Arrate Irratiko zuzendaria den Bernardo Ibarrari elkarrizketa.
Bernardo Ibarra: "Euskararen aldeko postura eginez gero programazio osoak euskara hutsean behar du"
Arrate irratia FM 87.7an entzuten da Bizkaia, Gipuzkoa eta Nafarroako leku askotatik. Bertako kulturaren eta hizkuntzaren alde jokatzen du gainerako komunikabideek eskaintzen duten ereduaren aldean, zuzendariak esan digunez: "Nik uste dut hutsune bat betetzen dugula".
ARGIA.– Kontaiguzu Arrate Irratiaren historia...
Bernardo Ibarra.–Irratia bertako abadeak sortu zuen 1959an, abenduan. Lau urtez aritu zen, eta 1964an, Frankoren garaian, itxi egin zuten abade baten bidez, eta jarri bere izena: Félix Monedero. Hori zen noizbait garai hartan irratien arduraduna eta Madrilen denuntzia egin zuen.
A.–Non entzuten da gehienbat?
B.I.–Begira, guk dena euskaraz egiten dugu, publizitatea ere bai, nahiz hori askotan zoritxarrez oztopoa izan. Baina guk postura egin dugu euskararen alde, ideal bat bat, eta horretarako bide bakarra da programazio guztia euskaraz egitea. Askotan hutsak egingo ditugu, edo gure euskara ez da beti oso ona izango, nigandik hasita, baina ahalegina hor dago. Eibarren entzuten da, baina proportzioan gehiago entzuten da Azkoitin, Azpeitin... Eibar baino euskaldunagoak direlako.
A.– Argiako urtekarian idatzi zenuen hizkuntza eta herri baten egoera eta nortasun adierazgarri nagusietako bat komunikabideak izanik, irrati arloan gertatzen dena lotsagarria dela. Euskal Herria zeharo erdalduna dela. Baina hori ez al da errealitate zabalagoaren ispilu?
B.I.–Euskal Herrian kanpoko ohiturak sartu dira, kanpoko musika eta ohiturak, eta neurri handi batean komunikabideen bidez. Horrek giro bat sortu du, eta gaur hemengo irratietan ere giro hori nagusitu da. Ni horren kontra nago, zeharo. Horregatik goaz contra corriente.
A.–Hori al da A.I.ren eredua?
B.I.–Kanpoko gauzen edo ohituren aurka goaz. Kanpoko kultura sartu da, eta geurea baztertu. Esaterako, gaurko gazteek, rocka onartzen dute, baina trikitixa ez, baztertu ez ezik barre ere egiten diote. Gazteek, medioek bota duten hazi erdaldun hori jaso dute. Eta guk argi daukagu gure kultura, gure hizkuntza eta gure musika gorde behar ditugula. Egunero euskal musika jartzen dugu egunean sei orduz edo, eta ostantzeko musika gehienbat akordeoia, rantxerak, klasikoa... bertso saioak, trikitixa, oso gutxi edo batere ez rock musika eta. Normala da, beste irrati guztiak ari bait dira musika horrekin.
A.–Orduan zein da zuen entzulegoa, eredu horrek markatzen du?
B.I.–Batetik euskalduna da, esan beharrik ez. Badakigu oso ondo hartu gaituztela adin aldetik pertsona nagusiek. Izan ere, gazteek ez dakite trikitixa zer den, eta hor dituzte irrati musikalak. Kasu bat: lehengoan Bilbotik talde bat etorri zen Arratera, 15-16 urtekoak, eta ez zekiten: batek esaten zuen trikitixa disko handi bat zela, eta beste batek informatibo bat... Gure helburua euskaldun jendearen bihotzak alaitzea da, eta geurea zabaltzea.
A.–Zuen irratia pribatua da. Nola moldatzen zarete era horretan aurrera egiteko?
B.I.– Bai, zorionez. Gaur egun norbere buruaren jabe izatea da munduan dagoen gauzarik handiena. Finantziazioa publizitate bidez egiten da, eta bestalde, abonatuak ditugu: 3000 familia. Honekin, eta gero, anuntzioak, diskoak eta errosarioak... aurrera goaz. Hori bai, gure aldetik sakrifizio handia eginaz. Lau lagun bakarrik gara plantilan, eta goizeko zortziretatik gaueko hamaikak arte emititzen dugu. Eta orain gabaz ere musika sartzen hasiko gara. Geuretzat irratia ez da inolaz ere iturria.
A.– Euskadi Irratia sortzeak izan al du zuengan eraginik?
B.I.–Irrati ezberdinak dira. Euskadi Irratiak izan beharko luke irrati nazionala. Gure helburua ez da hori; gurea irrati familiarra da, kobertura zabala izan arren. Programazio altetik, entzuleekin harremana. Hizkuntza ere bertakoa erabiltzen dugu. Izan ere, euskararen egoera neurri handi batetan dagoen moduan horregatik dago, hizkuntza mota batzuk zapaldu ditugulako.
AMAIA ETXEZARRETA
61
GaiezKomunikabidIrratiaXorroxin Ir
PertsonaiazIBARRA3
EgileezETXEZARRET5Komunikabid
