Wikilari euskaldunak, genero arrakala zuzentzeko ahaleginean
Euskarazko Wikipediak 2023an egindako lorpenez jardun genuen hemen lehengoan, eta beste alor bat aipatuko dugu orain, zelako aurrerakada egin den emakumezkoen biografiak osatzen, genero desoreka (oraindik nabarmena) konpontzen saiatzeko.
Emakumeen biografien inguruan lanean ari dira wikilari asko euskarazko Wikipedian, tartean WikiEmakumeak taldekoak (dokumental baten protagonista duela gutxi). Azken hiru urteotan lortu dute emakumeen biografia kopurua bikoiztea (gehiago izatez, %110eko gorakada). Euskarazkoa da 50.000 biografia baino gehiago duten Wikipedien artean emakumezko ehuneko handiena duena eta 25.a kopuru absolutuan.
WikiEmakumeok ekimenaren barruan nolabait, Marisa Barrenak zuzentzen duen Durangoko Wikilariok taldeak egin du ahalegin berezia: azken urteetan 5.0000 biografia sortu dituzte, eta marka horretara justu 2023a amaitu aurretik iritsi ziren.
Azken hiru urteotan %18,98tik %27,45ra igaro dira emakumeen biografiak euskarazko Wikipedian. Urtea 17.175 emakumerekin hasi dugu, orain 4 urte 7.123rekin hasi genuen. 20.000 biografia lortzeko aukera 2024an? erritmoarekin hortxe, doi-doi irits gaitezke... Horretarako pizgarri Katalanezko wikipediaren bidea izan daiteke, zeren han ere fuerte dabiltza alor honetan. 20.000 biografien langa, izatez, 2017an amaitu zuten, eta 2023a 39.000rekin amaitu dure
Datu hauen iturriak:
- Euskarazko Wikipedia: 4 urteko jardunaren 2020-2023 memoria.
- Amical Wikipedia katalan, Alex Hinojo haren partaidearen bidez.
Historikoki egin diren entziklopedia gehienetan gizonezkoek leku handiagoa izan dute emakumezkoek baino. Wikipedian ehunekoa handiagoa bada ere, desoreka nabaria da. Gauza bera gertatzen da euskarazko Wikipedian ere. Hala ere, egoera horri buelta eman nahian ari dira wikilariak.
Euskarazko Wikipediak 2023 urtea bikain amaitu zuen. Azken egunetan bere Twitter eta Mastodon kontuetatik zabaldu dituen datu eta grafikoekin osatu dugu artikulu hau, hori demostratzeko. Kantitatean, 8.5 milioi hitz gehiago izan dira 2023an Wikipediara gehituak, eta artikuluen... [+]
Puntueus fundazioak uztailean salatu zuen Google bilaketek euskara diskriminatzen zutela, bilaketen erdietan baino ez baitzen agertzen euskara lehen tokian. Irailean, berriz, emaitzen %73ak euskara lehenetsi du.
Euskarazko Wikipediaren jardunaz eta adimen artifizialaz idatzi du Luistxo Fernandezek Sustatun.
Urte hasieran aipatu genuen, euskarazko Wikipediaren erronka, Wikimedia Fundazioak proposatutako Hamar Mila (10.000) artikulu funtsezkoen zerrenda osatzekoa. Ba lortu dute wikilariek: Euskara 4. hizkuntza bilakatu da Wikipedia guztiek izan beharreko 10.000... [+]