Elurteari Azken Agurra.


1965eko apirilaren 18an
Inoiz baino beharrezkoagoak dira eskuin muturraren gezurrei
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Iñaki Artetxe ski irakasleari elkarrizketa
Elurteari Azken Agurra.
Gure lerroetara berriz, Artetxe tar Iñaki, elurretako gizona. Beiñ onetzaz itzegin genduen. Gaur ere, onera dakarkít.: Aralarkoa baita, bere ume eskiadoreak inguan izanik. Aurtengo neguan or ikusi degu umeei elur gañean, nola txirristatu bear dan, erakusten. Berak esango digu.
–Nolatan izan da «ski» denbora Aralarten?
–Asieratik, izugarrizko ezbearrak izan nituan. Aurrera aterako nintzala uste nuen, bañan ez ain errex.
–~kalteren bat bai?
–Lenengo igandeak etziran ain biguñak izan. Batian, batek ankako ezurra autsi zuen, eta beste bik, erderaz deriogu~ «ligamentos» alakoak, txirtxillatu zituzten. Etzan ain ondo asi ez, nere erakusketa. Bañan bi anetxek iraun dute elur kirolean, eta lenengoa, datorren urterako trebe jarriko dala uste det.
–Zer zioten gurasoak?
–Gertatua ulertuaz, arrigarriro mintza ziran. Nere eskerrik beroenak olenizat.
–Nola arkitu dezu Aralar, zure «ski» lesiotarako?
–Aurten, dudik gabe, onena izan da aspalditik. Elurra ugari, eder eta geiegi. Lotazillak bota zigun lenengo elurra, eta gaur arte, mota zurizuriak ez digu ukatu bere goxotasuna... Guardaren Etxeak ba dirudi, gaurtik-gaur, ezin ditekela egon elarrik gabe...
–Uste al dezu, zure ilusioak «ski» kontuan, iraunkor izango dirala?
–Umeen garra ikusi ta gero, alako jolaserako, ziur nago, aurrera aterako dirala.
–Jolasa bezela, zer iduri tzen zaizu «ski»?
–Gogorra bai, bañan ba du bere etorrera. Neretzat jolas on-onena deritzait. Gorputza sendotu eta gaztetasuna berritzen duena ere bai.
Irripartxo batekin «Koka. Kola» bat edaten du gure Iñakik. Nik itxoegin bear bukatu arte, olako oiturik ez detalako.
–Zeintzuk dira oteago eragiten dutenak zare `ski´ klasean. Neskatillak ala muatikoak?
–Ba dira, bai, neskatilla batzuek ondo eragiten dutenak. Bañan mutikoak ezin atzera geratu. Eta anetxek dira, mutikoak, aurrean gelditzen diranak.
–Gure Aralar izan alditeke elur jolaserako ondo gertatua?
–Ez det uste. Ez degu aztu bear, goi-mallako mendia ez dala, eta itxasoa urbill dagoela. Alako goraberak kentzen dizkio osatu bearrezko elorteari bere giro egokiak.
Bañan Napar Diputazioak al balu, Albi, Pagemari eta Artxuetako baseak txeetuko balitu, geienetan izaten diran elur eskaxak, iraunkor izango lirakela uste det. Eta esaten dizut, atzerrian gizonak egindako elarra, probatu dala ondore aundiakin. Eta ez dala izango arritzekoa, gure Aralar'en alako proba bat egitea. Alakorik ez det uste laixter ikusiko degunik.
–Juana degun neguan, zeinbat «skladore» alkartuko ziran Aralar'en?
–Asko. Igandeetan 20'en bat «áutocars» batutzen ziran Guarda Etxe inguruan. Auei ipiñi zaiozu aturismoak eta kontua atera zazu. Ba dirudi uri aundi batera guazela, ta ez elurretara.
–Aurten, ainbeste elur izanik, garbi izan al dira bideak?
–Napar Diputazioak larunbatero, bialdu digu erderaz deritzaion «quitanieves» bat, Guarda Etxerako bidea garbitu zedin. Ala nere esker beroena Napar Diputazioari, ulertu baitu Aralariek, euskotar «skladoreari», mesede eder bat egin dezaiokela.
–Badakit Candanchu'n izan zerala. Zer diozu?.
–Bai, «Ski» 'ko ikastaro batian izan nintzan. Bi aste bakarrik. Urtiak ziran Candanchu'n egon ez nitzala. Asko aurreratu dute. «Telesilla» ta beste iru «teleskis» egin dituzte Tobazo'raño. Ortaz ez da denbora askorik bear mendi maturreraño igotzeko. Gañera irakaslari trebeak aldamenean dituzu.
–Berri polliten bat izango dezu.
–Bai, eta asko ere. Bañan dana esatia ez du mérezi. «Sicologia» pixken bat bear da izan, ume anek alkarganatzeko. Lenengoz mutikoak etziran neskatillen gana inguratzen. Ba zirudin ezin zirala ikusi. Auxe ikusi nuen lenengo igandetik. Bañan ezin nintzan extabaida onetan sartu. Ez dakit zergatik, ala ganzak jarri ziran. Ez nuen ulertzen. Bañan ulertasuna denborarekin etorri zitzaidan. Umeak ikasten asi ziranean, neskak eta mutikoak, alkar, batera, zijoaztela ikusiaz, elurrari eskerrak eman nizkion. Alaxe ulertu det. Elur otzak berotu ditu umeen almenak. Elarra bukatu danean, danak lagun egin dirade. Ala Arantxa'k Juliantxo'ri par egiten dio. Ikasi baitute mendia bere zuriakin maiteker agerizen dala, aur eta gizenentzat.
–Orduan, zure azken-agurra elurrari?
–Bai. Agur elurra. Bañan bialdu udaberri eta udara on bat. Badakizu, «Surf,? dalako itxaso-txapa, itxasean ibilizeko daukat. Eta elarretako umeak utzirik, ondartzarako aurrak nai ditut. Auetsek beztuko dira, eta nere jakinduria elurretan izan dan bezela, gure ondarretan, ollatuak txukatzen duten une ortan ikusi nai ditut, elarretan bezela, parrez, liraiñ, jolasean...
–Eskarrikasko Iñaki. Gure mendiak bezten ari dira. Gure arreba elurra bere agintearekin juantzaigu bizker-bizker, bukaturik. Loreak berpixten dijoaz. Eguzkiak jotzen du. Bat batean ba dirudi onen indarrak dana autsi duala.
Usai bero batek loretzen du gure baratza:
Udaberria.
Tolaretxipi X
10

