Uztaritzeko bost hautetsi abertzalek kargua utzi dute

  • 2019ko apirilaren 11ko Herriko Biltzarraren kari aurrekontuen gaia baliatu dute Carrère-en taldeak daraman politikari buruz haien irakurketa orokorra plazaratzeko.


2019ko apirilaren 16an - 09:49
Uztaritze Bai taldea hauteskundeetan aurkeztu zenean; aurreko hiru pertsonetan eskuinean Bruno Carrere, gaur Uztaritzeko auzapeza. (Argazkia: Uztaritze.info)
Zure babesik gabe independetzia ezinezkoa zaigu

Bost hautetsiok zati bat irakurri dute eta ez dute ahozko itzulpena beren gain hartu nahi izan "aspaldiko eskaera eta proposamen teknikoa ez baitira kontuan hartuak izan", baita beren agiri bukaeran azaltzen dituzten arrazoiengatik ere.

(irakurketa hasiera)

Aurkeztuak diren aurrekontuei buruzko lehen hameka puntuak ez ditugu babestuko.

Ez dugu Metodoarekin bat egiten: hasieratik Uztaritze Bai! taldean ginelarik kontuak lantzeko eta aurkezteko beste manera bat eskatzen genuen, hainbat arrazoiengatik:

  • kontulari ikuspegi batetik baino ikuspegi politikoago batetik hartuz irakurgarriagoak eta ulergarriagoak izateko, ekonomia arloan aditu maila behar izan gabe
  • egitasmo politikoaren argazkia ukaiteko: arloka dirua nora eta nola banatua den, diru kopuruak eta lotu proiektuak zein diren argi erakutsiz. Urteko asmoen neurria izateaz gain herriko etxearen orientazio eta hautu politikoak neurtzeko aukera emanen liguke bai hautetsioi baita herritarrei ere. Eskasian kausitzen dugun gardentasuna lagunduko luke horrek, baita herritarren inplikatzeko aukera ere.

Talde berdineko kideak ginenean plangintzak eskatzen genituen eta bereizturik geratu garenen esku zeuden arloetaz aparte ez dugu sekulan fundamentuzko apustu planifikaziorik ikusi.

Horrela ezinezkoa zaigu ulertzea egiten dituzuen lehentasun hautuak, ez politikoki ez eta ekonomikoki ere.

Gure ustez kudeaketa jarreran zaudete hastapenetik eta herrian diren beharrak aurreikusi baino, urgentziazko egoerei erantzuten saiatzen zarete eta maileguaren ttipitzea duzue helburu nagusi.

Aurrekontu honetan ikusten ditugun zuen inbertsio lehentasunekin zalantzak ditugu: zergatik bide bat berritzea lehenesten den beste bat baino adibidez, edota funtzionamenduan elkarteei banatzen dituzuen diru-laguntzei buruzko irizpideen inguruan.

Ildo horretan segituz, eta igorritako dokumentuak xehekiago behatuz zenbaki batzuek arreta erakarri digute:

  • funtzionamenduari doakionez: ez dugu ulertzen zergatik batzuk joan den urtean egin den gastua ikusirik anitz emendatzen diren, adibidez "azterketak eta ikerketak" 12.000€ jakinez joan den urtean 1.000€ aurreikusia izan zela eta ez dela deus erabilia izan: zer da proiektua?
  • askotan joan den urteko aurreikuspenen eta benetan 2018 urtean erabilia izan den diruaren arteko tartea handia izaten da. Gure iritziz, horrek, bideratu nahi izan den proiektua ez dela argiki ebaluatua edo bururatua izan, agerian uzten du.

Behin eta berriz entzun izan dugu Uztaritze herriak ez duela dirurik, gure herria pobrea dela, ezin dela hau egin eta hura aurreikusi… baina aurretik errana izan den bezala, kudeaketa hutsean ikusten zaituztegu, eta zuen egitasmoan Herriak diru iturri berririk izateko zantzurik, diru sartze propioen ukaiteko proposamenik ez dugu sumatzen.

Egoera ekonomikoa aldatzeko planteamendurik ez duzue proposatzen, herriak bere diru sartzeen ukaiteko aukerarik ez duzue aurre-ikusten, ez bada gero eta guttiago diren herriko lurrak saltzea eta zergak emendatzea.

Eta horrekin batera, karguak txikitzeko helburua hartuz zerbitzu publikoa murriztea eta besteen esku uztearen politika daramazue, herriko etxearen eskumenak ahulduz.

