"Fidel Castrok irlaren tamainako putetxea eraiki du Kuban".


1995eko otsailaren 19an
Kazetaritza independenteak herritarren babesa du arnas
Guillermo Cabrera idazleari elkarrizketa Kubaren egoerari buruz
"Fidel Castrok irlaren tamainako putetxea eraiki du Kuban".
Guillermo Cabrera Infante, idazle Kubatarra
Bi hilabete barru 30 urte beteko ditu erbestean Guillermo Cabrera Infante idazle kubatarrak. 1959ko Iraultza Fidel Castrorekin batera egin bazuen ere, egun bere etsairik amorratuena dugu. Filosofo, pentsalari eta idazle unibertsalen testuak ditu Kubako oroitzapenak ahazteko bide bakarra.
Gaur egun Kubak dituen arazo ekonomiko larriak, ez dira blokeoaren ondorioa zure ustez.
Hori da zuk eta zure herrialdeko jende askok pentsatzen duzuena... Enbargo ekonomikoak protagonismoa hartu du Sobiet Batasuna desagertu zenetik. Kubaren herrialde lemazaina zen, 1962tik aurrera 5.000 milioi dolar eman zizkion, eta Kubak egun ezin du aurrera egin `sobietarren' laguntzarik gabe. Fidel Castro Amerikak ezagutu duen propogandistarik harrigarriena da eta propaganda horren ondorioa dugu blokeoaren kontua. Ezin dugu ahantzi Kubak, baita Sobiet Batasunaren hondoratzea baino lehen ere, banaketa-txartela mantentzen zuen herrialde sozialista bakarra zela. Kolokan dagoen testuinguru honetan, zein arazo konponduko ditu enbargoa kentzeak? Bat bera ere ez, Kubak bizi dituen arazo ekonomikoak erregimenak berak sortutako arazoak direlako. Fidel Castro oso ekonomilari txarra izan da, eta gainera kubatarren dirua bota du gerrak egiten. 36 urtetan herritarrek ez dute izan erreferendum bat bera ere egiteko aukera eta berak bitartean Venezuelan, Bolivian, Kubatik milaka kilometrora dagoen Angolan gastatu ditu kubatarren sosak. Egoera ekonomikoa hain txarra izanda, ezin ditut ekintza hauek ez ulertu ez onartu.
Betidanik goraipatu izan dira Kubak hezkuntza eta medikuntza mailan eman dituen urratsak.
Txikitandik eskola publikora joan izan naiz eta Kazetaritza Eskolara joateko aukera izan nuen. Nire gurasoek ez zuten peso bat bera ere ordaindu. Beraz, zeintzuk dira aurrerapenak? Hala ere, pentsatuko dugu medikuntza eta hezkuntza alorretan eman diren aurrerapenak benetakoak direla eta ez, nik pentsatzen dudan bezala, propagandaren fruitu. Bizitza ez da soilik eskolara joatea edo gaixo zauden bakoitzean mediku bat izatea. Bizitza askatasunez hitz egitea da, gobernua aldatzeko aukera izatea da, bizitza egunero jatea da...
Fidel Castroren erregimen kriminalaren aurrean, Kubako bizitzak amesgaiztoa dirudi. Jendeak ez du paradisutik aldegiten eta azken aldian 30.000 pertsonak hanka egin dute irlatik. Erregimenaren hasierako leloa prostituzioa amaitzea zen. Fidel Castrok irlaren tamainako putetxea eraiki du Kuban.
Hala ere, Fidel Castrok nazioarte mailan baditu zeinbait laguntza.
Eta zeintzuk dira Fidelen defenditzaileak? Carlos Andres Perez, lapur eta iruzurtia izateagatik espetxeratua izan dena; Salinas de Gortari, Mexiko ekonomikoki hondatu duen pertsonaia; Felipe Gonzalez, nazioarte mailan erabat desakreditatua dagoena... Hauek dira Fidel Castroren benetako `aitajaunak'. Fidel Castro tiranoa da, baina ez aparteko tiranoa, ez da Stalin. Fidel Castro Karibeko Ceaucescu dugu. Ez dauka ez aitzakiarik, ez justifikaziorik, ezta barkamenik ere.
Nola definituko zenuke Felipe Gonzalez eta Fidel Castroren arteko harremana?
Harreman gorrotogarria da benetan. Aste honetan «The Times» egunkariak editoriala argitaratu du Felipe Gonzalezen gorabeherak azalduz. Artikulu honen arabera, Felipe Gonzalez Espainiako `heriotzaren eskuadroien' (GAL) erantzule zuzena da. Nik Felipe ezagutu nuen Londresko enbaxadan eta orduan demokraziazalea zela pentsatu nuen. Gerora, Fidel Castrorekiko harremana mantentzen duela ikusi dut. Zergatik? Felipe Gonzalek hirugarren pentsonen bidez hiltzen ditu ETAko kideak, Fidel Castrok pertsonalki akabatzen ditu bere etsaiak. Hau dela eta, Felipe Gonzalezek Fidel Castro goraipatzen du.
Azken aldian, erregimenaren zabaltze ideologikoa antzeman da. «Fresa y chocolate» filmea dugu horren lekuko.
Ez dut filmea ikusi baina badakit «Fresa y Chocolate» ariketa propagandistikoa besterik ez dela. Aski ondo ezagutzen ditut Kubako Zinemagintza Institutua eta Tomas Gutierrez Alea zuzendaria. Honek 1982an artikulua idatzi zuen EEBBetako aldizkari baterako Nestor Almendrosen «Conducta impropia» ikerketa-filmearen ondorioz. Gutierrez Alearen artikuluaren arabera, Kuban ez da inoiz egon homosexualentzako konzentrazio-eremurik; bere filmean, aldiz, kontrakoa dio. Noiz esaten du egia? Gizon hau oportunista da eta badakit zer esan nahi duen bere filmearen bitartez: iraganean Fidelek egindako guztiak barkatu behar dira. Baina inori ez zaio bururatzen benetan aldatu behar dena Fidel Castro dela.
GARTZIA, Myrian
18-19

