UDAZKENEAN ERE LORAN
- dagoen hainbat hiri telebistek adibidetzat hartu beharko luke, Arrasateko euskalduntze prozesuan ekarpen izugarria egin baitu, ETBko harrobi oparoa bihurtuz, gainera.
«Arrasate Euskaldun Dezagun»ek bultzatuta sortu zenean, helburua ez zen komunikatzea, euskaraz komunikatzea baizik. Euskara esparru guztietara hel zedin, «Arrasate Press»en osagarri gisa jaio zen, beti ere Arko komunikabideak enpresaren barruan. Bi produktu ezberdin diren arren, lantalde bat dira, non denek elkarri laguntzen dioten, (zazpi lagunek dihardute ATBn), Pressekoek laguntzen diete berriak lantzen eta. Hasieratik beraz, bereizgarriak izan ditu ATBk: herri telebista aitzindaria izan zen euskara hutsean emititzen. Ez da kanpoko programarik ematen, guztia beraiek egina da. Programak aurkezten dituztenek gainera, ez dute deus kobratzen.
«Nahi duen jendeak, bere ideiekin, guregana jotzen du. Proposamen guztiak onartzen dira, gure bitartekoekin bideragarria ote den, ideia ona den ala ez, beti ere kontuan hartuta mugatuta gaudela, egunero lau emisio ordu baino ez baititugu. Proposamen batek gure onespena jasoz gero, bitarteko tekniko guztiak ipintzen ditugu. Bestalde, norbait behar dugunean saio jakin bat aurkezteko, gu joaten gara haiengana»
«Ideia izugarri onekin datorkigu jendea; baina, jakina, gainontzeko programazioa hankaz gora jarriz gero, ezinezkoa da, hari bat jarraitu beharra dago»
Oraingoz, ATB Arrasate eta Aretxabaletan baino ezin daiteke ikusi. Zernahi gisaz, abian da hedadura zabaltzeko asmoa, betiko ametsa bailara osora iristea izan baita. Aldanondoren esanetan
«dagoeneko hasiak gara aukera hori arakatzen, eta oso litekeena da hemendik gutxira zerbait kaleratzea horren inguruan»
«Kablea eta telebista digitalak kate uholdea ekarriko digute, eta noski, zurrunbilo horretan gure tokia aurkitu beharko dugu. Herriko gauzak ahalik eta ondoen lantzea da gure tresna bakarra, gertutasuna, alegia. Ezin diogu inori itzalik egin, ARGIAk bere muga eta indarguneak dituen moduan, gu ez gara foiletoiak euskaraz ematen hasiko. Dena den, behin zabaltze prozesu horretan egonda, bailara osoko berriak lantzeari ekin beharko genioke»
Teledonosti, Canal Gasteiz edo Canal 4 bezalako hiri telebistetan badute programazioa amankomunean. ATBk ostera, berezko programazioa atxiki du. Zail ikusten du Jonek herri telebisten sare bat osatzea saioak trukatzeko,
«herri telebisten artean bakoitza hain ezberdinak gara, aukera hori askoz murritzagoa dela, emisio orduak, formatoa (Beta, Hi8, SVHS), gaiak, euskalkia. Hala ere, trukaketak egin izan ditugu Oarso Telebistarekin. Pixkanaka, ordea, harremanak errazten joango dira»
SVHS sistematik Betacam erabiltzera igaro dira ATBn. Bi editai gela dituzte, bi kamera estudioan eta beste bi ENG-ak egiteko (kalera ateratzeko kamera mugikorrak); daukaten programazioaren tamainakoa, hain zuzen. Nahiz eta ordenagailu digitala baduten, oraindik oso garestia zaie tresna guztiak aldatzea. Betacam analogikoak gainera, badu etorkizunik.
«Berriak» eta «Mondrasport»en euskara batua erabiltzen badute ere, gainerako saioetan, aldiz, Leniz bailarako euskalkian mintzo dira. Bestalde, azken inkesten emaitzaren arabera, informatibo garaian, 8:00etatik 8:30ak bitarte, hirugarren kate ikusiena da ATB, ETB-1 eta ETB-2ren ondoren. Ez da batere audientzia makala, inkesta euskaldunen artean egindakoa bada ere.
