Popocatépetl sumendiko gasbidea: Mexikotik Europara, erantzukizun eta elkartasun bila
Mexikoko sumendi ezagunetik gertu energia sortzeko azpiegitura erraldoia eraiki nahi dute Espainiako eta Italiako multinazionalek. Morelos, Puebla eta Tlaxcalako ekintzaileak Euskal Herrian dira, haien egoera azaldu eta “heriotza dakarren proiektu honetaz” solasteko.
Urtebete joan da ezezagun batzuek Samir Floresi tiro egin eta lider ekologista lurrean zerraldo utzi zutenetik. Haren heriotza mundu osora zabaldu zen berehala, Popocatépetl sumendian, Mexikoko Morelos estatuan, eraiki nahi duten gasbide eta abarren kontrako aurpegi ezagunena baitzen.
Baina Floresen heriotzak ez du eten inguruko komunitate eta herritarren borroka eta Europan barrena bisitan etorri dira orain, Atlantikoaren alde honetan proiektu suntsitzaile hori diruz elikatzen daukagun erantzukizunaz ohartarazteko.
“Erantzuleak izango gara”
Proyecto Integral Morelos-ek barnebiltzen ditu 160 kilometroko gasbideaz gain bi zentral termoelektriko, linea elektrikoa eta ubide bat. Munduko sumendirik aktiboenetakoaren magalean ari dira hori guztia eraiki nahian, eskualde bolkaniko horretan bizi den jendearen lurrak arpilatzeaz gain, haien bizitza bera ere arriskuan jarriaz. Atzean Espainiako Estatuko diru publikoa dago gainera, Enpresaren Nazioartekotzerako Espainiar Funtsa baitarabilte Enagas, Elecnor eta Abengoak lurralde hartan inbertitzeko.
Samantha Cesar Amilcingokoa da, Samir Floresen herri berekoa, eta harekin irratsaio bat konpartitzen zuen. Flores hil zutenean beste sei pertsonaren kontrako mehatxuak ere zabaldu ziren komunitatean, haietako bat zen bera
“Popocatépetl sumendiari eta biztanleei lotutako hondamendi bat gertatuz gero, Espainiako Estatua eta enpresak arrisku –eta hondamendi– maila areagotzearen erantzuleak izango dira”, adierazi dute Mexikoko ekintzaileak gurera gonbidatu dituzten elkarteek.
Morelos, Puebla eta Tlaxcalako Lurra eta Uraren Defentsarako Herri Fronteko (FPDTA-MPT) kideek bira hasi dute Europan barrena, eta hainbat hitzaldi eskainiko dituzte Euskal Herrian, OMAL, Tradener, Lumaltik, Ekologistak Martxan, TxiapasEkin, Berdinak Gara eta Paz y Solidaridad erakundeek gonbidatuta. Zehazki, asteazkenean Bilboko Zirika! gunean izango dira 18:30ean; hurrengo egunean, martxoak 12, Donostian Txoko Internazionalistan arituko dira 19:30ean, eta martxoaren 13an Zallan hitz egingo dute 19:00etan.
Hiru hizlari, hiru defendatzaile, hiru bala haien izenekin
Teresa Castellanos nahua indigenaren komunitatetik apenas kilometro erdira eraiki dute zentral termoelektriko bat. Hori dela-eta, buru-belarri sartu zen proiektuaren kontrako borrokan eta asanbladak antolatzen aritu izan da, baita karabanen bidez informazioa zabaltzen ere. Hainbat sari jaso dituzte lan horrengatik. Castellanos birritan mehatxatu dute krimen organizatuetako kideek.
Samantha Cesar, berriz, Amilcingokoa da, Samir Floresen herri berekoa, eta harekin irratsaio bat partekatzen zuen. Flores hil zutenean beste sei pertsonaren kontrako mehatxuak ere zabaldu zituzten komunitatean, haietako bat zen bera. Aurretik ere bortxaketa-mehatxuak eta jazarpen handia izan ditu Cesarrek eta gaur egun ezin izan du bere komunitatean guztiz gizarteratu. Moreloseko Estatuko Unibertsitate Autonomoko irakaslea da, eta besteak beste aholkulari eta begirale lanak egiten ditu giza eskubideen arloan.
FPDTA-MPTko sortzaileetako bat ere izango da Euskal Herrian, Juan Carlos Flores abokatua hain zuzen. Puebla estatuko hainbat komunitateren ondasun naturalak eta lurrak defendatzen egiten du lan, eta Proyecto Integral Morelos-en aurrean, informazioa eskaini eta herriek bat egin dezaten saiatzen da. 2014an atxilotu eta preso sartu zuten hamar hilabetez, gasbidearen kontra egiteagatik, eta prozesu judizial gogor bat jasan zuen hainbat urtez. Bere abokatu lanari esker lortu dute, besteak beste, ibaietako kutsadura eten eta ubide baten lanak gelditzea. Hainbat sari jaso ditu jardun horrengatik, baina hala ere Samir Flores hil zutenean bere izena Amilcingoko zerrenda beltzean agertu zen eta etxetik ihes egin behar izan zuen.
