Pinocheten konstituzioari agur esan diote txiletarrek

  • Iaz eztandarazitako protesten ondotik, gobernuak eta oposizioak konstituzioaren gaineko galdeketa egitea adostu zuten. Bozkaketan konstituzio berri baten aldeko hautua atera da garaile.


2020ko urriaren 26an - 11:03

Igandean egin duten plebiszituan, txiletarren erabaki dute Augusto Pinocheten diktadura garaietatik oinordetzan jasotako konstituzioa ezeztatzea eta berri bat sortzea. Bozkatzera deitutako 14,7 milioi herritarren artetik, %50a baino gehiagok eman du botoa. Emaitza: %78k aldaketaren alde egin du bozka, eta %79ak babestu du herritarrek hautatutako 155 pertsonak osatutako batzorde batek idaztea konstituzio berria.

155 pertsona horiek apirilaren 11an aurkeztuko dituzte, eta konstituzio berria hautetsien bi herenek onartu beharko dute. Galdeketak atea ireki die egiturazko aldaketa politiko eta ekonomikoei.

Kaleko protesta eta mobilizazioen eskutik heldu da konstituzioaren gaineko galdeketa. Iaz gobernuaren eta politika neoliberalen aurka eztandarazitako protestak baretu asmoz, 2019ko azaroaren 15ean gobernuak eta oposizioak erabaki baitzuten galdeketa egitea. Hasiera batean apirilean ziren galdeketa egitekoak, baina pandemiaren ondorioz urrira atzeratua izan da.

Ezkerreko oposizioak babestu egin du aldaketa, eta Chile Vamos eskuineko koalizioa zatituta agertu da. Sebastian Piñera gobernuburuak, bere aldetik, ez du publiko egin plebiszituarekiko bere postura, eta gobernukideei eskatu die ez parte hartzeko aukera baten eta bestearen aldeko ekitaldietan.

 


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Txile
Kissinger eta Pinochet: dokumentuak argitara, kolpista guztien lotsarako

Augusto Pinochet diktadoreak Txilen estatu-kolpea eman zuela mende erdia bete denean, hamaika berba entzun dira herrialdeak bizi duen zatiketaz. Hamazazpi urtetako diktaduraren errepresioa ukatzea da zenbait eskuindarren egungo arma, negazionismo gisa ulertu den diskurtsoarekin... [+]


2023-09-10 | Estitxu Eizagirre
Mari Paz Aedo Zuñiga
"Txiletarrok gara mundu osoaren elektrifikazioa ordainduko dugunak"

"Egun on" baino gehiago "larrialdi" hitza erabiltzen dugun honetan, Mari Paz Aedoren hitzek lagunduko dizute ikasturte honetako zure utopien lanketei gogotsu eta pozetik ekiten. Txilen, Santiagon jaio zen duela 45 urte. Gatazka sozioekologikoak aztertzen ditu... [+]


2023-08-29 | Ilargi Manzanares
AEBek Txileko estatu kolpearen inguruko dokumentuak desklasifikatu dituzte

1973ko estatu kolpea gertatu baino lehen Nixon garaiko AEBtako presidenteak jasotako dokumentuak argitaratu ditu Washingtonek ostiralean, Alexandria Ocasio-Cortez AEBtako Ordezkarien Etxeko kideak Txileri egindako bisita ondoren. Ocasio-Cortezek gardentasuna eskatu du,... [+]


Eguneraketa berriak daude