Tokiko hizkuntzak suntsitzeko politikari ez!
Ikasturte bukaera honetako Brebetaren karietara 179 kopia ez dira zuzenduak izanen. Jean-Michel Blanqueren ministeritzak tokiko hizkuntzak suntsitzeko politika abian ezarri du. Konkurtsorako postuak murriztu ondoren, irakasle postuak ematea errefusatu ondoren, Jean Michel Blanquer-en ministeritzak tokiko hizkuntzetan idatziak diren azterketak mehatxatzen ditu orain. Politika linguizida eta kolonial berri honen aurrean, Euskal Herria deitzen dugu bere haserrearen agertzerat ondoko egunetan, eta bereziki uztailaren 28an, Ipar Euskal Herrian gaindi pasako den Frantziako Itzuliaren etapa nagusian.
Joan den urtean bezala, Piarres Larzabal, Xalbador, Manex Erdozaintzi Etxart kolegioetako 179 ikasleek baita ere Bernat Etxepare kolegioko 3. Proko ikasleek Brebetako zientzietako azterketak euskaraz egin dituzte. Errektoretzak joanden urtean bezala zuzentzaile elebidunak deituak zituen epaimahainera. Bainan joanden urtean ez bezala errektoretzak azterketa zentroak deitu ditu euskarako kopiak bahitzeko, ez ditezen zuzentzaileei banatuak izan. Orotara beraz 179 kopia ez direnak zuzenduak izanen ! 14 urteko 179 kolegioko ikasle zigortuak izanen dira!
Ez da kasualitatea, ez da aurrekontu aitzakiarik, hizkuntza gutxituenganako Frantziako Estatuaren politika berriaren ondorioa da. Jokamolde berri bat tokiko hizkuntzen irakaskuntzari ahalik ez emateko, hizkuntzaren ospea kaltetzeko asmoz, hizkuntza familiako eremura muga dadin, azterketarako baliagarri diren hizkuntzak ez daitezen izan, ez Bretainian ez eta ere Euskal Herrian.
Emmanuel Macron hautagaiak kanpaina garaian hitzemanak ahantzirik, Frantziako hezkunde ministeritzak tokiko hizkuntzen suntsitzeko politika martxan eman du, eta horrela, Frantzia, errepublikaren lehendakariak martxoaren 20an adierazi duen helburura heldu nahi dute, Frantziar Estatua izan dadin « frankofoniako herri bakarra, nun frantsesez bakarrik mintzatzen den » .
Ikastolak eta tokiko hizkuntzetan ari diren beste eskolak garapen handia ezagutzen dute azken urteotan. Bainan parean, ez da iñoiz hain irakasle postu gutti sortu azken 20 urteetan. Nicolas Sarkozyren garaian nahiz eta milaka irakasle postu desagertu Frantzian, tokiko hizkuntzetan ari ziren eskolak lagunduak izan ziren. François Hollanden garaian murgiltze eskolen hazkundea kontutan hartua izan zen. 2017 eta 2018 urteen arteko konparaketa egiteko, 2017 sartzerako 15 postu erdietsi genituen Najat Vallaud-Belcacem-en ministeritzatik, Jean Michel Blanquer-ren ministeritzatik 2018ko sartzerako, aldiz, 1,5 postu emanen dizkigu (ikastoletan 230 haur gehiago eskolatu beharko ditugularik).
Politika linguizida eta kolonial berri honen aurrean, Euskal Herria deitzen dugu bere haserrearen agertzerat ondoko egunetan, eta bereziki uztailaren 28an, Ipar Euskal Herrian gaindi pasako den Frantziako Itzuliaren etapa nagusian.
Albiste hau Enbata.info -k argitaratu du eta CC-by-sa lizentziari esker ekarri dugu ARGIAra.
Informazio askea lantzen dugu ARGIAn, langileok gara proiektuaren jabeak eta gure informazioen atzean ez duzu sekula multinazionalik, bankurik edo alderdi politikorik topatuko. Gure ustez, burujabetza guztien oinarrian dago informazio burujabetza, ezagutzen dugunaren gainean pentsatzen eta erabakitzen dugu. Horregatik diogu kazetaritza independentea dela demokraziaren oinarrietako bat.