Kapitalismo berberak eragiten digu
Historia eta borroka horien berri emanez azaldu nahi dute halako megaproiektuek jatorrizko herritarrak desjabetu eta naturguneak suntsitzen dituztela gobernuen konplizitatearekin, eta alferrikakoak direla, soilik enpresa handiei etekinak handitzeko balio dutelako.
Europako herri-mugimendu anitzekin harremanak izatea da biraren helburuetako bat, “haiei eragiten dien kapitalismo berberak eragiten digulako guri ere”, baina baita gobernuetako eta Europar Parlamentuko kideekin biltzea ere, hitz egiteko atzerriko inbertsioen lurraldez kanpoko erantzukizunaz eta sustatzen ari diren energia eredu suntsitzaileaz.
Europa barruan hegaldiak hartzea trenez bidaiatzea baino 26 aldiz merkeagoa izan daiteke, 31 herrialdetako 142 ibilbidetan oinarritutako Greenpeaceren ikerketa baten arabera. Hegaldien zerga pribilegioei egotzi die desparekotasuna, eta trenbidea merketzeko neurriak eskatu ditu.
Donostiako hirigunetik Urumeak banandua, nekazaritza eremu zabala zen Egia: Nabarrizene, Txurkoene, Mikelaene, Polloene... 70 baserri baino gehiago zeudela uste da. Trenbidearen etorrerak beste destino petral bat ekarri zien lur horiei, ordea: zerbitzuetarako eta... [+]
Hainbat zigilu elkarrizketan jartzea. Horixe izan da Udako Euskal Unibertsitateak (UEU) eta EHKOlektiboak Usurbilen antolatutako jardunaldien abiapuntua. Bertan elkartu dira: EHKO Berme Sistema Parte hartzailea, Ekolurra zigilu ekologiko ofiziala, Idoki Iparraldeko etxe... [+]
Hainbat zigilu elkarrizketan jartzea. Horixe izan da Udako Euskal Unibertsitateak (UEU) eta EHKOlektiboak Usurbilen antolatutako jardunaldien abiapuntua. Bertan elkartu dira: EHKO Berme Sistema Parte hartzailea, Ekolurra zigilu ekologiko ofiziala, Idoki Iparraldeko etxe... [+]
Gaztetape (Getaria) eta Muriola (Barrika) hondartzak 2050. urterako desager daitezke Greenpeaceren txostenaren arabera. Itzurun (Zumaia), Karraspio (Mendexa), Isuntza (Lekeitio) eta Azkorri (Getxo) hondartzek hedaduraren erdia gal dezakete.
1994an altxatu zituzten lehen haize errotak Nafarroan, Erreniegako parke eolikoan, Iruñetik gertu. Segidan etorri ziren beste asko: Arizko parkea Leitzan eta Berueten, Izkokoa Irunberri inguruan, Oibarkoa, Cabanillasko Serralta parkea... ‘Haizearen aitzindari’... [+]
Hendaian etxebizitza larrialdi egoera bizia da: bizitokien %27 bigarren etxebizitza dira eta 700 familia alokairu sozial baten esperoan daude. Horren erdian, Herriko Etxeak Moleres izeneko 40.000 m2-ko eremuan 250 etxebizitza eraikitzeko egitasmoa jarri du mahai gainean... [+]
EAEko 1,3 milioi biztanlek Europar Batasunak 2030erako ezarri berri dituen mugak gainditzen dituen aire kutsatua arnastu zuten 2024an, Ekologistak Martxanek eginiko ikerketaren arabera.
Ekologistak Martxanek Bandera Beltzak 2025 txostena argitaratu du, urtero legez, "itsasertzeko kutsadura eta ingurumen-kudeaketa txarraren kasu esanguratsuenak ezagutarazteko". Hego Euskal Herriko kostaldeari dagokionez, Bilboko superportuari eta Getariako arrain... [+]
Gladys Gogoan elkarteak eta Eguzkik Gladys del Estal ekologistaren omenezko ekitaldia antolatu dute igande honetan. Gladys del Estal duela 46 urte hil zuen Guardia Zibilak Tuteran, nuklearren aurkako mobilizazio batean. 1979ko ekainaren 3an gertatu zen, energia nuklearraren eta... [+]
Maiatzaren 16tik 18ra izango da kanpaldia, AHTk eta berriztagarrien proiektu batek "mehatxaturiko" Arabako Uribarri Jauregi herrian. "Desjabetu nahi dituzten eremuetan erresistentzia antolatzeko dugun gaitasuna erakutsi eta kaleak betetzetik mendiak hartzera pasako... [+]
Ekologistak Martxan taldeak ohartarazi ostean Donostiako Ategorrieta hiribide inguruan airearen kutsadura maila oso handia dela, udaletik zalantzan jarri dute erabilitako metodologia eta adierazi dute errepide horretan dagoen estazio ofizialaren datuak hartu behar direla... [+]