“Menopausia patologizatu beharrean, etapa baten parte gisa bizi behar dugu”

  • Sexologian eta zoru pelbikoan aditua den Juncal Alzugaray Zurimendi fisioak zenbait gako eman ditu klimaterioa eta menopausia hobeto ulertzeko.

"Gaur egungo señorak aldarrikatzen ditut". Alzugarayk utzia

2024ko azaroaren 15ean - 07:00
Zure babesik gabe independetzia ezinezkoa zaigu

Herriz herri ibiltzen da Juncal Alzugaray Zurimendi fisioa klimaterioaren eta menopausiaren inguruko ikastaroak ematen. Sexologian eta zoru pelbikoan aditua da. Oraingoan, Klimateriotik menopausiara: Teoriatik gorputzera ikastaroa ematen ari da Altsasun (Nafarroa). Hilaren 11n egin zuen lehenengo saioa eta 18an eginen du azkena. Klimaterioan bizitako zenbait aldaketei aurre egiteko gakoak eman eta gaiaz naturaltasunez hitz egiteko beharra azpimarratu du.

Klimaterioa eta menopausia nahasteko joera dago?

Informazio falta handia dago eta hutsune bat. Paziente batek amari galdetu zion ea zelan bizi zuen menopausia. Amak erantzun zion ez zuela izan, ez zuelako beroaldirik sentitu. Menopausia beroaldiekin edo dramarekin lotzen dugu, baina ez dugu zertan horrela bizi.

Noiz hasten da bata eta noiz bestea?

Beti jartzen ditut paraleloan nerabezaroa eta klimaterioa. Nerabezaroan, hilekoa izan aurretik, gure gorputzak aldaketa batzuk jasaten ditu. Horietako batzuk, adibidez hormonalak, ez dira ikusten. Beste batzuk aldiz, bai, hala nola biloa eta titiak. Klimaterioa menopausiaren aurretik gertatzen den prozesua da eta nahiko ikusezina da. Aldaketa fisikoak daude, adibidez, gantzaren distribuzioa aldatzen da, beroaldiak izan ditzakegu, hilekoa ez da horren erregularra eta odol kantitatea aldatzen da. Bost eta hamar urte inguru irauten du, eta menopausia iristen denean amaitzen da. Orduan, zer da menopausia? Azken hilekoa. Horretarako, urte bat edo apur bat gehiago egon behar gara hilekorik gabe.

Aldaketa horiek guztiek nola eragiten dute gure osasunean?

Estrogenoen jaitsiera nabarmenak eragin handia dauka gure ehunen konposaketan. Alde batetik, gantza organo moduan lan egiten hasten da. Gure gorputza biltegi lana egiten hasten da, estrogenoen jaitsiera kudeatzeko gantza behar duelako. Hala, gantza pilatu egiten da, batez ere sabelaldean. Bestetik, ehunek hidratazioa eta malgutasuna galtzen dute, estrogenoen jaitsierak harreman zuzena duelako kolagenoaren finkaketarekin. Horrez gain, bitaminen finkaketan ere eragin dezake.

Zer egin daiteke aldaketa horien aurrean?

Funtsezkoena da informazioa izatea. Horretarako, emaginaren papera nahitaezkoa da, lehen mailako arretan behar dugun informazio guztia berak duelako. Azkenean, emaginak ez gaitu soilik haurdunaldian, erditzean edo erditze ostean laguntzen, bizitza osoan laguntzen digu. Ez badugu konfiantzazko emaginik, ahalduntze eskoletara jo dezakegu. Horietan, geroz eta gehiago hitz egiten da menopausiaz. Horrekin batera, nutrizioa zaintzea eta ariketa fisikoa egitea beharrezkoak dira. Ariketa fisikoa ez da bakarrik kanpotik geure burua ongi ikusteko, barrutik ere aldaketa ugari ematen dira giharrak lantzen ditugunean. Hala ere, gustuko dugun kirol bat bilatu behar dugu. Hobe da zeozer egitea, baina gustura, deus ez egitea baino.

Menopausia dramarekin lotzeko joera dagoela aipatu duzu. Zahartzearekin lotzeak zerikusia izan dezake horretan?

