Maravillas Lambertoren izena ez erabiltzeko eskatu dute fusilatuen senideek

  • Nafarroako Fusilatuen Senitartekoen Elkarteak gogor kritikatu du Iruñeko Erorien Monumentuaren inguruan EH Bilduk, Geroa Baik eta PSNek egindako akordioa. "Pedagogia" egiteko toki hobeagoak daudela dio eta interpretazio zentroari Maravillas Lamberto izena jarrita biktimen "berbiktimizatze" bat egingo dela. Gainera, akordioa fusilatuen senideen iritzia kontuan hartu gabe egin dela salatu du.

Erorien Monumentua gaur egun.

2024ko azaroaren 21ean - 11:47
Azken eguneraketa: 15:46
Zure babesik gabe independetzia ezinezkoa zaigu

NAFSE, Nafarroako Fusilatuen Senitartekoen Elkartea Iruñeko Erorien Monumentuari beste adiera bat emango dio akordioaren kontra azaldu da guztiz. Elkarteak uste du eraikina eraitsi egin beharko litzatekeela, eta gogor kritikatu du Iruñeko Udalak espazio horretan oroimen demokratikoarako interpretazio zentro bat jartzeko asmoa.

Fusilatuen esanetan, badaude "beste aukera eta toki batzuk pedagogia egiteko". Amaia Lerga NAFSEren presidenteak Diario de Noticias egunkariari azaldu dionez oroimenerako tokiak "adierazgarriak" izan behar dira biktimentzako, eta Erorien Monumentua "kontrakoa" da. Esaterako, gogorarazi du urteak daramatzatela Sartagudan interpretazio zentro bat eraiki dadila eskatzen.

Gainera, Maravillas Lambertoren izena ez erabiltzea ere eskatu du NAFSEk. Geroa Baik, EH Bilduk eta PSNk egindako akordioak jasotzen duenez, eraikinean sortuko den faxismoaren aurkako eta Oroimen Demokratikoaren aldeko intepretazioa zentroak izen hori eramango luke.

Elkarteak azaldu duenez, Maravillas Lambertoren ahizpa Josefina Lamberto Erorien Monumentua eraistearen alde zegoen, eta biktimak "berriz biktima" bihurtzen dituzte halako erabakiek, are gehiago eraikinaren kupula eta margo frankistak "oihal batekin" estali baina mantendu egingo direla jakinik.

NAFSEk erabakia hartzeko modua ere kritikatu du. Azaldu duenez ez zaie inongo momentutan akordioaren berri eman publiko egin aurretik, eta "inposatutako" proposamen gisa hartu du

NAFSEk erabakia hartzeko modua ere kritikatu du. Azaldu duenez ez zaie inongo momentutan akordioaren berri eman publiko egin aurretik, eta "inposatutako" proposamen gisa hartu du. Zentzu horretan, Iruñeko Udalarekin haserre azaldu da, biktimen senitarteekiko "kontu" handirik gabe eraman duelako gaia.

Museoaren aldekoak ere, kontra

Erorien Monumentua bere horretan utzi eta bertan "Hiriaren Museoa" egitearen aldeko plataformak ere ez du begi onez ikusi akordioa. Plataforma horrek eraikinaren "osotasuna" errespeta dadila nahi du, "monumentu ondare" delako bere ustetan.

Diario de Navarra-ri Javier Zubiaur plataformako koordinatzaileak azaldu dionez, "iraganeko egoera tentsoek irauteko" baino ez du balio hiru alderdiek egindako adieraberritze akordioak: "Uste dugu gaindituta egon behar dutela, Espainian egon zen gatazka zibiletik 80 urte pasa baitira", azaldu du.

Zentzu horretan, esan du eraikinari egin beharreko edozein aldaketak Principe de Viana erakundearen eta Madrilgo Arte Ederretako Errege Akademiaren oniritzia behar lukeela, dituen "zalantzarik gabeko balio artistikoengatik".


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Oroimen historikoa
Joxe Austin Arrieta. Irabazlearen errelatoaren aurka
“Memoria-ariketa da ‘Palinpsestoa’, ahal izan dudan zorrotzena eta zintzoena”

Belaunaldi oso baten liburua da Palinpsestoa. Idazten dakien modura idatzi du Arrieta Ugartetxeak, eta horixe dateke alde gaitza. Gainerakoan, hortxe gure iragan hurbila, gerra ondoa, apaiz giroa, euskara, militantzia… eta ez hain hurbila ere, senide nagusien gerra... [+]


GALen biktimei barkamena eskatu die Alonsok, Gogora Institutuko zuzendariak

Datorren irailaren 25ean 40 urte beteko dira GALek Baionako Monbar hotelean egindako atentatutik, non lau euskal errefuxiatu hil zituen. Horren karietara, Gogora Memoria, Elkarbizitza eta Giza Eskubideen Institutuak oroimen ekitaldi bat egingo du udazkenean.


Urgulleko ‘Jesusen Bihotza’ eskultura “erregimen frankista goraipatzeko” sinboloa dela ebatzi dute

Donostiako Udaleko Memoria Historikoaren Aholku Batzordeko Sinbologia Lantaldeak dokumentazioa aurkeztu du, eskultura frankista dela frogatzeko. Eskulturaren jatorriaren inguruko eztabaida ireki nahi dute hirian, eta udal gobernuari zenbait eskaera egin dizkiote.


