Laborantza bozen usaina
Berriz hasi dira laborarien manifestaldiak frantses estatu guzian. Sindikatu desberdinek aldarrikapenak hedatzen badituzte ere, entzun den lehena eta komunikabide nagusietan gomit izan dena, FNSEA "nagusia" izan da. Zer du saltzeko? Gezur andana bat ahal bezainbat boz biltzeko heldu den urtarrilean. Beharrik, hemen, beste lurralde anitzetan ez bezala, oposizio kementsua badu.
Urte hastapenean sekulako laborari manifestaldiak izan baziren ere, sua pixkanaka itzali zen. Nehork ez bazuen izigarri satisfos iduri, bakoitza itzuli zen bere etxaldera, ardiez, behiez edo lursailez okupatzera. Gastu gero eta handiagoak, pisu administratibo ezin jasana, ingurumenaren aldeko neurriak, irabazi meheak ziren iragan negu hondarreko salatu beharrak, "sindikatu nagusiko" kideen arabera. Ez zuten laborari guziek arrazoi horiekin bat egiten baina, oro har, denak ados ziren beste behin salatzeko ofizio hau beti bezala petzero zela eta, lurralde guzietan, nekazariak leher egitera uzten zirela, handi-mandi batzuen interesen hantzeko. Sindikatu desberdinetakoak izanik ere, gehienek sentipen hori partekatzen dute. Ahantziak bezala izatearena. XXI. mendeko esklabo berriak, astean 70 oren lanean pegeseria baten irabazteko hilabete bukaeran.
Hala ere ekaitza baretu zen. Sindikatu indartsuenak aire hartzearen bukaera jo zuen eta denek etxerako bidea hartu behar izan zuten. Geroztik? Neurri ttipi bat han, beste bat hemen, pestizida sorta bat onar eta kontrol gutxiago ezar lagunentzat. Eta orain ixo! Aski da. Lan egin behar duzue agro-industriak sakelak bete ditzan.
Otso bat ardien zaindari
Irudi hori zait burura heldu, FNSEAk bere burua hautatzen duelarik. Ez da lehen aldia sindikatu horrek bere nagusitzat laborarien interesen kontra joanki den pertsona hautatzen duela.
Arnaud Rousseau, duela zenbait urte Xavier Beulin bezala, Avril agro-industria enpresako presidentea da eta denbora berean laborarien frantses sindikatu nagusiaren burua. Avril taldeak, 8 miliar euroko negozio zenbatekoa egin zuen 2023an. Urte berean, 400.000 euro baliatu zituen lobby aktibitatetan frantses estatuan, bere interes industrialen defenditzeko. Zifra eta adibide franko zerrendatzen ahal genituzke frogatzeko pertsona mota horrek ez duela batere laborarien defenditzeko asmorik. Denen agerikoa baldin bada ere, gure inguruetako laborari batzuen eta Frantziako laborari anitzen ordezkaria da. Nolaz laborari zentzudun batek holako ordezkari bat onartzen ahal du? Zer pentsa genezake fabriketako langile gehienek MEDEFeko burua hautatzen balute ordezkari bezala? Tokian tokiko laborari xumeek badituzte tokiko ordezkariak hautatzen, non da sistema hori hausten holako otso bat hautatzeraino? Dena den, zenbait hilabetez mutu egon ondoan, bere zaleak berriz xutitzera deitzen ditu. Bozak dira urtarrilean eta harrabots pixka bat egin behar da fededunek segi dezaten sinesten.
Laborantza Herrikoia hauta
Maluruski, definizioaren arabera, fededun batek ez du erlijioz aldatzen bat-batean, bizpahiru argumentu entzun ondoan. Batzuek kaska aski azkarra hartu ondoan etxekoen ganik egiten dute urrats hori baina gutik. Gure lurraldean, beste bide bat posible dela frogatu da 40 bat urte hauetan. Bide hori aitzina doa. Egunero, urratsez urrats xendra marrazten ari da. Heldu diren bozentzat ere, borroka zuzenaren eremaile dira ELBko zerrendakideak indarrez beterik. Laborari anitzek iraun dezaten aurkezten dira.
Prezio duinen bermea, kalitatezko sailak eta mozkinak, ahal bezainbat tokian tokikoa kontsumitzea, jendeen heineko etxalde anitz, elkartasuna, transmisioa. Hona ELBren programaren agiri bat. Euskal Herriko laborantzaren geroa segurtatuko dituen balioak biltzen dituen sindikatua. Boz guziak konda izanen dira. Gure ofizioaren geroaren baitan sinesten dugun guziek ELB bozka dezagun!
