Osasun publikoaren hamarkadetako ahultzea aztertu eta aldaketa eskatu die LABek Urkullu eta Chiviteri
Sindikatuaren esanetan 90eko hamarkadan hasitako “osasun-kontrarreformak” osasun sistema ahuldu zuen, pandemian ez dira indartzeko nahikoa neurri hartu, eta egun “desinbertsioa” hasi dute Gasteiz eta Iruñeko gobernuek.
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Osasungintza Hego Euskal Herrian. Eraldaketa baten beharra txostena aurkeztu dute LABeko ordezkariek astelehen goizean. Ipar Hegoa fundazioak egindako azterketa da, hainbat datu bildu eta interpretatzen dituenak. Konfinamendua ezarri zenetik bi urte bete diren honetan aurkeztu dute.
Igor Arroyo LABek oidazkari nagusi ondokoak azaldu duenez, “ Pandemia estres-test moduko bat izan da osasun-sistema publikoarentzat, eta azken hamarkadan salatzen genituen akatsak agerian geratu dira”. Harri berdinean birritan ez “hiru aldiz baizik” estropezu egin izana leporatu die LABek EAEko eta Nafarroako gobernuei.
90eko hamarkadaren amaieran osasun sistema publikoa ahultzeko erabaki politikoa hartu zuten bi gobernuek, LABen esanetan: “Azkuna eta Cervera buru zituen osasun-kontrarreforma” abiatu zen. Txostenak hainbat indizeren bilakaera jasotzen du, besteak beste biztanleko ohe kopurua, edo langileen behin-behinekotasun tasa. “Pandemiak agerian utzi zituen murrizketa, desegite eta pribatizazio politikek ahuldutako osasun-sistemaren lotsak, batez ere lehen mailako arretan”.
.jpg)
.jpg)
.jpg)
Pandemia hasierako eta bitarteko politikak ere kritikatu ditu sindikatuak. Langile kopuruaren igoera “koiunturala” ez omen da nahikoa izan, prebentzioan ez da beharrezko arreta jarri, edo arduradunek emandako aginduak “maizegi” aldatu dira, noraeza sortuz. Baina oker nagusi bat azpimarratu du Arroyok: “Hasiera-hasieratik hartu beharreko neurria hartzea saihestu da: osasun-baliabide pribatu guztien esku-hartze publikoa, salbuespenezko une bati aurre egiteko. Klinika eta farmazia pribatuek herritarren pairamenen kontura egin dute abuztua”.
Azkenik, behin pandemiaren okerrena atzean utzita azken hamarkadetako okerren bideari berrekin diotela salatu du sindikatuak: “Desinbertsioa eta osasun-sistema indartzeko koiunturazko neurrien desaktibazioa, bai eta aurretiko gabezien metaketa ere, pandemiaren bi urteko ondorioekin”. Azken bi urteetan gertatutako aintzat ez hartzea “amorragarria” dela adierazi du Arroyok, eta gogoratu du sindikatuek aho batez eskatu dutela “egiturazko neurriak hartzea eta inbertsio handiagoa egitea osasun publikoaren sisteman eta, bereziki, lehen mailako arretan”. Urkullu eta Chiviteren gobernuei eskatu die erantzukizun politikoak hartu eta sindikatuen aldarrikapenak bete ditzatela.
Nafarroako Osasun Departamentuak iragarri du ospitaleko solairu gehienak klimatizatuko dituztela 2026 amaierarako. ARGIAk elkarrizketaturiko bi erizain laguntzaileek nabarmendu dute premiazkoa dela banako gelak, komun irisgarriak eta aire girotua izatea.
Baionako ospitalean unitate berritzaile bat ideki da: kardio-ginekologia unitatea, menopausian diren emazteei zuzendua. Gai hau, askotan tabu edo bazterrean utzia, osasun arazoak eragin ditzake bizitzako etapa horretan.
