Udal eraikinetatik amiantoa kentzeko eskatuz mozioak aurkeztu ditu sei udalerritan biktimen elkarteak
Euskal Herriko amiantoaren biktimen elkarteak, Asviamiek, mozioa aurkeztu du gai kutsagarri horrek gehien kalteturiko Gipuzkoako eta Bizkaiko sei udalerritan. Egin gabe dagoen eta "beharrezkoa" den lan bat dela dio, "ingurumen-kutsaduragatik amiantoaren biktima gehiagorik egon ez dadin".
Beasainen pasa den martxoaren 2an eztabaidatu eta onartu zen udal eraikinetan oraindik instalaturik dagoen amiantoaren errolda egin eta kentzea eskatzeko Asviamie Euskal Herriko amiantoaren biktimen elkarteak aurkezturiko mozioa. Astearte honetan Zumarragaren txanda izan da; eta datorren astean Bizkaiko lau udalerritako osoko bilkuretan izango dute mahai gainean gaia: martxoaren 28an Sestaon eta martxoaren 30ean Santurtzin, Barakaldon eta Portugaleten, elkarteko kideek ARGIAri aurreratu diotenez.
Asviamiek sei udalerri horietan eskatuko du 2028ko urtarrilaren 1erako udal eraikin guztiak amiantotik libre egotea. Horrez gain, udaletako Gizarte Zerbitzuek biktimei eta beren familiei akonpainamendua eta aholkularitza ematea ere eskatu du elkarteak.
Espainiako Estatuko heriotzen rakingean, goi-goian
Europako bederatzi herrialdetan hainbat hedabidek egindako ikerketa baten arabera, arestian aipaturiko herri horiek Espainiako Estatuan amiantoak gehien kalteturikoen artean daude, baita Laudio ere, Araban. Zehazki, Beasain zerrenda horretako bigarren postuan dago –Kataluniako Cerdanyola del Vallés-en atzetik–, herri hartan 100.000 biztanleko 138 lagun hil dira amiantoagatik; hirugarrenean Sestao dago, bosgarrenean Santurtzi, zazpigarrenean Barakaldo, bederatzigarrenean Laudio, eta hamargarrenean Portugalete.
Amiantoaren ondorioz hildakoen zerrendari Hego Euskal Herriko lurraldeek egiten dioten "balantze tristea" da hori, Asviamieren ustez: "Izan ere, Estatu osoko lehen postuan daude, biztanle-kopuruaren arabera, 748 hildakorekin".
Uste zena baino bi edo hiru aldiz hilgarriagoa
Danimarkako ikerketa kazetaritzan dabilen Katharine Quarmby kazetariak koordinaturik, Europa mailan egindako ikerketaren ondorio nagusietako bat da amiantoa uste zena baino bi edo hiru aldiz hilgarriagoa izan daitekeela. Soilik Europar Batasunean 70.000 eta 90.000 pertsona artean hiltzen dira urtean amiantoak sorturiko minbiziengatik.
Moncloa.com hedabideak Espainiako Estatuko datuak eman ditu: 2000. urtetik 2020. urtera 7.622 pertsona hil dira mesotelioma eta asbestosiagatik.
Asviamieko kideek gogorarazi dute 2011. urtetik dabiltzala halako eskaerekin bueltaka eta "denbora aurrera doala"
Nolanahi ere, Asviamiek gogorarazi du gaixotasun mota batzuetan zaila izaten dela amiantoaren zuzeneko harremana frogatzea, "hala izanik ere", bronkioetako, biriketako, obulutegietako eta laringeko minbizien kasuan, adibidez.
Amianto asko oraindik eraikinetan
Ez da lehen aldia amiantoa udal eraikinetatik kentzeko eskaerak eta ekimenak martxan jartzen direna. Amiantoaren mapa edo inbentarioak egitea onartu izan dute hainbat herritan, Hernanin, Portugaleten edo Iruña Okan kasu. Hala ere, Asviamieko kideek hedabide honi gogorarazi diote 2011. urtetik dabiltzala halako eskaerekin bueltaka eta "denbora aurrera doala".
Europar ikerketaren arabera, herrialde bakoitzean politika oso ezberdinak daude amiantoa kentzeko. Hala, Flandrian eta Polonian asbestoa ezabatzeko estrategia zabalak dituzten bitartean, Espainiako Estatuan lege bat baino ez dago, udal erakundeak behartzen dituena errolda egitera 2023ko apirila baino lehen.
