"Hendaiako diru guztia turismora doa, hor egin den zuloa estaltzeko"

1995eko ekainaren 11n

Robert Arranbiderekin elkarrizketa Baionari buruz
"Hendaiako diru guztia turismora doa, hor egin den zuloa estaltzeko"
Robert Arranbide Biharko Hendaiako auzapezgaia
Robert Arranbide 89tik Biharko Hendaia zerrendaburua, hautetsia da Hendaiako Herriko Etxean. Euskal Batasunako kidea, herrian daraman eguneroko lan finarengatik ezagutua da. Berriz ere hauteskundeotan abertzaleen zerrendaburua izanen da. Lasallette auzapez sozialistaren aurrean proiektu alternatiboa defendituko du.
Presentatzen ahal diguzu Biharko Hendaia taldea.
Biharko Hendaia ofiziala duela sei urte sortu zen, aitzineko hauteskundeen karietara, baina taldearen izpiritua zaharragoa da. Duela hamabi urte talde bat osatzen genuen, Akelarre taldea deitzen zena, politikoa baino gehiago kultur taldea zena, eta Herriko Etxetik proposamena heldu zitzaigun. Une horretan gure artean ezdabaida bat zegoen: batzuek pentsatzen genuen hauteskunde garai horretan zerbait egin behar genuela gure aldetik.
Orduan taldea zatitu egin zen eta abertzale batzuk Raphael Lassalette, gaur egungo auzapezaren zerrendan sartu ziren: Martine Molle, Jean Calvet, Kotte. Gure aldetik zerrenda baten osatzeko indar aski ez genuenez nahi hori horretan gelditu zen. Duela sei urte gure artean borroka bera sortu zen baina indar aski izan genuen orduan zerrenda osatzeko. Raphael Lassalette auzapez sozialistaren zerrendan sei urte lehenago presentatu zirenak harekin gelditu ziren baina geroztik Biharko Hendaiak hautetsi bat dauka Herriko Etxean.
Aurten ere auzapezaren zerrendan bost abertzale daude: Kotte, Martine Molle, Jean Calbet, eta bi berri, Jean Baptiste Etxeberri eta Benito Zubeldia. Ezkerreko zerrendarekin doaz. Gure zerrenda osatu dugularik independenteen zerrenda, Biharko Hendaia, egin nahi izan dugu, hau da, sartzen den jendea ez dela bere etiketarekin sartzen. Haatik, Euskal Batasunako jendea, EMAkoa, Gazteriakoa, sindikalistak eta independenteak gaude hor.
Zein da Raphael Lassaletterekin presentatzen diren abertzaleen eta zuen arteko diferentzia?
Horiek ere ezkertiarrak dira baina ez dute guk bezala ikusten, nahiago dute frantses gizarteari loturik jarraitu. Indibidualki, pertsonalki, harreman polita dugu haiekin baina ez dira sartzen gure ikusteko maneran. Biharko Hendaian diogu alternatiba bat garela, Euskal Herrian gure buruen jabe izateko bidean.
Sei urtez alternatiba hori praktikan ematen saiatu zarete, hautetsi bezala. Zer nolako lana eraman ote duzue?
Lan ona egin dugula uste dut. Herriko Etxean eguneroko lana bada, baina lan politikoa bada ere, ekonomikoa, kulturala... Eta ez bakarrik euskal kulturari buruzkoa, hemen hiru kultura baitira. Bidasoako golko honetan ikusten dugu euskal lurra dela baina besteak, frantses kultura eta gaztelaniazkoa ere hor ditugu.
Gu hemen lanean ari gara euskal bizia eta kultura bultzatzeko baina besteak ere ondoan ditugu, elkarrekin bizi gara. Euskal kultura bultzatu behar badugu ere ez ditugu beste kulturak ito behar.
Hendaiako Herriko Etxea sozialistek kudeatzen dute azken urte guztiotan zehar...
Herriko etxean sei urtez lan eginez ohartu gara ezkerrak eskuinak bezala gure ekonomiaren etorkizuna turismoaren bidetik ikusten dutela. Erran nahi baita, Sokoburu eraikitzen dutela herriaren erdigunea desegiten ari den bitartean. Autoportuarentzat ere bakarrik ikusten dute Continent Supermerkatu bat edo Champion bat eta kitto.
Aldiz, Biharko Hendaiakook diogu Hendaiaren egoera oso larria dela eta erantzunak ez direla bakarrik Sokoburun edo Continentekin, baizik eta harmonian Irun eta Hondarribiarekin batera, ekonomian kulturan bezala.
Raphael Lassalette lanean ikusi duzu, euskal kulturarentzat %1 emateko prest izan da; zer nolako kritikak eginen zenizkioke?
