200 milioi euroko isuna ezarri diete sei eraikuntza-enpresari, lizitazio publikoak aldatzeagatik
Acciona, Dragados, FCC, Ferrovial, OHL eta Sacyr zigortu ditu Espainiako Merkatuen eta Lehiaren Batzorde Nazionalak, 25 urtetan zehar milaka lizitazio publiko eraldatzeagatik obra zibiletako eraikin eta azpiegituretara bideratuak.
Espainiako Estatuko eraikuntza enpresa handiak berriz ere leihakortasun auzitegien jomugan dira iruzurra egiteagatik obra publikoetako lizitazioetan: 203 milioi euroko zigorra ezarri die Merkatuen eta Lehiaren Batzorde Nazionalak (MLBM), 1992tik, eta 25 urtez jarraian, milaka alditan euren artean lizitazioak adostu eta eraldatu zituztelako obra zibil publikoetara aurkezteko orduan.
Acciona (29,4 milioi euro), Dragados (57,1 milioi), FCC (40,4 milioi), Ferrovial (38,5 milioi), OHL (21,5 milioi) eta Sacyr (16,7 milioi) dira zigorturikoak –2021ean MLBMk 12 enpresa zigortu zuen 61,3 milioi euroko isunarekin praktika txar antzekoak egiteagatik–.
Batzorde horrek azaldu duenez sei konpainiak astero elkartzen ziren eta eskaintza-teknikoak partekatuko zituzten kontratu publikoak zein izango ziren erabakitzen zuten –eskaintza-teknikoak, kasu askotan, lehiaketako puntuazioaren %70 balio izaten zuen, eta eskaintza ekonomikoak %30 baino ez–. Gainera, informazioa elkarbanatzen zuten kontratu publiko horietara aurkezteko orduan eraman beharreko estrategiaren inguruan: "Adibidez, Aldi Baterako Enpresa Elkartea osatzeko asmoa zuten edo ez, eta zientzuk osatuko luketen elkarte hori".
Sei konpainiatako ordezkariak astero elkartzen ziren eta eskaintza-teknikoak partekatuko zituzten kontratu publikoak zein izango ziren erabakitzen zuten
Lizitazioen artean ospitaleak, portuak, aireportuak eta errepideak daude, besteak beste, MLBMren arabera: "Gizartearentzat bereziki kaltegarriak izan diren praktikak dira, espainiar administrazio publikoek deituriko milaka lehiaketari eragin baitzieten", azaldu du organismo horrek.
Zenbat da 203 milioi, kobratutako diruaren aldean?
Dirudienez, enpresa horiek ezkutuan sorturiko taldea –"G7" deitu dio MLBMak, hasieran prozesua ireki ez zaion zazpigarren enpresa ezezagun bat ere bazelako taldean– 2017an desegin zen, akordio horiek lehiakortasun araudien kontrakoak izan zitezkeela jakitun. MLBMek, hala ere, isun milioiduna ezarri die kontuan edukita "lanak konpartitu zituzten obra kopuru handia eta praktika horiek iraun zuten denbora luzea".
Baina kontratu horien bidez irabazitakoa, isuna baino askoz gehiago izan daiteke. Civio fundazioak emandako datuen arabera, soilik Espainiako BOE aldizkarian 2009-2015ean argitaraturiko kontratuak kontuan edukita, ACSri 5.862 milioi euro esleitu zitzaizkion obra publikoetan –taldean zein bakarka–, Accionari 3.933 milioi, FCCri 3.420 milioi, Ferroviali 2.917 milioi eta Sacyrri 2.598 milioi. OHLri buruzko daturik ez da ageri.
Euskal Herriko obra publikoetan ere presentzia handia dute multinazional horiek, batez ere Espainiako Sustapen Ministroak bideraturikoetan. Hala, sei enpresa horietatik lau, Euskal Y trenbidea eraikitzeko diru gehien kobratu duten hamar konpainien artean daude.
Ebazpenaren txostenean MLBMek adibide ugari eskaitzen ditu enpresek iruzurra egin duten obren inguruko datu zehatzekin, eta tartean Euskal Herrian esanguratsuak izan diren azpiegiturak ageri dira, Bilboaldeko Metropoliko Hegoaldeko Saihesbidea kasu.
