Nafarroako Fusilatuen Senitartekoen Elkarteak gogor kritikatu du Iruñeko Erorien Monumentuaren inguruan EH Bilduk, Geroa Baik eta PSNek egindako akordioa. "Pedagogia" egiteko toki hobeagoak daudela dio eta interpretazio zentroari Maravillas Lamberto izena jarrita biktimen "berbiktimizatze" bat egingo dela. Gainera, akordioa fusilatuen senideen iritzia kontuan hartu gabe egin dela salatu du.
NAFSE, Nafarroako Fusilatuen Senitartekoen Elkartea Iruñeko Erorien Monumentuari beste adiera bat emango dio akordioaren kontra azaldu da guztiz. Elkarteak uste du eraikina eraitsi egin beharko litzatekeela, eta gogor kritikatu du Iruñeko Udalak espazio horretan oroimen demokratikoarako interpretazio zentro bat jartzeko asmoa.
Fusilatuen esanetan, badaude "beste aukera eta toki batzuk pedagogia egiteko". Amaia Lerga NAFSEren presidenteak Diario de Noticias egunkariari azaldu dionez oroimenerako tokiak "adierazgarriak" izan behar dira biktimentzako, eta Erorien Monumentua "kontrakoa" da. Esaterako, gogorarazi du urteak daramatzatela Sartagudan interpretazio zentro bat eraiki dadila eskatzen.
Gainera, Maravillas Lambertoren izena ez erabiltzea ere eskatu du NAFSEk. Geroa Baik, EH Bilduk eta PSNk egindako akordioak jasotzen duenez, eraikinean sortuko den faxismoaren aurkako eta Oroimen Demokratikoaren aldeko intepretazioa zentroak izen hori eramango luke.
Elkarteak azaldu duenez, Maravillas Lambertoren ahizpa Josefina Lamberto Erorien Monumentua eraistearen alde zegoen, eta biktimak "berriz biktima" bihurtzen dituzte halako erabakiek, are gehiago eraikinaren kupula eta margo frankistak "oihal batekin" estali baina mantendu egingo direla jakinik.
NAFSEk erabakia hartzeko modua ere kritikatu du. Azaldu duenez ez zaie inongo momentutan akordioaren berri eman publiko egin aurretik, eta "inposatutako" proposamen gisa hartu du
NAFSEk erabakia hartzeko modua ere kritikatu du. Azaldu duenez ez zaie inongo momentutan akordioaren berri eman publiko egin aurretik, eta "inposatutako" proposamen gisa hartu du. Zentzu horretan, Iruñeko Udalarekin haserre azaldu da, biktimen senitarteekiko "kontu" handirik gabe eraman duelako gaia.
Museoaren aldekoak ere, kontra
Erorien Monumentua bere horretan utzi eta bertan "Hiriaren Museoa" egitearen aldeko plataformak ere ez du begi onez ikusi akordioa. Plataforma horrek eraikinaren "osotasuna" errespeta dadila nahi du, "monumentu ondare" delako bere ustetan.
Diario de Navarra-ri Javier Zubiaur plataformako koordinatzaileak azaldu dionez, "iraganeko egoera tentsoek irauteko" baino ez du balio hiru alderdiek egindako adieraberritze akordioak: "Uste dugu gaindituta egon behar dutela, Espainian egon zen gatazka zibiletik 80 urte pasa baitira", azaldu du.
Zentzu horretan, esan du eraikinari egin beharreko edozein aldaketak Principe de Viana erakundearen eta Madrilgo Arte Ederretako Errege Akademiaren oniritzia behar lukeela, dituen "zalantzarik gabeko balio artistikoengatik".
2025ean 40 urte beteko dira Mikel Zabalza hil zutenetik, eta 47 urte Germán Rodríguez eta Joseba Barandiaran hil zituztenetik. Horiek guztiak Estatuko Segurtasun Indarren biktimak dira, eta Sanfermines78 Gogoan elkarteak Espainiako Gobernuari eskatu dio "Estatuaren... [+]
IRUTXULOKO HITZAk eta Dinamita Tour egitasmoak 36ko gerra Donostian nolakoa izan zen eta hiria beste ikuspegi batetik ezagutzeko ibilaldia antolatu dute elkarlanean, uztailaren 21erako. Elkargunea Bretxako Sarriegi plazako estatua izango da, 19:30ean, eta Amararaino joango dira... [+]
Astelehenean, 40 urte beteko dira Joseba Sarrionandia eta Iñaki Pikabea presoek Martuteneko kartzelatik ihes egitea lortu zutenetik. Egiako pisu batean izan ziren ezkutaturik bi iheslariak, eta oraindik milaka eztarrik abesten dute «kristoren martxa dabil!».