Uztaritze Bai! Taldearekin herritar guztien hizkuntza eskubideak kontuan hartuko genituela errana genuen, nazioarteko itunetan oinarrituz: “herritar guztiak eskubide berdinekin sortzen direla” eta abar. Euskara kinka larritik ateratzeko bide horretan aukera ederrak izan ditugu agintaldi honetan zehar eta jadanik salatu izan ditugu zuen jarrerak. Baina 2019ko aurrekontuaz ari garela, berriz ere duda berdinak ditugu: murgiltze ereduan den lanbide eta orokor heziketarako lizeo bakarrarentzat 5.000 euro eman beharrean, diru guttiago eta zatika ematea erabaki zenuten: 1.500 €-ko lehen parte bat 2018an eta beste bat 2019an… hizkuntza politika batzordean ez dugu horri buruzko ezer entzun eta gure galdera: kontuan hartua izan ote duzue?

Eta gauza bera aldi bereko itzulpenarentzat: 1.500€ko aurrekontu bat pasarazi genizuen gure hautets-egitasmoan erraten genuena bermatu ahal izateko, hau da: “uztariztar bakoitzak nahi duen hizkuntza libreki hautatzen ahalko du, izan frantsesa ala euskara”. 6.000.000€-ko funtzionamendu aurrekontu horretan soilik %0,025-eko kostua lukeena kontuan hartu ote duzue? Azken biltzarretako jarrerak ikusita sorpresa ona litzateke...

Beraz erran bezala, ez ditugu gai horri buruzko puntuak babestuko.

(irakurketa amaitua)

Horren ondotik auzapezak argi utzi du euskara hutsez errandakoak ez zirela Biltzarraren Aktan agertuko.

Carrère auzapeza eta bere taldearentzat gure hizkuntzan, euskaraz, aritzeak inolako balorerik ez duelako eta hauteskundeen kari aurkeztu genuen programaren eta gure oinarrizko eskubideen kontra doalako, bost hautetsiok Biltzarretik atera gira.

Bide beretik, agiri hau baliatzen dugu egoera antidemokratiko hau salatzeko gure hautetsi kargua uzten dugula jakinarazteko.

Hautetsi abertzaleak (agiriaren irakurketa ordenean): Lore Aristizabal, Yves Matxikote, Tomas Daguerre, Arño Ospitaletxe, Jean-Pierre Lapeyrade.

Albiste hau Uztaritze.info-k argitaratu du eta CC-by-sa lizentziari esker ekarri dugu.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Euskara Ipar EHn
‘Geldi euskara zapaltzea!’ lelopean iganderako elkarretaratzeak antolatu ditu Euskal Herrian Euskarazek

Euskal Herrian euskara "hainbatetan ukatua edo bigarren hizkuntza bezala tratatua" dela salatu du EHEk, eta egoera hobetzeko hizkuntza politiketan jauziak egitea ezinbestekoa dela adierazi du. Hori dela eta, elkarretaratzeak egingo ditu Maulen, Donapaleun eta Baionan,... [+]


ANALISIA
Lasserre edo betiko leloaren betiko leloa

Egoerak bere horretan segituz gero, Euskal Hirigune Elkargoak ez du izenpetuko EEP Euskararen Erakunde Publikoa osatzeko hitzarmen berria. Orain artekoa urte hondarrean bukatuko denez, baliteke 2026an ofizialtasunik gabe izateaz gain, hizkuntza politika bideratzeko egitura... [+]


2025-07-09 | Euskal Irratiak
Peio Jorajuria: «Departamendua jukutrian aritu bada, Maider Behotegik berehala dimisioa eman behar du»

Euskalgintzako hainbat eragile Baionako karriketara atera dira EEPren finantzaketaren inguruko kezkak agertzeko. 2017tik izozturik den aurrekontuaren aurrean, Frantziako Estatuak iragarritako 100.000 euroko igoera "trufa" gisa salatu dute.


Euskal Konfederazioak azalpenak eskatu dizkio Behotegiri, EEPren aurrekontuaren inguruko negoziazioengatik

Dozenaka lagunek agerraldia egin dute astelehen arratsaldean Baionan, Pirinio Atlantikoetako Departamenduaren egoitzaren aurrean. Frantziak EEPn 100.000 euro gehiago inbertituko dituela iragarrita, euskararen etorkizuna bermatzeko hizkuntza politikak "ausardia eta... [+]


EEPren aurrekontuaren eztabaidan, egitura “iraunaraztea” du helburutzat Behotegi lehendakariak