GaiezKirolaEski
PertsonaiazARTETXE1
EgileezTOLARETXIP1Kirola

Azkenak
Javier Milei eta bere arreba eroskeria trama batekin erlazionatu dituzte filtraturiko audio batzuek

Argentinako hainbat hedabidek Desgaitasun Agentzia Nazionalaren buru den Diego Spagnuoloren audioak zabaldu dituzte. Argentinako Gobernuan eroskeria dagoela aitortu eta azaldu du horietan Spagnuolok, eta ustelkeria kasu horren buruetako bat Argentinako presidente Javier Mileiren... [+]


2025-08-28 | Gedar
Bere historian lehen aldiz, 110.000 milioi euroko kapitalizazioa gainditu du Iberdrolak

Europako energia-enpresarik handiena da jada, eta bi handienetako bat munduan.


Frantziako Gobernuaren aurka “guztia blokeatzeko” deia indartzen ari da

Irailaren 10a izanen dute protestarako lehen hitzordua. 2018 urteko Jaka Horien mugimenduaren segipen gisa ikusten dute anitzek deia, nahiz eta alderdi politikoak eta sindikatuak dinamikari lotu izanak ezberdintzen dituen biak. François Bayrouren austeritate politikaren... [+]


Udazken beroa Frantzian?

2025ean hazkunde ekonomiko txikia (%0,6) ez da gai izango langabezia-tasak %8ko muga gainditzea saihesteko; Zor Publikoak bi bilioi euro (BPGren %115) gainditzen ditu EK-k ezarritako %60aren oso gainetik, eta Gastu Publikoak estratosferan jarraitzen du.

