Tokiko hizkuntzak suntsitzeko politikari ez!
Ikasturte bukaera honetako Brebetaren karietara 179 kopia ez dira zuzenduak izanen. Jean-Michel Blanqueren ministeritzak tokiko hizkuntzak suntsitzeko politika abian ezarri du. Konkurtsorako postuak murriztu ondoren, irakasle postuak ematea errefusatu ondoren, Jean Michel Blanquer-en ministeritzak tokiko hizkuntzetan idatziak diren azterketak mehatxatzen ditu orain. Politika linguizida eta kolonial berri honen aurrean, Euskal Herria deitzen dugu bere haserrearen agertzerat ondoko egunetan, eta bereziki uztailaren 28an, Ipar Euskal Herrian gaindi pasako den Frantziako Itzuliaren etapa nagusian.
Joan den urtean bezala, Piarres Larzabal, Xalbador, Manex Erdozaintzi Etxart kolegioetako 179 ikasleek baita ere Bernat Etxepare kolegioko 3. Proko ikasleek Brebetako zientzietako azterketak euskaraz egin dituzte. Errektoretzak joanden urtean bezala zuzentzaile elebidunak deituak zituen epaimahainera. Bainan joanden urtean ez bezala errektoretzak azterketa zentroak deitu ditu euskarako kopiak bahitzeko, ez ditezen zuzentzaileei banatuak izan. Orotara beraz 179 kopia ez direnak zuzenduak izanen ! 14 urteko 179 kolegioko ikasle zigortuak izanen dira!
Ez da kasualitatea, ez da aurrekontu aitzakiarik, hizkuntza gutxituenganako Frantziako Estatuaren politika berriaren ondorioa da. Jokamolde berri bat tokiko hizkuntzen irakaskuntzari ahalik ez emateko, hizkuntzaren ospea kaltetzeko asmoz, hizkuntza familiako eremura muga dadin, azterketarako baliagarri diren hizkuntzak ez daitezen izan, ez Bretainian ez eta ere Euskal Herrian.
Emmanuel Macron hautagaiak kanpaina garaian hitzemanak ahantzirik, Frantziako hezkunde ministeritzak tokiko hizkuntzen suntsitzeko politika martxan eman du, eta horrela, Frantzia, errepublikaren lehendakariak martxoaren 20an adierazi duen helburura heldu nahi dute, Frantziar Estatua izan dadin « frankofoniako herri bakarra, nun frantsesez bakarrik mintzatzen den » .
Ikastolak eta tokiko hizkuntzetan ari diren beste eskolak garapen handia ezagutzen dute azken urteotan. Bainan parean, ez da iñoiz hain irakasle postu gutti sortu azken 20 urteetan. Nicolas Sarkozyren garaian nahiz eta milaka irakasle postu desagertu Frantzian, tokiko hizkuntzetan ari ziren eskolak lagunduak izan ziren. François Hollanden garaian murgiltze eskolen hazkundea kontutan hartua izan zen. 2017 eta 2018 urteen arteko konparaketa egiteko, 2017 sartzerako 15 postu erdietsi genituen Najat Vallaud-Belcacem-en ministeritzatik, Jean Michel Blanquer-ren ministeritzatik 2018ko sartzerako, aldiz, 1,5 postu emanen dizkigu (ikastoletan 230 haur gehiago eskolatu beharko ditugularik).
Politika linguizida eta kolonial berri honen aurrean, Euskal Herria deitzen dugu bere haserrearen agertzerat ondoko egunetan, eta bereziki uztailaren 28an, Ipar Euskal Herrian gaindi pasako den Frantziako Itzuliaren etapa nagusian.
Albiste hau Enbata.info -k argitaratu du eta CC-by-sa lizentziari esker ekarri dugu ARGIAra.
Informazio askea lantzen dugu ARGIAn, langileok gara proiektuaren jabeak eta gure informazioen atzean ez duzu sekula multinazionalik, bankurik edo alderdi politikorik topatuko. Gure ustez, burujabetza guztien oinarrian dago informazio burujabetza, ezagutzen dugunaren gainean pentsatzen eta erabakitzen dugu. Horregatik diogu kazetaritza independentea dela demokraziaren oinarrietako bat.
