Laborantzaren trantsizio agroekologikoa bultzatzeko eskatu die erakundeei Egurra ta Kandelak

  • Otsailaren 16 eguerdian protesta egin dute laborari agroekologikoek Gipuzkoako Foru Aldundiaren aurrean. Azken asteetan traktoreek egin dituzten mobilizazioetatik bereizi dira: "Nekazaritza eredu neoliberalak bere mugen kontra egin du talka; eta nekazari-patronala eta bere sindikatuak ari dira mobilizatzen, Europa osoan zehar, behin betiko hondamena gertatu baino lehen, azken apurrak salbatzeko". Aldarrikatu dutenez, "eredu agroekologikoa izan da kapitalismoaren krisiak hobekien jasan dituena" eta "gertuko instituzioak" kritikatu dituzte: "Laborantza eredu industrialaren zutabeak dira". Laborantza eredua "errotik" aldatzea eskatu dute, "trantsizio agroekologikoa" bultzatzea alegia.


2024ko otsailaren 19an - 06:19
Inoiz baino beharrezkoagoak dira eskuin muturraren gezurrei
aurre egingo dieten hedabide independenteak

Egurra ta Kandela baserritar ekintzak deitu du mobilizazioa eta eragile hauek babestu dute: Biolur, Biziola, EHKO, Erein da jan eta Azataporrua. Gipuzkoako Aldundiaren aurrean elkarretaratzea egin dute eta hainbat kidek baratzetxo bat landatu du Gipuzkoa plazan.

Zergatik dago laborantza krisian?

Elkarretaratzean publiko egin duten irakurketan azaldu dutenez, "eredu agroindustrialak eraso egiten die bere existentzia posible egiten duten oinarri materialei: ingurumenari eta bertan bizi den herriari. Eta, gainera, berriki modu nabarmenagoan egin behar die aurre berak larriagotu dituen nahas-mahasei". Krisiaren aldagaien artean aipatu dituzte "ekonomia neoliberalaren oinarrian dauden merkataritza libreko itunak, zeintzuek sustatzen duten mundu osoko nekazarien arteko lehia gupidagabea"; bestetik, erregai fosiletan oinarritutako eredua izatea, eta horrek dakarren erregai, ongarri sintetiko eta fitosanitarioen garestitzea; baita ere aipatu dute prezioak baxu mantentzeko "inperialismo bihozgabea" burutzea, adibidez Ukrainan, Gazan, Sirian, Yemenen edo Sahelen; baita ere aipatu dute ur eskasi, "nekazari-eredua diseinatu zen ura

agortezina balitz bezala, bere erabilera edozein izanda ere"; azalera handiko supermerkatuen eta elikagaien banaketaren oligopolioa; eta klima larrialdiak zuzenean egiten dien eragina.

"Eredu agroekologikoa izan da kapitalismoaren krisiak hobekien jasan dituena"

Nabarmendu dutenez, eredu "zentzugabe horren aurrean, eredu agroekologikoa izan da kapitalismoaren krisiak hobekien jasan dituena, eta inoiz sustatu ez zuen desastre ekologikoari irtenbideak ematen jarraitzen duena". Bere onurak ekarri dituzte gogora: "Familiei lan duina eta komunitateari kalitatezko elikagaiak eskaintzen dizkieten baserri proiektuak mantenduz, bertako kontsumoa sustatzen duten zirkuitu laburrak sortzen ditu, ekoizle txikien kontsumo taldeetan edota kooperatibetan sareak josten ditu, herrietako baserritarren azokak indartzen ditu, landatutako bioaniztasuna eta bertako arrazak berreskuratzen eta gordetzen ditu. Bizitzarekiko eta ingurumenarekiko errespetutsua den abeltzaintza eta nekazaritzan errealitate egiten du".

Erakundeei kritika

Nekazaritza Politika Bateratua kritikatzen urteak daramatzatela gogoratu dute, "baina ez bere ingurumen-neurri zorrotzengatik, baizik eta erakusten duen epelkeriagatik. Baita esportaziorako nekazaritza bultzatzeagatik ere, eta mendebaldarrak ez diren herrialdeetako nekazarientzat dumping-erako tresna delako. Edota lur-jabe handien kapitala sustengatzeagatik eta gainontzekoontzat hondarrak uzteagatik".

