Euskara Hego Uribeko irakaskuntza ertainean


1986ko irailaren 21ean
Kazetaritza independenteak herritarren babesa du arnas
Euskara Hego Uribeko irakaskuntza ertainean
Galdakaon eta Basauriko institutoetan adar euskaldunak daude. Basaurikoan irakasale den Iñaki Sarriugartek irakaskuntza ertainaren euskalduntzeaz dihardu hemen.
ARGIA.- Hego Uribe eskualdean badira adar euskaldunak bi institutoetan (Basauri eta Galdakao), berez euskarazko irakaskuntza ez da gelditu ikastoletan soilik. Zelan sortu ziren linea hauek eta zenbat jende dago?
I.S.- Basauriko institutoari dagokionez adar euskalduna orain 5 urte sortu zen, irakasle batzuk bultzatuta, ikusi bait zen ikastolatik irtetzen zen jendeak ez zeukala irtenbiderik irakaskuntza publikoan, eta lanean hasi ziren adar elebidunak sortzeko.
Lehenengo promozioak iaz amaitu zituen ikasketak eta aurtengo kopuruari dagokionez zera esan dezakegu, Basaurin BBB-ko lehenengo kurtsoan 33 ikasle, daudela, bigarrenean 19, hirugarrenean 19 eta UBIn 19 ere bai. Guztira 90 ikasle, institutoko kopuru osoa 1400ren bat ikasle delarik, %6,5a ingurukoa da adar elebidunetako ikaslegoa. Galdakaon 47 da euskal ikasleak, institutoan 500 ikasle izanik.
A.- Porzentaia nahiko txikia da, baina Basaurin erroldak dioenez euakaldunen kopurua %7a da bai eta ere. Hala ere asignatura guztiak euskaraz ematen dituzue jende honentzat ala badira erdaraz ematen direnak?
I.S.- Kopuruari dagokionez esan behar dugu ikastolan ibilitako jendeak gero pribatura ere jotzen duela, orduan zenbait ikastolatik hona ikasle kopurua jeitsi egiten da.
Iaz ia asignatura guztiak euskaraz eman genituen. Baten batetan problemak izan ziren hasiera batetan irakaslego euskalduna ez delako egiten goizetik gauera, eta delegazio aldetik ere problemak izan dira izendapen garaian.
Edozein modutan zuzendaritza oso kezkatuta dago arazo honetaz, eta ahal dugun neurrian behintzat ahaleginduko gara hurrengo urtean ere gauzak nolabait aurrera ateratzen eta irakaslego euskalduna sartzen.
A.- Euakarazko adar honek badu presentzia eta isladapena institutoan, bai ikasle edo irakasleen aldetik? Euskara entzuten da edo euskal kultura berpizten da beste urteetan baino gehiago?
I.S.- Nik esango nuke irakaslego txiki honen eragina igerri dela, ikaslego honi klase emateko irakaslego euskalduna behar delako, eta hortan nabarmendu da batez ere. Ikaslegoan ostera, ez dakit erabateko eraginik izan duen. Behar bada ez, azken batean ikaslego txiki horrek bere eguneroko ihardunetan erderaz egiten du, ez dut uste eguneroko eginetan gehiegi nabarmendu denik. Edozein modutan hasiera baino ez da, eta hurrengo urteetan eragina askoz ere haundiagoa izango da.
Hala ere, ikaragarrizko aldaketa ikusi dugu adar honetan. Lehen eskoletan eta bestelako ikasketetan erdaraz ematen zuten, baina jendea hala eta guztiz ere bere hartuemanetan euskaraz egiten zuen. Horrek esan nahi du orduan euskara hizkuntza komunikatiboa zela. Orain ostera, gaiak euskaraz eman arren harremanak erdaraz dira. Ez dakit horrek porrot bat ez ote duen erakusten.Dena den kontutan hartu behar da zein den Basauriko egoera soziolinguistikoa.
A.- Laster behar bada ikasle euskaldun gehiago etorriko da, eta ez ikastolatik bakarrik, baita eskola publikoan B ereduan daudenak ere...
I.S.- Bai. Behar bada urte bi barru helduko da lehenengo B ereduko promozioa, eta gure asmoa da zenbait ikasle hauekin adar euskalduna indartzea. Ez dugu bidezkoa ikusten B eredu hori institutoan jartzea, nahiko ahul ikusten bait dugu adar elebiduna, eta ikastaro batzuen bitartez uste dut euskaldun ditzakegula B eredutik datozenak.
A.- Instituto hau ospetsua izan da klasez kanpoko ekitaldeengatik. Zelan edo hala ekitaldiak egin dira ala erdaldunen eskuetan gelditu da hori?.
I.S.- Nik esango nuke euskarak instituto honetan, eta nolabait herrian ere, isladapen bat izan duela. Hain zuzen irakasleek eta hainbat ikaslek egindako lanari esker. Esate baterako urtero antolatu izan dugu euskarazko ikastaro bi, bata erdaldunentzat barnetegi moduan eta bestea eskoletatik zetozen euskaldun alfabetatugabeentzat. Hor ahalegin handiak egin dira, batez ere Euskara Mintegian.
Hortik aparte bestelako ekintzak antolatu dira ikasle euskaldunentzat: antzerkia, zinema edo horrelako kultur ekintzak. Urtero ere bai aste kultural bat izan da antolatua, honek azkartu eta suspertu egin duela euskararen presentzia instituto honetan.
56

