2019ko apirilaren 11ko Herriko Biltzarraren kari aurrekontuen gaia baliatu dute Carrère-en taldeak daraman politikari buruz haien irakurketa orokorra plazaratzeko.
Bost hautetsiok zati bat irakurri dute eta ez dute ahozko itzulpena beren gain hartu nahi izan "aspaldiko eskaera eta proposamen teknikoa ez baitira kontuan hartuak izan", baita beren agiri bukaeran azaltzen dituzten arrazoiengatik ere.
(irakurketa hasiera)
Aurkeztuak diren aurrekontuei buruzko lehen hameka puntuak ez ditugu babestuko.
Ez dugu Metodoarekin bat egiten: hasieratik Uztaritze Bai! taldean ginelarik kontuak lantzeko eta aurkezteko beste manera bat eskatzen genuen, hainbat arrazoiengatik:
Talde berdineko kideak ginenean plangintzak eskatzen genituen eta bereizturik geratu garenen esku zeuden arloetaz aparte ez dugu sekulan fundamentuzko apustu planifikaziorik ikusi.
Horrela ezinezkoa zaigu ulertzea egiten dituzuen lehentasun hautuak, ez politikoki ez eta ekonomikoki ere.
Gure ustez kudeaketa jarreran zaudete hastapenetik eta herrian diren beharrak aurreikusi baino, urgentziazko egoerei erantzuten saiatzen zarete eta maileguaren ttipitzea duzue helburu nagusi.
Aurrekontu honetan ikusten ditugun zuen inbertsio lehentasunekin zalantzak ditugu: zergatik bide bat berritzea lehenesten den beste bat baino adibidez, edota funtzionamenduan elkarteei banatzen dituzuen diru-laguntzei buruzko irizpideen inguruan.
Ildo horretan segituz, eta igorritako dokumentuak xehekiago behatuz zenbaki batzuek arreta erakarri digute:
Behin eta berriz entzun izan dugu Uztaritze herriak ez duela dirurik, gure herria pobrea dela, ezin dela hau egin eta hura aurreikusi… baina aurretik errana izan den bezala, kudeaketa hutsean ikusten zaituztegu, eta zuen egitasmoan Herriak diru iturri berririk izateko zantzurik, diru sartze propioen ukaiteko proposamenik ez dugu sumatzen.
Egoera ekonomikoa aldatzeko planteamendurik ez duzue proposatzen, herriak bere diru sartzeen ukaiteko aukerarik ez duzue aurre-ikusten, ez bada gero eta guttiago diren herriko lurrak saltzea eta zergak emendatzea.
Eta horrekin batera, karguak txikitzeko helburua hartuz zerbitzu publikoa murriztea eta besteen esku uztearen politika daramazue, herriko etxearen eskumenak ahulduz.
Uztaritze Bai! Taldearekin herritar guztien hizkuntza eskubideak kontuan hartuko genituela errana genuen, nazioarteko itunetan oinarrituz: “herritar guztiak eskubide berdinekin sortzen direla” eta abar. Euskara kinka larritik ateratzeko bide horretan aukera ederrak izan ditugu agintaldi honetan zehar eta jadanik salatu izan ditugu zuen jarrerak. Baina 2019ko aurrekontuaz ari garela, berriz ere duda berdinak ditugu: murgiltze ereduan den lanbide eta orokor heziketarako lizeo bakarrarentzat 5.000 euro eman beharrean, diru guttiago eta zatika ematea erabaki zenuten: 1.500 €-ko lehen parte bat 2018an eta beste bat 2019an… hizkuntza politika batzordean ez dugu horri buruzko ezer entzun eta gure galdera: kontuan hartua izan ote duzue?
Eta gauza bera aldi bereko itzulpenarentzat: 1.500€ko aurrekontu bat pasarazi genizuen gure hautets-egitasmoan erraten genuena bermatu ahal izateko, hau da: “uztariztar bakoitzak nahi duen hizkuntza libreki hautatzen ahalko du, izan frantsesa ala euskara”. 6.000.000€-ko funtzionamendu aurrekontu horretan soilik %0,025-eko kostua lukeena kontuan hartu ote duzue? Azken biltzarretako jarrerak ikusita sorpresa ona litzateke...
Beraz erran bezala, ez ditugu gai horri buruzko puntuak babestuko.
(irakurketa amaitua)
Horren ondotik auzapezak argi utzi du euskara hutsez errandakoak ez zirela Biltzarraren Aktan agertuko.
Carrère auzapeza eta bere taldearentzat gure hizkuntzan, euskaraz, aritzeak inolako balorerik ez duelako eta hauteskundeen kari aurkeztu genuen programaren eta gure oinarrizko eskubideen kontra doalako, bost hautetsiok Biltzarretik atera gira.