GaiezPolitikaNazioarteaEstatuak/NaKUBA
GaiezKulturaLiteraturaIdazleakCABRERA1
PertsonaiazCABRERA1
EgileezGARTZIA3Kultura

Azkenak
Israelek Hamaseko negoziatzaileak bonbardatu ditu Qatarreko hiriburuan

Erasoaren helburu izan direnak Trumpek proposatutako su-etena negoziatzen ari zirela azaldu du Hamasek. Israelek erasoa baieztatu du, eta Qatarrek “eraso kriminala” kondenatu.


Nepalgo lehen ministroak dimisioa eman du, protesta gogorren ondorioz

Liskarretan gutxienez hogei pertsona hil dira astelehenean. Astearte goizean, lehen ministroaren etxeari su eman diote manifestariek. Herritarrik gazteenak ari dira protestan, gobernuaren ustelkeriaren aurka, eta bereziki, sare sozialen debekuak eraginda.


2025-09-09 | ARGIA
Aske utzi dute Jose Mari Dorronsoro euskal presoa, 32 urteren ondoren

Jose Mari Dorronsoro preso politikoak Frantziako Estatuan bete zuen zigorra aintzat hartu ondoren, aske utzi zuten abuztuan, Etxerat elkarteak jakinarazi duenez.


2025-09-09 | Mikel Aramendi
ANALISIA
Bazuen mezua, noski, Pekineko desfileak; baina zein zen mezua?

Zuzenean, askok, edo geroago ehunka milioik ikusi ahal izan duten irailaren 3ko Pekineko desfile militar erraldoiak bazuen, bai horixe, mezua. Halako guztiek bezala, esan genezake. Antolatzaileen borondateaz harago doazen mezuak, batzuetan. Mezu horiek zein eta norentzat ziren... [+]


Eskola segregazioa gainditzea helburu duen mahaia abiatu du Jaurlaritzak, STEILAS eta ELA gabe

"Erronka izugarria" duen mahaia jarri du martxan Eusko Jaurlaritzak, 50 bat eragilerekin: eskola segregazioa gainditzeko neurriak adostea. STEILAS eta ELA sindikatuek ez dute parte hartu; Jaurlaritzak oinarri dituen politikek segregazioa betikotzen dutela diote.