"Egungo baldintzetan" EEP Euskararen Erakunde Publikoak berritzeko hitzarmena sinatuko ez duela mehatxu eginda, Euskal Hirigunearen Elkargoak sei hilabete eman die erakunde publikoa osatzen duten partaideei Parisekin negoziatzen jarraitzeko. Astelehenean agerraldia egin... [+]


Frantziako Estatuak EEPn 100.000 euro gehiago inbertituko ditu, baina helburuetatik urrun

Maider Behotegi Euskararen Erakunde Publikoaren (EEP) lehendakariak inbertsio handitze guztiak berri onak direla adierazi zuen iaz. Hala ere, erakunde bakoitzak gutxienez 300.000 euro gehiago ipintzea "beharrezkoa" dela nabarmendu zuen, helburua 2050ean hiztun kopurua... [+]


Hurrengo ikasturterako irakasle gehigarriak jasoko ditu Seaskak

Bordeleko Errektorearekin hitzartu du "behin-behineko" akordioa Seaskak. Horrez gain, Euskararen Erakunde Publikoarekin eta Frantziako Hezkuntza Ministerioarekin hitzarmena sinatzeko negoziaketak abiatuko dituzte hurrengo astean. Azterketak euskaraz egiteko aukera... [+]


Baionako Bernat Etxepare lizeoko Euskal Herrian Euskaraz taldea
“Utz gaitzazue euskaraz mintzatzen eta idazten!”

Azterketa euskaraz egitea debekatzen dietela salatu du Baionako Bernat Etxepare lizeoko Euskal Herrian Euskaraz taldeak. Pasaden urtean egindako eskakizunei jarraiki, aurten ere azterketak euskaraz egiteko eskatu dute. 


2025-04-25 | Enbata
Herriek (ere) asko egin dezakete euskararen alde

2026ko hauteskundeei begira, zutabe bat ireki du Enbata-k. Plantan emanak izanen diren zerrenda abertzaleen hautagaiei ideia kutxa bat eskaini nahi die, beren programak Herriko Etxeen eskumeneko sail ezberdinetan eraikitzeko. Hilabete honetan, Herriko Etxeek euskararen alde egin... [+]


2025-04-01 | Euskal Irratiak
Arrate Isasi: “Iparraldeko haur elebidunek euskara nola ikasten duten ikertu nahi dugu”

Euskal hizkuntzalaritza esperimentaleko katedra berria estreinatu dute Baionako fakultatean.


Euskaldunontzat justizia aldarrikatu eta manifestaziora deitu dute Baionatik dozenaka eragilek

25 bat eragilek adierazi diete elkartasuna apirilaren 11n Baionako auzitegian epaituko dituzten Intza Gurrutxaga eta Gorka Torre Euskal Herrian Euskaraz taldeko kideei. Egun batzuk lehenago, apirilaren 6an Baionan eginen den manifestazioan parte hartzeko deia ere luzatu dute.


Famili'on egonaldi ibiltaria aurkeztu dute lehendabizikoz Baionan

Plazara, AEK, Uda Leku, Dindaia eta Ebete antolakundeak Baionan elkartu dira Famili'on egonaldi ibiltariaren lehen edizioa aurkezteko. Hizkuntza mailaren arabera eskaintza bat edo beste egongo da eta haur zein gurasoentzat izango da udaberrian.


2025-02-18 | Antxeta Irratia
Hendaia, Urruña, Donibane Lohizune eta Ziburuko herriek hamabostaldia antolatu dute euskararen erabilera hauspotzeko

Hizkuntzarako ere gurasoak haurrentzako eredu direla kontuan hartuta, euskararen erabilera eta irakaskuntzari buruz sentsibilizatzeko helburua duen hamabostaldia antolatu dute Hendaia, Urruña, Donibane Lohizune eta Ziburuko herriek. Martxoaren 15etik 30era guraso... [+]


2025-02-04 | Euskal Irratiak
Euskara hutsezko haurtzain-etxea irekiko dute Aiherran

Nafarroa Beherean, Aiherrako 'Beltzegitea' etxean kokatuko da Eguzkilore haurtzain-etxe berria. Euskara, natura eta motrizitate librea oinarri harturik, heldu den apirilean hasiko dira zerbitzua eskaintzen.


2025-01-29 | ARGIA
Bi hamarkadatan euskarazko eta elebitako ikastetxeek gain hartu diete frantsesezkoei Ipar Euskal Herrian

Euskarazko murgiltze eredua eta eredu elebiduna duten ikastetxeak gutxiengo izatetik gehiengo izatera pasa dira Ipar Euskal Herrian hogei urteotan, Euskararen Erakunde Publikoaren azterketak erakutsi duenez.


Eguneraketa berriak daude