Bide beretik, agiri hau baliatzen dugu egoera antidemokratiko hau salatzeko gure hautetsi kargua uzten dugula jakinarazteko.
Hautetsi abertzaleak (agiriaren irakurketa ordenean): Lore Aristizabal, Yves Matxikote, Tomas Daguerre, Arño Ospitaletxe, Jean-Pierre Lapeyrade.
Albiste hau Uztaritze.info-k argitaratu du eta CC-by-sa lizentziari esker ekarri dugu.
"Euskaraz bizi nahi dugu" mezua tindatu zuten larunbatean, eta 48 oren inguru eman dituzte atxiloaldian ekintzaileek. Gorka Torre kontrol judizialpean askatu du prokuradoreak, epaiketaren zain; bertze hirurak komisariara deituak izanen dira.
Buruilaren 27an ebiakoitz huntan Euskal Herrian Euskaraz-ek Baionan salatu du Euskara bigarren mailako hizkuntza bezala kontsideratua dela. "Euskaraz bizi nahi dugu" mezua margotu dute departamenduaren egoitzaren gainean.
Ttitto Betbeder Euskararen Erakunde Publikoko zuzendari berriaren ustez kontzertazioa sustatu behar da euskalgintzarekin eta aholku batzordea biziarazi berriro.
Eztabaida gutirekin baina herriaren indarrarekin egin du bere administrazio kontseilua Euskal Kultur Erakundeak irailaren 13 honetan. 70 eta 80 elkarteen ordezkaritza hurbildu zen mobilizaziora, baina suprefeta eta DRACa gabe egin behar izan dute.
Euskal Kultur Erakundeak (EKE), Ipar Euskal Herriko euskarazko kulturaren eragile garrantzitsuenak, arriskuan dauka bere burua, eta elkarretaratze deitu du larunbaterako Uztaritzen. Frantziako Estatuaren laguntzetan 30.000 euroko murrizketa jasan dute 2025ean (udan jakinarazia),... [+]
Orain Baionako merkatuko saltzaileek afitxa bidez jakinarazten dute euskaraz eta gaskoiz aritzeko prest direla. Baionako Herriko Etxeak duela bi urte abiatutako euskara plangintzaren ildotik ekintza abiatu du.
IFOP institutuak eginiko ikerketa ezaguratarazi du Eskualde eta Herri Solidarioen Federazioak Korsikan, eta ondorioztatu dute Frantziako Estatuan biztanleen erdiak nahiko lukeela bere eskualdeak autonomia handiagoa izatea.
Igande goizean elkarretaratzeak egin dituzte Euskal Herrian Euskarazek deituta, Geldi euskara zapaltzea! lelopean.
Euskal Herrian euskara "hainbatetan ukatua edo bigarren hizkuntza bezala tratatua" dela salatu du EHEk, eta egoera hobetzeko hizkuntza politiketan jauziak egitea ezinbestekoa dela adierazi du. Hori dela eta, elkarretaratzeak egingo ditu Maulen, Donapaleun eta Baionan,... [+]
Egoerak bere horretan segituz gero, Euskal Hirigune Elkargoak ez du izenpetuko EEP Euskararen Erakunde Publikoa osatzeko hitzarmen berria. Orain artekoa urte hondarrean bukatuko denez, baliteke 2026an ofizialtasunik gabe izateaz gain, hizkuntza politika bideratzeko egitura... [+]
Euskalgintzako hainbat eragile Baionako karriketara atera dira EEPren finantzaketaren inguruko kezkak agertzeko. 2017tik izozturik den aurrekontuaren aurrean, Frantziako Estatuak iragarritako 100.000 euroko igoera "trufa" gisa salatu dute.
Dozenaka lagunek agerraldia egin dute astelehen arratsaldean Baionan, Pirinio Atlantikoetako Departamenduaren egoitzaren aurrean. Frantziak EEPn 100.000 euro gehiago inbertituko dituela iragarrita, euskararen etorkizuna bermatzeko hizkuntza politikak "ausardia eta... [+]
"Egungo baldintzetan" EEP Euskararen Erakunde Publikoak berritzeko hitzarmena sinatuko ez duela mehatxu eginda, Euskal Hirigunearen Elkargoak sei hilabete eman die erakunde publikoa osatzen duten partaideei Parisekin negoziatzen jarraitzeko. Astelehenean agerraldia egin... [+]
Maider Behotegi Euskararen Erakunde Publikoaren (EEP) lehendakariak inbertsio handitze guztiak berri onak direla adierazi zuen iaz. Hala ere, erakunde bakoitzak gutxienez 300.000 euro gehiago ipintzea "beharrezkoa" dela nabarmendu zuen, helburua 2050ean hiztun kopurua... [+]