"Gertuko instituzioen" nekazari-politikak ere kritikatu dituzte: "Gure proposamenak gutxiesten dituzten neurri berean, eredu industrialaren zutabeak dira. Ito egiten gaituzte haien eskakizun burokratikoekin. Elikagai sintetikoen industria bultzatzen dutenean, edo nekazal-megaproiektuetan diru publikoa gastatzen dutenean, nekazaritza familiarra alboratzen dute. Trantsizio Energetikoaren lege berriarekin gure mendiak ustiatzeko bideak irekiko dizkiete multinazionalei eta inbertsio- funtsei. Hainbat eskualdetan nekazaritzarako eta abeltzaintzarako geratzen diren lur-sail apurrak eureganatuko dituzte enpresa horiek eta herri txikietako bizitza agortuko da, ezinbestean".

Horrengatik guztiagatik, zera eskatu dute: "Nekazaritza eta abeltzaintza ereduak errotik aldatuko dituen trantsizio agroekologikoa. Elikagaien prezioen erregularizazioa, merkataritza libreko itunen amaiera eta janari sintetikoen debekua. Betebehar burokratikoak arindu nahi ditugu. Belaunaldi erreleboa ziurtatu. Elikadura osasuntsua izatea eskubide sozial bat da. Azken finean, gure lanarekin jarraitu nahi dugu, beranduegi izan baino lehen".

 


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Agroekologia
Onintza Enbeita eta Feli Madariaga, lurrari lotutako bi emakume
MULTIMEDIA - elkarrizketa

Emakumea eta lurra elkartzen dituen liburua idatzi du Onintza Enbeitak: Bizitza baten txatalak. Gure aurrekoen bizimodua jaso du, andre baten ahotan: "Baserria bere horretan, erromantizismorik gabe". Feli Madariaga (1932, Baldatika, Forua, Bizkaia) da andre hori,... [+]


2025-09-10 | Estitxu Eizagirre
Onintza Enbeita eta Feli Madariaga
"Azokako mahaiaren bestaldetik desprezioa ikusten da, asko"

Emakumea eta lurra elkartzen dituen liburua idatzi du Onintza Enbeitak: Bizitza baten txatalak. Gure aurrekoen bizimodua jaso du, andre baten ahotan: "Baserria bere horretan, erromantizismorik gabe". Feli Madariaga (1932, Baldatika, Forua, Bizkaia) da andre hori, lurrari... [+]


Enpatia garaia

Ekofeminismoak bizitza nondik eta nola baloratzen duen, ikuspegi konplexuagoa eraikitzeko proposamena dakart. Desazkundearen inguruko ekofeminismoa eta antiespezismoa ezagutzearen ondorio dira datozen lerroak; landa eremuan jaio eta hirigunean bizitzeak dakartzan ikuspegiekin;... [+]


2025-07-30 | Sukar Horia
Dominatzaile pobreak

Bolo-bolo dabiltza gugandik zenbait kilometrotara gertatutako pogromoak, hamarkada luzetan −mendez mende− zilegituriko arrazismoa oinarri dutenak. Palestinan, Torre Pachecon eta Hernanin, arazoa antzekoegia da, intentsitate ezberdinez bada ere. Moroak dira behe-laino... [+]


2025-07-23 | Garazi Zabaleta
Aukera Natura
Kuartangoko lursaileko paisaia eraldatzen

Pandemia garaian erabaki zuten Bea Lopez de Suso Marinak eta Iker Gonzalez Dominguezek landa eremura bizitzera joatea. “Nolabait, orduan berpiztu zen aspalditik landa eremuan proiektu bat sortzeko genuen grina”, azaldu du Lopez de Susok. Kuartangora iritsi zen... [+]


2025-07-22 | Estitxu Eizagirre
Frutazaintza ekologikoa ezagutzeko txangoa deitu du Biolurrek

Biolur laborantza ekologikoaren aldeko elkarteak frutazaintza sustatu nahi du eta horretarako egun-pasa ederra antolatu du uztailaren 29rako; hiru proiektu ezagutuko dituzte bertatik bertara: Erroak mintegia Ahatsan (Nafarroa Beherea), Kibbi Sat Donezteben (Nafarroa) eta... [+]


