Li Keqiang, azken “tuanpai”-a
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Derrepentean, eta gazte, bai hango eta bai hemengo egungo usadioetarako, 68 urterekin, hil da Li Keqiang. Hamar urtez, aurtengo martxora arte, Txinako lehen ministroa eta hierarkiako bigarrena izana, Xi Jinpingen alboan. Txinako goi-agintarien bizitza-luzera txundigarri samarretara ohituta, are ezustekoagoa da Liren heriotza. Baina argi dago bihotzekoak ez duela barkatzen batzuetan han ere. Hil ondoren aditzera eman den moduan, bi bypass zituela bazebilen, ulergarriagoa egiten da ondoeza; baita Liren erretiro politikoa ere XX. Kongresuan, beste hamaika eratara interpretatu nahi izan bada ere gure artean.
Ezusteko tasun horregatik agian, zenduaren heriotza-ohar ofizialak ere orduak behar izan zituen argitaratzeko; eta hala ere, ohi-ohiko gorespenezko kalifikazioak kenduta, Alderdiaren Antolakuntza-departamentuan Liren fitxan jasota zegokeena baino asko gehiago ez du esaten oharrak. Egunak igarota, ez dolu-egunik eta ez ehorzketa-ekitaldi ofizialik iragarri ez denez, pentsatu beharko da "profil baxua" eman nahi izan zaiola Liren desagerpenari. Zergatia, batek daki. Oso hurbil dago Jiang Zeminen heriotzaren ondorengo ponperia... baina egia da, halaber, koska bat goragoko norbait zela hura Txinako hierarkian.
Honelakoetan klasikoa bihurtzen ari den ildoan, haatik, albisteari zuku politikoren bat ateratzeko edo, Mendebaldeko hedabide "burutsuenek" atzera-begirako nekrologiko bitxiak eskaini dizkiote Liri. Eta hara non, agintean zen bitartean inondik ere kausitu ez zizkioten dohainak eta bertuteak ikusten dizkioten orain. "Hura bai ona, ez oraingo jende hau" esan dute batere lotsagorritu gabe, aste honetan bertan esan denean, adibidez, Liren agintaldiko arduradun ekonomiko gorena, Liu He, dela oraintxe bertan ere, gortinaren atzetik –baina aparteko sekreturik gabe–, erabaki ekonomikoak iradokitzen ari dena.
Aldiz, bistan denez, ia inork ez du gogoratu nahi izan gure artean ezagun samarra izaten hasi zenetik, Lik beti erantsita eraman duen etiketa: tuanpai. Gazteriaren Ligatik aginte postuetara heltzen joan diren koadroei dagokiena. Hu Yaobang, Hu Jintao, Li Keqiang edo Hu Chunhua-k elkarren artean zerbait erkide balute bezala... inondik ere tuanpaia ez litzatekeen Xi Jinpingen eta haren lagundiaren arerio bihurtuko lituzkeena. Eta Mendebaldea esne-mamitan jarriko luketen aldaketak ekar omen zitzaketenak Txinara.
Hori guztia, haiek desagertu ahala, ez lehenago. Ordura arte, aparatero gupidagabea esan nahi izan baitu tuanpai etiketak. Baita Liren kasuan ere.
Gaur egun Txinako aginte gorena nondik eta nola osatzen den gai erabakigarriak merezi luke hausnarketa serioago bat.
