Monte Perdidoko glaziarra bitan zatitu da, Pirinioen patuaren erakusgarri
2022 eta 2023ko beroaldiek eragin handia izan dute Pirinioetako glaziarrengan. Guztiek egin dute atzera, eta zientzialariek ohartarazi dute hamarkada bat edo bi barru betiko desagertuko direla. Azterketek diote hormagune bilakatuko direla urte gutxian; glaziarrak dauden lekuetan elur eta izotza pilatuko da, baina bolumen txikiagoa izango dutenez, blokeok ez dira mugituko.
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Beroaldien ondorioz, Monte Perdidoko glaziarra, Pirinioetako handienetakoa, 3.000 metro inguruko garaieran kokatua, bitan zatitu dela jakinarazi dute Pirinioetako Ekologia Institutuko, EHUko eta Zaragozako unibertsitateko ikerlariek. Adierazi dute 2022 eta 2023 urteetan atzeman dituztela "galerarik handienak", 2011n neurketak egiten hasi zirenetik.
Ordesako Parke Nazionalean dago Monte Perdidoko glaziarra. Behealdeko glaziarra izan da bitan zatitu dena –goi partea aurrez banandu zen–, eta orain, beraz, hiru puskatan geratu da zatituta. "Ekialdera geratu den puska da glaziar baten ezaugarriak dauzkan bakarra, pitzadurak dituelako eta izotza mugitu egiten delako", azaldu dute ikertzaileek, "baina etengabe ari da atzera egiten eta egoera prekarioan dago". Gaineratu dute goi partean geratu den blokeko puntu batzuetan ere izotz gehiago pilatzen dela, eta litekeena dela hura ere mugitzea, nahiz eta "hura ere nabarmen ari den atzera egiten".
Monte Perdidoko glaziarraren eboluzioak Pirinioetako beste glaziar batzuekin gertatzen ari dena islatzen du, zientzialariek adierazi dutenez: "Beste behin ere, emaitza hauek berotze globalak Pirinioetan eta zehazkiago kriosferan duen eragina berresten dute". Hain justu, egunotan jakin dugu Sarenneko glaziarra "hil egin dela" Alpeetan, eta Iratiko estazioan ez dela iraupen eskia egiteko aukerarik izango denboraldi honetan.
Abuztuan 411.000 hektarea baso eta lursail erre dira León, Asturias, Ourense, Cáceres eta Zamoran. Bizkaiko eta Gipuzkoako azalera osoa beste. Irmotasunez esan dezakegu muturreko baldintza meteorologikoek sutu zituztela suteak, berotze global antropogenikoaren... [+]
Ikerketa batek ondorioztatu du adituek uste baino AMOC korrontearen kolapsoa egoteko aukera handiagoak daudela. Korrontean aldaketa handiek eta azkenengo kolapso batek euri tropikaletan eraldaketa handiak eragingo lituzke, Europan negu oso hotzak eta uda lehorrak izango... [+]
Naturklima fundazioak kaleratutako Itsasoko eta kostako txostena-k argitara eman ditu klima aldaketa euskal kostaldean izaten ari den ondorioak: Bizkaiko Golkoko uren tenperatuta 0,22 gradu igo da hamarkada bakoitzean, 1981tik 2023ra, munduko uren tenperaturen batez besteko... [+]
Gaztetape (Getaria) eta Muriola (Barrika) hondartzak 2050. urterako desager daitezke Greenpeaceren txostenaren arabera. Itzurun (Zumaia), Karraspio (Mendexa), Isuntza (Lekeitio) eta Azkorri (Getxo) hondartzek hedaduraren erdia gal dezakete.
Azken asteko sapa lehergarri egunetan gure zereginen egitarauak aldatu beharrean aurkitu gara. Freskura erlatibo batek seietan atera gaitu ohetik, gosaldu eta lan gehienak bederatzietarako plegatu ditugu eta hamarretan jalgi gara oinezko ibilaldia egitera. Eta ez ginen bakarrak... [+]
Prekaritate global hirukoitza pairatzen dute Pakistanen, klimak, energia gabeziak eta finantza publiko arazoak elkarrekin eragindakoak, bakoitzak bertze bien kalteak areagotzen dituela. Halere, arazoaz jabetu dira bertako agintariak eta bideratu dituzte aldaketak, nahiz eta... [+]
2003ko udarekin batera, 1970etik beroena izan da aurtengoa. Europar Batasuneko "Copernicus" behategiak larrialdi klimatikoa dela-eta bero boladak "maizago" egongo direla dio, eta aurtengo ekainean bere ondorioak izan ditu: ehunka pertsona hil dira Europan.
Bero boladak ohikoagoak eta luzeagoak dira, azken bi mendeetan 20 zentimetrotan igo da itsas maila eta EAEko bataz besteko tenperatura 0,3 ºC igo da hamarkada bakoitzean.
Lurreko bi heren baino gehiago ura da; ur horretatik %96, ozeanoetako ur gazia. Eguzki izpiak ozeanoetako lehen 200 metroko sakonerara heltzen dira, eta bertan bizi dira munduko arrantza industriak ustiatzen dituen espezie ia guztiak. Aitzitik, zientziak gehiago erreparatu izan... [+]
Ehun konpainia multinazional baino ez daude baliabide naturalen erauzketarekin lotutako gatazka guztien % 20aren atzean, Bartzelonako Unibertsitate Autonomoak egin duen ikerketa baten arabera. Ikerketak agerian utzi du iparralde globaleko herrialdeetako konpainiak baliabideez... [+]
Berria izateari utzi dio: beroketa globalak bi graduak gaindituko ditu, eta gainditze horrek ondorio oso garestiak ditu. Klimaren gaia tabu bilakatzen ari den testuinguru berri honetan, banketxe handiek ez dute horri buruz komunikatzen, baina arazoaz ongi jabetu dira eta... [+]
Klima-aldaketari buruzko BC3 ikerketa-zentroak baieztatu duenez, Europako hiriak atzera geratzen ari dira klima-aldaketari egokitzeko neurrietan. Hain zuzen, nazioarteko beste zentro batzuekin batera egindako ikerketan frogatu dute egokitzapen klimatikoko planen ia % 70k ez... [+]