Aldizkaria paperean etxean edo e-postan PDFan jaso nahi duzu? Pozik hartuko zaitugu ARGIAko komunitatean. ARGIAkoa izateko, nahi eta ahal duzun ekarpena egin dezakezu, eta bueltan egoki ikusten duzuna eskatu. Indartu dezagun indartzen gaituena!
Xiberotarraren egoera linguistikoa aztertzeko Dylan izeneko ingles bat ebilten da heben gainti.
Urdiñarbe, 1987. Euskal Filologian lizentziatua; liburuzaina lanbidez.Iragan urrian, Euskaldun bat, bi euskara izenburuko hausnarketa aurkeztu zuen Arantzazun (Oñati), Euskaltzaindiaren XVII. Biltzarrean. Hitzaldiaren lema hauxe izaki: “Zuberera eta batua, zuberotar gazteen ahotan gaur egun”. Bere aburuz, zuberotar azken belaunaldi euskaldunak –demagun, 1987. urteaz geroztik sortutakoak– zuberera eta batuaren arteko lehia bizi du.
Marie Darrieussecq (1969, Baiona) idazle emankorren artean dago Frantziako bere belaunaldiko idazle nagusien klub hetsian. Psikoanalista, alor politiko eta sozialeko kausa ezberdinetan inplikatua, idazle lapurtarraren ibilbideak « Truismes » (1996- POL) eleberriari esker hartu zuen abiada. Bi haurren ama, Parisen bizi den arren Lapurdiko sortetxera itzultzen da maiz. Biarritzeko mediatekan eskaini elkarrizketa honetan, sorterriarekiko, ama hizkuntzarekiko loturaz ari... [+]
Euskararen Erakunde Publikoak postuen ukapenari buruzko problematika konpontzeko dagokion 140.000 euroko aurrekontua bere gain hartzeko eskatu zion Hezkuntza Ministerioari.
Ehun urte beteko dira azaroaren 11n Lehen Mundu Gerra amaitu zela Europan. Hark utzitako zauri eta arrakalak oraindik agerian ditugu gurean eta kontakizun historiko ofizialari aurre egiteko antolatu dute 1914-1918 euskal oroitzapena itzaletik argira ekitaldia Baionan.
Euskal Elkargoak euskara eta gaskoia ofizialki ezagutu dituen arren, Euskal Herrian Euskaraz (EHE) erakundearen iritziz, ez da aski. Kari horretara, larunbat honetan, manifestazioa deitu du goizeko 11:00etan, Baionako Herriko Etxe aitzinean.
Euskal Herriko laborantza biologiko eta herrikoiaren 18. topaketa igande honetan –irailak 2– iraganen da Lekorneko Garroan. BLE Biharko Lurraren Elkartea eta Emazteek Diote elkartea dira Asunak egun honen antolatzaileak.
Etxe Gazna kooperatiban elkartutako baserritarrek nork bere gazta egiten du etxaldean edo, udan, mendiko etxolan; eta elkarrekin gaztak ontzeko biltegia daukate antolatua 1992tik. 1985ean zazpi laborariren artean sortua, kooperatibak geroztik baserritar ugari erakarri ditu proiektura, gaurko 80 etxalde (120 lanpostu, baserri batzuk bi edo hiru pertsonakoa taldez osatuta daudenez) biltzeraino. Ardidunetako batzuek, gainera, jarraitzen dute gaztak mendian eginez udako hilabeteetan, mendetan egin... [+]
Etxe Gazna kooperatibak lan garrantzitsu bat betetzen du Zuberoan: nekazaritzara jauzi egin nahi duten gazteei artaldeen kudeaketan zuzen hasteko aukera eskaintzen die, baserrietan bezala gaztaren ontze lanetan lanpostuak sortzea baimendu du eta etxalde txikietan gaztagintzaz oraindik bizi den jakintzaren transmisioa bermatu. Thomas Arhancet ardi eta behi hazlearekin hitz egin du Azia elkarteak.