Altzagatik itsasadarraren parean doan BI-711 errepidearen Jose Luis Goyoaga etorbidearen izena aldatzeko herritarren parte-hartze prozesuaren ondoren, kale horren izen berria Zirgariak etorbidea izango da.
78ko Sanferminak Gogoan plataformak eta Gasteizko Martxoak 3ko ekimenak bat egin dute espainiar estatuak gertakari latz horietan bere erantzukizuna onartu eta biktimen aitortza ofiziala egin dezan. 'Estatua Erantzule!' izena darama kanpainak.
Inor gutxik ukatuko du ziurgabetasunez beteriko garai batean gaudenik. Krisi ekonomikoaren, ezegonkortasun politikoaren eta klima-aldaketaren inguruko mezuez inguraturik gaude. Ikaraturik bizi gara. Hori guztia gutxi balitz, globalizazioaren ondorioz, nazioen izaera zalantzan... [+]
Belaunaldi oso baten liburua da Palinpsestoa. Idazten dakien modura idatzi du Arrieta Ugartetxeak, eta horixe dateke alde gaitza. Gainerakoan, hortxe gure iragan hurbila, gerra ondoa, apaiz giroa, euskara, militantzia… eta ez hain hurbila ere, senide nagusien gerra... [+]
Datorren irailaren 25ean 40 urte beteko dira GALek Baionako Monbar hotelean egindako atentatutik, non lau euskal errefuxiatu hil zituen. Horren karietara, Gogora Memoria, Elkarbizitza eta Giza Eskubideen Institutuak oroimen ekitaldi bat egingo du udazkenean.
Donostiako Udaleko Memoria Historikoaren Aholku Batzordeko Sinbologia Lantaldeak dokumentazioa aurkeztu du, eskultura frankista dela frogatzeko. Eskulturaren jatorriaren inguruko eztabaida ireki nahi dute hirian, eta udal gobernuari zenbait eskaera egin dizkiote.
Salvador Puig Antich frankismoaren kontrako militantea izan zen. Askapen Mugimendu Iberikoko kidea, 1973ko irailaren 25ean atxilotu zuten. Gerra-kontseilua egin zioten, eta garrotez exekutatu zuten handik sei hilabetera, 1974ko martxoaren 2an. Aurtengo otsailean baliogabetu du... [+]
Nazismoaren biktimak izandako euskal herritarrak oroitzeko Eusko Jaurlaritzak egin duen lehen aitorpen instituzionala da. Hego Euskal Herriko 253 pertsona deportatu zituzten 1940 eta 1945 urteen artean. 113 bertan hil ziren eta beste asko, handik bizirik irten baziren ere... [+]
Oraindik ikusgai dago Donostiako San Telmo museoan Memoriaren Basoak erakusketa, maiatzaren 11ra arte. Totalitarismoek gizartea kontrolpean hartzeko erabiltzen dituzten metodo eta tekniken inguruko hausnarketa bat da, espresio artistiko ugariren bidez ondua.
50 urte bete dira Polizia frankistak Mikel Gardoki Azpiroz ETApm-ko kidea tirokatuta hil zuenetik. Egiari Zor fundazioko kideek eta Gardokiren kide Juan Miguel Goiburu Mendizabal 'Goiherri'-k hartu dute parte ekitaldian.
1945ean Neuengammeko nazien kontzentrazio esparruan hil zen Jean Iribarne gamerearraren diru-zorroa berreskuratu eta bere senideei eman diete. Ipar Euskal Herrian gutxienez 350 herritar deportatu zituzten erresistentzian parte hartzeagatik, eta ia erdia ez ziren bizirik atera.
Kirola eta oroimena uztartuko dituzte, bigarrenez, mendi-martxa baten bitartez. Ez da lehiakorra izanen, helburua beste bat delako. La Fuga izeneko mendi martxak 1938ko sarraskia gogorarazi nahi du. Ezkabako gotorlekuan hasi eta Urepelen amaituko da. Maiatzaren 17an eginen dute.