Aldizkaria paperean etxean edo e-postan PDFan jaso nahi duzu? Pozik hartuko zaitugu ARGIAko komunitatean. ARGIAkoa izateko, nahi eta ahal duzun ekarpena egin dezakezu, eta bueltan egoki ikusten duzuna eskatu. Indartu dezagun indartzen gaituena!
Euskal Herriko laborantza biologiko eta herrikoiaren 18. topaketa igande honetan –irailak 2– iraganen da Lekorneko Garroan. BLE Biharko Lurraren Elkartea eta Emazteek Diote elkartea dira Asunak egun honen antolatzaileak.
Etxe Gazna kooperatiban elkartutako baserritarrek nork bere gazta egiten du etxaldean edo, udan, mendiko etxolan; eta elkarrekin gaztak ontzeko biltegia daukate antolatua 1992tik. 1985ean zazpi laborariren artean sortua, kooperatibak geroztik baserritar ugari erakarri ditu proiektura, gaurko 80 etxalde (120 lanpostu, baserri batzuk bi edo hiru pertsonakoa taldez osatuta daudenez) biltzeraino. Ardidunetako batzuek, gainera, jarraitzen dute gaztak mendian eginez udako hilabeteetan, mendetan egin... [+]
Etxe Gazna kooperatibak lan garrantzitsu bat betetzen du Zuberoan: nekazaritzara jauzi egin nahi duten gazteei artaldeen kudeaketan zuzen hasteko aukera eskaintzen die, baserrietan bezala gaztaren ontze lanetan lanpostuak sortzea baimendu du eta etxalde txikietan gaztagintzaz oraindik bizi den jakintzaren transmisioa bermatu. Thomas Arhancet ardi eta behi hazlearekin hitz egin du Azia elkarteak.
Zientzietako azterketa euskaraz ez zekiten irakasleek zuzendu dute, hasieran Bordeleko errektoretzak azterketok bahitu ostean.
Goizean goiz abiatu dira autobusak Bordelera. Donibane Garazitik, Kanbotik eta Larzabaletik. Gure seme-alabek euskaraz ikastea nahi dugulako, hori besterik ez.
Bi autobus abiatu dira asteazken goizean Baionatik Bordelera, errektoretzak Brebetan euskaraz egindako zientzietako azterketak ez zuzentzeko erabakia hartu ostean. Zenbait lagun errektoretzako atean kateatu dira diskriminazio linguistikoaren aurka protesta egiteko eta tentsio-uneak izan dira poliziarekin.
Bakar batzuek menturaz gogoratuko dute, duela 4 urte, udal hauteskundeen ondotik, Uztaritzeko udaletxe berriak euskara frantsesarekin koofizial egin nahi zuen mozio bat bozkatu zuela. Nehorentzako sorpresarik gabe, Auzitegi konstituzionalak erabakia baliogabetu zuen, konstituzioaren 2.artikuluarekin kontraesanean zegoelako.
Herri Urrats maiatzaren 13an, urtero legez Senpereko aintzira inguruan ospatuko dute Seaskaren festa nagusia. Giro berezi batean izango da aurtengoa, joan den astean "Kasu, ikastola kexu!" lemapean mobilizazioa antolatu baitzuten.
Orotara 7.000 lagun bildu dira Baionan, Seaskaren alde. Hauetan, 3.000 ikaslez gora, manifestazioaren buruan, danborrada burutuz. Heldu den urterako Frantziako Hezkuntza Ministerioak Seaskari bideratu nahi ez dituen 25 irakasle postuak lortzeko lehen mobilizazioa izan dute hau.
2zio rap talde lapurtarrak egin ditu aurtengo Herri Urratseko kantua eta bideoklipa: "Prefosta". Manex Erdozaintzi eskolan grabatu dute bideoklipa, Behe Nafarroaren eta Zuberoaren arteko mugan dagoen kolegio bakarrean.