%1en kontu hori abertzaleen proposamen bat izan zen, eta denborarekin %1 horrekin zer egiten dute? Herrian berean bide seinale bat euskaraz eman behar baldin bada ere diru horrekin ordainduko dute. Horiek diote haiek egin dutela ikastola, eta guk diogu euskal gizarteak eraiki duela. Haiek erabiltzen dute gure dirua, azken batean ez dute dirurik ematen, orientabideak erabakitzen dituzte bakarrik. Euskal gizarteak, gurasoek, haurrek, irakasleek, haiek egin dute ikastola eta tenorea da Hendaian ikastola baten izateko: ehunetik gora haur dira.
Zergatik diozue erabakia izan den orientabide bakarra turismoa dela?
Hendaiako buxeta osoa, diru guztia, hara doa. Horko zuloa tapatu behar da eta ez dugu gero dirurik eskolak konpontzeko, bideak antolatzeko, ezin duzu mailegu berririk egin. Herriko Etxeak duen zuloa handia da, noski kontuak aztertzeko manera desberdinak dira baina Bordeleko Kontu Korteak zion biztanle bakoitzeko 14.712 liberako zorra dagoela. Aurten heldu bakoitzak 550 libera ordaindu du zuzenki Sokoburuko portuarentzat.
Zer proposamen egiten duzue?
Lehenik proposatzen dugu herri erdian bi tren zubien arteko hutsune hori bete eta kultur zentro bat eraikitzea gainean, herri erdi berri baten egiteko. Bestalde erraten dugu autoportua berriz bultzatu behar dela. Eskaerak badira. Baina jarriko diren enpresak begiratuz pentsatu behar dira gauzak. Gaur egun Herriko Etxean prest dira lurrak saltzeko diru freskoa sarrarazteko. Nire ustez inplantazioak guk nahi dugun bezalakoa izan behar du, ez etortzen den bezalakoa.
Osasunaren aldetik, bi zentro ditugu, alde horretatik balirateke bideak enpleguak bultzatzeko. Kulturari doakionez herriko etxean euskara eta frantsesa maila berean jarri nahi genituzke, bide seinaleetan berdin euskara ikusi; erakutsi behar baita, bestenaz ez du inork erabiliko mintzaira hori. Euskal kulturarentzat permanente bat behar dugu gehi laguntzak, gehi %1 euskal ekintzentzat, hau da 500.000 libera.
Zuen afitxetan agertzen den leloa «Demokratizatu» hitzak osatzen du. Zergatik hori
Gure kanpainan badira hiru lelo: demokratizatu, elkar aditu eta berritu. Lehenik demokrazia, erabakiak ez baitira beti Errepublikako plazan hartzen baina bederen Herriko Etxetik kanpoko komisioetan, erreferenduma erabiliz eta lan talde irekietan.
Gaur egun erabakiak lau-bosten artean hartzen baitira. Badago auzapezordea, diruzaina, obretako arduraduna, beste bat edo bi, gobernu horretan bideratzen dira erabakiak. Ez gehiago. Ondotik Kontseiluan papera hartzen duzu, baina ordurako erabakia hartua da.
Alde batetik ulertzen dut gauza guztiak ez baitira ezdabaitagarriak, baina kanpoko komisiorik ez dago hendaiarren iritziak biltzeko. Bukaerako eta erabakia guttiren eskuetan balitz ere, hori ez dago.
Eta «elkar aditu» diozuenean, zertaz ari zarete?
Elkar aditu behar dugu Urruña, Biriatu, Irun eta Hondarrabiarekin, enpresekin, sindikatuekin. Adibidez, Irun eta Hondarribiko jendea ikusten dugu hondartzara etortzen, baina gero zuzenki euren etxeetara joaten dira.
Bizitza guztia, kultur arloko ekintza guztiak Sokoburun paratu nahi dituzte, honela herriaren erdigunea desegiten delarik. Bakoitzak gure nortasuna zainduz izanik ere, hiri bat osatzea nahi genuke Hendaia, Irun eta Hondarribiaren artean. Momentuko egitasmoak agertu dira, baina ez dira sakonak.
Hendaian portu indartsua duzue eta azken urteetan bertan erabiltzen diren sare pelagikoak gogorki kritikatuak izan dira. Zer diozue horretaz?
Gaur egun ezin da Hendaiako portua itxi, Biharko Hendaia ados izan da beti arrantza portua indartzeko, pelagikoen aurka baina portuaren alde. Baina gu ez gara arrantzaleak, erantzun teorikoa da eta arazoa hori baino konplexoagoa da.
Hondarrabiko biztanle batek ez du botoa eman ahal maiatzaren 28an. Horretaz zer diozu.
Asko dira gorderik, desterratuak edo preso, bozkatu ezin izan duten euskaldunak.
ETXEBERRIA, Ixabel
10-12,13