Exijitzen digute bizitza osoan politak eta gazteak izatea, eta menopausia iristen denean gaztetasuna eta freskotasuna galtzen ditugula dirudi. Nik gaur egungo señorak aldarrikatzen ditut. Uste dut zahartzea eta menopausia ospatu beharreko aukera bat direla. Beste era bateko gauzak bizitzeko aukera ematen digute.

"Askotan esaten dugu ondo gaudela, hori esan behar delako. Baina horrelako espazioetan zabaldu egiten gara eta kezkak partekatzen ditugu"

Patologizatzeko joera dago?

Gaixotasun modura bizi dugu menopausia eta asko medikalizatzen gaituzte. Egia da batzuetan medikazioak laguntzen duela, baina ez dugu medikalizatu behar biologikoki normala den gure bizitzaren prozesuaren parte bat. Menopausia patologizatu beharrean, etapa baten parte gisa bizi behar dugu.

Herri askotan eman dituzu tailerrak. Hitz egiteko beharra dago?

Erabat. Leku pila batetan egon naiz eta informazioa jasotzeko eta elkarbanatzeko behar handia dago. Askotan esaten dugu ondo gaudela, hori esan behar delako. Baina horrelako espazioetan zabaldu egiten gara eta kezkak partekatzen ditugu. Halakoak bakardade handiz bizi ditugu eta taldeak aukera ematen digu ikusteko ez garela bakarrak eta ulertzeko azalpen hormonal bat dagoela atzean.

 Alzugarayk utzia

Kanal honetatik interesatuko zaizu: Gorputza
Esterilizazioa atzo, gurasotasun azterketa gaur: arrazismo instituzionala danimarkan

Danimarkaren menpe segitzen duen Groenlandiako biztanleriaren %88 da inuita, eta beraien hizkuntzan eta kulturan aitzina egite hutsa dute eguneroko desafio. Zuriek kolonizatu zituzten eta gaur egun egoerak bere horretan segitzen du: zurien begietatik bideratuta dagoen... [+]


Gorputz hotsak
"Pertsona asko, diagnostikorik gabe daudenez, bizitza kalitatea galtzen ari dira"

Jatorra, alaia eta positiboa da Sara Mirones (Bilbo, 1997). Pandemian mastozitosia izeneko gaixotasun arraro bat diagnostikatu zioten. Ordutik, Maratón de Lunares kanpaina abiatu du gaixotasuna ikusarazteko, gizartea kontzientziatzeko eta ikerketarako dirua biltzeko... [+]


Gorputz hotsak
"Bizitzaren aldeko jarrerak bigarren planoan uzten du zarata"

Bertigo baten ostean, etengabeko txistu bat entzuten hasi zen Jexux Mari Irazu Muñoa (Larraul, Gipuzkoa, 1972) bertsolaria, bertso-eskolako irakaslea eta gai-jartzailea. Tinnitus edo akufeno deitzen zaie Irazuk entzuten dituen zaratei. Horrek egunerokoan daukan inpaktuaz... [+]


2025-08-29 | Euskal Irratiak
Maitena Chohobigarat
"Beharbada menopausia gehiago aipatu beharko genuke, aterabideak badirelako"

Baionako ospitalean unitate berritzaile bat ideki da: kardio-ginekologia unitatea, menopausian diren emazteei zuzendua. Gai hau, askotan tabu edo bazterrean utzia, osasun arazoak eragin ditzake bizitzako etapa horretan.


Gorputz hotsak
"Angustia handia sortzen dit ezer ez ikustera iritsi ahal izateak"

Euskal dantzak, pilates, bilobekin egon, gurutzegramak egin eta beste zaletasun asko ditu Grego Idiakez Kortak (Ezkio-Itsaso, Gipuzkoa, 1950). 62 urterekin iktus bat izan zuen, eta ordutik, ezin ditu nahi beste gauza egin. Iktusaren ondorioz, begi baten ikusmena galdu du, eta... [+]


Iñaki Mujika ('Handbike' txirrindularia)
"Uste dena baino askoz hobeto bizi zaitezke gurpildun aulkian"

Motorrez gainezka dago Iñaki Mujikak Altsasun duen tailerra. Ilaran daude denak, baina bada barreneko gelaxka batean aparte gordetako bat. Mujikak beretzat egokitu nahi duen motorra da. 2021ean igo zen azkenekoz motor gainera; istripu larria izan zuen moto-kros zirkuitu... [+]