2025-05-07
Carme Puig Antich. Lekukoaren zuzia
“Saiatzen zara hau eta hura egiten, baina hortxe da beti Salvadorren heriotzaren zauria”

Salvador Puig Antich frankismoaren kontrako militantea izan zen. Askapen Mugimendu Iberikoko kidea, 1973ko irailaren 25ean atxilotu zuten. Gerra-kontseilua egin zioten, eta garrotez exekutatu zuten handik sei hilabetera, 1974ko martxoaren 2an. Aurtengo otsailean baliogabetu du... [+]


Nazien kontzentrazio esparruetara deportatutako 253 euskaldun omendu ditu Eusko Jaurlaritzak

Nazismoaren biktimak izandako euskal herritarrak oroitzeko Eusko Jaurlaritzak egin duen lehen aitorpen instituzionala da. Hego Euskal Herriko 253 pertsona deportatu zituzten 1940 eta 1945 urteen artean. 113 bertan hil ziren eta beste asko, handik bizirik irten baziren ere... [+]


Memoriaren herbarioak

Oraindik ikusgai dago Donostiako San Telmo museoan Memoriaren Basoak erakusketa, maiatzaren 11ra arte. Totalitarismoek gizartea kontrolpean hartzeko erabiltzen dituzten metodo eta tekniken inguruko hausnarketa bat da, espresio artistiko ugariren bidez ondua.


Mikel Gardoki omendu dute, haren erailketaren 50. urteurrenean: «Egia jakiteko garaia da»

50 urte bete dira Polizia frankistak Mikel Gardoki Azpiroz ETApm-ko kidea tirokatuta hil zuenetik. Egiari Zor fundazioko kideek eta Gardokiren kide Juan Miguel Goiburu Mendizabal 'Goiherri'-k hartu dute parte ekitaldian.


Naziek deportaturikoen oroimena, diru-zorro batean

1945ean Neuengammeko nazien kontzentrazio esparruan hil zen Jean Iribarne gamerearraren diru-zorroa berreskuratu eta bere senideei eman diete. Ipar Euskal Herrian gutxienez 350 herritar deportatu zituzten erresistentzian parte hartzeagatik, eta ia erdia ez ziren bizirik atera.


Ezkabako ihesaldia gogoratzeko, La Fuga mendi-martxa

Kirola eta oroimena uztartuko dituzte, bigarrenez, mendi-martxa baten bitartez. Ez da lehiakorra izanen, helburua beste bat delako. La Fuga izeneko mendi martxak 1938ko sarraskia gogorarazi nahi du. Ezkabako gotorlekuan hasi eta Urepelen amaituko da. Maiatzaren 17an eginen dute.


2025-03-26 | Axier Lopez
Espainiako Guardia Zibilaren historia bat
Hemendik alde egiteko arrazoiak

Fusilamenduak, elektrodoak eta poltsa, hobi komunak, kolpismoa, jazarpena, drogak, Galindo, umiliazioak, gerra zikina, Intxaurrondo, narkotrafikoa, estoldak, hizkuntza inposaketa, Altsasu, inpunitatea… Guardia Zibilaren lorratza iluna da Euskal Herrian, baita Espainiako... [+]


Faxisten izenak hildako biktimen zerrendetan mantenduko ditu Gogorak

Gogora Institutuak 1936ko Gerrako biktimen inguruan egindako txostenean "erreketeak, falangistak, Kondor Legioko hegazkinlari alemaniar naziak eta faxista italiarrak" ageri direla salatu du Intxorta 1937 elkarteak, eta izen horiek kentzeko eskatu du. Maria Jesus San Jose... [+]


2025-03-17 | Ahotsa.info
Lore eskaintza Angel Berruetaren oroimenez

Familiak eskatu bezala, aurten Angel oroitzeko ekitaldia lore-eskaintza txiki bat izan da, Martin Azpilikueta kalean oroitarazten duen plakaren ondoan. 21 urte geroago, Angel jada biktima-estatus ofizialarekin gogoratzen dute.


2025-03-07 | Uriola.eus
Iker Egiraun, Etxebarrieta Memoria Elkartea
“Bizi dugun testuingurua urteetan emandako borroken ondorioa dela sinbolizatu nahi dugu”

Bilbo Hari Gorria dinamikarekin ekarriko ditu gurera azken 150 urteetako Bilboko efemerideak Etxebarrieta Memoria Elkarteak. Iker Egiraun kideak xehetasunak eskaini dizkigu.


Legebiltzarrak 1936ko biktimen legea aldatu du, Erorien Monumentua birmoldatzeko

33/2013 Foru Legeari Xedapen gehigarri bat gehitu zaio datozen aldaketak gauzatu ahal izateko, eta horren bidez ahalbidetzen da “erregimen frankistaren garaipenaren gorespenezkoak gertatzen diren zati sinbolikoak erretiratzea eta kupularen barnealdeko margolanak... [+]


Memoria bala bat da buruan

1976ko martxoaren 3an, Gasteizen, Poliziak ehunka tiro egin zituen asanbladan bildutako jendetzaren aurka, zabalduz eta erradikalizatuz zihoan greba mugimendua odoletan ito nahian. Bost langile hil zituzten, baina “egun hartan hildakoak gehiago ez izatea ia miraria... [+]


Eguneraketa berriak daude