GaiezHizkuntzaEuskaraNormalkuntzEgoera
PertsonaiazSARRIUGART1

Azkenak
Euskal Selekzioak jokatuko du munduko Wallball txapelketan

Wallball txapelketa abuztuaren 27tik 30era jokatuko dute. Euskal Herritik aparte Argentina, Belgika, Erresuma Batua, Valentzia, Herbehereak eta Puerto Rico herrialdeek hartuko dute parte.


Oposizioari aurrea hartuz, Bayrou konfiantza mozio batera aurkeztuko da irailaren 8an

"Gehiengoa lortzen badugu, gobernua berretsiko dute; bestela, erori egingo da", adierazi du Frantziako lehen ministroak. LFI Frantzia Intsumisoak, Frantziako Alderdi Komunistak, ekologistek, Alderdi Sozialistak eta RN Batasun Nazionalak, ordea, dagoeneko jakinarazi dute... [+]


Wagner birformulatua

Fitxa: Musika Hamabostaldia. Kursaal Zikloa. Espainiako Orkestra Nazionala.
Zuzendaria: David Afkham.
Egitaraua: Wagnerren ‘Der Ring ohne Worte’ (Lorin Maazelen moldaketa). Lekua: Kursaal Auditorioa.
Data: abuztuaren 22a.

---------------------------

Oraingo... [+]


Israelek Gazako Nasser ospitaleari eraso egin dio, eta gutxienez 20 pertsona hil ditu, tartean bost kazetari

Gazako osasun zentro nagusia bonbardatu du Israelek. Hildakoen artean bost kazetari daude, Reuters, AP, Al Jazeera eta NBCkoak. 


BEC ondoko ‘minipisuak’: 1.000 euro hilean eta 24 metro koadro, iruzurrean oinarrituta eta legearen gainetik

639 'minipisu' ari dira eraikitzen Barakaldon, BEC erakustazokaren aldamenean. Udal ordenantzak aginduta, hotel erabilera eman behar zaio espazio horri, baina "alokairu malgua" dela dio Be Casa-k. Egun batzuetako alokairuetatik hasi eta "hilabete batzuetarako... [+]


Festetako egitarauaren argazkia matxista dela salatu du Cascanteko emakumeen elkarteak

Candela emakumeen elkarteak eta PSNk eskatu dute argazkia kentzea eta udalak argitaratutako materialetan kontrol handiagoa egotea, ez egoteko estereotipo sexistarik.