Panpi Olaizola
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Azken urteotan Donostian gero eta ozenago entzuten ari gara bizilagunen ahotsa: turistifikazioa gure hiria itotzen ari da. Joan den ekainaren 15ean, ehunka donostiar atera ginen berriro kalera gure bizi-baldintzak eta bizimoduak defendatzera. Jendartearen eta auzoen beharrak... [+]
Garraioaren sektorea da gaur egun Euskal Herrian berotegi efektuko isurketen erantzule nagusia (%35), energia gehien kontsumitzen duena (%47) eta petrolio kopuru handiena erretzen duena (%74). Gainera beste sektore batzuetan isuriak apurka-apurka murrizten diren bitartean,... [+]
Bi gai mahai gainean, ezinbestean.Batetik, CAF eta Palestina. Bestetik, PSOEren bueltako ustelkeria sarea. Nondik hasi eta non bukatu ere ez dakit, bulkadez betetako artikulua izango dela jakinda.
Nazio Batuen Erakundeak 40 enpresa salatu ditu, CAF tartean, eta Gazako... [+]
Atzo jakin dut euskal prentsatik Jean Reno aktoreak lehen nobela idatzi duela. Berri hori euskaraz jasotzeak munduko hiritar edo paleto global bihurtzen ote nauen oso ongi jakin gabe, nobelak idazteko arteaz egin dut gogoeta.
Tokitan dago “nobelaren heriotza”... [+]
Azken asteko sapa lehergarri egunetan gure zereginen egitarauak aldatu beharrean aurkitu gara. Freskura erlatibo batek seietan atera gaitu ohetik, gosaldu eta lan gehienak bederatzietarako plegatu ditugu eta hamarretan jalgi gara oinezko ibilaldia egitera. Eta ez ginen bakarrak... [+]
Ikastetxeetako ikasgelak, tamalez, espazio gatazkatsuak izaten dira askotan eta, gatazka gehienetan gertatzen den moduan, emozio intentsuak eta minak izaten dira. 2022an, ikastetxeetan aritzen diren beste eragile batzuekin batera, azken urteetan ikasgela askotan bizirik dagoen... [+]
Nunquam polluta dio Baionako lemak, erran nahi baitu "sekulan zikindu gabea" edo "sekulan hartu gabea", eta erreferentzia egiten die inbasio saiakera historikoei, espainiarrengandiko, frantsesengandiko eta ingelesengandiko saiakerak ez omen baitziren... [+]
Europako ongizate estatuak munduan zehar izugarrizko miresmena izan du herritar xeheen artean, ez hainbeste enpresari eta agintarien gehiengoan. Izan ere, miresmen hori areagotu egiten zitzaigun iparraldeko herrialdeetatik pasatzen baginen, izan lan bat egin behar bazenuen edo... [+]
Palentziako amama oso emakume soila zen hitzetan. Bazituen zenbait hitz dena adierazteko balio zutenak, tartean bitxo hitza: berba horren baitan kabitzen ziren zomorroa, behia, txakurra... eta batzuetan baita gizakia ere. Bitxoek auzokide latzak dituzte gizakiongan, ez baikara... [+]
1925. urtea izango balitz, akaso emakume erraketistak izango lirateke Zeruko Argiako aktualitate orrialdeetako protagonistak. Agian haien kirolari merituak goraipatzeko, agian feminitate arauak desobeditzeagatik seinalatzeko. Nire buruari agindu diot haien izenak memorizatzeko... [+]
Sei urte, sei urte luze, pasa dira Ciudadanos alderdi politikoak bere mitina egin zuenetik gure herrian. Bere mitina apirilaren 14an, errepublikaren egunean, eta inongo ordezkaritzarik ez duen herri eta lurralde batean. Ohituak gaude horrelako probokazioekin, baina egia da... [+]
Ikasturte hau, zalantzarik gabe, ekitaldi handien ikasturtea izan da. Horrek hainbat hausnarketa eragin ditu kalean, eragile sozialetan zein sareetan. Eragin baino gehiago, azaleratu; egon bazeudelako lehenago ere. Esan beharrik ez dago: aisialdia ez da erantzukizun politikotik... [+]
Lagunen arteko erlazioak fluidoen fisikaren pean daude, amodio erlazioak baino gehiago, Zygmunt Bauman gorabehera. Ez du gura esan amodio harremanak, egun, solidoak direnik. Likuadora-ren soziologoak saiakera gomendagarria idatzi zuen horretaz, Maitasun likidoa, azpitituluz Giza... [+]