«Guretzat oso pozgarria da hori. Modu horretan ikusten da euskalduntze prozesuan gure karpena egiten ari garela»
«Duela hamar urte berriz, % 30 baino ez ginen euskaldun. Gaur egun, herriko erdaldunak ere ohitu egin dira ATB ikustera»
Naturklima fundazioak kaleratutako Itsasoko eta kostako txostena-k argitara eman ditu klima aldaketa euskal kostaldean izaten ari den ondorioak: Bizkaiko Golkoko uren tenperatuta 0,22 gradu igo da hamarkada bakoitzean, 1981tik 2023ra, munduko uren tenperaturen batez besteko... [+]
Beste urte batez Los 40 Summer Live jaialdia ospatuko dute Zarautzen, eta horren kontra agertu dira herriko hainbat eragile, haien ustez, garrantzi handiagoa ematen zaiolako ekitaldi horri herriko jaiei baino: "Argi erakusten du gure herrian zeinentzat dauden erraztasunak... [+]
3.600 pertsona aurkeztu dira ertzain edo udaltzain izateko lan eskaintza publikoko deialdira, eta 2.800 hautagaiek ez dute proba psikosoziala edota atal teorikoa gainditu. Segurtasun sailburuak defendatu egin du Polizia izateko "exijentzia maila".
Zientzia-dibulgazioa saritzeko erreferentziazko sariak izan dira CAF-Elhuyarrekoak. Antolatzaileek 31. edizioa martxan zegoela etetea erabaki dute, "sariketa behar bezala egiteko baldintzarik ez dagoelako".
Boliviako ezkerreko militante historikoa da Nila Heredia, bi aldiz Evo Moralesen Osasun ministro izandakoa. Abuztuan hauteskunde orokorrak izango dituzte, eta herrialdearen egoera politikoa aztertu du elkarrizketa honetan.
Joan den astean aurkeztu ziren proiektuaren inguruko entzuketa prozesuaren emaitzak, eta Guggenheim Urdaibai egitearen kontrako iritziak gailendu ziren. Busturialdearen beharrei "arduraz" erantzutea exijitu die plataformak, eta proiektuaren inguruko informazio eta... [+]
Emakumea hilda aurkitu dute bere etxean. Senarrak, 85 urteko gizonak, emakumearen heriotzaren berri eman du, Polizia bertaratu denean diskurtso inkoherentea zuela ohartu eta atxilotu egin dute.
Euskararen normalizazioaren motorrak herri dinamikara bueltatu behar du aurrera egin nahi badugu
Bolo-bolo dabiltza gugandik zenbait kilometrotara gertatutako pogromoak, hamarkada luzetan −mendez mende− zilegituriko arrazismoa oinarri dutenak. Palestinan, Torre Pachecon eta Hernanin, arazoa antzekoegia da, intentsitate ezberdinez bada ere. Moroak dira behe-laino... [+]
Mainz (Alemania), 1454. Johannes Gutenbergek eskala handian inprimatutako lehen liburua argitaratu zuen, Berrogeita bi lerroko Biblia izenez ezagutzen dena. Gutenbergek ez zuen inprenta asmatu; dakigula, Txinan, 1040an, Bi Shengek asmatu zuen inprimatzeko lehen makina... [+]
Diskurtso erreakzionarioen gorakadaz ari gara azken urteetan. Dela migrazioei buruz, dela feminismoa, euskara eta abarri buruz. Testuinguru horretan, garrantzitsua iruditzen zait jarrera erreakzionarioak edota migrazioei buruzkoak aztertzeko ez gelditzea titularretan, eta gaiari... [+]
Euskararen balizko etorkizunari buruzko ikerketa bat ezagutzera eman da berriki, eta zalaparta eragin du bertan irudikatzen den paisaia beltzak. Asaldamendu hori auzitan jarriz abiatuko dut nire ekarpena. Zergatik da harrigarria datu hori? Zein mundutan bizi gara, gure egoeran... [+]
Liburuak hasi, utzi… begietatik garunera nagi doaz esaldiak, eta itzali ezin dudan tik-tak bat entzuten dut. Ikus-entzunezkoak pikatzen ari naiz.
Entzun dut burpee, eta Llados, eta body count, eta nahi duzulako zara pobrea, eta Milei, eta Thiel, eta unibertsitatea... [+]
Uda honetako erronka omen sare sozialetan: kaka egitea igerileku publikoetan. Ohikoak dira jokabide zikinak sare horietan, eta batzuek beren gorotz fisikoa libratzea, ororen begi-bistan eta eskura, honezkero gaina hartu digun zikinkeria digital erraldoia hezurmamitzea besterik... [+]