GaiezPolitikaEuskal HerrErakundeakUdalak
GaiezPolitikaEuskal HerrTaldeakAlderdiakEB
PertsonaiazARRANBIDE1
EgileezETXEBERRI11Politika

Irakurrienak

Matomo erabiliz

"Batasun estrategikoa lantzen ari gara Europako Alderdi Komunista sortzeko"

Xabier Letona Biteri

Infiltratutako beste polizia bat atzeman dute Madrilgo hainbat kolektibotan

Gedar

Lagunak, adiskideak eta beste hainbat etsai

Gorka Bereziartua

Grebaren eta langile borrokaren balioak aldarrikatu dituzte sindikatuek Maiatzaren Lehenean

Urko Apaolaza Avila

“Gustatuko litzaidake pentsatzea bidea urratu dudala atzetik datozenentzat”

Aimar Gutierrez Bidarte | Aiaraldea

Azkenak

2024-05-05 | Ainize Madariaga

Maskaraden hegaletan

Lehentze franko ditu Pagolako maskaradak: lehentze da Pagola herriak maskaradak ematen dituela; lehentze ere da Kabana pertsonaia neska batek jokatzen duela; lehentze ere da maskaradako txirulariak oro neskak izan direla, Urdiñarbeko barrikaden denboran; lehentze da... [+]

2024-05-05 | Nerea Menor

Ghayath Almadhoun

"Alemania nagusitasun zuriaren piramidearen gailurrean dago, eta lehen holokaustoa ukatu zutenek orain Nakba ukatzen dute"

Ghayath Almadhoun-ekin hitz egin dugu Alemaniako zentsura sistemikoaz eta horren ondorioez. Siriako Damaskon 1979an jaiotako poeta palestinarra, Suediara joan zen bizitzera eta egun Berlinen bizi da. Bere poesiak, ia 30 hizkuntzatan itzulia, maitasuna, tokialdatzea eta nortasuna... [+]

2024-05-05 | Zigor Olabarria Oleaga

Pertson(alismo)en politika

Sánchez Sánchez Sánchez Sánchez Sánchez. Bost egun errepikaren errepikaz. Enpatxura arte eztabaidatu da “hausnarketa” egun batzuk hartzeak zenbat duen zintzotik eta zenbat jokaldi politikotik. Baina deus ez bere egiteko... [+]

2024-05-05 | Maria Ortega Zubiate

Alejandra Burgos eta Karla Guevara, El Salvadorko trans aktibistak:

"LGTBI komunitatea eta emakumeak beti egon gara salbuespen egoeran"

Pasa den otsailaren 24an Egia, Justizia eta Erreparaziorako ekitaldi bat antolatu zuten Bilbon, Mugarik Gabe erakundeak, Bizitu Elkarteak, Feministaldek, Mujeres del Mundok, Zehar Errefuxiatuekin elkarteak eta Colectiva Feminista Para el Desarrollok. Hiru indarkeriak ardaztu... [+]

2024-05-05 | Olaia L. Garaialde

Euskara okupatu, marisolasteko

Urtez urte eta belaunaldiz belaunaldi hitzak aldatzen doaz, eta horiekin batera hitzen esanahia. Modu asko daude norbere burua izendatzeko: soropil, biziosa, marioker, ez-binario, maritxu, eta beste. Pertsona sexu-genero disidenteen beharrak asetzeko euskara zikintzeaz eta... [+]

Eguneraketa berriak daude