NBEren esanetan, gatazka hasi zenetik gutxienez 13 milioi sudandarrek euren bizilekuetatik alde egin behar izan dute, eta biztanleriaren erdiak elikagai eskasia du. RSF Laguntza Azkarrerako Indarrak talde paramilitarrak asteburuan egin dio eraso Darfur eskualdeari, eta gutxienez 350 pertsona hil eta ehunka zauritu ditu, eskualdeko Osasun ministroaren arabera.
2023ko apirilean hasi zen gerra Sudanen, Sudango armadaren eta RSF Laguntza Azkarrerako Indarrak talde paramilitarraren arteko borrokak lehertu ostean. Ordutik, eguneroko ogia bihurtu den muturreko biolentzian murgilduta dago herrialdea. NBE Nazio Batuen Erakundearen esanetan, mundu osoko krisi humanitariorik "larriena" bizitzen ari dira Sudanen: erakunde berak argitaratutako datuen arabera, ia biztanleriaren erdiak –26 milioi pertsona– jasaten du elikagai eskasia, eta gatazka piztu zenetik gutxienez 13 milioi lagunek alde egin behar izan dute euren bizilekuetatik.
Sudan demokraziarako trantsizioan zela lehertu ziren borrokak bi taldeen artean: 2019an Omar Al-Baxir diktadorea boteretik kendu zuten militarrek, 30 urtez presidente izan eta gero. Urte horretan Trantsiziorako Kontseilu Subiranoa sortu zuten, zibilek gidatutako gobernu demokratikoa eratzeko helburuz. Lider zibilen eta militarren arteko desadostasunak zirela eta, 2021eko urrian estatu kolpea jo zuten militarrek.
Trantsiziorako Kontseilu Subiranoko de facto presidentea Abdel Fattah Al-Burhan jenerala da, armadaren aldekoa. Haren ondokoa, berriz, Mohamed Hamdan Dagalo Hemedti jenerala da, Al-Baxir presidente ohiak eratu zuen RSF talde paramilitarreko burua. Hain zuzen, Dagalo Hemedti jenerala buru den taldeak Sudango armadan izan behar duen lekuaren inguruko eztabaidek eragin zuten bi aldeen arteko zatiketa, eta ondoren bien arteko borrokak.
Odola isurtzen jarraitzen dute
Khartum hiriburua izan zen borrokaren erdigunea gerraren lehen uneetan, baina berehala zabaldu zen biolentzia herrialde osora. Egun, bi zatitan banatuta dago Sudan: iparraldea eta ekialdea armadak kontrolatzen ditu, eta hegoaldeko hainbat zati eta Darfur eskualdeko eremu handi bat, berriz, RSFk. Hain zuzen, talde paramilitarrak eskualde horretako Zamzam eta Abu Xuk eremuei egin die eraso asteburuan, baita Al Faxer hiriari ere.
Darfur eskualdeko Osasun ministro Babaker Hamdinek prentsaurreko batean jakinarazi du eraso horietan gutxienez 350 pertsona hil eta ehunka zauritu dituztela Dagalo Hemedti jeneralaren aldeko milizianoek. Hamdinek salatu du Al Faxer hirian bizi diren zibilek "egoera latzak" bizi dituztela, RSFk duela urtebetetik eragindako setioa dela eta: "Egoera humanitarioa tamalgarria eta eskasa da, ez dago ez elikagairik ezta botikarik ere."
Oraindik ez dago garbi noiz arte eutsiko dion bere erabakiari Pedro Sánchez Espainiako Gobernuko lehendakariak, baina korapilo handi samarra sortzen ari da NATOren barruan, honek aurrekontu militarra %5era igotzea arbuiatu ondoren.
Beasaingo enpresaren akzioen %3ren jabe da Eusko Jaurlaritza, eta adierazi du CAFek nazioarteko legedia errespetatzen duela. BDZ Euskal Herriak gogorarazi dio gobernuak derrigortuta daudela okupazioa bultzatzen duten proiektuen aurka egitera.
Egoitza nagusia Basaurin duen enpresak IMI Systemi egin dio bidalketa. Armagintzan bakarrik aritzen da Israelgo Estatuko konpainia hori.
Joan den ostiralean Israelek Iran eraso zuenetik, bi herrialdeek bata bestea erasotzen jarraitzen dute. Ali Khamenei Iraneko liderra hilko dutela diote Israeleko agintariek, AEBen parte hartze zuzena eskatzen dute, baina AEBetako lehendakari Donald Trumpek ez du oraindik erabaki... [+]
Azpeitiko Elkar-ekin taldeak protesta ekintza egin du asteazken gauean. 1.000 kilo obra-hondakin utzi dituzte bankuko sarreran, hildakoak irudikatzeko panpinak jarri eta porlanez zikindu dute egoitza.
3.000 zauritu ere utzi dituzte Israelgo armadaren erasoek. Maiatzaren bukaeran berrekin zioten laguntza humanitarioari, GHF fundazio estatubatuarraren eskutik; eta ordutik, bertaratutakoei tiro egin diete soldadu israeldarrek.
Ekainaren 6an Presidente Autonomikoen Konferentzia egin zen Bartzelonan, Pedro Sánchez eta Felipe VI.a erregea –emeritu ustelaren oinordekoa, beti da ona gogoraraztea– buru zirela. Isabel Díaz Ayuso faxistak uko egin zion Salvador Illaren eta Imanol... [+]
Duela urtebete, toki honetan bertan, existitzen ez zen herri bati buruz idatzi nuen, eta existitzen ez den herri horrek Palestinako genozidioa geldiarazten lagunduko zuela amestu nuen. Argi dago ez dugula lortu. Urtebete geroago, oraindik ere, haurren hilketa masiboak eta herri... [+]
Ascension uhartea, 1725eko maiatzaren 5a. “Holandar ontziteriako komandantearen eta kapitainen aginduz, ni, Leendert Hasenbosch, uharte bakartu honetan lehorreratu naute, nire zorigaitzerako”.
Herbeheretar marinela, 1695ean Hagan jaioa, Ekialdeko... [+]
Mundu guztia Gazari begira ari da orain. Baina Palestina ez da lur hori bakarrik. Bada beste lurralde bat, izen bera duena, ostutako lurren atzean, moztutako gorputz adarra nola begiratzen diona galdutako lurrari: Zisjordania, eta, egoera are bereziagoan, Jerusalem. Lurralde... [+]
Euskal Herriko ordezkaritza gara Gazara Martxan. Egiptora etorri gara mezu argi batekin: genozidioa salatzeko, blokeoarekin amaitzeko eta Israel estatu genozidarekin harreman guztiak eteteko exijitzeko.
Gure elkartasun ekintzaren aurrean, aginte sionistaren eta... [+]
Antolakuntzak salatu du Poliziak jarraitzen duela martxako partaideak atxilotzen eta tratu txarrak ematen. Kezka berezia agertu du Saif Abukeshek martxako presidentekidearen egoeragatik: astelehen arratsaldean atxilotu zuten, tratu txar “larriak” eman... [+]
Palestinaren askatasunaren aldeko eta genozidio eta okupazioaren kontrako Nafarroako plataforma izan da hautagai bozkatuena.