"Urtegietako presak ez dira betirako, eraitsi daitezke"

  • Europako presa eraiste handiena bultzatu duen aktibista da Roberto Epple, European Rivers Network elkarteko presidentea. Normandiako Vezins presa eraistea lortu dute, 36 metrotako altuerakoa.


2019ko uztailaren 18an - 09:52
Vezins urtegiaren eraistea. Argazkia: European Rivers Network

Urteak daramazkite Roberto Epple eta European Rivers Network elkarteak Frantziako presen eraikuntza eragozten eta zaharrak eraisten. 80ko hamarkadan Roberto Epplek WWF elkartearen laguntzaz, Pays de la Loiren lau presaren eraikuntza atzera botatzea lortu zuten, baita beste hiru eraistea lortu ere.

Ordutik arriskutsuak diren edo ekologian kalte handia eragiten duten presak eraisten saiatzen ari dira. Vezins presara etorrita, 2004an EDF Frantziako enpresa elektriko nagusiak presaren kudeaketaren kontratua beste 40 urtez berritzea eskatu zuen, baina European Rivers Network eta WWF elkarteek bota behar zela esan zuten, Atlantikoko izokinaren igarobidea oztopatzen zuela argudiatuz. Hala, 2009an Frantziako Estatuak onartu zuen presa bioaniztasunerako oztopoa zela, eta elektrizitatea produzitzeari utzi zioten. 2012an, azkenean, Frantziak eraistea erabaki zuen.

Beste zerbaitetan ere aitzindariak dira, Roberto Eppleren ustetan: “Guk presa bat betirako ez denaren ideia zabaldu genuen, eraitsi daiteke. Etxe bat botatzen den bezala egin behar duzu, segurtasunagatik ezin baita dinamitatu”.

Presa guztiak ez direla zertan bota behar ere azpimarratu du Epplek. Presen kudeaketaren kontzesioak amaitzen direnean egoera ondo aztertu behar dela dio, eta segurtasuna bermatu ezin duten horiek bota behar direla.

Euskal Herrikoekin zer?

1996an Itoitzeko urtegiaren obrak hasi ziren, eta hasieratik izan zituen aurkari asko proiektu honek. Lehenik eta behin, hiru natura-erreserba eta hegaztien babeserako bi eremuri eragin zien obrak, eta zazpi herri urperatu zituen gainera. Horrez gain, enpresariak diruduntzeko beharrezkoa ez zen proiektua izan dela esan ohi da. 1996ko apirilaren 6an Itoitzekin Elkartasuna taldeko zortzi kidek hormigoia garraiatzen zuten kableak moztu zituen; ekintza horrek obrak zortzi hilabete atzeratu zituela kalkulatzen da. Zortzi kide horiei lau urteko kartzela zigorrak eskatu zizkieten, eta horietako hiruk kartzelan amaitu zuten.

Gaur egun, lurrikara mordoa izaten dira inguruan, eta ikerketa batzuen arabera presa oso arriskutsua da mendi-hegalak luiziak jasan ditzakeelako. 2004ko irailaren 18an 4,6 graduko seismoa nabaritu zuten ikerlari ofizialek, eta Jaume Almera Institutuak egindako ikerketan 365 mugimendu sismiko kontatu zituzten 2004ko irailaren eta abenduaren artean. Esako urtegia arriskutsua den ala ez ere jendartean izan da beti, izan ere, mugimendu sismiko asko antzeman dira azken urteetan.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Biodibertsitatea
Asfaltozko patioa zuhaitz eta landarez betetako zelai bihurtu dute Lizarrako eskolan

Jolastoki eta ikastetxeko sarrera zen asfaltozko 350 metro koadroak berdegune bihurtu dituzte Haur eta Lehen Hezkuntzako Remontival eskola publikoan, Lizarran. Landaturiko zuhaitz, zuhaixka eta landareek helburu dute, besteak beste, beroa eta hotza hobeto kudeatzea,... [+]


Basoilarra agertu da Larra-Belaguan, baina zer esatera etorri zaigu?

Desagertzeko arriskuan dagoen basoilarra ikusi dute azken egunetan Larra eta Aztaparretako naturgunean, Belaguako La Contienda bailarako eski estazioko aparkalekuan. Jokabide arraro horrek kezka sortu du biologoen artean, aurtengo negu beroak eraginda izan baitaiteke. Basoilarra... [+]


Haizearekin dantzan

Egun osoa airean, buelta eta buelta, haizearekin dantzan kometa balitz bezala… eguzkiari itzal egiteraino! Horra hor, mirua hegan. Hortik dator eguzkia lainoetan atera eta sartu dabilenean “miru-itzala” edo “miru-kerizpea” dagoela esatea, Felipe... [+]


Kosk egiten ez duen tigrea

Erreketako tigre-burruntzia Europako burruntzi handienetakoa da. Gure lurretan, gainera, oso zabalduta dago eta erraza da erreka inguruetan ikustea, etengabe hegan, gora eta behera. Arra eta emea oso antzekoak dira, ia berdinak sexu-organoak alde batera utzita.


Hiltzaile ederra

Horrela izendatu zuen Félix Rodríguez de la Fuente naturalista ezagunak. Izen ezinhobea ehiztari dotore honentzat, sekulako abilidadea baitu bere harrapakinak akabatzeko.


Eguneraketa berriak daude