Horri gehitu behar... [+]


Alemaniak derrigorrezko zerbitzu militarra “beharrezkoa” denean ezarriko lukeen lege proiektua onartu du

Europako azken urteetako joerari jarraiki, derrigorrezko zerbitzu militarraren harrabotsa Alemaniara heldu da: SDP Alemaniako Alderdi Sozialdemokrata buru duen Defentsa Ministerioak borondatezko soldadutza ezarriko lukeen lege proiektua onartu du, "beharrezkoa" denean... [+]


Nafarroako lau pilotari ijitori omenaldia egin diete Mañuetako pilotalekuan

Flamenco On Fire jaialdian ospatu dute ijito komunitatearen, flamenkoaren eta pilotaren arteko harremana. Iruñeko Alde Zaharreko Mañueta pilotalekuan antolatu dute jaialdia, eta bertan omenaldia egin diete lau pilotari ijitori.


2025-08-28 | Jon Aleman Astitz
Supremazismo espainiarren “kontsentsu linguistikoa”

Eskubide linguistikoen ikuspegi integratzaile baten eskaintza dugu gaurkoa.

Espainiako supremazismo linguistikoa osasuntsu eta bizkor ageri zaigu, “hooligan” samalda anitz baten babesaz eta komunikabide indartsuez sustatua. Azken aurreko lagina Santi Martinezena... [+]


2025-08-28 | Iñaki Lasa Nuin
Gure jaiak

Euskal Herri osoan —beste herrialdeetan bezalatsu— jairik ez da falta. Negu giroan ere asko badira ospatzen direnak, uda-garaian ez da festa gabeko egunik. Egun-argi luzeak eta gau epelak jendea etxe zuloetatik kanpora, kalera ateratzeko aproposak dira eta jai giroan... [+]


2025-08-28 | LAB sindikatua
38 urteko garraiolari bat hil da Erriberrin

LABek jakin ahal izan duenez, Iruñeko garraiolari bat hil da asteazken goizaldean Erriberrin, lanerako zerabilen kamioia bidetik atera eta irauli ostean.


Polizia “talde zaurgarri”?

Azken asteetan bolo-bolo dabil Poliziaren eta, zehatzago esanda, Ertzaintzaren gaineko eztabaida. Tamalez, eztabaida piztearen arrazoia ez dira horiek Euskal Herri Langilearen kontra erabiltzen dituzten biolentzia eta jazarpen sistematikoa. Horren ordez, Ertzaintzaren eta bere... [+]


Hainbat ekintzailek bidea moztu diote Israel-Premier Tech txirrindularitza taldeari Espainiako Itzulian, Gazako genozidioarengatik

Hainbat lagun errepidera atera dira Palestinako banderak eta Gazako genozidioaren aurkako mezuak eskuan, eta Israelgo taldeko txirrindularien taldekako asteazkeneko erlojupekoa oztopatu dute. Etaparen ondoren argitaratutako ohar batean, taldeak manifestarien "ekintza... [+]


Martxoaren 15 eta 22an iraganen dira Ipar Euskal Herriko udal hauteskundeak

Bozketa arauei dagokionez hainbat aldaketa bideratu zituen maiatzaren 21ean bozkaturiko legediak. Bozkatzeko prozedura argiturik, abuztuaren 27an eman du hauteskundeen agendaren berri Frantziako Gobernuaren bozeramaileak.


Gabriel Aresti omentzen arteak bateratuz

LAIDA ikerketa taldeak Bermeoko Arrantzaleen museoan abuztuaren 28 eta 29 antolatutako ikastaroan egingo duen hitzaldiaren sintesia da Arestiren ekarpen artistikoa nabarmentzea.


Estefi Etxebeste
“Mentalki ongi prestatzea dirudiena baino garrantzitsuagoa da harri-jasotzean”

Abuztuaren 9an errekor berria ezarri zuen Estefi Etxebestek (Ituren, Nafarroa, 2002) Sunbillako Ramon Latasa pilotalekuan. 100 kiloko harria 59 aldiz goratu zuen, eta 2014an Idoia Etxeberriak ezarritako 56 altxaldiak gailendu.


2025-08-27 | Patxi Azparren
Askapen prozesu heterokroniko, poliedriko eta “kuantikoa”

Artikulu honek badu testuinguru bat lerroburuaren gainetik, Hernaniko Udalean Kontxita Beitiak aurkeztutako Euskal Euskal Errepublikaren aldeko mozioa onartu ez izana. Harira!

Prozesu heterokronikoa

Kultura judeokristau, musulmana eta platonismoaren ustez, denbora aurrera... [+]


Eguneraketa berriak daude