Xabier Erkiziaren idi-gurdien zaratak Madril hartuko du
Madrilgo Cinetecak lau saioko zikloa eskainiko dio Xabier Erkizia ikerlari, ekoizle eta soinu-artistari otsailaren 17tik 20ra bitartean. Zikloaren barruan estreinatuko da Erkiziaren lehen film luzea, O Gemer (Intziria), Donostiako Zinemalditik pasa ostean.
Izan behar du zerbait euskal idi-gurdiaren soinuak. Victor Hugo liluratuta utzi zuen: “Ez Weber-en koru batek, ez Beethoven-en sinfonia batek, ez Mozart-en melodia batek sorrarazi dute inoiz gaizki harriztatutako bide batean gaizki koipeztatutako bi gurpil horien karranka haserreak ene baitan sorrarazi zuena loriazkoz eta ezin esan ahalakoz”. Hitz horiekin deskribatu zuen XIX. mendeko nobelagile handiak deskribaezina dirudien hotsa, Koldo Izagirrek euskaratu zizkion testuak biltzen dituen Idi-orgaren karranka liburuan irakur daitekeenez.
Joan zen Hugoren mendea, joan zen hurrengoa ere, XXI.enera iritsi eta idi-gurdiaren soinu hori berriz ere. Izango du zerbait, bai. “Antzinako zarata bati buruzko film berri bat” azpitituluarekin aurkeztu zuen Xabier Erkiziak bere lehen film luzea azkeneko Donostiako Zinemaldian. Euskal idi-gurdiek egiten duten soinu bitxiari jarraituz egindako bidaia geografiko eta historikoa da. Lan esperimentala, bilatzen duena Kantauri isurialdean 1960ko hamarkadaraino entzun zitekeen soinu bat gaur egun. Baina ez hemen, Brasilgo erdialdean baizik.
Azken 10 urteetan Erkiziak idi-gurdien soinua ikertzen emandako denboraren emaitza da O Gemer. Tamara García Iglesias produktoreak ikusi zuen ikerketa-lan horrek pelikula bat egiteko aukera ematen zuela eta ekoizlearen proposamen horri jarraituz jarri zen abian proiektua. Baita burutu ere: elkarrizketarik gabeko 63 minutuko dokumental bat, idi-orgen karranka hori, Victor Hugo liluratu zuen zarata hori gaur egungo begi-belarriei erakusten diena modu gordinean, ia biolentoan.
Hiru emanaldi Madrilen
Zinemaldiaz gain, Bilboko Zinebiren azken edizioan ere ikusi ahal izan zen O Gemer, baita Porto/Post/Doc festibalaren bederatzigarren edizioan ere. Otsailean berriz, Madrilen hiru emanaldi antolatu dituzte (hilaren 17an, 18an eta 19an, hirurak 20:00etan Azcona aretoan).
Horietatik lehenbizikoan, Erkiziak hitz egingo du filmaren gaiaz. 18ko saioan berriz, O Gemer-ekin lotutako bi pieza labur ikusi ahalko dira –Aboio #4 eta Aboio #1–; eta 19koan beste bi –Aboio #2 eta Aboio #3–. Madrilen Erkiziaren inguruan antolatu duten zikloa amaitzeko, “Los sonidos y los días de Xabier Erkizia” (Xabier Erkiziaren soinuak eta egunak) izeneko saioa antolatu dute, hiru Aboio proiektatuko dituena.
Horiekin batera, Ferreyra, un film concrète ere ikusi ahal izango da, Erkiziak eta García Iglesiasek Beatriz Ferreyra konpositoreari buruz egindako 19 minutuko lana. Musika konkretuaren alorreko artista garrantzitsuenetako bat da Ferreyra eta pieza labur horretan haren etxera egindako bisita bat erakusten zaio ikusleari, azken hamarkadetan osatu dituen konposizioen zatiez lagunduta.
Memorias de un Lian Nain ere emango dute otsailaren 20ko saioan. 2008an eta 2009an Ekialdeko Timorren egindako grabazioak jasotzen ditu soinu-obra honek eta herrialde hartako ahozko kultura ulertzeko gakoa den “hitzen maisua”-ren figura aztertzen du. Emanaldiok amaitzean, publikoarekin solasaldia izango du Erkiziak.