"Udal-agintariek neurri egokiak hartu beharko dituzte, legea betez, garai batean instalatu zen amiantoa lokalizatu eta erretiratzen joateko", ohartarazi du Asviamiek
Azkenaldian osasun publikoaren egoera kaxkarra justifikatzeko erakunde publikoek gero eta sarriago aipatzen dute mediku eta espezialisten premia dagoela. Ez omen dago eskaria asetzeko nahikoa langilerik. Eusko Jaurlaritzak ardura osoa Espainiako Osasun Ministerioari egozten dio,... [+]
Suizidioagatiko dolua humanizatzen lagun dezaketen elementuak aztertu eta prebentziorako neurriak azaldu dituzte Suizidioaren humanizazioa ikastaroan, Biziraun elkarteak antolatuta. Osasun arloko profesionalek, suizidioak eragindako heriotza baten bizirauleek eta suizidio... [+]
Adituen irizpideei jarraituko dien pantailekiko deseskalatzea premiazkoa da eskolan eta etxean. Osasunaren bueltako Espainiako Estatuko erakunde garrantzitsuenek sortu berri duten plataformak hala dio. Internet eta sare sozialekiko “hiperkonexioa da pandemia berria”... [+]
Eskualdeko ospitaleko zerbitzua ixtearen ondoren, ez dira Donostiako Ospitalean ere artatzen. Haurren larrialdietako arreta gabezia ere dirau. Lehen mailako arretako pediatria kolapsatuta dago eta ez dago haur-psikiatrarik.
Hori da Munduko Osasun Erakundeak iragarri berri duen zenbaki ikaragarria. Horregatik, osasun arloko profesionalen CPTS taldeak prebentzio kanpaina berria plazatu berri du, publiko handia asaldatzeko.
Civio fundazioak salatu duenez, Osakidetzak darabilen AA sistema batek (Quantus Skin) kontratuan agindutakoa baino askoz efikazia gutxiago dauka. 1.6 milioi euroko inbertsioa da, larruazalaren melanoma minbiziak detektatzea du helburu, eta bere emaitzak eskatu zuen %85eko... [+]
Hizkuntzak osasun arretaren kalitatean duen eragina aztertu dute EHEk eta EHUk. Jon Zarate Sesma EHEko kide eta EHUko ikertzaile doktoreak emaitzen xehetasunak eman ditu.
Plataformak jakinarazi du Bidasoako ospitalean zerbitzua maiatzean itxi zenetik, Donostiako ospitalean ez direla "arreta egokia" ematen ari, kontsulta asko bertan behera uzten ari baitira "alternatibarik gabe". Maiatzean ESK sindikatuak salatu zuen larrialdi... [+]
541. urtean izurriak Bizantziar Inperioa astindu zuen. Historian erregistratutako lehen pandemiatzat jotzen da, eta luzaroan historialariek uste izan dute Afrikako ipar-mendebaldean izan zuela jatorria.
Baina berriki The Journal of Interdisciplinary History aldizkarian... [+]
Ukenduak egiten dituen orok solstizio bueltako data hauetan zeruari begiratu dio: bateko beroa eta besteko ekaitzak, sendabelarrak noiz bildu erabakitzen komeriak izan dira. Ikusten denez, San Joan eguna ez da edozein egun, indar eta sinbolismo bereziko eguna dugu. Edozein... [+]
2023tik 2024ra erregistratutako kasuak aztertu ditu Nafarroako Osasun Publikoko eta Lan Osasuneko Institutuak. Arreta berezia jartzen dute haurtzaroan, zenbat eta gazteagoa izan, orduan eta errazagoa delako hepatitisa kronifikatzea.
GIB / HIESA kasuak mantendu dira, baina klamidia, gonorrea eta sifilis kasuak bikoiztu dira. "Osasun publikoko arazo" direla ohartarazi du Jaurlaritzako Osasun sailburuak, "gorakada nabarmena" izan baitute.
Sindikatuaren arabera Gasteizko garraio publikoko konpainiak bazekien langileak osasun arazoak zituela, eta "presioaren ondorioz" ekainaren 23an istripu larria izan zuen.
2009tik 2023ra izandako iktus intzidentziak jaso ditu Nafarroako Osasun Publikoko eta Lan Osasuneko Institutuak. Iktusa izan duten nafarren %84k arrisku faktoreren bat zuen.
Osakidetzak berak aitortzen duenez, “komunikazioa tresnarik garrantzitsuenetako bat da jarduera asistentzialean; beraz, zerbitzuaren kalitatea bermatzeko, ezinbestekoa da paziente eta erabiltzaileak erosoen eta seguruen sentitzen diren hizkuntza ofizialean jardutea”.