Nekazaritzako elikagaien test gunea Dulantzin
Gero eta nekazaritzako test gune gehiago ditugu inguruan, hau da, nork bere proiektua martxan jarri aurretik nekazaritzan eta abeltzaintzan trebatzeko guneak. Nafarroako Zunbeltz espazioa eta Gipuzkoako eta Ipar Euskal Herriko Trebatu dira horietako zenbait adibide, gurean. Ekainetik hona, Arabako Lautadan filosofia berarekin martxan jarri duten bestelako egitasmo bat ere badago: Ekin Dulantzi. “Jatetxe bat izandako eraikinean, Erausquyn gunean, probak egiteko sukaldea jarri dugu martxan, jendea hainbat jardueratan trebatzeko”, azaldu du Arantza Arrien Goitiandia teknikariak. Arabako Lautadako Landa Garapen elkarteak bultzatuta abiatu dute ekimena.
Arabako Lautadan ekoitzitako produktuak bertan kontsumitzeko ildoan, hainbat proiektu dituzte martxan garapen elkartetik. Dulantziko sukaldearen kasuan, lau jarduera planteatu dituzte, horietakoren batean trebatu nahi duenari beharrezko azpiegitura eskaintzeko: prestatutako platerak, kontserbak, desidratatuak eta okintza eta gozogintza. “Sukaldea ikustean, segituan pentsatu genuen eraldaketetarako gune oso aproposa zela, eta herritarren artean interesik bazegoen ikusteko bilera irekia deitu genuen”, azaldu du teknikariak. 2020an izan zen hori, eta deialdira agertu zirenen artea bederatzi emakumeak ziren, jarduera horietakoren batean hasteko gogoz. “Argi zegoen premiarik handiena zein kolektibotan zegoen, emakumeak baitziren gehienak, eta horien artean, asko migratuak”, dio.
Eusko Jaurlaritzako dirulaguntza batekin kontserbak egiteko autoklabea, desidratatuentzako haizagailua, okintza eta gozogintzarako labea, hartzigailua eta beste zenbait tresna erosi eta gunea prestatu zuten. “Nekazaritzako elikagaien test gunea izatea nahi dugu, jendeak inbertsio handiak egin baino lehen, ideiak probatzeko toki bat izatea”. Sukaldea erabiltzen dutenei Lautadako eta hurbileko produktuak erabiltzea eskatzen diote elkartetik. “Kontserbak egiten ditu pertsona batek momentu honetan, eta hemen ekoizten diren babarrun eta garbantzuak darabiltza, bertako hiltegiko oilaskoen gibelarekin patea egiten du…”.
Ekainetik martxan
Sukaldeko eraldaketa guneaz gain, eraikinak espazio gehiago ere baditu, eta beste jarduera batzuetarako aprobetxatzen ari dira horiek. “Formakuntzarako gune bat eta erabilera anitzerako beste bat ditugu, eta coworking gune txiki bat ere bai”, azaldu du Arrienek. Osasunarekin eta elikadurarekin lotutako jarduerak bultzatzea da asmoa.
Hilabeteotako martxarekin pozik daude, profil anitzeko jendea ari baita pasatzen Dulantziko gunetik, eta horietako zenbaitek honezkero martxan jarri dute haien proiektua. “Aguraingo emakume baten ilusioa okina izatea zen, ekainean hasi zen hemen probak egiten, ogia ezagunen artean banatzen, eta ikusi zuen benetan horretatik bizi zitekeela”. 22 pertsona eta taldek egin dute gunea erabiltzeko eskaera. Aurrera begira, desidratatuen ildoan sakondu nahi lukete. “Hainbat formakuntza egin ditugu gaiaren bueltan, eta barazki, fruta eta belar asko hainbat modutan desidratatzeko aukera dagoela ikusi dugu”, amaitu du.
