Supersur, Mundakako kolektorea... Hauek dira eraikuntza enpresek Euskal Herrian iruzur egindako obrak
Espainiako Estatuko Merkatuen eta Lehiaren Batzorde Nazionalak egindako txostenean, enpresa eraikitzaile nagusiek iruzur egindako obren adibide ugari azaltzen da, tartean dira Euskal Herrian azken urteetan administrazio publikoek esleitutako azpiegitura esanguratsu batzuk.
Acciona, Dragados, FCC, Ferrovial, OHL eta Sacyr konpainiak –Espainiako Estatuan eraikuntzaren arloan nagusi direnak– 203 milioi euroko isuna ordaintzera zigortu ditu Merkatuen eta Lehiaren Batzorde Nazionalak (MLBN), 25 urtez milaka lizitazio aldatzeagatik. Astero biltzen ziren elkarren artean informazioa pasa eta zein obratako eskaintza tekniko konpartitu behar zituzten erabakitzeko, lehiarako araudiaren guztiz kontrakoa dena.
MBLNk urteak daramatza auzia ikertzen, eta bere ebazpenaren txosten osoa argitaratu du. Isuna ezartzeko, kontuan eduki du denbora tarte horretan lizitazio publikoei loturik enpresa horiek izandako negozio bolumena. Zifra oso altuak dira, ACSk bakarrik –Dragados enpresaren bidez– 40.000 milioi euro mugitu zituen esparru horretan. Bestalde, elkarren artean lanak konpartitu dituzte lizitazioen aurrekontua 52.000 milioi eurokoa izan liteke, FCCk emandako datuen arabera.
Enpresek, urte horietan guztietan egiten zituzten bileren datuekin Excel orrialde bat osatzen zuten eta hitzartutako lanak zein ziren zehazten zuten bertan. Milaka dira: Accionaren arabera 2008-2016 epean bakarrik 3.250 lan partekatu zituzten enpresok.
Zer egin dute Euskal Herrian?
Txostenean adibide batzuk baino ez dira eskaitzen, eta tartean Euskal Herrian esanguratsuak izan diren obrak ere badaude. Esaterako, Bilboaldeko Metropoliaren Hegoaldeko Saihesbidean, Supersur bezala ezaguna dena, Trapagaran eta Larraskitu tartean zeuden tunelak egiteko lanen lizitaziorako informazioa partekatu zuten.
Supersur-eko obrak Interbiak sozietateak lizitatu zituek, Bizkaiko Foru Aldundiak sorturiko sozietate publikoa, eta jokabide irregular horrekin Acciona, Sacyr, FCC eta Ferrovial eraikuntzako multinazionalek 425 milioi euroko aurrekontua zuten obrak eskuratu zituzten 2007an.
Adibide gehiago badaude: Hernaniko Hegoaldeko Saihesbidea bitan banatzeko lanak 2010ean (29 milioi euro); Leioan EHU parean saihesbidea egiteko lanak 2011n (9,1 milioi euro); URA agentziak lizitaturik, Mundakako itsasadarreko ezkerraldeko kolektore nagusiko obrak 2015ean (16 milioi); Bilbo-Donostia trenbidean, Ermuako zatiko konponketak ETSk aginduta 2012an (25 milioi euro)...
Horiek 2008 eta 2017 urte arteko adibideak baino ez dira, baina iruzur egiten zuen eraikuntza enpresen taldea, MLBNk G7 bezala izendatu duena, 1992an sortu zela kontuan edukita, askoz gehiago izan daitezke kaltea eragindako obrak.
