Nola eragingo die AEBen eta Europaren arteko norgehiagokak Euskal Herriko produktuei?
Europako Batzordeak 26.000 milioi euroren inportazioak zergapetuko ditu apirilaren 1etik aurrera, Donald Trumpek altzairuari eta aluminioari ezarritako muga-zergei erantzunez. Enbido-komertzialek jarraitzen badute, Euskal Herrian lehen sektoreak nozituko du gehien norgehiagoka hori.
Asteazken gauerdian sartu da indarrean AEBek Europar Batasuneko aluminio eta altzairuari ezarritako %25ko muga-zerga, eta erabaki "justifikaezin" horri erantzunez, Europako Batzordeak iragarri du 26.000 milioi euroren balioa duten AEBetako inportazioak zergapetuko dituela, beste hainbeste.
Apirilaren 1etik aurrera, lehendik ere zergapetu izan dituzten luxuzko hainbat produkturi eragingo die Bruselak harturiko neurriak, eta apirilaren 13tik aurrera, berriz, produktu arrunt gehiagori, hala nola, etxetresna elektrikoei, larruzko artikuluei eta oinarrizko zenbait elikagairi (arrautzak, azukrea, intxaurrak…).
Neurria indarrean sartu bitartean Bruselak AEBekin negoziatu nahi du, baina Donald Trumpek jadanik hurrengo enbidoarekin mehatxu egin du: %25eko muga-zergak orokortzea. Horrek kezka handia sortu du AEBekin harreman komertzial estua duten sektore eta enpresetan.
Txakolina, gazta, atuna…
Euskal Herrian, batez ere ardogintza izango litzateke balizko muga-zerga orokor baten kaltetu handienetakoa. EAEko ardo ekoizleek, esaterako, 35,5 milioi euroko esportazioak egiten dituzte AEBetara, Eusko Jaurlaritzako Elikadura sailburu Amaia Barredok emandako datuen arabera. Soilik Gipuzkoan, txakolin upategiek 3,7 milioi euro esportatu zituzten 2024an, lurralde horretako merkataritza ganberak argitaratu duenez.
Euskal Herrian, batez ere ardogintza izango litzateke balizko muga-zerga orokor baten kaltetu handienetakoa. EAEko ardo ekoizleek, esaterako, 35,5 milioi euroko esportazioak egiten dituzte AEBetara
Horrez gain, esnekiei –batez ere gaztari– eta arrain-kontserbei ere eragin diezaieke zergek: “Sektore horrek pixkanakako hazkundea izan du AEBetara egindako salmentetan”, azaldu du Barredok, elikadura erakundeetako ordezkariekin batera asteazkenean Bilbon egindako agerraldian. Zehazki, 4,6 milioi euroko balioa dute AEBetara urtero bideratzen diren arrain-kontserbek, eta atuna eta antxoa dira gehien esportatzen diren produktuak.
Jaurlaritzaren esanetan, EAEko nekazaritzak AEBekiko mendekotasun txikia duen arren, muga-zergek “zeharkako eragina izan dezakete” eta horrek galera ekonomikoak izango lituzke ekoizleentzat.
Amerikak egitera?
Nafarroan nekazaritzako elikagaien industria ere oso kezkatuta agertu da AEBen eta Europaren arteko gerra komertziala dela-eta. 2024an AEBetara egindako esportazioek errekorra hautsi zuten, ia 72 milioi eurorekin, Diario de Noticias-ek DataComex estatistika txostena aipatuta jaso duenez. Produktu izoztuak eta gourmetak dira gehien esportatzen direnak, eta ia 200 enpresak izan zituzten harremanak AEBekin joan den urtean.
Nafarroako nekazaritza elikadura sektoretik, produktu izoztuak eta gourmetak dira AEBetara gehien esportatzen direnak, eta ia 200 enpresak izan zituzten harreman komertzialak iaz
Nafarroan, sektore horrek Barne Produktu Gordinaren %6 suposatzen du. Alinar Errioxa, Aragoi eta Nafarroako nekazaritzako elikagaien industriako patronaleko zuzendari nagusi Diego Galileak esan duenez, hainbat enpresa pentsatzen ari dira bitartekariak bilatzea edo… zuzenean “AEBetan produzitzea”.
