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak ebatzi zuen kuartela Hirigintza Ondare Eraikia Babesteko Plan Berezian sartzea, Voxek jarritako helegite bat onartuta. Gorenak baliogabetu egin du epai hori, eta bidea ireki dio Donostiako Udalari eremu horretan 1.500-1.700 etxebizitza... [+]


Espainiar batzuk turismo-gidari bati eraso egin diote Galizian, bisita galizieraz egiteagatik

Inguratu, iraindu eta besotik heldu eta bultzatu ere egin zutela salatu du Galiziako gida gazteak. Valladolidekoak dira sei pertsona galegofoboak.


Legazpiko Udala eta Sidenor kalte ordainak ordaintzera zigortu dituzte langile bat amiantoaren eraginpean jartzeagatik

Langileak amiantoak eragiten duen minbizi mota bat dauka eta 376.305 euroko kalte ordaina eman beharko diote, EAEko Auzitegi Gorenak zigorra berretsi baitu. 


Zabaltzen ari den morofobiaren azken adibidea, Gasteizen

Gasteizko hainbat auzotan ezarri dituzten “Moros fuera de España” kartel eta pegatinak ikertzen ari da Ertzaintza. Irun, Hernani, Barakaldo… Ez dira kasu isolatuak, eta “etorkinen kontura jarraitzaileak irabazi nahi dituen ideologia” ikusten du... [+]


Donostiako auzitegi batek ebatzi du zaharren egoitzako langile denek ez dutela euskarazko B2 maila eduki beharrik

Euskarazko B2 maila dutela ez ziurtatzeagatik Eibarko Egogain zaharren egoitzako lan eskaintza publikotik kanpo utzi zituzten bi langileen alde ebatzi du Donostiako Lehen Auzialdiko 3. Epaitegiak, CCOOk jakinarazi duenez. 2024ko urrian, Gonzalo Pérez Sanz epaileak... [+]


Jesus Maria Gomez Ezkerro preso iruindarra aske geratu da zigor osoa beteta

Jesus Maria Gomez Ezkerro 'Txutxo', 2001eko urtarrilean atxilotu zuten, 2021ean hirugarren gradua ezarri zioten, eta 2023ko otsailean baldintzapeko askatasuna eman zioten. 24 urte geroago aske geratu da. 


2025-07-22 | Estitxu Eizagirre
Frutazaintza ekologikoa ezagutzeko txangoa deitu du Biolurrek

Biolur laborantza ekologikoaren aldeko elkarteak frutazaintza sustatu nahi du eta horretarako egun-pasa ederra antolatu du uztailaren 29rako; hiru proiektu ezagutuko dituzte bertatik bertara: Erroak mintegia Ahatsan (Nafarroa Beherea), Kibbi Sat Donezteben (Nafarroa) eta... [+]


2025-07-22 | Mikel Aramendi
ANALISIA
Japoniar nazionalismoa hasi da berragertzen mozorrorik gabe

Japoniako goi-ganberaren erdia berritzeko uztailaren 20an egindako hauteskundeek berretsi eta ondu egin dituzte aurreikuspenak: Alderdi Liberal Demokratikoak eta haren ia betiereko aliatua den Komeito konfesional eskuindarrak galdu egin dute Aholkularien Batzar horretan zuten... [+]


2025-07-22 | Mara Altuna Díaz
Haien hizkuntzak hiltzen uzteko prest ez dauden zortzi gazte grinatsu

Uztailaren 14tik 18ra munduko hizkuntza gutxituen hiriburua izan da Gasteiz. HIGA, hizkuntza gutxituetako gazte hiztunen topaketetan, lau kontinenteko dozenaka gazte elkartu ziren esperientziak eta estrategiak trukatzeko. Hizkuntza “txikiak” babestea dute helburu... [+]


Banketxeen mozkinak eta ustezko ezinak

Askotan hitz egin izaten da (dugu) banketxeen inguruan, kritika askoren jo-puntuan jarriz behin baino gehiagotan. Inor gutxi ezagutzen dut banketxeei buruz zerbait txarra esan ez duenik… baina, era berean, inor gutxi ezagutzen dut banketxeen zerbitzurik erabiltzen ez... [+]


2025-07-22 | ARGIA
Kanakyko independentistek eta Frantziak adostutako akordioa eztabaidatuko dute oinarriek egunotan

Uztailaren 12an akordioa sinatu zuten Kanakyko indar independentistek eta Frantziako Gobernuak Parisen. Negoziatzaile independentistek “akordio historikotzat” jo zuten. Alabaina, independentisten arteko hainbat taldek akordioari buruzko erreparoak agertu dituzte, eta... [+]


2025-07-22 | UEU
Elisa Peredo Quiroz (Maitelan)
“Emakume eta migrante izateagatik ez gaituztela kontuan hartzen hautematen dugu”

Kooperatibismo bat komunitateari begira: lurraldeetako beharrei erantzuteko ereduak zabaltzen jardunaldia izan zen ekainaren 19an eta 20an Usurbilen, Jakinek, Usurbilgo Udalak eta UEUk elkarlanean antolatuta. Praktika kooperatibo eraldatzaileen adibide gisa, besteak beste, [+]


2025-07-22 | Kote Camacho
Aurtengo baraualdirako jada hamalau lagunek eman dute izena

Barau kolektiboak beti erdaraz izaten ziren, baraualdi bat euskara hutsean antolatzen hasi ginen arte. Irakurketa dramatizatuak taldean, abestu, dantzatu, arnasketa kontzientea, masaje trukaketa, Bergarako igerilekura jaistea, kanten liburuxka... eta pilota partiduak.

Aurten,... [+]


“Herriak erabaki du Hatortxu Rock 30 aldiz egitea”

26 urtez euskal preso eta iheslariak etxeratzeko aldarria oholtza gainera eraman ondoren, Hatortxu Rock jaialdiak bere azken edizioa egingo du ostegunetik igandera bitartean, Lakuntzan (Nafarroa). Jaialdian bildutako dirua preso sein senideentzat dispertsioak zekarren zama... [+]


Eguneraketa berriak daude