2011n PSNren zerrendetan agertu aurretik, ustelkeria kasu batengatik auzipetutako Koldo García barakaldarrak eduki zuen ibilbidea argitara atera du Directa hedabideak: besteak beste, zabortegi bateko segurtasun zaindaria zela pertsona bati emandako jipoia edota... [+]
Espainiako presidente Pedro Sánchezek Madrilgo kongresuan aurkeztu du ustelkeriaren kontra bere plana, Santos Cerdán auziaren ondorioz oposizioak estu hartu ondoren. Bost atal nagusitan banatu du eta ELGA erakundeak gainbegiratuko luke kanpotik, betetzen ote den... [+]
Epailearen aurrean deklaratu du astelehen goizean Alonso enpresari gipuzkoarrak, Servinabar enpresaren jabeak, eta adierazi du Guardia Zibilak haren etxean aurkitutako agiriak ez duela balio, notarioarenera eraman ez zuelako. Accionako kontseilari Fernando Merinok ere deklaratu... [+]
Zezenketaren kontrakoa naiz, baina debekua heltzen den bitartean, jarraituko dut zezen-plazetan gozatzen”. Lagun baten iruzkin zinikoa gogorarazi dit Jose Luis Ábalos PSOEko ministro ohiaren azken polemikak.
Izan ere, Koldo ustelkeria kasuaren testuinguruan... [+]
Fiskaltzak Santos Cerdán PSOEko antolakuntza idazkari ohi nafarrari fidantzarik gabeko behin-behineko espetxeratzea eskatu dio astelehen goizean, eta ordu batzuetara, epaileak Cerdán espetxeratzea erabaki du. Cerdánek epailearen aurrean esan du legez kanpoko ezer... [+]
María Chivite Nafarroako Presidentearen "konfiantza galdu" duela eta, Ramón Alzórrizek PSNko idazkariorde nagusi eta Nafarroako Parlamentuko bozeramaile izateari utziko dio. Bere bikotekidea Servinabar enpresan lanean aritu zela publiko egin ostean eman du... [+]
José Luis Abalos PSOEko ministro ohia eta Koldo García haren aholkulariaren ustezko ustelkeria kasuarekin lotu dute Santos Cerdán, PSOEeko diputatu eta antolaketa idazkaria. Guardia Zibilak Cerdánek Garcíarekin balizko ordainketez hitz egiten duten bost... [+]
Gasteizko Alde Zaharreko Pintore kalean, atari bateko lau etxebizitzen jabe da Luxury Rental Apartments enpresa. Horietako bi etxebizitza turistiko gisa alokatzeko Jaurlaritzaren beharrezko baimena eskuratu du enpresak, eskuratu aurretik ere alokatu baditu ere, baina Turismo... [+]
Hirigintza Sailak Luxury Rental Apartments SL enpresa zigortu du 2025eko urtarrilean, Pintore kaleko etxebizitza batean obra “klandestinoak” egitea egotzita. Enpresako partaidetzen %50 Gustavo Antépararena da, eta administratzailea bere bikotekidea... [+]
ARGIAk hamaika aldiz eskatu dio Gasteizko Hirigintza Saileko Eraikuntza Zerbitzuari, urte batez, bi espedienteren inguruko informazioa. Hainbat aldiz ziurtatu zaio hedabide honi informazioa igorriko zitzaiola. Inoiz ez dute egin, eta hainbat hitzordu eta eskaera ofizial utzi... [+]
Geroa Baiko lehendakari eta Nafarroako lehendakariorde izandakoa enpresa bati 2,6 milioi euroko diru-laguntzak ustez modu irregularrean emateagatik zegoen auzipetuta, Davalor auzia deiturikoan. Nafarroako Probintzia Auzitegiak erabaki du auzia behin betiko artxibatzea, legalki... [+]
Parte Zaharrean Bizi auzo elkarteak irregulartasunak salatu ditu Parte Zaharreko lizentzia askoren harira, baita salatu ere "onuraduna" ostalaritza dela "beti". Azalpenak eta ardurak eskatu dituzte.
Vithas San José klinikak fitxatu du Jaurlaritzako Osasun sailburu ohia, kargu publikoa utzi eta urte eta erdira.
Mundakako alkatea Mikel Bilbao zen gertaerak deskribatzen diren garaian, 2019 eta 2020an, eta EAJko herriko Uri Buru Batzarrak presioa egin zion aurreko udalak kontratatutako zerbitzu juridikoak berriz kontratatzeko. Udaleko idazkariak kontratazio horren aurkako txostena egin... [+]