Abuztuan chikungunya infekzio kasu bat atzeman dute Hendaian. Bero boladek, tenperaturaren igoerak eta eremu tropikaletara egindako bidaiek areagotu dituzte kasuak.
Duela gutxi Eusko Jaurlaritzak bultzatutako "Euskadiko Osasun Ituna" izenekoaren porrota ez da anekdota politiko soil bat, ezta osasun-kudeaketan unean-uneko estropezu bat ere. EAEko osasunaren ikuspegi kolektibo, inklusibo eta benetan publiko bat galtzea politika... [+]
Abuztua heldu zaigu, irakurle. Oporretan zaude eta zuretzako denbora gehiago daukazu? Edo agian ez daukazu denborarik, oporrak planez bete dituzulako? Edozein modutan, kontuz! Egungo bizimoduaren psikologizazioak edonon sailkatzen ditu sindrome berriak, eta oporraldiak ez daude... [+]
Bilboko Aste Nagusia pertsona autistentzat irisgarriagoa izateko zenbait gako dakartzate Oihan Iriarte Eletxigerrak eta Iker Boveda Martinek, euren esperientziatik.
25,6 eguneko batez besteko itxaron zerrendak daude Osakidetzako Osasun Mentaleko Zentruetan. Larrialdi kasuetan, aldiz, 24 eta 72 ordu arteko itxaronaldiak daude.
The Lancet aldizkariak argitaratutako ikerketa batek eman du datua eta ohartarazi du plastikoaren ekoizpenak osasunean eragina duela bere ekoizpen prozesu osoan eta gazte zein helduei eragiten diela. Gehitu du 1950tik 200 aldiz biderkatu dela plastikoen ekoizpena.
Sendabelarra oliotan beratzeaz ariko gara baina ukendurik egin gabe. Bai, arraroa dirudi baina sendabelar freskoak oliotan beratu, iragazi eta erle argizaria ipinita ukendua egiten ikasi duenari olioarekin beste era batera lan egitea badagoela esan nahi nioke. Oleato edo olio... [+]
GIBarekiko esposizio aurreko profilaxia da Prep botika. Alfonso Setiey Anitzak elkarteko lehendakariaren arabera, farmazietan eskuratzeak itxaron-zerrendak gutxitu ditzake. Alabaina, arriskuez ere ohartarazi du.
Bihotzak eztanda egin arte biziko da Aloña Erauskin (Berrobi, 1999), beste guztiok bezala. Besteon aldean, ordea, presente dauka aukera hori.
Kargua hartu eta urtebetera, Alberto Martínez Eusko Jaurlaritzako Osasun sailburuak lantaldean aldaketa batzuk egin dituela iragarri du, "etorkizuneko osasun sistema publikoaren eraldaketari" ekiteko: besteak beste, Gontzal Tamayo Medel sailburuorde berria... [+]
Euskal dantzak, pilates, bilobekin egon, gurutzegramak egin eta beste zaletasun asko ditu Grego Idiakez Kortak (Ezkio-Itsaso, Gipuzkoa, 1950). 62 urterekin iktus bat izan zuen, eta ordutik, ezin ditu nahi beste gauza egin. Iktusaren ondorioz, begi baten ikusmena galdu du, eta... [+]
Osakidetza lanean ari da Asisa aseguru-etxe pribatuaren filial baten Quantus Skin sistema osasun-zentroetan ezartzeko, 1,6 milioi euroko inbertsioa eginda. Adituek kritikatu egin dute adimen artifizialeko sistema hori, emaitza "eskasak" eta "arriskutsuak"... [+]
Demagun zure laneko giroa kaxkarra dela. Lan gehiegi dago, baina ez da kontratazio berririk egiten edo, egiten bada, eskasa. Lankideen arteko harremanak ez dira batere osasuntsuak, eta mobbing horizontala eta bertikala edozein momentuan hedatu daiteke. Oso estres maila handia... [+]