David de Blasek abiatutako proiektua da Azpigorri Ahuntz Txorizoak, eta izenak argi uzten duenez, azpigorri arrazako ahuntzekin ari da lanean. “Urteetan industrian aritu nintzen lanean, baina pandemia garaian artzain eskolara joan nintzen, eta ikasketak amaitutakoan... [+]
Hamabost urte baino gehiago daramatza martxan Bizkaiko Kimuak ernamuinduen proiektuak, baina hasierako bultzatzaileak erretiratu dira eta erreleboa hartu berri dute Mikel Landa Luzarragak eta Asier Iñigo Oraindik. Ernamuindutako kimu freskoak ekoizten dituzte batik bat,... [+]
Ekoizleen eta kontsumitzaileen arteko zuzeneko harremanak sustatzeko asmoz azoka berria jarri du martxan Iruñeko Udalak, INTIA-Reyno Gourmetekin, Nafarroako Nekazal Produkzio Ekologikoaren Kontseiluarekin (NNPEK), Elikagai Artisauen Elkartearekin eta Bizilurrekin... [+]
2024ko irailetik martxan dute Urduñan Belardi hiltegia eta haragi-eraldaketarako gunea. Elikadura burujabetzaren bueltan herrian urte askoan egin duten prozesuaren ondorio da proiektua, Bedarbide abeltzainen elkarteak bultzatu duena. “Sektorean egindako ikerketatik,... [+]
Pirinioetan dago ezpel basatien munduko eremurik handiena, eta hain zuzen Nafarroako Pirinioan, Abaurregainan, sortu zuten 2020an Ezpelzaintza 2050 egitasmoa. Cydalima perspectalis sitsa hondamendi handia eragiten ari da ezpeldietan azken urteotan, eta espeziea babesteko eta... [+]
Duela urtebete pasa gauzatu zuten Ortulaguntza proiektua Debagoienan. Langile bat kontratatu dute bailarako nekazaritza proiektu txikietan txandaka lanean aritzeko, hartara ekoizleei lan karga arintzeko eta baldintzak duintzeko. “Sektorea zaurgarri zegoela eta errelebo... [+]
Maiatzaren 10ean egun osoko festa berezia antolatu dute Zestoako Amilibia baserrian. Agroekologiaren eta elikadura burujabetzaren alde, Gipuzkoako Biolur elkarteak abiatutako proiektua da Amillubi, eta udaberriko hitzordua aitzakia paregabea izanen da tarte eder bat partekatu... [+]
Proventza eskualdean, Alpeen hegoaldean abiatu zuten Lili Saint-Laurent euskaldunak eta Mathias Guibert proventzarrak abeltzaintza proiektua duela hamar urte pasatxo. “Ardi, ahuntz, behi, txerri eta pottokekin plantatu ginen etxalde dibertsifikatua landuz, baina laborantza... [+]
2021 inguruan hasi zen Itziar Presa Blasco gernikarra konbutxaren munduan murgiltzen. “Magisteritza ikasi nuen nik, eta hezkuntzan aritu nintzen urteetan lanean, baina semeak jaio zirenean etxean geratzeko aukera izan nuen, eta ordu arteko guztia, nolabait, apurtu egin... [+]
Gasteizko Basaldea etxaldean dago kokatuta Soilik nekazaritza birsortzaileko proiektua, Abetxuko auzoan, eta Jaime Garcia, Joseba Vigalondo eta Javier Chaves dira bultzatzaileak. “Lehen sektorean, eredu agroekologikoan inkorporazio berriak bultzatzea da gure helburua,... [+]
Duela lau urte abiatu zuten Azpeitian Enkarguk proiektua, Udalaren, Urkome Landa Garapen Elkartearen eta Azpeitiako eta Gipuzkoako merkatari txikien elkarteen artean. “Orain proiektua bigarren fasera eraman dugu, eta Azkoitian sortu dugu antzeko egitasmoa, bere izenarekin:... [+]
Donostiako Amara auzoko Izko ileapaindegi ekologikoak 40 urte bete berri ditu. Familia-enpresa txikia da, eta hasieratik izan zuten sortzaileek ile-apainketan erabiltzen ziren produktuekiko kezka. “Erabiltzaileen azalarentzat oso bortzitzak dira produktu gehienak, baina... [+]
Ubidekoak (Bizkaia) dira Imanol Iturriotz eta Aritz Bengoa gazteak. “Lagunak gara txikitatik, eta beti izan dugu buruan abeltzaintza proiektu bat martxan jartzeko ideia”, azaldu du Iturriotzek. Nekazaritzari lotutako ikasketak izan ez arren, baserri munduarekin eta... [+]
Iruñean bizi ziren Iñaki Zoko Lamarka eta Andoni Arizkuren Eseberri gazteak, baina familiaren herriarekin, Otsagabiarekin, lotura estua zuten biek betidanik. “Lehen, asteburuetan eta udan etortzen ginen eta duela urte batzuk bizitzera etorri ginen”, dio... [+]
Gipuzkoako hamaika txokotatik gerturatutako hamarka lagun elkartu ziren otsailaren 23an Amillubiko lehen auzo(p)lanera. Biolur elkarteak bultzatutako proiektu kolektiboa da Amillubi, agroekologian sakontzeko eta Gipuzkoako etorkizuneko elikadura erronkei heltzeko asmoz Zestoako... [+]