17. edizio honetan hamar proiekzio antolatu ditu Donostiako Zinemaldi Alternatiboak, beste horrenbeste eragilerekin elkarlanean. Helburua, urterokoa: "Zinemaren bidez hausnarketa kritikoa sustatzea, hainbat gizarte-gai eta -gatazkari buruzko lanak proiektatuta eta... [+]
Vicentek 76 urte ditu eta azken mende laurdena Kanaria uharteetan darama, Maspalomas herrian, 50 urteko bizialdian ezkutatu duen izatea haizatzen: homosexuala da. Ezbehar baten eraginez, Donostiara itzularaziko dute, eta zahar etxe batean sartuko. Atzera ere, armairuko ateak... [+]
Sail Ofizialean erakutsiko dira hiru: Maspalomas, Karmele eta Zeru ahoak. Lehia nagusitik kanpo, zuzendari onenaren saria irabazten ahaleginduko da Irati Gorostidi Aro berria pelikularekin. Beste zenbait lan ere aurkitu ahalko dira.
Zinemaldiaren atariko orokorra beste [+]
Euskarazko ekoizpenek presentzia nabaria izango dute aurtengo edizioan. Bestelakoen artean, espektatiba handiko lan eta gonbidatuak izango dira Donostian: George Clooney protagonista duen Jay Kelly pelikula; Angelina Jolie ere ikusiko dugu Couture-rekin; Julliete Binoche... [+]
Astelehenean jakinaraziko dituzte ordutegiak, eta hilaren 14an, igandean, jarriko dituzte salgai lehen egunetako sarrerak. 254 film egongo dira ikusgai, 56 herrialdetakoak.
Zinemagile iruindarrak, ibilbide labur baina baliotsua egin zuen zinemagintzan 1970eko eta 1980ko hamarkadetan, zuzendari lanetan emakumerik apenas zebilenean. Irrintzi lanarekin garai hartako errepresioa islatu nahi izan zuen, eta Ikuska proiektuan euskal emakumeak erretratatu... [+]
Sara Fantova zinemagile bilbotarraren Jone, batzuetan filma zinema aretoetara helduko da irailaren 12an. Pelikula komunitarioa sortu du Kaskagorri eta Kranba konpartsekin, Bilboko Aste Nagusian girotuta baitago amodioa, jaia, gaixotasuna eta zaintza ardatz dituen istorioa.
Jose Manuel Gorospe Meagas aktore eta kultur ekoizle donostiarra zendu da, 81 urterekin, Madrilen. Bizitza osoa antzerkiarekin eta ikus-entzunezkoen munduarekin era batera edo bestera lotuta pasatu zuen Gorospek, eta, besteak beste, Euskadiko Filmategiaren sortzaileetako bat... [+]
IB3 telebista publikoaren neurria "katalanaren aurkako erasotzat" jo dute katalanaren normalizazioaren aldeko zenbait eragilek, eta "berehalako zuzenketa" eskatu dute. Zuzendaritza aldaketa izan da berriki kate publikoan, PP eta VOXen botoei... [+]
Chantal Akerman zinegile eta lankidea hil eta hamar urtera, haren ondarea zabaltzen buru-belarri jarraitzen du Claire Atherton muntatzaileak. Gaurkoan, ordea, Athertoni bere ibilbideaz galdetu nahi izan diot bereziki. Gasteizen, Artium museoko areto batean hartu gaitu,... [+]
30 urte baino gehiago daramatza Zero Chou zinemagile taiwandarrak istorioak kameraren atzetik kontatzen, bai zinemarako, bai telebistarako. Aurten, Zinegoak jaialdiaren 22. edizioko ohorezko saria jaso du.
Bilboko LGTBIQ+ zinema eta arte eszenikoen Zinegoak jaialdiak 2025eko edizioko sariak iragarri ditu. Between Goodbyes eta Alma del desierto dokumentalak izan dira palmaresaren irabazle nagusiak.
Zinema eta arte eszenikoen LGTBIQ+ jaialdia Bilbon ospatuko dute ekainaren 23tik 30era,50 jarduera baino gehiagorekin.
'Ehun metro', Zergatik panpox', 'Hamaseigarrenean aidanez' eta 'Oraingoz izen gabe' dira zaharberritzen ari diren lanak. Zinemaldiko Klasikoak sailean ikusi ahalko dira.
Iratxe Sorzabalek sufritutako torturen gaineko testigantzak jasotzen ditu dokumentalak. Maiatzaren 20an emango dute dokumentala, 23:40an. Iaztik dago Primeran plataforman ikusgai, baina lehen aldiz emango dute telebistan.