2011n PSNren zerrendetan agertu aurretik, ustelkeria kasu batengatik auzipetutako Koldo García barakaldarrak eduki zuen ibilbidea argitara atera du Directa hedabideak: besteak beste, zabortegi bateko segurtasun zaindaria zela pertsona bati emandako jipoia edota... [+]
Espainiako presidente Pedro Sánchezek Madrilgo kongresuan aurkeztu du ustelkeriaren kontra bere plana, Santos Cerdán auziaren ondorioz oposizioak estu hartu ondoren. Bost atal nagusitan banatu du eta ELGA erakundeak gainbegiratuko luke kanpotik, betetzen ote den... [+]
Epailearen aurrean deklaratu du astelehen goizean Alonso enpresari gipuzkoarrak, Servinabar enpresaren jabeak, eta adierazi du Guardia Zibilak haren etxean aurkitutako agiriak ez duela balio, notarioarenera eraman ez zuelako. Accionako kontseilari Fernando Merinok ere deklaratu... [+]
Zezenketaren kontrakoa naiz, baina debekua heltzen den bitartean, jarraituko dut zezen-plazetan gozatzen”. Lagun baten iruzkin zinikoa gogorarazi dit Jose Luis Ábalos PSOEko ministro ohiaren azken polemikak.
Izan ere, Koldo ustelkeria kasuaren testuinguruan... [+]
Fiskaltzak Santos Cerdán PSOEko antolakuntza idazkari ohi nafarrari fidantzarik gabeko behin-behineko espetxeratzea eskatu dio astelehen goizean, eta ordu batzuetara, epaileak Cerdán espetxeratzea erabaki du. Cerdánek epailearen aurrean esan du legez kanpoko ezer... [+]
María Chivite Nafarroako Presidentearen "konfiantza galdu" duela eta, Ramón Alzórrizek PSNko idazkariorde nagusi eta Nafarroako Parlamentuko bozeramaile izateari utziko dio. Bere bikotekidea Servinabar enpresan lanean aritu zela publiko egin ostean eman du... [+]
José Luis Abalos PSOEko ministro ohia eta Koldo García haren aholkulariaren ustezko ustelkeria kasuarekin lotu dute Santos Cerdán, PSOEeko diputatu eta antolaketa idazkaria. Guardia Zibilak Cerdánek Garcíarekin balizko ordainketez hitz egiten duten bost... [+]
Gasteizko Alde Zaharreko Pintore kalean, atari bateko lau etxebizitzen jabe da Luxury Rental Apartments enpresa. Horietako bi etxebizitza turistiko gisa alokatzeko Jaurlaritzaren beharrezko baimena eskuratu du enpresak, eskuratu aurretik ere alokatu baditu ere, baina Turismo... [+]
Hirigintza Sailak Luxury Rental Apartments SL enpresa zigortu du 2025eko urtarrilean, Pintore kaleko etxebizitza batean obra “klandestinoak” egitea egotzita. Enpresako partaidetzen %50 Gustavo Antépararena da, eta administratzailea bere bikotekidea... [+]
ARGIAk hamaika aldiz eskatu dio Gasteizko Hirigintza Saileko Eraikuntza Zerbitzuari, urte batez, bi espedienteren inguruko informazioa. Hainbat aldiz ziurtatu zaio hedabide honi informazioa igorriko zitzaiola. Inoiz ez dute egin, eta hainbat hitzordu eta eskaera ofizial utzi... [+]
Geroa Baiko lehendakari eta Nafarroako lehendakariorde izandakoa enpresa bati 2,6 milioi euroko diru-laguntzak ustez modu irregularrean emateagatik zegoen auzipetuta, Davalor auzia deiturikoan. Nafarroako Probintzia Auzitegiak erabaki du auzia behin betiko artxibatzea, legalki... [+]
Parte Zaharrean Bizi auzo elkarteak irregulartasunak salatu ditu Parte Zaharreko lizentzia askoren harira, baita salatu ere "onuraduna" ostalaritza dela "beti". Azalpenak eta ardurak eskatu dituzte.
Vithas San José klinikak fitxatu du Jaurlaritzako Osasun sailburu ohia, kargu publikoa utzi eta urte eta erdira.
Mundakako alkatea Mikel Bilbao zen gertaerak deskribatzen diren garaian, 2019 eta 2020an, eta EAJko herriko Uri Buru Batzarrak presioa egin zion aurreko udalak kontratatutako zerbitzu juridikoak berriz kontratatzeko. Udaleko idazkariak kontratazio horren aurkako txostena egin... [+]