2025-07-20 | Garazi Zabaleta
Aukera Natura
Kuartangoko lursaileko paisaia eraldatzen

Pandemia garaian erabaki zuten Bea Lopez de Suso Marinak eta Iker Gonzalez Dominguezek landa eremura bizitzera joatea. “Nolabait, orduan berpiztu zen aspalditik landa eremuan proiektu bat sortzeko genuen grina”, azaldu du Lopez de Susok. Kuartangora iritsi zen... [+]


2025-07-14 | Garazi Zabaleta
Mustai Ortua
“Baratzetik bizitzea erronka da, batez ere jendearen kontsumo ohiturengatik”

Marurin kokatutako proiektua da Mustai Ortua, Gorka Areitio Elorduik eta Marcela Pava Gomezek bultzatua. Diseinu grafikoko ikasketak egin zituen Areitiok eta horretan ari zen lanean, baina gainezka eginda zebilen. Pava, berriz, abokatua da lanbidez, baina ezin zuen horretan... [+]


2025-07-07 | Estitxu Eizagirre
Lurraldeko ogi ekologikoaren balio nutrizionalak aztertu dituzte HoBBea proiektuaren baitan

HoBBea proiektua hiru elkarte hauek elkarlanean egina da: Biharko Lurraren Elkartea (BLE), Biolur eta Hazialdeko. Nekazari-okinaren figura indartu nahi dute HoBBea proiektuaren bidez, eta lurraldeko ogi ekologikoa kontsumitzearen balioak eta onurak ezagutarazi nahi dituzte... [+]


Kanpaina bukaerako ariketa

Hau idazten ari naizela, kanpaina bukatzear dugu. Datorren astelehenean jetzaldi batera pasako gara. Horrek esan nahi du hiru egunetik behin egingo dugula gazta, eta gaztek izango dituztela bospasei kilo. Uztailaren bigarren astean edo utzi egingo diogu gazta egiteari.


2025-06-09 | Garazi Zabaleta
Basotxoa
Nafarroako ekoizle eta artisauen azoka berria Iruñeko Basotxoan

Ekoizleen eta kontsumitzaileen arteko zuzeneko harremanak sustatzeko asmoz azoka berria jarri du martxan Iruñeko Udalak, INTIA-Reyno Gourmetekin, Nafarroako Nekazal Produkzio Ekologikoaren Kontseiluarekin (NNPEK), Elikagai Artisauen Elkartearekin eta Bizilurrekin... [+]


2025-05-21 | Estitxu Eizagirre
Baratzegintza agroekologikoa
Iazko udako uzta txarretik bildutako irakaspenak

Uda da sasoirik oparoena baratzean. bai, behintzat, udaberrian ereintza eta landaketa lanak egin badira. iazko uda ez dadila errepikatu desio dute elikagaiak lurrean eta zeruari begira lantzen dituzten laborariek. Izan ere, batez beste %45 uzta txikiagoa jaso zuten. Datu hori... [+]


2025-05-21 | Estitxu Eizagirre
Amillubi proiektuaren Udaberriko Festa
Antolaketa kolektiboa eta erreleboa aztergai

Maiatzaren 10ean Zestoako iraeta auzoan kokatuta dagoen amillubi proiektuan elkartu ziren elikadura burujabetzaren aldeko herritarrak eta laborariak. Udaberriko Festaren bigarren edizio honetan, goizean bi mahai-inguru antolatu zituzten eta entzulez bete zen amilibia baserri... [+]


2025-05-15 | Estitxu Eizagirre
Baserritarren Eguna
Gipuzkoako Aldundiak laborari ekologikoak diru-laguntza batetik kanpo utzi dituela salatzeko elkarretaratzea egin dute

Gaur, maiatzak 15, San Ixidro da, Baserritarren Eguna. Egurra Ta Kandela baserritar ekintzak salatu du ekologikoan lan egiten duten laborariak landutako azalera handitzeko diru-laguntzatik kanpo utzi dituela Gipuzkoako Foru Aldundiak. Horregatik, 12:00etan Aldundiaren aurrean... [+]


Eguneraketa berriak daude