Vanuatu uharteak ‘Pam’ zikloiak suntsiturik, klimaren zoratzea auzitan
Hondamendia paradisuan: Pam zikloiak azpikoz gain jarri ditu Vanuatuko uharteak. “Tana uharteko mendebaldean ez da zuhaitzik, hostorik edo burdinazko egiturarik ekaitzaren indarrari aurre egin ahal izan dionik”, esan du Gurutze Gorriak Vanuatun daukan ordezkari Hannington Alatoak. “Jendea ur falta larrian da uneotan”.
267.000 pertsona bizi dira Vanuatu artxipelagoko 65 uhartetan. Horien erdiaren bizimoduan eragin ditu kalteak Pamek. 47.000 biztanle dauzkan Port Vila hiriburuko azpiegitura eta eraikinen %90 suntsitu du ekaitzak. Konparazioan, itxura batera heriotzak ez dira hainbesterako izan: sei zenbatuak zituzten astelehen arratsaldea bitartean eta dozena batzuk zauritu. Baina agintariak beldur dira urruneko herrixketatik albisteak iristen hasi ahala ezagutuko direla heriotza gehiago.
Herrialdearen etxe eta egitura gehienak lur jota daude: hutsetik hasi beharko dute Vanuatu eraikitzen. Orain, ordea, larrialdiari erantzutea daukate lehentasun. Oso kezkatuta daude arriskuan egon daitezkeen 60.000 haurren egoerarekin.
Baldwin Lonsdale lehendakariak munduari ohartarazi dio Vanuatun gertatua klimaren zoratzearekin dagoela loturik. “Ikusten dugu nola datorren gorantz itsasoaren maila. Zikloien sasoia, bero boladak, euriteak... guztia ari da aldatzen. Aurten sekula baino indar handiagoz gertatu zaizkigu fenomeno horiek. Bai, klimaren aldaketak eragiten du hau guztia”.
Itsaso Bareko beste herrialde bateko buruzagiak, Kiribatiko lehendakari Anote Tongek, elkartasun mezuarekin batera azpimarratu ditu Lonsdaleren oharrak: “Ekiteko tenorea da. Lotu dezagun nazioarteko bilkuretan entzuten den erretolika buruzagi moduan hartu behar ditugun konpromisoekin, eta ahalegindu gaitezen hobetzen beharrik handienean daudenen bizimoduak. Itsasoaren mailako uharte eta atoloietako lidorrontzako, beroketa globalaren arriskuek modu askotan eragiten die gure jendeen bizimoduari, katastrofe honek kolpatzen ditu bai gure eskubideak eta bai gure biziraupena etorkizunean”.
Antonio Turiel fisikari eta CSICeko ikerlariak aspaldiko urteetan ez bezala bete zuen Hernaniko Florida auzoko San Jose Langilearen eliza asteazkenean. Zientoka lagun elkartu ziren Urumeako Mendiak Bizirik taldeak antolatuta Trantsizio energetikoaren mugak izeneko bere hitzaldia... [+]
Klima aldaketaren eraginez, munduko lurralde gero eta gehiago idortzen ari dira, milioika pertsonaren jarduera eta bizimoduak kolokan ezarririk. Fenomeno horren frontean dago India erdialdeko Maharashtra estatua, non klimaren berotzeari eta lehortzeari metatu zaizkien oihan... [+]
Donostiako Zurriola Haur Hezkuntza, La Asunción eta The English School ikastetxe inguruak eta Bilboko Kontxa Eskola eta Calasancio-Escolapios dira nitrogeno dioxidoaren muga legala gainditzen dutenak, Ekologistak Martxanek hainbat eskola ingurutan egindako azterketaren... [+]
Copernikusek eta Munduko Meteorologia Erakundeak urte hasierako ikerketak berretsi dituzte: Europak bero errekorra hautsi du. Gutxienez 413.000 kaltetu eta 335 hildako izan ziren iaz ekaitz eta uholdeengatik, Europan.
Egungo Venezia 118 uhartez osaturiko artxipelago baten gainean eraikita dago. Uharte horiek 455 zubik elkar lotzen dituzte. Lura baino lokatza du oinarri hiriak. Inguruetako milioika zuhaitz mozteari ekin zioten IX. mendetik aurrera, piloteak eraiki eta hiria zimendatzeko... [+]
Munduan gutien aipaturiko krisi humanitarioa da Angola hego-mendebaldean 2019az geroztik irauten duena. Klima aldaketak indarturiko lehorte luze baten ondorioz milioika pertsona janari eskasean edo desegokitasunean bizi dira eta ura bilatzeko ahalegin handiak egin beharrean... [+]
Lurrak guri zuhaitzak eman, eta guk lurrari egurra. Egungo bizimoldea bideraezina dela ikusita, Suitzako Alderdi Berdearen gazte adarrak galdeketara deitu ditu herritarrak, “garapen” ekonomikoa planetaren mugen gainetik jarri ala ez erabakitzeko. Izan ere, mundu... [+]
Eskola inguruko natur guneak aztertu dituzte Hernaniko Lehen Hezkuntzako bost ikastetxeetako ikasleek. Helburua, bikoitza: klima larrialdiari aurre egiteko eremu horiek identifikatu eta kontserbatzea batetik, eta hezkuntzarako erabiltzea, bestetik. Eskola bakoitzak natur eremu... [+]
Agintari gutxik aitortzen dute publikoki, disimulurik eta konplexurik gabe, multinazional kutsatzaileen alde daudela. Nahiago izaten dute enpresa horien aurpegi berdea babestu, “planetaren alde” lan egiten ari direla harro azpimarratu, eta kutsadura eta marroiz... [+]
Biologian doktorea, CESIC Zientzia Ikerketen Kontseilu Nagusiko ikerlaria eta Madrilgo Rey Juan Carlos unibertsitateko irakaslea, Fernando Valladares (Mar del Plata, 1965) klima aldaketa eta ingurumen gaietan Espainiako Estatuko ahots kritiko ezagunenetako bat da. Urteak... [+]
Nola azaldu 10-12 urteko ikasleei bioaniztasunaren galerak eta klima aldaketaren ondorioek duten larritasuna, “ez dago ezer egiterik” ideia alboratu eta planetaren alde elkarrekin zer egin dezakegun gogoetatzeko? Fernando Valladares biologoak hainbat gako eman dizkie... [+]
Eskoziako Lur Garaietara otsoak itzularazteak basoak bere onera ekartzen lagunduko lukeela adierazi dute Leeds unibertsitateko ikertzaileek.. Horrek, era berean, klima-larrialdiari aurre egiteko balioko lukeela baieztatu dute, basoek atmosferako karbono-dioxidoa xurgatuko... [+]
_Glaciar.png)
Desagertzeko arriskuan dauden izotz-masak dokumentatzen dituen nazioarteko erregistro batek Pirinioetako Monte Perdido sartu du zerrendan.