Tenperatura igoera dago aurreikusita datozen egunetarako, eta, sute arriskuak ekiditeko, ostegun iluntzeko 20:00etatik aurrera debekatuta egongo da uzta lanak egitea. Aurretiaz ere neurriak hartuta zituen gobernuak, baina Zarrakazteluko sutea kontrolpean izanda, neurriak malgutu... [+]
"Gure herria izugarrizko irabazi-iturria da turismotik negozioa egiten dutenentzat. Bertako langileok, berriz, horren albo-kalteak jasaten ditugu: miseria eta esplotazioa", seinalatu dute mobilizazioa deitu duten Kontseilu Sozialistak eta Etxebizitza Sindikatu... [+]
Ibilbideen serie honetako ezberdinena dirudike Baiona Ttipiak, bere antzinako eraikinei beha jarriz gero: ez blokerik, ez adreilurik, ez maldarik.... herrixkatxo lasai bat da. Aitzitik, Errobi ondoko auzo honen historian barrena eginez gero, konturatuko gara borroka politiko... [+]
Abuztua heldu zaigu, irakurle. Oporretan zaude eta zuretzako denbora gehiago daukazu? Edo agian ez daukazu denborarik, oporrak planez bete dituzulako? Edozein modutan, kontuz! Egungo bizimoduaren psikologizazioak edonon sailkatzen ditu sindrome berriak, eta oporraldiak ez daude... [+]
Zientzia-dibulgazioa saritzeko erreferentziazko sariak izan dira CAF-Elhuyarrekoak. Antolatzaileek 31. edizioa martxan zegoela etetea erabaki dute, "sariketa behar bezala egiteko baldintzarik ez dagoelako".
Euskararen normalizazioaren motorrak herri dinamikara bueltatu behar du aurrera egin nahi badugu
Field Guide to the Patchy Anthropocene: The New Nature (Adabakien Antropozenoen gida-liburua: Natura berria) liburua frantseseraturik, Atlantikoaren alde honetan dugu Anna Tsing antropologo amerikarra uda hastapen honetan. Antropozenoari –gizakion jarduerengatik Lurrean... [+]
Uda giroan Baxenabarre eta Zuberoa gainetan egonen denak kausituko ditu ardi, behi zein zaldiak bere inguruan. Ehunka direlako maiatz-ekainean behealdeko etxaldeak hustu eta kabalak bortura igortzen dabiltzan laborariak. Artzainen artean ere, uda bortuko etxolan pasako duenik... [+]
Plantillak baiezkoa eman dio aurreakordioari, eta, printzipioz, urte hau amaitzean itxiko dute fabrika.
Gasteizko lorezainen grebak lau hilabete bete ditu, langileek salatu dute Enviser enpresak eta Gasteizko Udalak blokeatu dutela auzia, bilera berririk ez dutelako egin uztailaren 7tik.
Auzitegi Gorena 2018an hasi zen ikertzen 2002 eta 2010 artean Kolonbiako presidente izan zena, hainbat paramilitarri ordainketak egiteagatik. 2020an 67 eguneko etxeko atxiloaldia bete zuen auzi berarengatik, eta orain Bogotako Auzitegi Nagusiak ebatziko du Kolonbiako lehen... [+]
Horrez gain, Europa behartu egin du gasa AEBei erostera, 750.000 milioi euro xahutu beharko ditu horretan datozen hiru urteotan; beste 600.000 milioi euro gehiago inbertitu beharko ditu han, "inbertsio estrategikoetan"; eta, "ehunka milioi euro", zehaztapen... [+]
Urtero bezala, aurtengoan ere martxan dira Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan Udako Azoka Ekologikoak. Euskadiko Nekazaritza eta Elikadura Ekologikoaren Kontseiluak antolatzen ditu azokak, Gipuzkoako Biolurrekin, Bizkaiko Ekolurrekin eta Arabako Bionekazaritza elkarteekin batera... [+]