2025-09-09 | Jon Torner Zabala
Itsasoaren berotzeak euskal kostaldeko espezie batzuen portaera aldatu du, Aztiren arabera

"Berdela iparralderantz ari da mugitzen, itsasoa berotzeak sardinari ez dio on egiten eta geroz eta gutxiagoa dago, antxoarentzat ona da eta geroz eta gehiago dago, baina txikiagoa da...", dio Aztiko ikerlari Xabier Irigoienek, EITB Datak tenperaturaren gorakadaz egin... [+]


Israelek Gaza hiria ebakuatzeko agindua eman du eta drone batek eraso egin dio Flotillari Tunisian

Hirian milioi bat pertsona inguru bizi da egun, eta ez dute nora jo. Pazienteekin eta lanean geratuko direla adierazi du Shifa ospitaleko zuzendariak, eta babesa eskatu dio nazioarteari. Bestalde, gauerdian, Global Summud Flotillako ontzi bati eraso egin dio drone batek... [+]


Spoti-fire, Stop-ify edo Spoti-fair

Guztiok entzun nahi dugu musika: asko, merke, euskaraz eta gaizki sentitu gabe. Baina Spotify utziko badugu Israelen konplize izateagatik, agian beste enpresa eta tresnen inguruan ere hausnartu beharko dugu. Edo gure morala kontratatzen ditugun zerbitzuen arabera neurtzen hasiko... [+]


2025-09-09 | Irutxuloko Hitza
Kaleratzeak Stopek gaitzetsi du Donostian GOe egiteko azkartasuna, ondoko orubeko gazteentzako apartamenduei ekiteko datarik ez dutenean

Joan den astean jakinarazi zuten Basque Culinary Centerren GOe eraikina urriaren 20an inauguratuko dutela, eta horren harira, Kaleratzeak Stop plataformak idatzi bat helarazi du komunikabideetara. Bertan, gaitzetsi egin du Basque Culinary Centerreko eraikin berria 20 hilabetetan... [+]


Nafarroako azoka ekologiko handiena Noainen lurreratuko da irailaren 12tik 14ra

Hamargarren urtemuga ospatuko du aurten Nafarroako Azoka Ekologikoak. Berrogei postuko azokaz gain mintzaldiak, tailerrak, kontzertuak eta erakusketak izanen dira


2025-09-09 | Gedar
EAJko presidente ohi Andoni Ortuzar kanpo-aholkulari gisa fitxatu du PwC multinazionalak

 "Komunikazioan eta gai publikoetan" lagunduko dio enpresari. Lizitazioak manipulatzeagatik isundu izan dute konpainia, eta lotura zuzenak ditu EAJrekin. 


2025-09-08 | Aimar Lopez
Istilurik gabe baina normaltasunik gabe ospatu dute bertze behin Alarde eguna Hondarribian

Jaizkibel konpainia berdinzaleak Herriko Etxearen eta epaileen deliberoak bete ditu, ez haatik HAOSEk, alarde baztertzailearen antolatzaileek. «Estrategia aldaketa bat» eskatu dio Jaizkibelek auzapezari; ezkerreko ordezkariek «Alardea antolatzeko».


2025-09-08 | ARGIA
Israeli armak salerostea debekatzeko dekretua iragarri du Espainiako Gobernuak

Pedro Sánchez Espainiako presidenteak adierazi du, legez arma-blokeoa ezarrita, presioa eragin nahi dutela Benjamin Netanyahurengan. Sánchezek deitoratu du nazioarteko komunitatearen zati baten “indiferentzia” eta Israelgo Gobernuarenganako... [+]


Bayrouren gobernua erori da Frantziako Asanblean eta estu da Macron

Astelehen arratsaldean konfiantza mozioa galdu du Frantziako lehen ministro François Bayrouk. Konfiantza mozioa eskatu zuen, datozen lau urteetarako austeritate usaina zuten aurrekontu batzuk aurkeztu eta bere aurkako zentsura mozioa iragarri zuenean eskuin muturrak. Aurrez... [+]


2025-09-08 | Axier Lopez
Argentinako ultraeskuinak lehen kolpea jaso du haustekundeetan

Peronismo klasikoak Buenos Aires probintziako hauteskunde legegileetan botoen %47,2 lortu du. Javier Mileiren La Libertad Avanza hautagaitza 13 puntura geratu da (%33,7). Emaitza esanguratsua da bozka emateko eskubidea duten argentinarren %38 Buenos Aires probintzian biltzen... [+]


Eguneraketa berriak daude