Gorputz hotsak
"Drag-ari esker deskubritu nuen pertsona trans bat nintzela"

“Bohemioa”, “poeta”, “mozkorra” eta “amodioaz maiteminduta” dagoen drag bat da Travis Tea (2024, Travistonia planetakoa). Autopertzepzio bat dela dio, eta kanpotik “talenturik gabeko eta antigoaleko poetatzat” dutela... [+]


Gorputz hotsak
"Gauzak egin eta kalera atera nahi nuen, baina ezin nuen"

Gazte batek etxetik atera eta psikologoarenera joateko bizi dituen beldurrak eta barne gatazkak lantzen ditu ‘Barruko dardara’ film laburrak. Maider Arrutik (Errenteria, Gipuzkoa, 2003) sortu du, eta agorafobia nola bizi duen ikusaraztea du helburu. Bere bizipenetan... [+]


Gorputz hotsak
"Kirol minoritarioetan babesgabetasun ekonomiko handia dago"

Javier Escudero Pascual (Iruñea, 1979) “poz-pozik” dago erretiroa hartuta nahi beste gauza egiteko astia duelako. Nafarroako Aspace kirol klubeko motordun aulkiko futbol taldeko jokalaria da. Duela urtebete sortu zuten taldea, eta hirugarren geratu dira... [+]


Gorputz hotsak
"Musika da mina kudeatzeko eta kanalizatzeko modu bat"

Ilusioz mintzo da Shrabani Aranzabe-Pita (Orissa, India, 1999) musikari, ikerlari eta pedagogoa. Alkizan (Gipuzkoa) hazi eta hezi da. Pandemian minbizia izan zuen, eta prozesu onkologiko horretatik Naturaren Doinuak jaialdia eta proiektua sortu du. Aurtengo jaialdia ekainaren... [+]


"Haurren jakin-min erotikoa kriminalizatzen, moralizatzen eta patologizatzen dugu helduok"

Ludotekan, gazte txokoan, udalekuetan... batzuk musukatzen ari direla, beste hark zakila erakutsi duela eta honakoak gorputzarekiko irainak jaso dituela, hori guztia kudeatzea ez dute erraza hezitzaileek. Adibide praktikoz lagunduta, 'Nola landu sexualitatea hezitzaileon... [+]


Gorputz hotsak
"Ikasi behar dugu ez dela normala izugarrizko mina izatea hilekoarengatik"

Sare sozialetako argitalpen baten bidez, otsailaren 23an, Ane Santesteban txirrindulariak (Errenteria, Gipuzkoa, 1990) endometriosia daukala iragarri zuen. Diagnostikoak lagundu egin dio ulertzen zergatik batzuetan gaizki sentitzen den bizikletan: “Kisteak aldaka okertzea... [+]


Gorputz hotsak
"Oso literala naizenez, marrazten dudana ulertzea gustatzen zait"

Irudimentsua eta umoretsua da, eta marraztea bere pasioa da. Oihan Iriarte Eletxigerrak (Bilbo, 2001) Autismoa eta biok (Txalaparta, 2025) liburu ilustratua sortu du autismoa ikusarazteko. Bere bizipenetatik abiatutako liburua da. Arte figuratiboaz baliatu da batez ere:... [+]


2025-04-16 | June Fernández
Meloi saltzailea
Chimamanda

Desengainu handia hartu dute euskal feminista askok jakin dutenean Chimamanda Ngozi Adichie idazleak haurdunaldia esternalizatu duela, alegia, surrogate batek ernaldu duela bere haurra, diru truke. Guztiok izan beharko genuke feminista saiakeraren egilea da Adichie, besteak... [+]


Gorputz hotsak
"Niretzat klabea izan da familiak eta inguruak ez tratatzea gaixo moduan"

Indartsua, irribarretsua eta oso langilea. Helburu pila bat ditu esku artean, eta ideia bat okurritzen zaionean buru-belarri aritzen da horretan. Horiek dira Ainhoa Jungitu (Urduña, Bizkaia, 1998) deskribatzen duten zenbait ezaugarri. 2023an esklerosi anizkoitza... [+]


Eguneraketa berriak daude