Paul Laverty gidoilari britainiarra atxilotu dute Edinburgon, Gazako genozidioaren aurkako kamiseta eramateagatik

Poliziak Palestine Action ekintzaileen taldea babestea leporatzen dio, Erresuma Batuko Gobernuak uztailean erakunde terrorista izendatu zuena. Bizpahiru orduz atxilo egon ondoren aske geratu da, baina epailearen aurrean deklaratu beharko du irailaren 18an.


Ipar Euskal Herrian hiru herritarretik bi autonomia handiagoren alde daude

IFOP institutuak eginiko ikerketa ezaguratarazi du Eskualde eta Herri Solidarioen Federazioak Korsikan, eta ondorioztatu dute Frantziako Estatuan biztanleen erdiak nahiko lukeela bere eskualdeak autonomia handiagoa izatea.


Sexu heziketan formatuko dituzte irakasleak, Nafarroako hamabi ikastetxetan abiaturiko proiektu pilotuan

Bost sexologoren formazioa jasoko dute Nafarroako hamabi ikastetxetako irakasleek: sexualitatea ikasleekin lantzeko edukiak eta proposamen pedagogikoak eskainiko dizkiete. Skolae programaren segida izango da, nolabait.


Reem Dandan, Gazarako Mugimendu Globala
“Gure herrian genozidioaren konplizeak badaude, gure erantzukizuna da horiek salatzea”

Global Sumud Flotillak deituta, dozenaka ontzi itsasoz ahaleginduko dira Israelek ezarritako blokeoa hausten. Ekimenera mundu osoko aktibistak batu dira, tartean lau euskal herritar. Deialdiari babesa adierazteko, Gazarako Mugimendu Globaleko Euskal Herriko delegazioak hainbat... [+]


2025-08-26 | Mikel Aramendi
ANALISIA
Gogoratzeko moduko porrota, Taiwango gobernuarena

Logikoena zen, uztailaren 26ko lehen zaplazteko argiaren ondoren. Baina abuztuaren 23ko bigarrenak ihesbide politiko ia guztiak itxi dizkio Lairen gobernu taiwandarrari. “Gogorarazpen bozketan” beren hautetsi-tasuna gal zezaketen oposizioko Kuomintageko zazpi... [+]


Inoiz izan ez zen osasun ituna: aukera galdua Osakidetzarentzat

Duela gutxi Eusko Jaurlaritzak bultzatutako "Euskadiko Osasun Ituna" izenekoaren porrota ez da anekdota politiko soil bat, ezta osasun-kudeaketan unean-uneko estropezu bat ere. EAEko osasunaren ikuspegi kolektibo, inklusibo eta benetan publiko bat galtzea politika... [+]


2025-08-26 | Josu Iraeta
Euskara, oldartu zaitez

Euskarak urte luzeetan ezaguturiko zapalkuntzaren ondorio larriak, frankismoaren errepresio itogarriak, baita gure hizkuntzarekiko erakutsi zuen jarrera erasokorrak ere, piztu zituzten herri honen euskaldungoaren kontzientzia eta oldarra. Eguneroko esperientziaren egoera larriak... [+]


AEBetako Defentsako inteligentzia zerbitzuko burua kaleratu dute, Iranen aurkako erasoetan Trumpi aurre egin ostean

Jeffrey Kruse buru zen Defentsa Departamentuko inteligentzia zerbitzuek eginiko txosten baten arabera, AEBek Irango gune nuklearrei eginiko erasoek ez zuten Teheranen gaitasun nuklearra "guztiz suntsitu", bizpahiru hilabetez atzeratu baizik. Trumpek, ordea, adierazi zuen... [+]


Irakasle plazen %17 hutsik geratu dira Nafarroako Bigarren Hezkuntzan eta Lanbide Heziketan

473 plaza eskaini dituzte eta 84 ez dira bete. Lehen Hezkuntzan, aldiz, ia lanpostu guztiak bete dira.


Eguneraketa berriak daude