Alaskan nahiz Etxe Zurian egindako bilkurek sortzen duten harrabotsaren parekorik ez du piztu. Eta protagonistek ere hala nahiago, esango nuke. Baina begien bistako garrantzia du Asiako bi potentzia nagusientzat eta, zeharbidez, kontinente osorako: Txinako Kanpo-arazoetako... [+]
153 orrialdeko txosten bat kaleratu du parlamentuak. AEBak ez ditu apenas zuzenean aipatu, baina horretarako "ikuspegi atlantista" terminoa erabili du: "Europak darabilen ikuspegi horrek gerra-komertziala ekarri du Europaren eta Txinaren artean, ageriko kalte eta... [+]
Guangzhou (Txina) 1925eko ekainaren 23a. 100.000 herritar inguru bildu ziren atzerriko potentzia inperialisten aurkako martxan. Maiatzaren 30ean britainiarrek hainbat manifestari hil zituzten Shangaiko protestaldi batean. Hildakoekiko elkartasunez Guangzhouko langileek greba... [+]
Ekainaren 13an, ezohiko ekitaldi baten lekuko izan zen Pekineko Herriaren Areto Handia: Txinako Alderdi Komunistaren aginte goren osoak (baimenduta leudekeen absentziak salbu; nola jakin horietakoa ote zen He Weidong jeneralarena? Izan ere, ez zen ageri mahai nagusian,... [+]
Ezer geratu bada argi pasa den astean Londresen Txinako eta AEBetako merkataritza-arduradunen artean adostu zuten “esparru-akordioan” (batek daki zer esan nahi duen zehazki esamoldeak; “Genevako akordioari buruzko akordioa” dela diote batzuek), hauxe izan... [+]
Akordioa asteazkenean sartuko da indarrean. Haren ondorioz, AEBek %30eraino jaitsiko die ordaindu beharreko muga zerga produktu txinatarrei, eta Txinak %10eraino estatubatuarrei.
Txinako Shanxi probintzian, Tang dinastiako hilobi batean, hildakoen eguneroko bizitzako eszenak irudikatzen dituzten pinturak topatu dituzte. Eszena horietako batean gizonezko ilehori bat agertzen da. Ilearen koloreari eta aurpegierari erreparatuta, hilobia aztertu duten... [+]
Yanis Varoufakis-ek DiEM25 mugimenduaren Youtubeko kanalean elkarrizketatu du Columbiako Unibertsitateko Jeffrey Sachs irakaslea. Horrek azaldu du nazioarteko politikan Amerikako Estatu Batuek pokerrean jokatzen dutela, Errusiak xakean eta txinatarrek Go jokoan. Azken hori... [+]
Iradokitzailea delakoan edo, muga-zergen gatazkaren harira norbaitek berriro zirkulazioan jarri duen Maoren 1953ko bideoaren garai hartakoa da milioi bat igerilariren txantxa. Alegia, orain harekin bat egiten omen duen Xi Jinping jaio zen urtekoa.
2021etik 2025era isuriak %15ean murriztu behar zituen industriak. Ursula Von Der Leyenek automobilgintzaren sektorearen eskutik ekintza plan bat aurkeztuko du martxoaren 5ean. Oraindik erabakia hartua ez badago ere, Europar Batasunak sektorearen eskaerak onartuko dituela diote... [+]
Silicon Valley-ko oligarkia AEBetako gobernura iritsi berritan lehertu da adimen artifizialaren (AA) burbuila. Txip aurreratuen erraldoia den Nvidia-k urtarrilaren amaieran izandako %16,8ko balio galera, egun bakar batean inoiz izan den burtsa balio galerarik handiena da... [+]
Otsailaren 17an Txinako Alderdi Komunistaren arduradun gorenak bildu ziren bertako enpresa pribatu handienen zuzendari nagusiekin. Ez da ohikoa aldi eta areto berberean Huawei, BYD, New Hope, Tencent, SWSC, Yushu, Xiaomi edo DeepSeek bezalako konpainien nagusi gorenak bilduta... [+]
Bi herrialdeekin arma nuklearrei buruz hitz egin nahi du AEBko lehendakari Donald Trumpek, ostegun honetan bere bulegoan kazetariei jakinarazi dienez.
Iazko azken hatsean Txinako gobernuak Yarlung Zangbo ibaiaren behe-arroan proiektu hidroelektriko handia abian jarriko duela iragarri izanak, urak harrotu ez, sutan jarri dituela dirudi gure artean. Esan dezakegu alarmaren eskala osoa kurritu dutela iruzkinek: munduko handiena... [+]