Zaharren egoitzak nazionalizatu eta medikalizatu behar dira
Zaharren egoitzetako heriotzak ez dira kasualitatea izan, ez dira gertatu adinekoak pertsona ahulagoak direlako. Hil egin dira egoitza horiek osasun arazoei aurre egiteko prestatuta ez daudelako, are gutxiago pandemia bati aurre egiteko.
Ez dago zoritxarreko pandemia honen ondorioz adinekoen egoitzetan jasandako tragediaren datu ofizialik. Maiatzaren 3ra arte, Espainiako Estatuko erkidegoek emandako datuen arabera, 15.300 pertsona baino gehiago hil dira adinekoak hartzen dituzten zentro publiko eta pribatuetan. Zati bat Hego Euskal Herrikoa da. Heriotza horiek ez dira kasualitatea izan, ez dira gertatu adinekoak pertsona ahulagoak direlako. Hil egin dira egoitza horiek osasun arazoei aurre egiteko prestatuta ez daudelako, are gutxiago pandemia bati aurre egiteko. Gehienak ez daude medikalizatuta. Hori dela eta, kudeatzaileek euren burua “defendatu” dute, esanez pertsona horiek zaintzen dituztela baina ez direla “ospitaleak”.
Nor dira kudeatzaile horiek? Adinekoentzako zentroek 4.500 milioi euro baino gehiago fakturatzen dute –2018ko datuen arabera– arrisku-kapitaleko funtsen bidez. Ustiapen-etekinen marjina %20 eta %25 artekoa da, eta batzuk %50era iristen dira, Angomed aholkularitza espezializatuaren arabera. Jakina da egoiliar bakoitzeko hilean 1.300 eta 3.000 euro artean kobratzen direla.
Ondorioa: adinekoen egoitzen pribatizazioa alde batera utzi behar da, funts handiek etekin handiekin gizentzeko balio izan baitu, besterik ez. Eta, beraz, egoitzak nazionalizatu behar dira, kudeaketaren eguneroko kontrola eta baliabide publikoen erabilera egokia ahalbidetzeko. Dagoeneko egin beharko litzatekeen premiazkoena, guztiak medikalizatzea da. Hau da, eguneko 24 orduetan arreta medikoa egotea egoitza bakoitzean.
Gure adinekoek merezi dute arretarik eta zaintzarik onena. Eta botere publikoek badakite non aurkitu behar diren baliabide ekonomikoak. Besteak beste, gastu militar milioidunak eta AHT bezalako obra faraonikoak albo batera utz ditzakete eta, bide batez, enplegu duina sortu.
Irailetik mediku euskaldunik gabe daude Elizondoko (Nafarroa) herritarrak. Horrez gain, udan medikurik gabe geratzearen beldur da Baztango Osasun Plataforma. Ekainaren 4an, bizikleta martxa egingo dute herrian.
Sare sozialetako argitalpen baten bidez, otsailaren 23an, Ane Santesteban txirrindulariak (Errenteria, Gipuzkoa, 1990) endometriosia daukala iragarri zuen. Diagnostikoak lagundu egin dio ulertzen zergatik batzuetan gaizki sentitzen den bizikletan: “Kisteak aldaka okertzea... [+]
Sindikatuak salatu du apiriletik ez dela haurrik artatzen larrialdietan. Ohartarazi du “aspalditik” ari direla zerbitzuak gutxitzen, ez bakarrik pediatrian. Maiatzaren 16an, 14:00etan, kontzentrazioa egingo dute ospitaleko sarreran.
“Pantailak utzi erronka” hasi dute, maiatzaren 13tik 22ra, Ipar Euskal Herriko 25 eskolak eta 2.445 haurrek. “Hasi aitzin, beldurra dute gazteek, ez direlakoan desafioa betetzera helduko. Gero, indar kolektiboak hartzen du gain”.
Andrea Velasko dietista eta nutrizionistak elikaduraren bidez menopausiak eragindako aldaketak kudeatzeko zenbait gako eman ditu.
Pandemiak agerian utzi ditu, bere gordintasun osoan, zaharren, haurren eta dependentzia egoeran dauden herritarren arreta-eredu neoliberalaren ondorioak. Konfinamendu garaian loratutako diskurtso kritiko eta alternatiba komunitarioak sendotzeko unea da orain”. Horrela hasi... [+]
Irudimentsua eta umoretsua da, eta marraztea bere pasioa da. Oihan Iriarte Eletxigerrak (Bilbo, 2001) Autismoa eta biok (Txalaparta, 2025) liburu ilustratua sortu du autismoa ikusarazteko. Bere bizipenetatik abiatutako liburua da. Arte figuratiboaz baliatu da batez ere:... [+]
Donostiako Zurriola Haur Hezkuntza, La Asunción eta The English School ikastetxe inguruak eta Bilboko Kontxa Eskola eta Calasancio-Escolapios dira nitrogeno dioxidoaren muga legala gainditzen dutenak, Ekologistak Martxanek hainbat eskola ingurutan egindako azterketaren... [+]
Ospitalizatuta dauden pazienteek eskumuturrekoan eramango dute “e” ikurra. Hala, osasun langileek badakite herritar horiek eskatu dutela euskaraz artatua izatea. Osakidetzak dio euskarazko komunikazioa errazteko beste tresna bat gehiago dela. Proiektu zabalago bateko... [+]
Almidoiarekin egindako plastiko biodegradagarrietatik sortutako mikroplastikoek saguen osasuna kaltetzen dutela ikusi dute esperimentu batean. Ikertzaileek ohartarazi dute ezinbestekoa dela bioplastikoen segurtasuna hobeto ikertzea, haien erabilera handitzen jarraitu aurretik,... [+]
Beharbada ez duzu jakingo nor den Donald Berwick, edo zergaitik aipatzen dudan artikuluaren izenburuan. Gauza bera gertatzen zaie, agerikoa da, abian den Osasun Itunean parte hartzen ari diren gehienei. Ez dakite zer den Berwicken Helburu Hirukoitza, are gutxiago eredu hau... [+]
Sendabelarrak non bildu galdetuz idazten didate eta bide bazterrei erreparatzeko esan ohi diet. Erromantizismoak kalte egin digu bizitzako esparru askotan eta hemen ere bai, sendabelarrak ez baitaude mendi tontorretik gertu dauden bide zidorretan (bakarrik), ezta kostatik bertan... [+]
Eritasunaren kontrako protokoloa salatzeko eta prefeturarekin hitzordu bat lortzeko asmoz, bideratu dute okupazioa ehun bat laborarik. Tuberkulosia kasu batzuk agerturik Zuberoan, eritasunaren kontrako neurri sanitarioak segitu beharrean dira inguru horietako 280 etxalde... [+]